ENGELS als Tweede Taal

ENGELS als Tweede Taal
o.b.s. De Drift
de Pol 4a
9444 XE Grolloo
 0592-501480
 [email protected]
Inhoudsopgave
Inhoud:
1. Inleiding
2. Keuze voor de Engelse taal (Why English?)
3. Vroeg vreemde talenonderwijs
4. Doelstelling
5. Inrichting van ons Engelse taalonderwijs
6. Nascholing
7. Europese doelstelling
1.
INLEIDING
De Drift is een kleine school, welke staat voor goed onderwijs dat het beste uit iedere leerling
probeert te halen. Onze zorg bestaat uit het begeleiden van de leerlingen in hun ontwikkeling naar
zelfstandig functionerende mensen in de huidige maatschappij. De Drift wil zich extra onderscheiden
van andere basisscholen en biedt daarom naast het reguliere onderwijsaanbod, vanaf augustus 2009
de leerlingen vanaf groep 1 Engels aan. Het leren van een vreemde taal aan jonge kinderen wordt
inmiddels ruimhartig en positief ontvangen bij ouders en leerkrachten. Niet alleen omdat jonge
kinderen bepaalde aspecten van een taal gemakkelijker en sneller leren, maar ook omdat hun
schoolprestaties in het algemeen er op vooruit gaan. Een vreemde taal op nog jongere leeftijd
aanleren schept zelfs enorme kansen op de arbeidsmarkt, omdat de creativiteit van mensen die een
tweede taal vroeg hebben aangeleerd ook toeneemt, naast hun vermogen tweetalig te functioneren.
2.
KEUZE VOOR DE ENGELSE TAAL (WHY ENGLISH?)
De Drift heeft in de eerste plaats voor de Engelse taal gekozen omdat kinderen door de huidige
maatschappelijke ontwikkelingen, steeds vaker en jonger in aanraking komen met de Engelse taal.
Hierbij valt onder andere te denken aan televisieprogramma's, Engelstalige liedjes,
computerspelletjes, Engelse woorden die opgenomen worden in de Nederlandse spreektaal en
internet. Kortom; door de eigen omgeving beschikken de kinderen over een redelijk arsenaal aan
Engelse woorden. In Nederland wordt het beheersen van een tweede taal bovendien gezien als teken
van een goede opleiding en benadrukt het de interesse voor verschillende culturen. Kijken we naar de
taalgevoelige leeftijd bij kinderen dan is er een belangrijke reden om vooral vroeg met Engels te
beginnen. Kinderen tussen 0 en 7 jaar bevinden zich namelijk in de meest gevoelige periode voor
taalverwerving. In die periode kunnen zij twee talen tegelijk leren. De hersenen van deze kinderen
zijn zo open voor het opslaan van informatie, dat het niet uitmaakt of er één of twee taalsystemen
worden aangelegd. Er zijn hersencellen genoeg en in deze periode kunnen hersencellen net zoveel
verbindingen aangaan als door prikkels uit de omgeving mogelijk wordt gemaakt. Door dit vermogen
raken jonge kinderen niet verward en heeft de tweede taal dus net zoveel kans om als moedertaal
verankerd te worden. Onderzoek wijst uit dat ook de Nederlandse taalontwikkeling niet in het gedrang
komt, zelfs niet bij taalzwakke leerlingen. Het grootste voordeel voor aanbieding van de Engelse taal
is de gelijkheid die alle kleuters zullen ondervinden en ondergaan bij het betreden van de lessen. Voor
iedereen, behalve enkele Engelstalige leerlingen, is er grote onmondigheid. De lessen moeten daarom
een speelse aanpak hebben. De aanbieding van b.v. veel liedjes zal de kinderen stimuleren in hun
nieuwe taal. Een tweede reden is de onvrede over de huidige situatie. Er is over het algemeen veel
kritiek op het vak Engels zoals dat momenteel op veel basisscholen in de groepen 7 en 8 gegeven
wordt. De motivatie van kinderen is vaak niet groot omdat het vak niet aansluit bij hun wensen en
verwachtingen van deze taal. Kinderen zijn vaak via televisie en computer veel verder dan
leerkrachten denken. Scholen voor voortgezet onderwijs beginnen meestal weer bijna helemaal
opnieuw met Engels. Dit motiveert leerkrachten niet om er veel energie in te stoppen. Maar toch blijkt
dat brugklas leerlingen die weinig Engels geleerd hebben op de basisschol snel in de problemen
komen bij het vak Engels. De laatste, maar absoluut niet de onbelangrijkste reden is dat De Drift haar
onderwijsaanbod wil aansluiten bij de leerlingenpopulatie. De school heeft de kenmerken van de
leerlingenpopulatie scherp in beeld en benut de kennis van de leerlingenpopulatie voor de inrichting
van het onderwijs. De school laat zien dat er, gezien de leerlingenpopulatie, goede resultaten worden
behaald en de aanpak bijdraagt aan verhoging van de kwaliteit van het primaire proces.
3.
VROEG VREEMDE TALENONDERWIJS
Het aanbieden van een andere taal dan het Nederlands noemt men: Vroeg vreemde talen onderwijs.
