zonnepanelen tot 10 kVA

Zonnepanelen
≤ 10 kVA
Hoe haal je energie uit zonlicht?
Inhoud
Waarom zonnepanelen? ........................................................................................................................................................................................................ 3
Ecologisch .......................................................................................................................................................................................................................................... 3
Financieel ............................................................................................................................................................................................................................................. 3
EPB-wetgeving .............................................................................................................................................................................................................................. 3
Veilig aansluiten – betrouwbare energiedistributie garanderen .............................................................................. 4
Stap 1: informeer je vooraf .................................................................................................................................................................................................. 5
Welke regelgeving? ................................................................................................................................................................................................................... 5
Enkele technische vereisten toegelicht .............................................................................................................................................................. 5
Wie doet wat? ................................................................................................................................................................................................................................. 6
Stap 2: de plaatsing van je pv-panelen ........................................................................................................................................................... 7
Zonnepanelen ................................................................................................................................................................................................................................. 7
Omvormer ........................................................................................................................................................................................................................................... 7
Groenestroommeter of productieteller ................................................................................................................................................................ 8
Verbruiksmeter ............................................................................................................................................................................................................................... 9
Stap 3: de AREI-keuring ...................................................................................................................................................................................................... 10
Stap 4: de ‘melding’ van je PV-panelen ...................................................................................................................................................... 11
Stap 5: het rendement bijhouden ......................................................................................................................................................................... 12
Rendement door minder verbruik ......................................................................................................................................................................... 12
Rendement door groenestroomcertificaten ................................................................................................................................................ 17
BIJLAGE 1: Hoe ga je om met spanningsproblemen? ...................................................................................................... 24
Oorzaken spanningsproblemen ............................................................................................................................................................................... 24
Welke stappen volg je best? ........................................................................................................................................................................................ 25
BIJLAGE 2: Wat bij wijzigingen aan je PV-installatie? ....................................................................................................... 26
Hoe meld je een wijziging? .......................................................................................................................................................................................... 27
BIJLAGE 3: Nuttige websites ...................................................................................................................................................................................... 28
BIJLAGE 4:
Voorbeeld gelijkvormigheidsattest omvormer Synergrid ............................................................................................... 29
Klantenkantoren ............................................................................................................................................................................................................................... 30
2
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Waarom zonnepanelen?
Er zijn tal van goede redenen om te investeren in zonnepanelen of ‘photovoltaïsche (PV) panelen’. Zo zijn er heel
wat ecologische en financiële voordelen. Sinds januari 2014 kunnen zonnepanelen ook een rol spelen in het behalen van het E-peil voor nieuwe of verbouwde woningen.
Ecologisch
EPB-wetgeving
We kunnen er niet omheen: de aarde warmt op. Een
belangrijke oorzaak ligt bij de verbranding van fossiele
brandstoffen, zoals steenkool of aardolie. Daarbij worden
broeikasgassen (CO2 en CH4) uitgestoten. Bovendien
raken fossiele brandstoffen langzaam maar zeker uitgeput.
EPB staat voor ‘EnergiePrestatie en Binnenklimaat’ en
heeft betrekking op het energetische totaalpakket van
nieuwe of gerenoveerde woningen, waaronder isolatie,
luchtdichtheid, zonnepanelen, ventilatie en verwarmingssystemen.
Zonnepanelen maken gebruik van een nagenoeg onuitputtelijke en duurzame bron: de zon. Ze wekken energie op
zonder fossiele brandstoffen of broeikasgassen. Op die
manier helpen ze het milieu een handje.
Alle gebouwen, waarvoor vanaf 1 januari 2006 een bouwaanvraag is ingediend (*), moeten op vlak van energie en
binnenklimaat voldoen aan bepaalde eisen, uitgedrukt in
een energieprestatiepeil of ‘E-peil’. De EPB-eisen worden
almaar strenger. Dat betekent dat woningen energiezuiniger moeten worden en een lager E-peil moeten halen.
Financieel
Ook je portemonnee kan meegenieten. Zo hebben zonnepanelen een directe impact op je elektriciteitsfactuur.
Elektriciteit die je zelf produceert, hoef je immers niet te
betalen. Bovendien ben je niet meer afhankelijk van de
schommelende prijzen op de energiemarkt. Daarnaast
garandeert de Vlaamse overheid het rendement van je
investering, via het systeem van zogeheten ‘groenestroomcertificaten’. Meer informatie daarover staat op p. 17.
Vanaf 1 januari 2014 kun je ook opteren voor de plaatsing
van een PV-installatie om, op een relatief eenvoudige en
goedkope manier, te voldoen aan de EPB-eisen.
Pas op!
PV-installaties die werden geplaatst in het kader van
EPB-vereisten komen niet in aanmerking voor de toekenning van groenestroomcertificaten (zie ook p.16 ).
(*) Voor de exacte modaliteiten en eventuele uitzonderingen op de EPB-eisen zie de EPB-wegwijzer op de
website www.energiesparen.be.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
3
Veilig aansluiten – betrouwbare energiedistributie
garanderen
Als grootste energiedistributiebedrijf van Vlaanderen ondersteunt Eandis de aansluiting van lokale producties
van hernieuwbare energie, zoals zonnepanelen of windmolens. Eandis staat in voor een veilige aansluiting van de
PV-installatie op het distributienet en doet ook al het mogelijke om een betrouwbare energiedistributie te garanderen.
In deze brochure brengen we je graag een overzicht van
alles wat komt kijken bij een PV-installatie, waarvan het
totale maximale AC-vermogen (wisselstroom) van de
omvormers (op eenzelfde toegangspunt) de 10 kiloVoltAmpère (kVA) niet overschrijdt. Uiteraard is deze brochure
enkel van toepassing in het werkgebied van Eandis.
Let op: als de som van het maximale AC-vermogen van
een of meerdere groepen zonnepanelen (op hetzelfde toegangspunt) de 10 kVA overschrijdt, dan gelden er andere
spelregels. In dat geval moeten de procedures en regelgeving voor de aansluiting van een lokale productie groter
dan 10 kVA worden gevolgd.
Het doel van dit document is om enerzijds een stappenplan aan te reiken voor een correcte registratie van je
PV-installatie ≤ 10 kVA en anderzijds praktische informatie
te geven over zonnepanelen en hun werking. Daarbij horen
onder andere het recht tot compensatie, terugdraaiende
teller, certificatensysteem, wat te doen bij wijzigen aan je
PV-installatie …
Om aan te sluiten, volg je deze vijf stappen:
Stap 1
Informeer je vooraf
Stap 2
De plaatsing van
je panelen
Stap 3
De AREI-keuring
Stap 4
De ‘melding’
van je panelen
Stap 5
Het rendement
bijhouden
4
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Stap 1: informeer je vooraf
Als je besluit om een PV-installatie te plaatsen, dan heb je de keuze om die zelf te plaatsen of een beroep te
doen op een installateur. In beide gevallen gelden dezelfde regels. Informeer je vooraf, om onaangename verrassingen te vermijden.
Bent u nog op zoek naar een installateur? Geef dan de voorkeur aan een installateur met een certificaat van bekwaamheid of een installatiebedrijf met een ‘Quest’-kwaliteitslabel. Een overzicht van installateurs of bedrijven die over zo’n
certificaat beschikken kan je terugvinden op de website van het Vlaams Energie-agentschap (www.energiesparen.be).
Welke regelgeving?
Elke PV-installatie ≤ 10 kVA moet minstens tegemoetkomen aan de volgende reglementen:
• C10/11 - Specifieke technische aansluitvoorwaarden
voor gedecentraliseerde productie-eenheden die in
parallel werken met het distributienet (Synergrid)
Enkele technische vereisten
toegelicht
Om je na de plaatsing onnodige financiële kosten te besparen, lichten we kort enkele technische vereisten toe die
je altijd moet naleven.
