Handleiding 101.KST AM 1 De kleine sterrenkoepel Vooraf Lees, voordat u begint, ook de algemene bouwinstructies door. U kunt ze downloaden van www.ipacity.nl. Montage De montage verloopt in de volgende vier stappen. 1. De zes delen uitsnijden, de basisranden langs de gestreepte lijn en op de grens tussen licht en donker met een stomp mes inkerven en naar achter vouwen. Om het vastlijmen te vergemakkelijken, kunt u ook de plakranden aan de zijkanten naar voor vouwen en de zes segmenten iets rond buigen (sterren aan de binnenkant). 2. Allereerst de punt van deel 2 op de bovenste plakrand van deel 1 lijmen en zo verder gaan als op de bovenste plakranden aangegeven staat. Voor het vastlijmen van de laatste bovenste plakrand blijft een kleine kier over: om die te sluiten vormt u de zes punten tot een ondiepe koepel, met de sterren aan de binnenkant. Dan volgt de volgende rij plakranden, dan de laatste, tot de zes delen samen een mooie halfronde bol vormen. 3. De voorgevouwen basisranden worden naar buiten gevouwen en aan de kleine bedrukte randjes vastgelijmd. Nu ziet het geheel eruit als een zeshoekige “bolhoed”. 4. De basisrand waarop staat: “Wo ist Süden und Norden?” helemaal omvouwen en aan de achterkant van de “hoedrand” lijmen, zodat een versterkte rand ontstaat. Daarna de rand met: "Welche Sternbilder stehen jetzt…” vastlijmen, enzovoorts. Daarbij wordt steeds een stukje van de zijkant over het voorgaande deel gelijmd. Nu is uw kleine sterrenkoepel klaar! Gebruik 1. 2. 3. 4. Waar is het noorden en het zuiden? Zoek eerst de grote beer (Groβer Bär) aan de echte sterrenhemel. Hij staat altijd boven de horizon, ook al staat hij soms scheef of ondersteboven. Als u de afstand tussen de sterren Merak en Dubhe 8 maal in een rechte lijn over Dubhe doortrekt komt u bij de Poolster. Daar is het noorden. Welke sterrenbeelden staan nu boven de zuidelijke horizon? Houd de koepel op zijn kant en draai de gewenste maand, dag en tijd naar beneden. De sterrenbeelden boven deze tijdindicator zijn dan boven de zuidelijke horizon te zien, tegenover de poolster. Welke sterrenbeelden staan nu in het oosten en westen? Als u naar het zuiden kijkt, ligt oost links en west rechts. De sterrenbeelden boven de oostelijke horizon zijn links in de sterrenkoepel boven de stippellijn (de hemelequator) te vinden, de sterrenbeelden boven de westelijke horizon er tegenover. Waar staat nu de zon? Elke dagpositie van de zon is met een kruis, elke eerste van de maand met een witte punt aangegeven. In de loop van één jaar gaat de zon een keer door alle dierenriemtekens. De sterrenbeelden in de buurt daarvan zijn dan niet zichtbaar omdat die overdag aan de hemel staan. Ger Hanssen Spaarnestraat 109 3812 HC Amersfoort Nederland www.ipacity.nl [email protected] +31 6 22208456 facebook.com/ipacity/ CC-BY-SA 3.0 KvK 66504406 BTW-nr 171672112B01 Bank NL91 TRIO 0391 1971 69 101.KST AM 1 De kleine sterrenkoepel 1/2 Handleiding 5. Wat zijn dierenriemtekens? Dierenriemtekens verwijzen niet direct naar de betreffende sterrenbeelden. Het zijn 12 even grote delen van de zonnebaan (ecliptica). Het eerste teken na het voorjaarspunt heet Ram (Widder). Daar is nu bijvoorbeeld het sterrenbeeld Vissen. Ongeveer 2000 jaar geleden was dat het sterrenbeeld Ram. De namen van de zonnebaandelen heeft men sindsdien vastgelegd, maar het voorjaarspunt verandert steeds. Vertalingen Duits Polarstern Großer Bär Widder Stier Zwilinge Krebs Löwe Jungfrau Waage Skorpion Schütze Steinbok Wasserman Fische Mikroskop Kleiner Bär Kompass Ger Hanssen Spaarnestraat 109 3812 HC Amersfoort Nederland Nederlands Poolster Grote beer Ram Stier Tweeling Kreeft Leeuw Maagd Weegschaal Schorpioen Boogschutter Steenbok Waterman Vissen Microscoop Kleine Beer Kompas Latijn Polaris Ursa Major Aries Taurus Gemini Cancer Leo Virgo Libra Scorpius Sagittarius Capricornus Aquarius Pisces Microscopium Ursa Minor Pyxis www.ipacity.nl [email protected] +31 6 22208456 facebook.com/ipacity/ CC-BY-SA 3.0 KvK 66504406 BTW-nr 171672112B01 Bank NL91 TRIO 0391 1971 69 101.KST AM 1 De kleine sterrenkoepel 2/2