Verslag JNIV conferentie 2011 CSI interne: Tussen wet en bed Veel AIOS interne geneeskunde hebben de kou doorstaan en zijn op 28 januari vanuit het hele land naar Hotel Theater Figi te Zeist gekomen voor de 9e JNIV conferentie. Het belooft een interessante dag te worden met als thema CSI interne: Tussen wet en bed. Centraal vandaag staat de waarheid. Zowel in het tuchtrecht als de forensische geneeskunde zijn patiënten, artsen, rechters en anderen bezig de waarheid boven tafel te krijgen. Het tuchtrecht Professor Hoekstra, internist en opleider in het AMC leidt de ochtend met veel enthousiasme, waarbij hij zorgt voor interactie tussen sprekers en publiek. Het gaat over klachten en fouten, zaken waar we allemaal mee geconfronteerd worden, want waar gehakt wordt, vallen spaanders. Gelukkig is de natuur vaak mild. Ook al heb je misschien iets ‘fout’ gedaan, het loopt vaak goed af. Helaas loopt het wel eens verkeerd af. Dan is het de vraag of je goed hebt gehandeld. Slechts zelden wordt dit via tuchtrecht beslist. Een praktijkvoorbeeld: Een advocaat van het AMC belt. ‘Mevrouw X heeft een klacht tegen u ingediend bij de tuchtrechter....’ Wat dan? Lilian Hanekamp, huisarts in opleiding (voormalig interniste in opleiding) maakte het mee en vertelt haar verhaal. Het telefoontje levert veel vragen op: Wat heb ik gedaan? Wat staat er in het dossier? Wat nu? Als assistente op de poli zag Lilian mevrouw X met een pijnlijke knie. Een röntgenfoto, overleg met radioloog en reumatoloog leidde tot de diagnose: Paget’s disease. Second opinion elders laat echter een andere diagnose zien: Spontaneous osteonecrosis of the knee. Een zeldzaam beeld, dat zowel internisten als radiologen niet bovenaan in de differentiaal diagnose hebben staan. Mevrouw X klaagt behalve over het missen van de diagnose over een ‘onjuiste’ bejegening. Lilian besluit om zonder advocaat het gesprek aan te gaan en de klacht wordt ingetrokken. In Nederland kan iedere patiënt of diens naaste naar de tuchtrechter stappen. Ze hoeven niet eerst naar de klachtencommissies van een ziekenhuis. Goede statusvoering en communicatie zijn essentieel om later gebeurtenissen en overwegingen te reconstrueren. Meester Auko Scholten, voorzitter van het Centraal Tuchtcollege, vertelt een over een uroloog die voor de tuchtrechter beweerde zo goed te zijn in zijn vak, dat hij niets op hoeft te schrijven. Dat gaat helaas niet op. Veel illustratieve casus volgen: over de assistent gynaecologie die een ‘taartschep’ achter laat in de buik na een sectio. De opleider is allang gevlogen, is hij dan verantwoordelijk? Een arts op vakantie in Nepal weigert om een pijnlijke arm in een ander kamp te beoordelen. Geldt het tuchtrecht hier? Waar eindigt de verantwoordelijkheid als arts? Overigens hebben internisten minder vaak te maken met het tuchtrecht dan onze snijdende collega’s. Ook pathologen zijn nogal eens de klos. Dit wordt door dr. Giard, patholoog, klinisch epidemioloog én jurist toegelicht met filosofieën over waar- en wijsheid: ‘De waarheid wordt vaak bepaald door de context’. ALV en opleidingsprijs Tijdens de jaarlijkse ALV zijn onder andere de ‘golden rules’ van de JNIV gepresenteerd: ‘Wat vindt de JNIV belangrijk in de opleiding tot internist?’ Deze kernpunten zullen elders in deze editie van het magazine te vinden zijn. Er is gestemd voor de opleidingsprijs. Deze reikt de JNIV dit jaar voor de eerste keer uit tijdens de NIV dagen aan de kliniek met het beste opleidingsinitiatief. De drie genomineerden hadden hilarische filmpjes gemaakt om hun initiatief aan te prijzen. Het Bronovo ziekenhuis (Den Haag) liet zien hoe de AIOS vervelende gebeurtenissen bespreken in een maandelijkse interventiebespreking. Het Jeroen Bosch ziekenhuis (Den Bosch) presenteert hoe policontroles door zowel de AIOS als de internisten opgenomen worden op video. De uiteindelijke winnaar, het UMC Groningen, lieten in hun filmpje zien wat je absoluut niet moet doen als je patiënt op de SEH onderuit gaat. Hun spoedinterventie cursus levert 5000 euro en een fotosessie met opleiders en AIOS op. Quiz Na een welverdiende lunch is iedereen scherp voor de befaamde quiz: wederom was Professor Levi de enthousiaste quizmaster. Zijn plaatjes en vragen sloten perfect aan bij het thema van de dag. We zullen niet vergeten, dat het DNA van Clinton op de jurk van Monica intact is gebleven door een bezoekje aan de stomerij en dat een loodintoxicatie zorgt voor basofiele stippeling in de erytroctyt. Indrukwekkende foto’s van de ziekte van Kahler van de schedel en cholesterolembolieën maakten de quiz helemaal af. Forensische geneeskunde en intoxicaties De middag gaat verder met drie workshops. Professor Maat, patholoog (UMC Leiden), vertelt een indrukwekkend verhaal over slachtofferidentificatie na de vliegtuigramp in Tripoli. Hoe lever je het bewijs dat de 103 vermiste Nederlanders daadwerkelijk omgekomen zijn? Hiervoor is DNA, een intact gebit of een vingerafdruk nodig. Een ongelooflijke klus, waar we vaak niet bij stil staan als we erover lezen in de krant. Forensisch arts mevrouw Groten Oude Grotebevelsborg onderwijst ons over letselonderzoek op de spoedeisende hulp en het onderscheid tussen een natuurlijke en nietnatuurlijke dood. Een kwestie waar ook dr. Kramers als internist-farmacoloog (UMC Nijmegen) mee geconfronteerd werd toen zijn expertise gevraagd werd bij een vermoeden op moord. Hij legt uit hoe je met halfwaardetijden, spiegels in het bloed en het nodige rekenwerk gebeurtenissen kan reconstrueren. De dag wordt afgesloten met een gezellige borrel en we kijken terug op een geslaagde dag. We zien uit naar de JNIV-conferentie van volgend jaar. Kim Bunthof, AIOS interne geneeskunde (UMC Nijmegen)