IJsland

advertisement
IJsland
Deze maand neem ik jullie mee naar het land van de meeste tegenstellingen “warmwater geisers” uit
de grond tot kolossale ijsbergen n.l., IJsland.
IJsland is geologisch zo'n 20 miljoen jaar geleden ontstaan door vulkanische activiteit in de
Atlantische Oceaan. Het bleef echter lange tijd onbewoond. Volgens de overlevering was de Noor
Ingólfur Arnarson, die in 874 arriveerde, de eerste permanente bewoner van IJsland. Nadat het eiland
vanaf 930 als het IJslands Gemenebest enkele eeuwen onafhankelijk was geweest, viel het in de
eeuwen daarna onder bestuur van achtereenvolgens het Koninkrijk Noorwegen, de Unie van Kalmar,
Denemarken-Noorwegen en Denemarken. In de 19e eeuw groeide het nationaal bewustzijn, maar pas
sinds 17 juni 1944 is IJsland geheel onafhankelijk. Het huidige IJsland is een parlementaire republiek
naar Scandinavisch model: in 2007 en 2008 leidde het land de index van de menselijke ontwikkeling.
Een natuurlijk fenomeen waar IJsland om bekend staat, zijn geisers. Tot circa 1950 kwamen verspreid
over heel IJsland zo'n 30 geisers voor. Bij Hveragerði en omgeving, in het Haukadarlur (waar de
Gyesir ligt), bij Flúðir, en bij Hveravellir in het noorden van IJsland lagen de meesten. Het hete water
dat ze omhoog spoten was zoet, maar er zijn minstens vier geisers geweest waar dit zeewater was. Eén
lag in het zuidwestelijke puntje van het schiereiland Reykjanes vlak bij Gunnuhver, twee anderen aan
de Ísafjörður in de Westfjorden en de vierde niet ver van Drangsnes
Op IJsland zijn altijd tientallen geisers actief geweest; het aantal varieerde als gevolg van (kleine)
aardverschuivingen van tijd tot tijd. Nieuwe geisers ontstonden, kokende waterbronnen kregen geiseractiviteit, de activiteit van andere geisers daalde (het bekendste voorbeeld hiervan is Geysir) of stopte
zelfs. Doordat men in de buurt van de geisers actief naar warmwaterbronnen is gaan boren, is het
aantal geisers afgenomen.
Ook IJsland heeft een aardige post geschiedenis die begint
1814 toen IJsland nog tot het koninkrijk Denemarken
behoorde en gebruikte zij de Deense munteenheid tot in
1873 IJsland zelf bestuur kreeg. In 1918 werd IJsland
uitgeroepen tot onafhankelijke staat. Reeds in 1870 werd er
in de haven stad Reykjavik een Deens postagentschap
geopend. Hier werden de koersende Deense zegels, die van de koninklijke
embleem missie van 1864 verkocht. Door een postwet die in 1872 werd
aangenomen, kreeg IJsland een eigen post administratie die verantwoording
schuldig was aan de Deense gouverneur. IJsland besloot even als Denemarken de beeltenis van koning
Christian IX die sinds 1863 regeerde op de postzegels te zetten en tegelijker tijd de cijferemissie in te
trekken. De nieuwe emissie met de beeltenis van de koning verscheen in 1902. De waarde van deze
serie waren 3 aur (oranje ) en 4 aur (rood en grijs) die belangrijkste tarieven vertegenwoordigde. De
andere zegels uit deze serie zouden met de volgende prijsverhoging te gebruiken zijn. Koning
Christian IX overleed in 1906. Op dat moment waren er nog grote aantallen zegels aanwezig, die later
opgeruimd zouden worden door ze te overdrukken met een andere waarde. Dit alles gebeurde in 1921.
In 1907 kwam Koning Frederik VIII op de troon. In Denemarken werd in verband hiermee de
beeltenis van de nieuwe koning gewoon in het oude
frame geplaatst. Voor ijsland werd een compleet
nieuw ontwerp gemaakt. In de eerste plaats gebeurde
dat omdat de voor gaande zegels in technisch opzicht
nog al wat te wensen overliet. Omdat de oude konig
zegels voor de
schipbreukelingen
op IJsland zo geliefd was, besloot men het portet van de oude koning achter die van de
nieuwe koning te zeten. Waardoor de serie van de “dubbelportretten” een feit werd. De eerste
IJslandse gelegenheid zegels verschenen in 1930. Dit was een serie van 15 waarden ter
gelegenheid van het 1000-jarig bestaan van het IJslandse parlement (in 1000 na chr. gesticht
als republiek). In 1933 verscheen de eerste reeks met toeslag ten bate van de
“schipbreukelingen”. Sinds 1960 geeft IJsland ook “EUROPA” zegels uit. Op de zegels van
IJsland komt men verder alleen onderwerpen tegen die betrekking hebben op IJsland, zoals
vulkanen diverse flora en fauna welke het land in overvloed heeft. Ook is het op IJsland goed
vertoeven als je van natuur houdt. IJsland is rijk aan “natuur spektakels” zoals de vulkanen en
stukken nog ongerept landschap. De hoofdstad Reykjavik telt 80.000 inwoners. Op zich is dat
relatief weinig maar dit is het dichts bevolkte stuk van IJsland. De andere steden zijn veel
kleiner en verder is buiten de steden weinig bevolking waar te nemen. IJsland heeft veel te
bieden op gebied van cultuur. Zo is er in IJsland een museum waarvan er
maar een op de hele wereld is “het Fallologisch museum”. De naam zegt
het al “het mannelijk geslachtsdeel” is daar te aanschouwen in de vorm
van Kunst. Zo ook “Hofoi” het witte huis waar in 1986 door Ronald
Reagan en Mikhail Gorbatsjov het einde van de koude oorlog werd
bezegeld. “Laugavegur” is de belangrijkste winkelstraat van Reykjavik die
een beetje te vergelijken is met de P.C.Hooftstraat in Amsterdam. Vele
IJslanders besteden daarom hun kronen in deze winkel straat. IJsland heeft
rijke visgronden om zich heen, de meeste kabeljauw die wereldwijd op de markt ligt komt uit
de territoriale wateren van IJsland.
Enlele bekende personen van IJsland zijn :
 JonGunnar Arnason (beeldhouwer).
 Arnar Gretarsson (voetballer).
 Halldor Laxness (auteur en nobelprijs winnaar).
 Unnur Birna Vilhjalmsdottir (miss world 2005) en niet te vergeten Bobby Fischer (oud
schaakkampioen) die op ijsland overleden is.
Als we dan verder gaan om ijsland te bekijken moeten we zeker even een kijkje nemen bij een
van de vulkanen die IJsland heeft, een natuurgeweld die alleen hier te bezichtigen is in zo
grote aantallen. Moe van alles keren we huiswaarst om vervolgens op het
viegtuig te stappen op de lucht haven” Keflavik “ (50 km te zuid westen
van Reykjavik).
Met vele nieuwe indrukken verlaten we IJsland .
Eén van de eenden
soorten op IJsland
Download