Vanaf augustus 2007 is elke groep gestart met het geven van eenvoudige Engelse oefeningen. Op
experimenteel niveau en in spelsituaties werden alle leerlingen in aanraking gebracht met Engelse
woordjes. Het schooljaar 2008/2009 is vooral besteed aan oriëntatie op het aanbod; ‘Wat heeft de
groepsleerkracht nodig om de Engelse taal goed en gestructureerd aan te bieden?’. In mei 2009 zijn
de materialen aangeschaft. De groepen 1 t/m 4 werken uit de methode ‘Fun English’, de groepen 5
t/m 8 gebruiken de methode ‘Backpack Gold’.
4.
DOELSTELLING
Wij willen kinderen vanaf groep 1 op een speelse wijze nieuwsgierig maken naar de Engelse taal.
Vanuit deze nieuwsgierige basishouding willen wij de kinderen Engels aanleren. De algemene
doelstelling van Onderwijs in Engelse taal is erop gericht dat de leerlingen vaardigheden ontwikkelen
waarmee ze deze taal op een zeer eenvoudig niveau gebruiken als communicatiemiddel in contact met
mensen die DE Engelse taal spreken. De kinderen krijgen kennis van de rol die de Engelse taal speelt
in de Nederlandse samenleving en als internationaal communicatiemiddel.
5.
INRICHTING VAN ONS ENGELSE TAALONDERWIJS
In groep één starten wij met het nieuwsgierig maken van de leerlingen in de Engelse taal. Om dit te
bereiken ligt in de eerste vier jaar (groep 1 t/m 4) de nadruk op het spelenderwijs Engels leren.
Hierbij staan het spreken en het luisteren centraal. Dit wordt gedaan door onder ander gebruik te
maken van de thema's waaraan gewerkt wordt in de groep, aanbieden van boeken, aanleren van
versjes, liedjes en het kunnen spelen van spelletjes. Te denken valt aan het inrichten van een Engelse
hoek waar de kinderen kunnen werken, spelen en ontdekken. Bij de jonge kinderen gaat het vooral
om praten en luisteren. Nieuwe woordjes worden uitgelegd aan de hand van plaatjes, foto´s en
spelmateriaal. Belangrijk is ook om kinderen te laten luisteren naar verhalen in combinatie met kijken
naar de plaatjes. Kinderen hebben vaak heel goed door waar het over gaat. Lezen en schrijven komen
er niet aan te pas. Ook in groep 3 en 4 blijft het Engels beperkt tot praten en luisteren, omdat er
anders verwarring ontstaat met het leren lezen en schrijven van het Nederlands.
Vanaf groep vijf wordt er naast het spreken en luisteren ook gewerkt aan eenvoudige schriftelijke
vaardigheid en aan de grammatica van de Engelse taal. Ook voor de groepen 5 t/m 8 kan er een hoek
ingericht worden waar de leerlingen kunnen werken, spelen, lezen en luisteren. De lessen Engels zijn
opgenomen in het lesrooster, de verdeling is als volgt:
Groep
o
o
Groep
o
o
1 t/m 4:
Eén les Engels per week, ongeveer 30 minuten
Drie momenten Engels per week, ongeveer 3x10 minuten in spelvorm
5 t/m 8:
Twee lessen Engels per week, ongeveer 2x30 minuten
Drie momenten Engels per week, ongeveer 3x10 minuten in spelvorm
Het is niet onze bedoeling om op onze school lessen zoals aardrijkskunde en geschiedenis in de
Engelse taal te geven; wel willen we bereiken dat onze leerlingen Engels leuk vinden en de taal
kunnen spreken, luisteren, lezen en schrijven zodat hun instap in het voorgezet onderwijs op dit
onderdeel makkelijker is.
6.
NASCHOLING
Wij zijn van mening dat het vroegtijdig aanbieden van de Engelse taal alleen goede effecten kan
hebben als de lessen van hoog niveau zijn en de uitspraak goed Engels betreft. Daarom heeft het
volledige team van De Drift in het schooljaar 2008/2009 de cursus classroom English gevolgd. In het
schooljaar 2009/2010 heeft dit een vervolg gekregen. Een aantal trainingen zijn gevolgd en de docent
heeft klassenbezoeken afgelegd in alle groepen. Het is van belang dat de (toekomstige) leerkracht
weet waarom Engels op de basisschool wordt gegeven en daar ook de zin van inziet. De leerkracht
van De Drift moet opgeleid zijn tot startbekwaamheid voor het vak Engels. Om aan de
startbekwaamheid te beantwoorden moet de cursus Classroom English gevolgd zijn/worden. Er is
altijd nog de wens dat de kinderen de lessen ontvangen van iemand die speciaal hiervoor is opgeleid
(uitspraakniveau van een native speaker). Realistisch moeten we daarin echter zeker zijn. Het inzetten
van vakleerkrachten vraagt een andere invulling van de formatie (arbeidsplaatsen). Voorlopig is dat
nog toekomstmuziek.
7.
EUROPESE DOELSTELLING
In Europees verband is afgesproken dat in de E.U. in 2010, naast de moedertaal twee andere
Europese talen in het lespakket voor kinderen moet zitten. In de ons omringende landen wordt veel
actiever dan in Nederland aan het bereiken van deze doelstelling gewerkt. Nederland heeft duidelijk
een achterstand. De minister van onderwijs stimuleert initiatieven om te komen tot het invullen van
de Europese doelstelling, maar heeft dit nog niet in wetgeving vastgelegd. De verwachting is echter
dat over 5 tot 10 jaar veel zwaardere eisen gesteld worden aan Engels in het basisonderwijs. We
hopen op dat moment de doelstelling te hebben gehaald, zodat De Drift aan de eisen van de nieuwe
wetgeving voldoet.