Chirurgie Blinde darmoperatie (Appendectomie) bij volwassenen Inleiding In deze folder staat informatie over de operatie wegens een acute blinde darmontsteking (appendicitis acuta). De appendix De blinde darm of appendix vermiformis (letterlijk: wormvormig aanhangsel) bevindt zich nabij de overgang van de dunne naar de dikke darm, dat wil zeggen meestal rechtsonder in de buik. De klachten bij een appendicitis acuta Appendicitis is een ontsteking van de blinde darm, die meestal plotseling ontstaat. Waarom deze ontstoken raakt, is niet duidelijk. De pijnklachten beginnen meestal geleidelijk rond, op of boven de navel. Uiteindelijk zakt de pijn naar de rechter onderbuik. Soms worden de pijnklachten voorafgegaan door misselijkheid en braken. U kunt een lichte temperatuurverhoging hebben en zich onwel voelen. Wanneer de verschijnselen duidelijk zijn, is het aanraken van de buik en het daarna loslaten pijnlijk, met name rechtsonder. Ook hoesten en lachen doet soms pijn. Dikwijls wordt ook vervoerspijn aangegeven, bijvoorbeeld wanneer u in een auto over een hobbel rijdt. Een blinde darmontsteking kan soms zeer heftig verlopen en aanleiding geven tot buikvliesontsteking. In dat geval zal de pijn in de gehele buik voelbaar zijn. De diagnose Vaak kan op grond van het verhaal en de symptomen de diagnose appendicitis acuta gemakkelijk worden gesteld. Wanneer het ziektebeeld minder duidelijk is, moeten andere oorzaken worden uitgesloten. Bijvoorbeeld een darminfectie, voedselvergiftiging of gynaecologische oorzaken, zoals een buitenbaarmoederlijke zwangerschap of een ontsteking van de eierstokken. Het onderzoek Vanzelfsprekend is het lichamelijk onderzoek door de arts van belang, waartoe ook een inwendig onderzoek via de anus kan behoren en bij de vrouw eventueel ook het inwendig gynaecologisch onderzoek. Daarnaast wordt vaak nog bloed en urine in het laboratorium onderzocht. Soms wordt nog een echografisch onderzoek op de afdeling MBT aangevraagd. Door middel van geluidsgolven kunnen de organen in de onderbuik zichtbaar gemaakt en bekeken worden. Soms is het nodig om aanvullend nog een CT-scan of MRI-scan van de buik te maken. Als een dergelijk onderzoek bij u van toepassing is, krijgt u de betreffende informatiefolder mee. 1/4 De behandeling Als de diagnose appendicitis acuta is gesteld, is het verwijderen van de ontstoken blinde darm de beste behandeling (appendectomie). Deze operatie kan uitgevoerd worden door middel van een kleine snee rechts in de onderbuik of door middel van een kijkoperatie (laparoscopie). Bij de kijkoperatie worden via een aantal gaatjes in de buikwand instrumenten en een camera, die verbonden is met een tv-monitor, in de buik gebracht. De arts kan via de camera zijn/haar handelingen zien op het tvscherm en zo de operatie uitvoeren. Bij tekenen van een duidelijke buikvliesontsteking in de onderbuik waarbij de diagnose appendicitis acuta niet zeker is, kan de chirurg besluiten tot een kijkoperatie of tot een operatie door een snee midden in de onderbuik. Welke methode zal worden gekozen is van vele factoren afhankelijk, zoals van de ernst van het ziektebeeld, uw conditie, enzovoort. Wanneer bij operatie blijkt dat er pus als gevolg van de blinde darmontsteking in de buik is ontstaan, kan de chirurg besluiten om de huidwond open te laten. Daarmee wordt de kans op een latere wondontsteking kleiner. De wondgenezing duurt dan weliswaar wat langer, maar dat hoeft niet vanzelfsprekend een lelijker litteken op te leveren. Het appendiculair infiltraat Soms is de ontsteking van de blinde darm in de loop van de tijd al ‘afgedekt’ door verkleving met buikvet en darm. Dit is soms bij het onderzoek als een weerstand in de rechteronderbuik te voelen. Men spreekt dan van een appendiculair infiltraat. Het ontstaat meestal na enige dagen ziek zijn. In zo'n geval moeten de ontsteking en het infiltraat eerst 'tot rust komen'. Soms wordt besloten om de blinde darm in een later stadium alsnog te verwijderen. Patiëntveiligheid Ter verhoging van de patiëntveiligheid vragen onze medewerkers regelmatig naar uw naam en geboortedatum. Daarnaast wordt rondom de operatie meerdere malen een checklist afgewerkt, waarbij men nagaat of alle gegevens juist zijn en of alle handelingen zijn uitgevoerd. Ook bij de overdracht van de operatieafdeling naar de verpleegafdeling vindt deze controle plaats. Voorbereiding Op de afdeling wordt u door de verpleegkundige voorbereid op de operatie. De verpleegkundige geeft aanvullende