• C1/107 - Algemene technische voorschriften voor de
aansluiting van een gebruiker op het laagspanningsnet,
indien injectie op laagspanning (Synergrid)
PV-installatie groter dan 5 kVA: altijd
driefasig
• C2/112 - Technische voorschriften voor aansluiting
op het hoogspanningsnet, indien injectie op
middenspanning (Synergrid)
PV-installaties met een maximaal AC-vermogen (wisselspanning) groter dan 5 kVA mogen enkel worden aangesloten op een driefasige aansluiting. Daarbij moet altijd
worden gestreefd naar de meest evenwichtige verdeling
van het vermogen over de verschillende fasen. Meer
details staan beschreven in de Synergridvoorwaarden
C10/11.
• C10/19 - Aansluiten van storende belastingen in
laagspanning (Synergrid)
• Technisch Reglement Distributie Elektriciteit (TRDE)
(VREG)
• Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
(AREI)
• Aansluitreglement distributienetbeheerder (Eandis).
Meer info staat op p. 28 bij ‘nuttige websites’.
Beschik je over een monofasige aansluiting en wil je toch
een PV-installatie plaatsen met een maximaal AC-vermogen van meer dan 5 kVA? Dan moet je aansluiting eerst
worden omgebouwd naar een driefasige aansluiting. Dien
daarvoor een aanvraag in via de website www.eandis.be >
Aansluitingen > Aanvraag werken.
Correcte netontkoppelbeveiliging
Je PV-installatie moet altijd zijn uitgerust met een netontkoppelbeveiliging die gevalideerd is door Synergrid. Je
moet altijd het gelijkvormigheidsattest, afgeleverd door
Synergrid, van je omvormer(s) kunnen voorleggen (zie ook
bijlage 4). Meer details staan beschreven in de Synergridvoorwaarden C10/11.
Eén aansluiting per PV-installatie
De PV-installaties op je eigendom worden aangesloten
op het bestaande laagspanningsnetwerk via je huidige
aansluitconfiguratie. Dat kan natuurlijk enkel voor zover het
vermogen van de aansluiting dat toelaat. Het is met andere
woorden niet toegelaten om een PV-installatie op je eigendom aan te sluiten op de teller van je buur. Afwijkingen op
die regel moet je individueel aanvragen bij Eandis. In geen
geval kan een PV-installatie twee aansluitingen voeden.
Meer details staan beschreven in de Synergridvoorschriften
‘C1/107 LS-aansluitingen’.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
5
Groenestroommeter goed zichtbaar
In overeenstemming met artikel V.2.4.2 §3 Technisch
Reglement Distributie Elektriciteit (TRDE) moet je, voor
PV-installaties (*) in dienst vanaf 1 september 2010, de
productieteller op een zichtbare plaats installeren, in de
buurt van de verbruiksmeter van Eandis (zie ook p. 8).
Groenestroommeter
Omvormer
(*) Bij PV-installaties die niet in aanmerking komen voor de
toekenning van groenestoomcertificaten is een groenestroommeter niet wettelijk verplicht.
Verbruiksmeter
Wie doet wat?
Eandis
Jezelf
Bij nieuwbouw: de plaatsing van een verbruiksmeter
voor elektriciteit
• Plaatsing van de productieteller
Bij bestaande woningen:
• zorgen voor een teller die injectie in mindering kan
brengen van de afname. Dat gebeurt altijd op vraag
van de distributienetgebruiker. Deze ingreep is
gratis.
• als het AC-vermogen van je zonnepanelen de
5 kVA overstijgt: eenfasige aansluitingen omvormen
naar een driefasige aansluiting. Hiervoor moet je
een aparte aanvraag doen bij Eandis. Pas op: deze
ingreep is niet gratis.
• als je dat wenst: een verbruiksmeter met
tweevoudig uurtarief vervangen door een
verbruiksopname met enkelvoudig uurtarief.
Hiervoor moet je een aparte aanvraag doen bij
Eandis. Pas op: deze ingreep is niet gratis.
6
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
• Plaatsen van een PV-installatie met een
gevalideerde netontkoppelbeveiliging (automatisch
scheidingssysteem).
Stap 2: de plaatsing van je pv-panelen
Een PV-installatie bestaat uit verschillende
componenten, elk met een specifieke taak.
We overlopen de vier
belangrijkste onderdelen:

Zonnepanelen

Omvormer

Groene stroommeter
Injectie
Afname

Elektriciteitsmeter
TV
Toestellen
Zonnepanelen
Omvormer
Een zonnepaneel of photovoltaïsch paneel is een paneel dat
zonne-energie (licht) omzet in
elektriciteit (gelijkstroom).
De omvormer zet de
opgewekte gelijkstroom om in een
‘bruikbare’ wisselstroom die door je
elektrische toestellen (televisie, wasmachine, computer … ) kan worden
verbruikt. Als er meer stroom is dan wat de aanwezige
toestellen verbruiken, dan wordt die geïnjecteerd in het
distributienet.
Standaardparameters
netontkoppelbeveiliging
Parameter
Limietwaarde
Actuele minimale netspanning
184,0 V
Gemiddelde max. netspanning
gedurende periode van 10 min.
253,0 V
Ogenblikkelijke max. netspanning
264,5 V
Ogenblikkelijke minimale frequentie
47,5 Hz
Ogenblikkelijke max. frequentie
51,5 Hz
Met deze parameters schakelt je PV-installatie zichzelf
bijvoorbeeld onmiddellijk uit, zodra:
• de actuele maximumspanning van 264,5V wordt
overschreden, bijvoorbeeld bij een spanningspiek
• Eandis de stroomtoevoer uitschakelt, bijvoorbeeld
bij werken. De spanning zakt dan immers onder de
limietwaarde van 184 V.
De omvormer beschikt over een geïntegreerd veiligheidstoestel: de netontkoppelbeveiliging. Dat is een verplicht
veiligheidstoestel dat je PV-installatie constant monitort en
uitschakelt zodra de ingestelde drempelwaarden worden
overschreden. Daarmee beschermt ze je PV-installatie
tegen onvoorziene omstandigheden op het distributienet.
De beveiliging garandeert ook de veiligheid bij de uitvoering
van werken op het distributienet. Zodra de stroom van
het netwerk wordt uitgeschakeld, zorgt ze ervoor dat ook
je zonnepanelen geen stroom meer kunnen injecteren.
Zo kunnen de technici van Eandis veilig werken aan de
kabels.
De netontkoppelbeveiliging moet gevalideerd zijn door
Synergrid (zie bijlage 4). Er moet altijd een gelijkvormigheidsattest aangeleverd worden bij de melding van je
PV-installatie.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
7
Groenestroommeter of
productieteller
De energie die je PV-installatie opwekt, wordt geregistreerd
door de groenestroommeter of productieteller. Daarop kun
je lezen hoeveel elektriciteit, uitgedrukt in kilowattuur of
kWh, je PV-installatie al heeft geproduceerd.
Elke netgebruiker met een PV-installatie ≤ 10 kVA, die
aanspraak wil maken op groenestroomcertificaten, is
verplicht om de netto opgewekte energie te registreren
via een meettoestel dat minimaal geijkt is met nauwkeurigheidsklasse 2 en voorzien is van de wettelijk verplichte
ijkmerken. Hij moet zelf zo’n teller voorzien, die moet
worden opgesteld in de buurt van de verbruiksmeter voor
elektriciteit.
8
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Verbruiksmeter
De verbruiksmeter voor elektriciteit is de teller die je (gecompenseerde) elektriciteitsverbruik registreert in kilowattuur (kWh). Die meter dient als basis voor de opmaak van je
elektriciteitsfactuur.
Zolang het productievermogen van je zonnepanelen lager
is dan 10 kVA, moet de verbruiksmeter in staat zijn om
de geïnjecteerde energie in mindering te brengen van de
verbruikte energie. In de praktijk gebeurt dit met een terugdraaiende teller. Kan je verbruiksmeter dat niet, dan wordt
die op aanvraag van de netgebruiker gratis vervangen door
Eandis.
