ARTEVELDEHOGESCHOOL Campus Kattenberg, Kattenberg 9 – 9000 Gent Bachelor in het ONDERWIJS: LAGER ONDERWIJS Naam student Victoria Calis Naam mentor School DINSDAG klas Mevr. Lieve Verdonckt 4de 5de en leerjaar Leergroep OLO3Y Aantal lln. 13 x 6 Vrije gemengde basisschool Wonderwijs, Kerkham 1, 9070 Destelbergen 07/10/2014 Handtekening mentor + datum: Van 09u00 tot 12u00 Leergebied(onderdeel) Wereldoriëntatie (natuur) Lesonderwerp Wegberm verkennen Leerplandoelen Wereldoriëntatie, net: VVKBaO 0.9 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. Dat houdt in dat ze gericht observeren in functie van een vraag. 0.14 Kinderen kunnen informatie ordenen, rubriceren, classiferen. Dat houdt in dat ze kunnen ordenen op basis van minstens één criterium en kunnen groeperen volgens gemeenschappelijke kenmerken of eigenschappen. 7.3 Kinderen ontdekken in hun omgeving een aantal levensgemeenschappen of biotopen. Dat houdt in dat ze daarin veel voorkomende organismen herkennen en benoemen. Lesdoelen 1. Gericht waarnemen door middel van hun zintuigen. (0.9) 2. Planten of bloemen van een wegberm determineren met behulp van determineertabellen. (0.9. – 0.14 – 7.3) 3. Noemen waargenomen planten of bloemen op.(0.9. - 7.3) Beginsituatie specifiek voor deze les Situering in het leerproces: aanbreng-inoefening-herhalen-evaluatie Voorkennis van de klasgroep De kinderen hebben in klas voor het vertrek op bosklassen enkele kruiden en planten besproken. Het thema van de dag is onderzoeksdag. Werkwijze van de klasmentor De mentor werkt met instrumenten uit een koffer van de gemeente. Bij de organisatie van de activiteiten worden de kinderen verdeeld in groepen. Leerling specifieke gegevens / Bronnen Mikado: De wegberm, Geraadpleegd op 2 oktober 2014, http://www.pelckmans.be/docupload/MW5_wegberm_HL_KB.pdf Didactiek wereldoriëntatie en godsdienst: didactiek wereldoriëntatie – Boulez S, De Maertelaere S, Dewilde A, Lauwereins E: 2012-2013 Bordschema en bijlagen toevoegen! LESSCENARIO 1. Klassikaal wegberm gericht waarnemen door middel van een kader 5 min 1 Koffer (kader) Victoria Calis 1 Instructie Bij deze activiteit worden jullie echte onderzoekers! Heeft iemand een idee wat we zullen onderzoeken? We gaan de wegberm verkennen en de wegberm is het gras naast de weg. Kijk eens naar de wegberm, wat zien jullie allemaal? Iedereen kijkt naar het gras, maar we kijken niet allemaal naar hetzelfde stukje gras. Ik heb iets meegebracht waardoor we beter kunnen waarnemen, een kader. Nu kijken we enkel wat er in het kader ligt. Zo nemen we beter waar. Wat zien jullie nu? 2. Klassikaal planten of bloemen van de wegberm determineren met behulp van determineertabellen 15-20 min 123 Koffer (loepen, determineertabellen, kader) Organisatie Bij deze fase gebruik ik een assistent die de loepen en determineertabellen uit de koffer haalt en toont aan de andere kinderen. Verloop Ik duid iemand aan die mijn assistent is en die het materiaal uit de koffer neemt. Via de determineertabel ga ik samen met de kinderen stap voor stap planten of bloemen determineren . Bij sommige vragen van de determineertabel kan ik gebruik maken de loepen. Ik laat de kinderen eerst altijd goed kijken naar de plant. Ik vraag telkens wat er opvalt. Extra Extra informatie over de meest voorkomende wegbermplanten. Brandnetel - Prikplant - Gezaagde bladeren Weetje: als je de plant aanraakt van onderen naar boven dan prikt de plant niet. Dit komt omdat de brandharen gericht zijn naar boven. Paardenbloem Tientallen gele bloemetjes Bloemetjes worden na de bloeitijd een pluisbol. In die pluisbol zitten er zaadjes. - Getande blanderen Weetje: wie de pluisbol in 1 adem kan kan wegblazen, mag een wens doen. Dovenetel Victoria Calis 2 Prikt niet De bladeren staans twee aan twee tegenover elkaar Gezaagde bladeren Witte bloemen Weetje: er wordt thee gemaakt van de bloemen waarvan je gemakkelijker in slaap valt. Grote weegbree - Vermindert de jeuk van een brandnetel 3. In groep planten en bloemen van de wegberm determineren met behulp van determineertabellen 20 min 123 Koffer (loepen, determineertabellen, kader), touw Organisatie De kinderen worden verdeeld in groepen van 4 of 5 leerlingen. Nu gaan de kinderen zelf aan de slag met de loepen en de determineertabellen. In het kader kiezen ze minstens 1 plant of bloem uit die ze onderzoeken. Ik loop rond en stuur bij waar nodig. Verloop De kinderen krijgen een stuk touw waardoor ze hun eigen kader kunnen maken. In groepjes gaan ze elk bij hun ‘kader’ gericht verschillende planten observeren. Daarna elk groepje overlopen waarbij de kinderen zeggen welke planten ze gevonden hebben al dan niet gebruik maken van de loepen en determineertabellen. 4. Afronding : klassikale korte terugblik van waargenomen planten en bloemen 5 min 3 Koffer (kader) Instructie Nu wil ik weten of jullie echte onderzoekers zijn. Ik duid een plant of bloem aan, als je de naam weet steek je jouw vinger op. Richtvragen Welke plant of bloem is dit? Hoe weet jij dit? (somt specifieke kenmerken van de plant of bloem op) Afronding Dat hebben jullie goed gedaan! Nu zijn jullie echte onderzoekers. Victoria Calis 3 Evaluatie van je didactisch handelen Evalueer hier je eigen didactisch handelen: wat zou je behouden of veranderen mocht je deze les nog eens geven? Denk aan voorbereiding en realisering. Tijdens de klassikale fase heb ik samen met de kinderen vaak herhaald welke planten ze al gevonden hadden. Hierdoor bleven ze alert en konden ze op het einde van de les veel planten benoemen. Victoria Calis 4