informatie en neemt bijzonderheden met u door. In de meeste gevallen zult u al nuchter zijn, dat wil zeggen, dat u niets gegeten, gedronken of gerookt mag hebben. Als dit wel het geval is, kan het zijn, dat de operatie enige uren wordt uitgesteld. Voor de operatie krijgt u een operatiejasje aan. Sieraden (kettingen, horloge, ringen, etc.) moeten allemaal af. Ook eventuele piercings moeten worden verwijderd. Waardevolle spullen kunt u het beste meegeven aan uw familie. Bril, contactlenzen, hoorapparaat of een gebitsprothese kunt u op- of inhouden. U krijgt voor de operatie al medicatie die door de anesthesioloog is voorgeschreven. De verpleegkundige brengt u met bed naar de operatieafdeling. Indien nodig wordt het te opereren gebied op de operatieafdeling onthaard. 2/4 De anesthesioloog bespreekt met u onder welke vorm van verdoving de operatie zal plaatsvinden. Dit kan zijn met behulp van een ruggenprik of onder algehele anesthesie (narcose). In de vragenlijst kunt u bijzonderheden over uw gezondheid en medicatiegebruik aangeven. Juiste informatie is belangrijk, omdat bepaalde medicatie van invloed kan zijn op de medicatie die voor de verdoving wordt gebruikt. Antistolling Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt, meld dit dan aan uw arts en aan de verpleegkundige van de afdeling. Mogelijke complicaties Geen enkele operatie is zonder risico's. Zo is ook bij deze operatie een normale kans op complicaties, zoals nabloeding, wondinfectie, longontsteking, trombose of longembolie, aanwezig. Soms kan na een forse acute ontsteking van de blinde darm met pus in de buik, later nog een abces in de buik ontstaan. De mogelijkheid bestaat dat dit abces chirurgisch moet worden behandeld of onder röntgencontrole moet worden aangeprikt. Na de operatie Na de operatie wordt u eerst naar de recovery (uitslaapkamer) gebracht en daarna haalt de verpleegkundige u weer op. U hebt een infuus voor vocht- en medicijntoediening. Meestal krijgt u een antibioticum via het infuus. De eerste dagen krijgt u drinken en eten naarmate het maagdarmstelsel dat kan verdragen. Daar is geen vast schema voor. In het algemeen kunt u na twee tot drie dagen opname weer naar huis, vaak is dan de normale voeding weer mogelijk. Het herstel thuis duurt meestal nog een paar dagen tot weken. Dit is afhankelijk van hoe ernstig de ontsteking is geweest. Daarna kunnen de normale activiteiten worden hervat. Vragen Bij vragen over uw behandeling kunt u zich contact opnemen met de polikliniek Chirurgie. Wij zijn van maandag tot en met vrijdag van 08.30 – 12.15 en van 13.15 – 16.30 uur bereikbaar op telefoonnummer 0543 54 42 50. Tot slot Deze brochure betreft een algemene voorlichting en is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw behandelend arts. Bijzondere omstandigheden kunnen aanleiding geven tot wijzigingen. De chirurg bespreekt dit met u. Wanneer zich thuis, binnen 24 uur na ontslag, problemen voordoen, kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp, telefoon: 0543 54 45 55. In andere gevallen kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie of met uw huisarts. Bent u van mening dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u. 3/4 Geheimhouding en recht op privacy Alle medewerkers van ons ziekenhuis, dus ook artsen en verpleegkundigen, hebben een geheimhoudingsplicht. Alleen als u schriftelijk toestemming geeft, mogen zij gegevens aan derden verstrekken. Degenen die bij de behandeling van uw kind betrokken zijn, mogen alleen onderling gegevens opvragen en uitwisselen als dat voor de behandeling van uw kind nodig is. Het recht op privacy houdt nog meer in. Alle (para)medische, verpleegkundige en verzorgende handelingen moeten worden uitgevoerd zonder dat anderen dat kunnen zien. Een vertrouwelijk gesprek met een zorgverlener dient in een aparte ruimte gevoerd te worden. Wij doen ons best om deze afspraken na te komen. Meer informatie staat in de folder ‘De rechten en plichten van de patiënt’ verkrijgbaar op de afdeling. Tot slot Wij zouden het op prijs stellen, als u uw ervaringen wilt delen op de volgende website: www.zorgkaartnederland.nl Adresgegevens SKB Streekziekenhuis Koningin Beatrix Bezoekadres: Beatrixpark 1 7101 BN Winterswijk Postadres: Polikliniek Chirurgie Postbus 9005 7100 GG Winterswijk T 0543 54 44 44 F 0543 52 23 95 E-mail [email protected] of [email protected] Website: www.chirurgenwinterswijk.nl of www.skbwinterswijk.nl _______________________ foldernummer: chi 375 versie juli 2015 4/4