Pas op: je bent zelf verantwoordelijk om te verifiëren of je
verbruiksmeter voor elektriciteit wel degelijk terugdraait op
een moment dat er meer productie is dan eigen verbruik!
Teruglooprem
Dit logo staat op de meeste
niet-terugdraaiende verbruiksmeters. Het wil zeggen dat er
een teruglooprem in de meter
zit, die verhindert dat de teller
kan terugdraaien. Als je zo’n
symbool ziet, zal je verbruiksmeter niet terugdraaien. Je neemt dan best contact op met
Eandis.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
9
Stap 3: de AREI-keuring
Na de plaatsing van je PV-installatie ben je nog één stap verwijderd van de opwekking van je eerste kilowattuur
groene energie: de AREI-keuring. Dat is een onderzoek, uitgevoerd door een erkend keuringsorganisme, om na
te gaan of de PV-installatie is aangesloten conform het AREI (Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties). De keuring moet plaatsvinden voor de PV-installatie in gebruik wordt genomen.
Op het AREI-keuringsverslag dat je na het onderzoek ontvangt, moeten deze zaken vermeld staan:
• datum van de keuring
• aantal, type, serienummer en maximaal
wisselstroomvermogen de omvormers
• aantal en piekvermogen van de panelen
• beginmeterstand en serienummer van de productieteller
(enkel bij certificaatgerechtigde PV-installaties)
• MID-markering voor de ijking van de productieteller
(enkel bij certificaatgerechtigde PV-installaties).
Het keuringsverslag bestaat enerzijds uit het keuringsattest
en anderzijds uit het ééndraadsschema van de PV-installatie, beiden afgestempeld door het keuringsorganisme.
10
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Pas op!
Als je keuringsverslag onvolledig is, zal Eandis het nooit
aanvaarden. Je PV-installatie zal dan opnieuw moeten
worden gekeurd.
Stap 4: de ‘melding’ van je PV-panelen
De melding van je PV-installatie bij Eandis is cruciaal
voor de veiligheid en netstabiliteit. Om het net veilig
en betrouwbaar te kunnen uitbaten, moet Eandis immers weten welke PV-installaties zijn aangesloten op
het net, en waar precies. Eandis moet ook de garantie
hebben dat ze voldoen aan alle vereisten rond netstabiliteit. De aanmelding van een PV-installatie is dan
ook verplicht. Doe je geen melding, dan kan dat uiteindelijk leiden tot afsluiting van het elektriciteitsnet.
Hoe kun je je PV-panelen melden
bij Eandis?
Dat doe je bij voorkeur online, via www.eandis.be >
Aansluitingen > Melden lokale produktie. Beschik je niet
over een internetverbinding? Dan kun je je PV-installatie
ook melden in één van onze klantenkantoren (zie p.31).
Deze documenten heb je altijd nodig
voor een melding
• Het AREI-keuringsverslag en het elektrische
ééndraadschema van de PV-installatie
• Het gelijkvormigheidsattest afgeleverd door Synergrid
voor de omvormer(s) vermeld in het keuringsverslag (zie
bijlage 4).
Hoe kun je je PV-panelen melden
bij de VREG?
Alle informatie over de aanmelding van je PV-installatie
bij de VREG staat op de website www.vreg.be >
Zonnepanelen.
Geen internet? Dan kun je elke werkdag van 9 tot 19 uur
gratis bellen naar 1700. Toets ‘4 - Andere vragen’ om
doorverbonden te worden met de VREG. Vanuit het buitenland bel je 32 2 553 1700.
Pas op!
Om in aanmerking te komen voor groenestroomcertificaten, moet je PV-installatie ook opgenomen zijn in
de certificatendatabank van de Vlaamse energieregulator VREG. Dat doe je best eerst. Zodra de VREG je
melding volledig heeft verwerkt, wordt er een identificatienummer toegekend aan je PV-installatie (bv.
‘PVZ123456’). Met dat nummer kun je je PV-installatie
ook melden bij Eandis.
Als Eandis je PV-installatie goedkeurt, dan wordt ze
automatisch aangeduid als ‘technisch conform’ in de
certificatendatabank van de VREG. Vanaf dan is het
mogelijk om je meterstanden te registreren en kunnen
er groenestroomcertificaten worden toegewezen aan je
PV-installatie.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
11
Stap 5: het rendement bijhouden
Met zonnepanelen wek je zelf elektriciteit op. Dat kan
je heel wat financiële voordelen bieden, maar ook een
kost:
• rendement door minder verbruik
De elektriciteit die je zelf opwekt, hoef je niet te betalen
aan een elektriciteitsleverancier.
• rendement via groenestroomcertificaten
Om hernieuwbare energie te stimuleren, wordt de
plaatsing van een PV-installatie, indien nodig, financieel
ondersteund door de overheid.
• kost voor het netgebruik: het prosumententarief
Voor alle elektriciteit die je afneemt van het distributienet,
moet je aan je distributienetbeheerder een vergoeding
betalen voor het gebruik van het net.
Rendement door minder verbruik
Zonnepanelen leveren stroom als de zon schijnt. Als je
elektrische toestellen inschakelt op een zonnige dag, dan
kunnen die werken met je eigen opgewekte stroom. We
spreken van een gelijktijdig verbruik: productie en verbruik vallen samen.
Maar dat gebeurt niet altijd. Als de zon schijnt, ben je niet
altijd thuis. En je verbruikt uiteraard ook af en toe stroom
als het buiten donker is. Dan gaat het om ongelijktijdig
verbruik. Zonnestroom die niet wordt verbruikt, wordt in
het distributienet geïnjecteerd. En als je ’s nachts elektriciteit nodig hebt, dan haal je die van het net.
Daarom heeft de wetgever het principe van ‘compensatie’
voorzien. De stroom die je op een bepaald moment over
hebt (en dus injecteert), kun je op een later moment van
het net afnemen. Voor PV-installaties met een maximaal
AC-vermogen ≤ 10 kVA is de netbeheerder daarom verplicht om een meetinstallatie te plaatsen die het mogelijk
maakt om de geïnjecteerde elektriciteit in mindering te
brengen van de afname.
Afhankelijk van het aansluitvermogen, onderscheiden
we drie verschillende types verbruiksmeters voor
elektriciteit, elk met een andere periode waarbinnen kan
worden gecompenseerd:
Aansluitvermogen
Type meter
Compensatiemogelijkheid
1
< 56 kVA
Klassieke terugdraaiende meter
met manuele
opname (YMR)
Jaarlijks per
tariefperiode
(dag/nacht)
2
≥ 56 kVA
Klassieke terugdraaiende meter
met manuele
opname (MMR)
of elektronische
meter
Maandelijks
per
tariefperiode
3
≥ 100 kVA
Elektronische
meter (AMR)
Ogenblikkelijk
Bij de meeste traditionele tellers gebeurt de compensatie
vanzelf omdat de teller achteruitdraait op het moment van
injectie, en opnieuw vooruit als je elektriciteit afneemt. Als
je verbruiksmeter niet in staat is om de geïnjecteerde energie in mindering te brengen van de afgenomen energie,
dan wordt die op vraag van de netgebruiker gratis vervangen door Eandis.
Pas op!
Je bent zelf verantwoordelijk om te verifiëren of je
verbruiksmeter voor elektriciteit wel in staat is om te
compenseren op een moment dat er meer productie is
dan eigen verbruik!
12
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Klassieke terugdraaiende meter
Huishoudelijke aansluitingen met een PV-installatie
≤ 10 kVA hebben meestal een analoge, terugdraaiende
teller die vooruit en achteruit draait.
Soms verbruik je niet alle elektriciteit die door je PV-installatie wordt opgewekt. Stel dat je bijvoorbeeld tijdens een
zonnig weekend niet thuis bent. Dan stroomt de overtollige
elektriciteit terug naar het distributienet. Je teller draait dan
achteruit.
