Snoepjes uit eigen tuin Je eigen vruchten kweken is een geweldige manier om wat dichter bij de natuur te komen. Je ziet de planten groeien en bloeien en verwelkomt ijverige bestuivers. Je koestert iedere bes die zich begint te ontwikkelen en je houdt nauwlettend de rijping in de gaten. Of proef je in alle ongeduld van de eerste vruchten voordat ze echt rijp zijn? Er zijn tientallen soorten kleinfruit op de markt, maar we houden ons aan een paar klassiekers : rode bes, framboos, braam, aardbei … Stap 1 : de voorbereiding van de bodem Al die bessenplanten hebben hun natuurlijke groeiplaats op zonnige bos(rand)bodems met een dikke, luchtige humuslaag. Het is van het grootste belang om je bodem goed voor te bereiden. • Kies een plekje in de zon of halfschaduw. Dit kan perfect aan de rand van je tuin, tegen een muur of omheining. De plantstrook is minstens 50 cm breed bij framboos en braam, 1m bij rode bes. • Maak de bodem kruidvrij en verwijder nauwkeurig alle wortels en plantendelen. • In de bovenste 30-40 cm werk je nu een flinke hoeveelheid compost in. Dat kan met een spade. Stap 2 : de aanplant De beste periode om te planten, valt tussen november en maart, dan zijn de planten in rust. Struikjes in pot kan je in principe het hele jaar door aanplanten, maar geef ze dan de eerste weken extra water. • Maak het plantgat groot genoeg • Knip beschadigde takken en wortels af en plaats de plant in je plantgat. • Vul het gat met grond en schudt de struik wat heen en weer, op en neer. De aarde vult nu in de ruimte tussen de wortels. • Druk de grond voorzichtig aan rond de stam en geef water. Plantafstanden • Framboos : 50 cm • Rode bes : 1-1,5m • Braam : 3-5m Stap 3 : Bedek de bodem Bedek nu de bodem met een flinke laag (5-10cm) houtsnippers. Dit houdt de bodem vochtig en zal er voor zorgen dat je minder moet wieden. Vul de volgende jaren regelmatig aan met herfstbladeren, houtsnippers of een dunne (max 1 cm per keer) laag gazonmaaisel. Die materialen zullen stilaan verteren en vormen een onmisbare humuslaag. Bovenop je humuslaag kan je tussen de bessenstruiken nog andere leuke planten zetten. Bosaardbei breidt zich snel uit en bedekt de hele bodem. Ze geven heerlijk zoete aardbeitjes. Ook het meiklokje is een succesvolle bodembedekker, net als daslook. Daslookblaadjes zijn heerlijke smaakmakers in salades. Ook gewone aardbeiplanten kan je hier planten. Respecteer een afstand van 35-40cm. Stap 4 : Zorg nu voor de bestuivers Vruchten zullen er enkel komen als de bloemen goed bestoven worden. Hang daarom een bijenhotelletje op een plaatsje in de zon. De zachtaardige bijtjes (die niet kunnen steken) zullen hier graag hun intrek in nemen. Aandachtspunten per fruitsoort Bramen zijn echt heerlijke zomertraktaties. Hoewel ze uitbundig groeien, nemen ze niet al te veel plaats in. Ergens tegen een gevel of tuinschutting staan ze niet in de weg en zijn ze netjes binnen de perken te houden. Tegen de gevel voorzie je enkele horizontale draden waarlangs de bramenstengels kunnen geleid worden. De zijtakken van die stengels snoei je terug tot op twee knoppen. Bramen bloeien en dragen vrucht op de stengels die het vorige jaar zijn uitgegroeid. Na de bloei kan je ze gewoon wegsnoeien en is er plaats voor een nieuwe stengel. Kies voor je gemak best een doornloze variant. Frambozen vormen een uitgebreid wortelgestel vanwaar overal talloze stengels opschieten. Laat in de rij per meter zo’n 8 scheuten staan en trek de andere regelmatig uit. Anders kunnen ze gaan woekeren. De lange zwiepende stengels waaien vaak om. Je plaats best 2 horizontale steundraden langs beide zijden van je frambozenrij , op 80 cm en op 150cm. Als ze tegen een afsluiting of muur staan, dan hoef je natuurlijk maar langs 1 zijde steundraden te voorzien. Er zijn 2 types van frambozen. Zomerframbozen dragen vrucht op de stengels van het vorige jaar. Herfstframbozen dragen al op de nieuwe stengels van het groeiseizoen. De verdorde stengels snoei je af tot op de grond. Je kan ook 20 cm laten staan. De merghoudende stengels worden soms als nestplaats gebruikt door solitaire bijen. Rode bes wordt gemakkelijk in struikvorm gekweekt en jaarlijks snoeien is bevorderlijk voor de oogst. Plant de struik iets dieper uit dan op de kwekerij. Snoei nu alle stengels terug tot 3 à 4 knoppen boven de grond, net boven een knop die naar buiten gericht is. Daaruit zal een nieuwe (hoofd)tak groeien. Vanaf nu snoei je jaarlijks op het einde van de winter. • De verlengde stukken van de hoofdtakken, snoei je met 1/3 • De zijtakken op 3 à 4 knoppen (enkel de zijtakken die naar buiten gericht zijn, de zijtakken naar binnen haal je helemaal weg) • De jaarlijkse verlenging van de zijtakken tot op 1 knop • De zijtakken van de zijtakken op 1 of 2 knoppen, naar buiten gericht. Aardbeien zijn misschien wel de lekkerste vruchten ter wereld. En het is niet heel moeilijk om ze zelf te telen op een kleine oppervlakte. Je kan werken in bloembakken, maar in de handel vind je ook stapelbakken en aardbeipiramides. Er zijn twee types aardbeien. Eénmaaldragende rassen geven vruchten in juni en juli. Doordragers bloeien de hele zomer door en geven de hele zomer door vruchten. Eénmaaldragende rassen plant je in augustus voor oogst in het volgende jaar. Doordragers plant je in maart-april voor oogst in hetzelfde jaar. Eénmaaldragende rassen groeien best in volle grond. Meng er een flinke dosis compost onder. Doordragers kan je ook in potten of bloembakken planten. Gebruik potgrond vermengd met extra compost. Aardbeien dragen naast hun bloeistengels ook nog uitlopers. Die kan je tegen de grond duwen door er bijvoorbeeld iets op te leggen. De toefjes bladeren krijgen nu wortels en groeien uit tot nieuwe plantjes. Dit heb je nodig Vruchtdragende planten: rode, zwarte, witte bes, framboos, doornloze braam, aardbei ... Een bijenhotel en compost. Periode Struiken in pot kunnen zowat het hele jaar worden geplant. Planten met blote wortel best van november tot maart. Aardbeien plant je in augustus, om ze een klein jaar later te verorberen. Hoe lang duurt dit 2-3u Waar Overal in de tuin, maar ze staan goed langs de zijde en in volle zon. Tuincheck afgerond? Geef het door op www.wonderlijkwild.be WETENSCHAP