Dr Jan Lenaerts Reumatoloog Jessa Ziekenhuis UZ Leuven Wat is RA • • • • • • • • Ontsteking van de gewrichten Symmetrische aandoening 1% van de bevolking ♀ >♂ 30-55 jaar piekincidentie Oorzaak onbekend Revolutie in de behandeling Snelle herkenning en doorverwijzing RA vroeg stadium Dit stadium trachten te vermijden Spontaan verloop van RA Ernst van de invaliditeit Agressief Invaliditeitsdrempel Overgang van traag voortschrijdend naar agressief Traag voortschrijdend Ongedifferentieerde seronegatieve polyartritis Tijd Oorzaak R.A. Roken en RA • Rokers hebben meer kans op RA • Rokers hebben meer kans op infectie en parodontitis • Rokers ontwikkelen bepaalde antistoffen : Anti-CCP Preventie RA : zo iemand in familie RA heeft = ROOKSTOP !!! OR for different amounts of smoking (pack years (p.y.)) in combination with none (no shared epitope (SE)), one (single SE) or two (double SE) copies of SE alleles. Källberg H et al. Ann Rheum Dis 2011;70:508-511 ©2011 by BMJ Publishing Group Ltd and European League Against Rheumatism Diagnose • • • • • • Klinisch onderzoek Vroege herkenning Ochtendstijfheid Handen en voeten Onderscheid maken met nodulaire artrose Bloedtesten en echografie en RX kunnen helpen Eerste lokalisatie van RA 7% 2% 2% 16% 39% 15% 12% v.r.l. Borgloon 25-10-2004 De pathologie van Reumatoïde artritis Prevalentie: 0.8% Populatie Normaal Reumatoïde artritis Structurele schade synoviale membraan synovitis erosie van het bot kraakbeen pannus synoviaal vocht aftakeling van het kraakbeen (vernauwing v.d. gewrichtsspleet) gewrichtskapsel v.r.l. Borgloon 25-10-2004 gewrichtserosies Nodulaire artrose v.r.l. Borgloon 25-10-2004 Reumatoïde Artritis versus Artrose Bijkomende klachten • Vermoeidheid • Gestoorde nachtrust • Functionele beperkingen Patienten evolutie over verloop van jaren Length of disease:1.5 years SHARP score: 23 Length of disease: 5 years Length of disease:12.5 years SHARP score: 56 SHARP score: 96 Patienten evolutie ( 2 ) Length of disease: 20 years SHARP score: 113 Length of disease: 21 years SHARP score: 123 Bevestiging diagnose • Door de reumatoloog • Samenwerking met huisarts en andere hulpverleners • Snel instellen van een therapie cf. nieuwe richtlijnen van de Eular (2010 ARD) • Voorkomen van gewrichtsbeschadiging (erosies en kraakbeenverlies) Groot probleem • Tekort aan reumatologen in België • 170 actieve reumatologen in 2011 • Dit jaar 6 reumatologen gestopt owv overlijden of pensionering • Geen enkele nieuwe kandidaat in gans België in 2011-2012 • Redenen voor tekort ? • Nochtans zeer interessant beroep ! Huidige behandeling van RA • Onderdrukken inflammatie • Preventie van weefsel- en gewrichtsschade • Preventie van invaliditeit • Behoud van levenskwaliteit voor zoveel mogelijk patiënten aan een aanvaardbare kostprijs “Cost Effectiveness” Middelen voor behandeling • Basistherapie • Hulpmiddelen (pijnstillers) • Cortisone (inspuiting of via pil) • Biologicals : 20-25 % (België bijna koploper in EU) Basistherapie • Metotrexaat • Salazopyrine ® • Arava ® Hulpmiddelen • NSAID’s of ontstekingsremmers • Ook nevenwerkingen – Nier – Maagdarm – Lever – Hypertensie .. • Pijnstillers :paracetamol, tramadol … • Voedingssupplementen zoals glucosamines hebben geen nut bij RA ! Cortisone • Inspuiting : 1 of enkele pijnlijke gewrichten • Medrol ® : brugtherapie • Om ontsteking snel te onderdrukken • Nevenwerkingen bespreken en voorkomen • Vaak tijdelijke therapie Fysiotherapie Fysiotherapie • Terugbetaling mogelijk voor RA patiënten • E pathologie • 1-2 / week • 3 x 30 minuten per week extra beweging is voldoende Biologicals • Anti-TNF therapie : – 5 verschillende – SC of IV • Ander werkingsmechanisme : 3 ≠ / IV – Mabthera – Roactemra – Orencia Nieuwe therapieën • Enorme evolutie in levenskwaliteit voor de patiënten • Re-integratie in de maatschappij • Weg uit sociaal isolement • Genezing is nog niet mogelijk VRAGEN ZIJN WELKOM WWW.REUMAINSTITUUT.BE WWW.KBVR.BE WWW.REUMANET.BE www.worldarthritisday.org