Productie > verbruik = injectie
Het omgekeerde is ook mogelijk. ’s Nachts wekt je PVinstallatie geen elektriciteit op, maar verbruik je wel elektriciteit, bijvoorbeeld als je het licht aandoet. Soms moet
je dus elektriciteit van het distributienet afnemen. De teller
draait dan vooruit.
Productie < verbruik = afname
De meeste eigenaars van zonnepanelen met een jaarlijkse meteropneming bouwen in de zomer een reserve op
(negatief verbruik) die ze dan tijdens de wintermaanden
geleidelijk terug verbruiken.
Je injectie wordt dus constant in mindering gebracht van je
afname. De meterstand die je kunt aflezen op je verbruiksmeter voor elektriciteit is je ‘gecompenseerd’ verbruik.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
13
Compensatie bij elektronische verbruiksmeter
Een elektronische verbruiksmeter draait niet voor- of
achteruit, maar registreert de
afname en injectie apart. Op
het einde van elke opnameperiode (jaarlijks, maandelijks of
ogenblikkelijk) wordt de geregistreerde injectie afgetrokken
van de geregistreerde afname
om het gecompenseerde
verbruik te bepalen.
Let op!
Een speciaal type meter
is de budgetmeter.
Een dergelijke meter
is niet in staat om te
compenseren. Beschik je
over een gedeactiveerde
budgetmeter en wens
je een PV-installatie ≤ 10 kVA te plaatsen? Neem
dan contact op met Eandis. We vervangen je teller
gratis door een exemplaar dat wel in staat is om te
compenseren.
Hoe wordt compensatie verrekend op je energiefactuur?
Op je energiefactuur wordt het gecompenseerde verbruik
altijd aangerekend tussen twee registraties van de meterstanden. De eindmeterstand van de vorige periode is altijd
de beginmeterstand van de volgende periode. Als je in
de vorige opnemingsperiode een negatief verbruik realiseerde, dan kun je dat niet overdragen naar de volgende
opnemingsperiode en word je hiervoor ook niet vergoed.
Eventueel negatief verbruik wordt m.a.w. naar nul herleid.
Opneming 1
0 kWh
14
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
We raden je dan ook aan om het vermogen van je PVinstallatie zo goed mogelijk af te stemmen op je werkelijke
verbruik. Daardoor zal je totale afname en injectie in één
opnameperiode in verhouding zijn tot elkaar.
Opneming 3
500 kWh
Opneming 2
- 500 kWh
Opnameperiode 1
Opnameperiode 2
Negatief verbruik van - 500 kWh
Aangerekend verbruik = 0 kWh
Verbruik van1 000 kWh
Aangerekend verbruik 1 000 kWh
Vervang je best je tweevoudige door een enkelvoudige uurtariefmeter?
Zoals eerder toegelicht, wordt je gecompenseerde verbruik
aangerekend tussen twee meteropnemingen. Daarbij
wordt een eventueel negatief verbruik herleid naar nul.
Distributienetgebruikers met een tweevoudig uurtariefmeter
moeten er rekening mee houden dat dit zowel voor de dag
als voor de nachtteller gebeurt.
Voor elke kWh elektriciteit die je overdag ‘te veel’ produceert, wordt de dagteller teruggedraaid. De nachtteller kan
enkel terugdraaien in het weekend. Zonnepanelen wekken
’s nachts namelijk geen elektriciteit op.
Compensatie op dagteller
(werkdagen overdag)
70 %
30 %
Opneming 1
Dag: 0 kWh
Nacht: 0 kWh
Compensatie op nachtteller
(nachten en weekends)
Opneming 2
Dag: - 500 kWh
Nacht: 500 kWh
Opnameperiode
Negatief gecompenceerd verbruik Dag = - 500 kWh
Aangerekend verbruik Dag = 0 kWh
Negatief gecompenceerd verbruik Nacht = 500 kWh
Aangerekend verbruik Nacht = 500 kWh
Het is dus perfect mogelijk dat je een negatief dagverbruik
combineert met een positief nachtverbruik. Bij de opmaak
van je eindfactuur wordt het negatieve verbruik van de
dagteller herleid naar 0 kWh. Voor het positieve verbruik op
je nachtteller moet je betalen.
100 %
Voor een deel kun je dat vermijden door je elektriciteitsverbruik zoveel mogelijk te verschuiven naar de weekdagen.
Een andere oplossing kan zijn om over te schakelen naar
een enkelvoudig uurtariefmeter. Die maakt geen onderscheid tussen dag en nacht en brengt de geïnjecteerde
elektriciteit volledig in mindering van de afname.
Compensatie op
enkelvoudige teller
Opneming 1
0 kWh
Opneming 2
0 kWh
Opnameperiode
Gecompenceerd verbruik = 0 kWh (*)
Aangerekend verbruik = 0 kWh
(*) bij productie = verbruik
Let op!
De vervanging van een tweevoudig uurtarief meter is niet gratis en moet je apart aanvragen via
www.eandis.be > Aansluitingen > Aanvraag werken wijzigen.
Voor de vervanging van je meter betaal je een standaardkost (zie aansluittarieven op www.eandis.be). Die moet je
goed afwegen met de kost van de niet-gecompenseerde energie.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
15
Compensatie bij wijzigingen op initiatief van de distributienetgebruiker
Wijzigingen waarbij je zelf het initiatief neemt, waaronder
de vervanging van een tweevoudige door een enkelvoudige uurtariefmeter of de wijziging van leverancier, hebben tot gevolg dat er een tussentijdse afrekening wordt
opgemaakt.
Op die afrekening staat ofwel een injectieoverschot van de
zomer, dat naar nul wordt herleid, ofwel een groot tekort
van de winter, dat nog niet werd gecompenseerd. Daarom
doe je dergelijke wijzigingen best op het moment van de
jaarlijkse meteropneming, of zo dicht mogelijk in de buurt
daarvan. Zo blijft je verbruik en injectie het best in balans.
Zomer
Winter
Negatief verbruik
Positief verbruik
Jaarlijkse opneming
Jaarlijkse opneming
Metervervanging/
leverancierswissel
Opnameperiode 1
Opnameperiode 2
Negatief verbruik van - 2 500 kWh
Aangerekend verbruik = 0 kWh
Verbruik van 2 500 kWh
Aangerekend verbruik 2 500 kWh
Opmaak
tussentijdse factuur
Opmaak jaarlijkse
eindafrekening
Let op!
Je tellerstanden worden elk jaar in dezelfde maand
opgenomen. Bij de vervanging van je teller of een leverancierswissel wijzigt de opnamemaand niet. Je krijgt
dus een bijkomende (tussentijdse) factuur op basis van
de opgenomen meterstand op het moment van de
wijziging en je gebruikelijke jaarlijkse eindafrekening op
basis van de meterstand in je vaste opnemingsmaand.
16
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Rendement door groenestroomcertificaten
Hoe werkt het systeem van groenestroomcertificaten?
Om hernieuwbare energie te stimuleren, kan de plaatsing
van een PV-installatie in Vlaanderen, financieel worden
ondersteund door de overheid. De datum waarop je PVinstallatie is opgestart, bepaalt welk systeem voor jou van
toepassing is (*).
• Voor PV-installaties met startdatum voor 1 januari
2013 is het eenvoudig; per 1 000 kWh geproduceerde
energie ontvangen ze één groenestroomcertificaat.
Hoeveel dat precies waard is, hangt af van de datum
waarop de PV-installatie in gebruik werd genomen.
Meer informatie over de toepassing van het systeem
van groenestroomcertificaten en de laatste updates
staat op de website www.vreg.be > Zonnepanelen.
• Voor PV-installaties met startdatum na 1 januari 2013,
geldt het volgende basisprincipe: wie investeert in
een PV-installatie krijgt een gegarandeerd rendement
van 5 % op zijn investering, gespreid over een looptijd
van 15 jaar. Hier is het een stuk moeilijker om te
berekenen hoeveel groenestroomcertificaten je krijgt.
