Bij een duidelijke astma cardiale of een ernstig benauwde patiënt

Richtlijn hartfalen VS/NP/PA
Definitie
¾ Het absoluut of relatief tekortschieten (decompenseren) van de pompfunctie van het hart. Meestal gaat het hierbij om een
combinatie van een structureel hartprobleem in combinatie met niet-cardiale, luxerende factoren.
Links decompensatie LD:
tekortschieten van de linker ventrikel en/of boezem
Rechts decompensatie RD:
tekortschieten van rechter ventrikel en/of boezem
Anamnese, lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek (algemeen)
Links
Benauwdheid bij inspanning of al in rust. Tachycardie, tensie hoog (bij astma cardiale betere prognose), tensie laag
decompensatie
(mogelijk ook forward failure, slechtere prognose) crepiteren, bij COPD soms bronchospasme. Bij acuut ernstig beeld
(astma cardiale): klam en zweten. Evt. cyanose. Soms pleuravocht (verzwakking AG en demping).
Rechts
Pittig oedeem aan de benen, lever vergroot, (stuwing) hepato-jugulaire reflux, CVD verhoogd. Orthopne, bij platliggen
decompensatie
benauwder.
Beiden
Bedenk dat ernstige rechts decompensatie op den duur altijd leidt tot links decompensatie en andersom.
Aanvullend onderzoek:
X-thorax: Hart vergroot, redistributie longvaten en evt. pleuravocht.
Echo hart: Beoordeling hartspier, klepfunctie
Lab:Pro-BNP (geeft alleen aan of er decompensatie bestaat, niet hoe ernstig). Na, K. Kreat (slechte nierfunctie kan op
forward failure duiden, Na, K controle bij diuretic?ACE) Leverfunctie (ASAT/ALAT kan gestoord zijn bij leverstuwing: pas
op met anti stolling!!)
ECG: toont acute ischaemie (AP of infarct) aan, kan cardiomyopathie/oude infarcten tonen, beoordeling hartritme
Behandeling algmeen:
Bedenk altijd wat de reden is van decompenseren is, dit bepaalt mede de behandeling. De volgende principes gelden eigenlijk altijd, zeker in
de acute fase:
¾ Rechtop zitten
¾ Diuretica (furosemide, bumetanide) ontwater om (relatieve) overvulling tegen te gaan. Parenteraal (im of iv werkt sneller). Bij
rechts decompensatie dooroedeem van de darm oraal vaak slecht effect
¾ Nitrospray vaatverwijding zowel verneus als arterieel, tevens verwijding coronairvaten. Niet bij tensie , 100 mmHG (verdere
daling)
¾ Morfine, vaatverwijding zoals bij nitro, minder effect op bloeddruk, bronchusverwijding, vermindereing adrenerge drive
¾ Zuurstof bij longoedeem en caridale ischaemie tot 5 liter
Evaluatie: altijd na opnieuw instellen of behandelen van decomp.cordis evalueren RR/pols 2xdd, auscultatie longen tot decompensatie of
stabiel is. Controle nierfunctie bij aanpassen ACE-remmer of diuretica (lab. protocol). Bij rechts decompensatie wekelijks wegen.
Bij een duidelijke astma cardiale of een ernstig benauwde patiënt altijd de specialist ouderengeneeskunde (laten)
waarschuwen. Behandeling kan alvast ingezet worden.