De ‘bandingfactor’, een soort correctiefactor die wijzigt
in de tijd, is daarbij cruciaal. Op de volgende pagina’s
gaan we dieper in op dat laatste systeem.
• Voor installaties in dienst genomen vanaf 1 januari
2015 is er nog geen nieuwe berekening. Zij krijgen
voorlopig nog geen groenestroomcertificaten. Later
worden ook voor deze installaties de bandingfactoren
geactualiseerd. Let wel, de Vlaamse Regering heeft
op vrijdag 13 februari 2015 de afschaffing van de
projectcategorie tem 10 kW principieel goedgekeurd
(voorontwerp van besluit van de Vlaamse Regering
houdende wijziging van het Energiebesluit van 19
november 2010, wat betreft de representatieve
projectcategorieën voor groene stroom en kwalitatieve
warmte-krachtkoppeling).
(*) Zoals eerder vermeld bij ‘Stap 3: de AREI-keuring’, mag
de PV-installatie niet opgestart worden voor die werd goedgekeurd door een erkend keuringsorganisme. De startdatum van je PV-installatie kan dus nooit vroeger zijn dan de
keuringsdatum.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
17
Hoe werkt het systeem met bandingfactor?
Investeringskosten
Het aantal behaalde certificaten kun je berekenen via deze
formule:
Aantal GSC = bandingfactor x productie (kWh)
1 000
Elektriciteitsprijzen
Andere
kosten
Hoeveel kWh je moet produceren om een certificaat te
ontvangen, kun je als volgt berekenen:
1 000
Aantal te produceren kWh =
bandingfactor
Bijvoorbeeld
Voor je PV-installatie is bandingfactor 0,5 van toepassing en je PV-installatie heeft 4 000 kWh geproduceerd.
Dan heb je recht op twee groenestroomcertificaten:
0,5 x 4 000 kWh = 2 GCS
1 000
Bij een bandingfactor van 0,5 moet je PV-installatie
2 000 kWh produceren om recht te hebben op 1 certificaat:
1 000 = 2 000 kWh
0,5
Voor meer informatie over de berekening van de bandingfactoren zie www.energiesparen.be .
Geactualiseerde
bandingsfactor
Halfjaarlijks worden de bandingfactoren door het Vlaams
Energieagentschap geactualiseerd. Hierbij worden zowel
de investeringskosten (zoals aankoopprijs PV-installatie of
keuringskost), vervangingskosten (vervanging omvormer)
als de elektriciteitsprijs (eenheidsprijs elektriciteit + distributienetvergoeding) in rekening gebracht.
Als we aannemen dat er telkens maar één parameter zou
wijzigen, dan geeft dat bijvoorbeeld volgende mogelijkheden:
• Stijging investeringskost = stijging kosten PV-eigenaar =
stijging bandingfactor
• Daling vervangingskost = daling kosten PV-eigenaar =
daling bandingfactor
• Stijging elektriciteitsprijs = stijging voordeel PV-eigenaar
= daling bandingfactor
Welke bandingfactor is van toepassing op je PV-installatie?
Welke bandingfactor op je project van toepassing is, is
afhankelijk van het moment wanneer je PV-installatie werd
opgestart. Voor alle PV-installaties ≤ 10 kVA die werden
opgestart in dezelfde referentieperiode zal altijd dezelfde
bandingfactor van toepassing zijn. Die bandingfactor zal
vervolgens halfjaarlijks worden geactualiseerd. PV-installaties die in een andere referentieperiode worden opgestart,
hebben dus een andere bandingfactor die op zijn beurt
altijd halfjaarlijks wordt geactualiseerd.
18
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Alle beschikbare bandingfactoren vind je op de website
www.vreg.be > Zonnepanelen > Uitbetaling certificaten
door uw netbeheerder.
Wat als de bandingfactor nul is?
Als de bandingfactor nul is, haal je meer dan 5 % rendement uit je zonnepanelen, zonder subsidies. Mocht nadien blijken
dat je het vooropgestelde rendement niet meer behaalt, dan zal de bandingfactor in functie daarvan worden bijgesteld
waardoor je opnieuw groenestroomcertificaten kunt ontvangen.
Hoe wordt het aantal groenestroomcertificaten precies berekend?
De elektriciteitsproductie wordt verdeeld over de verschillende maanden tussen de huidige en de vorige meterstand.
Daarbij wordt rekening gehouden met de spreiding van de opbrengst van zonnepanelen over de seizoenen en het effectieve aantal uren zonneschijn. De opbrengst per maand wordt dan omgezet naar groenestroomcertificaten, rekening
houdende met de bandingfactor die voor die maand van toepassing was.
Bijvoorbeeld
Op 17 september 2014 wordt een meterstand van
7 751 kWh doorgegeven. De vorige meterstand was
0 kWh op 20 mei. De bandingfactor voor deze PVinstallatie was 0,23 vanaf 1 januari 2014 en wijzigt op
1 augustus naar 0,28.
De opbrengst van 7 751 kWh wordt verdeeld over de
periode tussen 20 mei en 17 september. Voor elke
periode wordt de overeenstemmende bandingfactor
toegepast:
Periode
kWh
opgewekt
in deze
periode
20 - 31 mei
746
Juni
1 980
Juli
2 192
Augustus
2 000
1 - 17 sept
833
Bandingfactor
Bandingfactor x
opbrengst in
kWh
172
455
0,23
504
560
0,28
233
Totaal
1 924
De doorgegeven meterstand levert dus een volledig groenestroomcertificaat op en een overschot van 924/1000ste
van een volgend certificaat wordt bewaard in de certificatendatabank en opgeteld als een volgende meterstand wordt
geregistreerd.
Actualisatie BF
Actualisatie BF
Actualisatie BF
Actualisatie BF
BF refperiode A = 0,5
BF ref A = 0,75
BF ref B = 0,8
BF ref A = 0
BF ref B = 0,4
BF ref C = 0,6
BF ref A = ...
BF ref B = ...
BF ref C = ...
BF ref D = ...
Referentieperiode A
PV 1 start ref A
BF = 0,5
Referentieperiode B
PV 2 start ref B
BF = 0,8
Referentieperiode C
PV 1 start ref A PV 1 start ref A
BF = 0,75
BF = 0
PV 2 start ref B
BF = 0,4
Bijvoorbeeld
PV 1 - opgestart in referentieperiode A:
Referentieperiode A ➝ bandingfactor 0,5
Referentieperiode B ➝ bandingfactor 0,75
Referentieperiode C ➝ bandingfactor 0
PV 2 - opgestart in referentieperiode B
Referentieperiode B ➝ bandingfactor 0,8
Referentieperiode C ➝ bandingfactor 0,4
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
19
Registratie meterstanden bij de VREG
Nadat je een PV-installatie hebt geplaatst, gekeurd en aangemeld bij zowel VREG als bij Eandis, ben je nog één stap
verwijderd van het ontvangen van je eerste groenestroomcertificaat: de registratie van de meterstand van je groenestroommeter in de certificatendatabank van de VREG.
Dat kan eenvoudigweg online. Na de goedkeuring van je
aanmelding bij VREG heb je per e-mail een gebruikersnaam en paswoord ontvangen waarmee je kunt inloggen
in de certificatendatabank van VREG. Eens ingelogd kun je
je meterstand registreren.
Let op!
Hier registreer je enkel de meterstand van je groenestroommeter! Enkel de cijfers voor de komma zijn
relevant.
Hoe krijg je groenestroomcertificaten uitbetaald?
Op basis van je geregistreerde meterstanden kent de VREG groenestroomcertificaten toe aan je PV-installatie. Die toegekende certificaten kun je verkopen aan:
• een andere partij, tegen een onderling overeengekomen prijs
• je distributienetbeheerder, aan een wettelijk vastgelegde minimumprijs
Aan een andere partij,
tegen een onderling overeengekomen prijs
Aan Eandis,
tegen de minimumprijs
Hiervoor moet je een manuele transactie doorvoeren in de
certificatendatabank van de VREG. Voor meer informatie
over de verkoopmodaliteiten of om dergelijke transactie te
initiëren zie www.vreg.be
Standaard worden je groenestroomcertificaten aan Eandis
verkocht. Welke procedure je moet volgen, verschilt naargelang je btw-plichtig bent of niet. Meer informatie daarover staat op de website www.vreg.be > zonnepanelen >
Uitbetaling certificaten door uw netbeheerder > Factuur
voor btw-plichtigen.
In de praktijk zullen de meeste eigenaars van een PVinstallatie deze optie enkel kiezen als de marktprijs hoger
ligt dan de wettelijk vastgelegde minimumprijs voor een
groenestroomcertificaat.
Bijvoorbeeld
Bij een marktprijs van 85 euro en de wettelijk vastgelegde minimumprijs van 93 euro per groenestroomcertificaat is het voordeliger om je groenestroomcertificaten
te verkopen aan Eandis.
Bedraagt de marktprijs van een groenestroomcertificaat
echter 110 euro, dan doe je meer voordeel (110 euro 93 euro = +17 euro) om je groenestroomcertificaat
tegen de marktprijs aan een andere partij te verkopen.
De evolutie van de marktprijs van een groenestroomcertificaat kun je opvolgen op de VREG-website onder
de rubriek ‘Maandelijkse statistieken groene stroom’.
20
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Het schema hiernaast toont de stappen die je moet volgen.
Je bent niet btw-plichtig:
Registratie
meterstand
Na de registratie van je meterstand zullen je toegekende
groenestroomcertificaten automatisch worden uitbetaald.
Er zit maximaal een maand tussen de verkoop van je
groenestroomcertificaten in de certificatendatabank en de
daadwerkelijke uitbetaling op je bankrekening.
Je bent btw-plichtig:
Goedkeuring
meterstand VREG
Ben je
BTW-plichtig?
JA
Ontvangen
bestelbon
Eandis
Bij de opmaak van dergelijke facturen moeten de volgende
gegevens altijd worden vermeld:
• bestelnummer bestelbon
NEE
Uitbetaling GSC
door de DNB
Op basis van de geregistreerde meterstanden worden er
groenestroomcertificaten toegekend aan je PV-installatie.
Zodra de groenestroomcertificaten beschikbaar zijn in de
certificatendatabank van de VREG, maakt Eandis een bestelbon op met de te factureren certificaten. Die bestelbon
ontvang je -bij voorkeur- via e-mail. Enkel na ontvangst
van een bestelbon zul je een factuur kunnen opmaken aan
Eandis.
• je btw-nummer
Opmaak factuur
aan je DNB
• het identificatienummer van je PV-installatie bij de VREG
(bv. PVZ123456)
• het aantal verkochte groenestroomcertificaten
• de eenheidsprijs per groenestroomcertificaat
• de maatstaf van de heffing
• het bedrag van de factuur, zowel exclusief als inclusief
btw.
Er zit maximaal een maand tussen ontvangst van een
‘conforme’ factuur en de uitbetaling van je groenestroomcertificaten.
Naar waar stuur je de factuur?
Je factuur moet opgemaakt en verstuurd worden aan:
Eandis - t.a.v. Verkoopsadministratie
Blok A - 1ste verdiep
Brusselsesteenweg 199 - 9090 Melle
BTW BE 0477.445.084
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
21
Wanneer heb je geen recht op groenestroomcertificaten?
We gaan dieper in op de drie meest voorkomende scenario’s waarbij een PV-installatie niet in aanmerking komt voor
groenestroomcertificaten.
Scenario 1:
de isolatievoorwaarde van je woning voldoet
niet
Als je een PV-installatie plaatst op een woning die niet
voldoende is geïsoleerd, dan zal je PV-installatie niet in
aanmerking komen voor de toekenning van groenestroomcertificaten.
Concreet wil dat zeggen dat de totale isolatiewaarde van
het dak en de zoldervloer een warmteweerstand (Rd) heeft
van minstens 3 m² K/W. De Rd-waarde wordt bepaald
door de dikte van de isolatie (in meter), te delen door de
lambdawaarde (in W/mK).
Deze regel is van kracht sinds 1 januari 2010 voor PVinstallaties op woningen of woongebouwen. PV-installaties
die voor deze datum in gebruik werden genomen, of
werden geplaatst op gebouwen die niet kunnen worden
beschouwd als woning of woongebouw (alleenstaande garages, tuinhuizen …), moeten dus niet aan deze verplichting voldoen.
Scenario 2:
je hebt je PV-installatie uitgebreid
Een uitbreiding van een bestaande PV-installatie die aan
elk van onderstaande vier voorwaarden voldoet, komt niet
in aanmerking voor groenestroomcertificaten:
• de uitbreiding is in dienst genomen op 1 juli 2011 of
later
• de uitbreiding en de oorspronkelijke PV-installatie
zijn aangesloten op hetzelfde toegangspunt op het
distributienet
• er zijn minder dan 36 maanden verstreken sinds de
ingebruikname van de oorspronkelijke PV-installatie, of
sinds de ingebruikname van de laatste uitbreiding op
datzelfde toegangpunt
• na de uitbreiding heeft de totale PV-installatie,
aangesloten op eenzelfde toegangspunt, een maximaal
AC-vermogen van de omvormers van meer dan 10 kVA.
Deze regel is van kracht sinds 1 juli 2011. Voor PV-installaties die in gebruik werden genomen voor deze datum geldt
deze regel niet.
Scenario 3:
je hebt de PV-installatie geplaatst om tegemoet te komen aan de EPB-vereisten
Een derde uitzondering geldt vanaf 1 januari 2014 voor
nieuwe PV-installaties die werden geplaatst op het dak van
een kantoor, school- en woongebouwen, om tegemoet te
komen aan de EPB-vereisten. In de praktijk gaat het om
nieuwe of grondig gerenoveerde gebouwen waar de EPBwetgeving van toepassing is.
Altijd aanmelden bij Eandis!
Installaties die niet in aanmerking komen voor
groenestroomcertificaten, moeten uiteraard wel worden
gemeld bij Eandis (zie p. 32).
Een uitgebreide toelichting bij deze scenario’s vind je op
de website van de VREG en in de mededeling die de
VREG publiceerde.
22
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Het prosumententarief
Het ‘prosumententarief’ is bedoeld voor netgebruikers met
een productie-installatie van maximaal 10 kiloVoltAmpère
(kVA), aangesloten op het laagspanningsnet en met een
terugdraaiende elektriciteitsmeter.
Het tarief wordt vanaf 1 juli 2015 jaarlijks aangerekend,
per kVA geïnstalleerd vermogen van de omvormer van hun
installatie. Het bedrag verschilt per distributienetbeheerder.
De tabel hierna geeft een overzicht van de toegepaste
bedragen in euro per kVA opgesteld vermogen.
Distributienetbeheerder
In euro per kVA per jaar
(excl. btw)
Gaselwest
83,99
Imea
62,90
Imewo
70,31
Intergem
68,27
Iveka
66,90
Iverlek
71,15
Sibelgas
79,16
De Vlaamse energieregulator voerde het prosumententarief
in om een ongelijkheid weg te werken in de aanrekening
van netkosten. Omdat hun injectie en verbruik niet apart
kan worden gemeten, betalen prosumenten met een
terugdraaiende teller immers geen netkosten volgens hun
reële gebruik van het elektriciteitsdistributienet. Ze betalen
enkel voor de meterstand die ze indienen: de elektriciteit
die ze in de loop van het jaar van het net haalden, verminderd met de elektriciteit die ze injecteerden. Via het prosumententarief werd die ongelijkheid weggewerkt.
Meer informatie? Lees dan onze veelgestelde vragen op
www.eandis.be > Aansluitingen > Lokale productie tot
10 kVA.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
23
BIJLAGE 1: Hoe ga je om met spanningsproblemen?
Schakelde je omvormer zichzelf plots automatisch uit, zonder een stroomonderbreking in de straat? Dat wordt meestal
veroorzaakt door een te hoge spanning aan de klemmen van je omvormer. In deze bijlage geven we je daarover graag
wat meer uitleg.
Nog meer informatie over het uitschakelgedrag van een omvormer en de bijhorende spanningen is te vinden via
www.synergrid.be > Technische voorschriften > Elektriciteit > C10/11 > Wat te doen indien mijn fotovoltaïsche installatie
zich regelmatig ontkoppelt van het net.
Oorzaken spanningsproblemen
Een te hoge spanning aan je omvormer kan op verschillende manieren ontstaan.
De meest voorkomende zijn:
• de toelaatbare spanningsval op je binneninstallatie
wordt overschreden
• de toelaatbare spanningsval op de aansluitkabel wordt
overschreden
• de omvormer is op de fase met de hoogste spanning
aangesloten
• de spanning in het distributienet is te hoog.
24
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
Welke stappen volg je best?
Stap 1: controleer de instelwaarden van je
omvormer
Eerst en vooral onderzoek je best of de instelwaarden van
je omvormer, o.a. de spanning en de frequentie waarbij de
omvormer moet uitschakelen, correct zijn ingesteld.
In het kader van de netstabiliteit is het belangrijk om eerst
de frequentie na te kijken en indien nodig aan te passen.
Deze parameter moet ingesteld staan met als ondergrens
47,5 Hz en bovengrens 51,5 Hz.
Stap 4: installatie in orde en toch problemen?
Is de spanningsverandering over de binneninstallatie en
aansluitkabel binnen de grenzen en voldoet de installatie
volledig aan de voorgeschreven vereisten? En blijf je toch
problemen ondervinden? Dan neem je best telefonisch
contact op met Eandis (zie p. 32).
De correcte parametersetting kun je terugvinden op p. 7 of
in het document C10/11 op de website van Synergrid.
Stap 2 en 3: controleer de spanningsval op je
binneninstallatie en aansluitkabel
De spanningsverandering mag - bij maximale productie
van de PV-installatie - maximaal 1 % bedragen over de
binneninstallatie en 1 % over de aansluitkabel.
De aansluitkabel is de verbinding tussen het distributienet en je (hoofd)meterkast. De binneninstallatie is de
verbinding tussen je meterkast en de omvormer(s) van je
PV-installatie.
Als de spanningsverandering meer is dan 1 %, dan kan
dat de reden zijn van de te hoge spanning aan de klemmen van de omvormer.
De volgende stappen hangen af of je een mono- of driefasige aansluiting hebt:
1. Controle
instelwaarden
omvormer
Niet OK
OK
2. Controle
spanningsval
binneninstallatie
OK
Bij monofasige aansluiting
• Versterken van de kabelsectie in de binneninstallatie.
• Versterken van de kabelsectie van de aansluitkabel.
• Omschakelen naar een driefasige aansluiting met een
driefasige omvormer of drie monofasige omvormers
(contacteer hiervoor Eandis, zie p. 32).
Niet OK
Contacteer
installateur
Niet OK
3. Controle
spanningsval
aansluitkabel
OK
Bij driefasige aansluiting
• Herverdeel de omvormer(s) over de verschillende fasen.
• Vervang de omvormer door een driefasige omvormer of
drie monofasige omvormers die elke op een aparte fase
zijn aangesloten.
4. Contacteer
Eandis
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
25
BIJLAGE 2: Wat bij wijzigingen aan je PV-installatie?
In de loop van de jaren is het mogelijk dat je PV-installatie enkele wijzigingen ondergaat. De onderstaande tabel
geeft een overzicht van de partijen bij wie je de wijziging moet melden. We geven ook aan of je de PV-installatie
al dan niet moet laten herkeuren.
We gaan dieper in op zeven mogelijke wijzigingen:
Wijzing
Melden Eandis
Melden VREG (*)
(her)keuring
Verplaatsing
X
X
X
Verwijdering
X
X
Uitbreiding
X
X
Vervanging omvormer
X
Stijging piekvermogen panelen
X
X
X
X
Vervanging productieteller
X
Wijziging eigenaar
X
X
(*) Enkel wijzigingen aan PV-installaties die in aanmerking komen voor de toekenning van groenestroomcertificaten, en die
geregistreerd zijn in de VREG-certificatendatabank, moet je melden aan de VREG.
Wijziging 1: verplaatsing
Wijziging 2: verwijdering
Als je PV-installatie wordt verplaatst naar een ander
toegangspunt (met andere EAN-code), dan moet je de
PV-installatie na de verplaatsing melden op het nieuwe
toegangspunt. Bij de melding van de verplaatsing moet
je zowel het AREI-keuringsverslag op de vorige als op de
nieuwe locatie voorleggen.
Onder een verwijdering verstaan we:
Let op!
Enkel PV-installaties die volledig worden verplaatst,
dus zowel de panelen zelf als de omvormer(s) en de
productieteller (zoals initieel geplaatst, AREI-gekeurd en
aangemeld), behouden hun looptijd en minimumsteun
voor groenestroomcertificaten.
Verhuizen er slechts één of enkele componenten naar
een nieuw adres, dan verliezen ze het recht op groenestroomcertificaten. De oorspronkelijke PV-installatie
werd immers ontmanteld en bestaat dus niet meer.
26
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
• de definitieve buitendienststelling van je PV-installatie
• de verplaatsing van je PV-installatie buiten het
werkingsgebied van Eandis.
Dergelijke verwijderingen moeten na maximaal vijf dagen
gemeld worden aan Eandis.
De verwijdering van je PV-installatie kun je melden via de
website www.eandis.be > Aansluitingen > Wijziging lokale
productie.
Let op!
Registreer altijd de eindmeterstand van de productieteller in de certificatendatabank van de VREG. Zo kunnen
de nog resterende groenestroomcertificaten worden
toegewezen aan je PV-installatie.
Wijziging 3: uitbreiding
Elk bijkomend geïnstalleerd vermogen van je panelen
wordt beschouwd als een uitbreiding van de bestaande
PV-installatie. Die moet een aparte AREI-keuring krijgen en
worden gemeld aan Eandis (zie p.32).
Als je panelen bijplaatst, dan moet je ook een aparte
omvormer plaatsen. En als je voor je uitbreiding ook in
aanmerking wenst te komen voor de toekenning van groenestroomcertificaten, dan moeten de bijkomende panelen
en omvormer(s) ook voorzien worden van een aparte
productieteller.
Bijplaatsten van panelen bij een certificaatgerechtigde
PV-installatie, waardoor het totale piekvermogen van de
oorspronkelijke PV-installatie stijgt, is dus niet toegelaten
als die niet zijn aangesloten via een aparte omvormer(s).
Als je dit toch doet, wordt dit aanzien als fraude!
Ook als er nieuwe omvormers bijkomen, om diverse redenen (bv. batterijopslag), is dat een uitbreiding die je aan
Eandis moet melden (zie p. 32).
Wijziging 4: vervanging omvormer
Elke vervanging van de omvormer houdt in dat je PVinstallatie herkeurd moet worden. De vervanging van de
omvormer heeft geen impact op de minimumsteun of op
de lopende periode.
De vervanging van de omvormer moet gemeld worden
via www.eandis.be > Aansluitingen > Wijziging lokale
productie. Die melding moet vergezeld zijn van het AREIkeuringsverslag en het gelijkvormigheidsattest, afgeleverd
door Synergrid, van de nieuw geplaatste omvormer.
Monofasige omvormers worden in het kader van de
netstabiliteit bij voorkeur vervangen door een driefasig
exemplaar.
Wijziging 5: stijging totale piekvermogen
van de panelen
Als het piekvermogen van de panelen toeneemt, dan moet
de opbrengst van het bijkomende vermogen apart gemeten worden. De bijkomende panelen krijgen de minimumsteun van dat moment. Voor dit deel van de PV-installatie
begint er een nieuwe periode (zie Uitbreiding).
Moeten je zonnepanelen worden vervangen na schade
door brand of storm? Dan is het vaak moeilijk om nog
panelen van exact hetzelfde vermogen te vinden. Daarom
mag bij vervanging in geval van overmacht het totale
piekvermogen met maximaal 10 % toenemen. Er mogen
echter geen panelen worden bijgeplaatst om blijvend aanspraak te kunnen maken op groenestroomcertificaten.
Wijziging 6: vervanging productieteller
Als je productieteller defect is, en/of moet worden vervangen, dan moet je dit melden bij de VREG.
Wijziging 7: nieuwe eigenaar
Als de PV-installatie door verkoop, echtscheiding of overlijden wijzigt van eigenaar, dan moet je dit melden bij VREG.
Hoe meld je een wijziging?
Aan je distributienetbeheerder
De melding van wijzigingen aan je distributienetbeheerder doe je via www.eandis.be > www.eandis.be >
Aansluitingen > Wijziging lokale productie.
Aan de VREG
De melding van wijzingen aan de VREG doe je via
www.vreg.be > Zonnepanelen > Wijzigingen in uw
dossier doorgeven.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
27
BIJLAGE 3: Nuttige websites
Op deze vier websites vind je heel wat informatie over zonnepanelen.
www.eandis.be
www.vreg.be
Website waar je algemene informatie kunt terugvinden over
de plaatsing van een PV-installatie.
De VREG (Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) biedt op zijn website informatie over de Vlaamse
energiemarktwerking en wetgeving, en geeft ook toelichting over het systeem van groenestroomcertificaten en de
toepassing daarvan.
Via deze website doe je de melding van je PV-installatie
≤ 10 kVA bij je distributienetbeheerder.
www.energiesparen.be
Website met meer informatie over de berekening van
bandingfactoren, EPB-wetgeving en energiezuinig bouwen
of verbouwen.
Via deze website doe je de melding van je PV-installatie
≤ 10 kVA bij de regulator.
www.synergrid.be
Website met meer informatie over de specifieke aansluitreglementen voor de aankoppeling van een PV-installatie aan
het distributienet.
28
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
BIJLAGE 4:
Voorbeeld gelijkvormigheidsattest omvormer Synergrid
GELIJKVORMIGHEIDSVERKLARING
voor UITRUSTINGEN1 voor decentrale productie
voor de toepassing van §2.10, §2.13 en bijlage 4 (automatisch scheidingssysteem)
van het Synergrid voorschrift C10/11 revisie 04.06.2012
Ondergetekende,
Fabrikant:
............................................................
Adres:
............................................................
Vertegenwoordigd door: ............................................................
Land:
............................................................
............................................................
Telefoon:
............................................................
Verklaart hierbij dat elk van de uitrustingen vermeld in de lijsten op de volgende bladzijde voldoet aan de volgende voorwaarden:
1. De uitrusting respecteert de vereisten zoals bepaald in het Synergrid voorschrift C10/11 revisie 04.06.2012, §2.10 en §2.13 (zie ook §5.7.3.3 van de
“Anwendungsregel” VDE-AR N 4105: 2011-08).
2. In geval van installaties ≤ 10 kVA uitgerust met een automatisch scheidingssysteem:
2.1. Indien de uitrusting geïnstalleerd wordt op een Belgisch distributienet, zijn de instellingen van het automatisch scheidingssysteem conform
met de parametersettings zoals vereist in het Synergrid voorschrift C10/11 revisie 04.06.2012, bijlage 4, §3 (zie ook §6.5.2 van de
“Anwendungsregel” VDE-AR N 4105 2011-08)
2.2. Het automatisch scheidingssysteem van de uitrusting voldoet aan:
a)
ofwel de typeproeven beschreven in §6 van de “Vornorm” DIN V VDE 0126-1-1 van februari 2006 geamendeerd in februari 2012;
b)
ofwel de typeproeven bedoeld in §9.4 van de “Anwendungsregel” VDE-AR N 4105: 2011-08.
Om dit te staven is/zijn ofwel een certificaat dat de bovenvermelde conformiteit aantoont, ofwel de vereiste proefverslagen ingediend bij
Synergrid. Het certificaat is afgeleverd door een organisme gecertifieerd volgens EN 45011 (of ISO 17065:2012) voor deze materialen, de
proefverslagen zijn opgesteld door een erkend laboratorium dat geaccrediteerd is voor deze proeven (accreditatie volgens ISO 17025:2005
of ISO 17065:2012). Het certificaat of de proefverslagen tonen aan dat het automatisch scheidingssysteem voldoet aan de eisen van de
hierboven beschreven typeproeven.
Opgemaakt te (plaats):
.....................................................................................................
Gepubliceerd op de website van Synergrid op ...........................
Op (datum):
.....................................................................................................
Stempel Synergrid:
Handtekening:
.....................................................................................................
Stempel fabrikant:
.....................................................................................................
............................................................
1
Dit attest heeft betrekking op die onderdelen van de installatie die de vereisten in C10/11 revisie 04.06.2012, §2.10 en §2.13 verzekeren en desgevallend
een automatisch scheidingssysteem bevatten conform bijlage 4, in de meeste gevallen de omvormer of de generator zelf.
Gelijkvormigheidsverklaring Synergrid C10-11.doc – p 1 / 2
1. Uitrustingen ≤ 10 kVA, voorzien van een automatisch scheidingssysteem
NOTA: Enkelfasige omvormers > 5kVA zijn niet toegelaten, tenzij een uitzondering wordt toegestaan door de plaatselijke DNB
(distributienetbeheerder) en expliciet vermeld is op zijn website. Zie ook C10/11 §2.4 (+ voetnoot 5) en zijn FAQ vraag 1.2.
maximaal AC
VERMOGEN (VA)
SPANNING
MERK
REEKS of SERIE
REFERENTIE MODEL of TYPE
FIRMWARE
VERSIE
Merknaam
Reeksnaam
Referentie model 1
Versie X.Y
Merknaam
Reeksnaam
Referentie model 2
Versie X.Y
Merknaam
Reeksnaam
Referentie model 3
Versie X.Y
Merknaam
Reeksnaam
Referentie model 4
Versie X.Y
MONO
TRI
2. Uitrustingen > 10 kVA
MERK
REEKS of SERIE
REFERENTIE MODEL of TYPE
FIRMWARE
VERSIE
Merknaam
Reeksnaam
Referentie model 1
Merknaam
Reeksnaam
Merknaam
Merknaam
maximaal AC
VERMOGEN (VA)
SPANNING
MONO
TRI
Versie X.Y
Referentie model 2
Versie X.Y
Reeksnaam
Referentie model 3
Versie X.Y
Reeksnaam
Referentie model 4
Versie X.Y
Gelijkvormigheidsverklaring Synergrid C10-11.doc – p 2 / 2
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
29
Klantenkantoren
Dit zijn de adressen* van onze klantenkantoren, gerangschikt naar postcode:
• 1500 Halle, Vanden Eeckhoudtstraat 15
• 8630 Veurne, Ieperse Steenweg 1
• 1800 Vilvoorde, Toekomststraat 38
• 8800 Roeselare, Meensesteenweg 5
• 2018 Antwerpen, Appelmansstraat 12-14
• 8900 Ieper, Stationsstraat 39
• 2100 Antwerpen (Deurne), Merksemsesteenweg 233
• 9000 Gent, Sint-Pietersnieuwstraat 60
• 2220 Heist-op-den-Berg, Boudewijnlaan 20
• 9100 Sint-Niklaas, Heistraat 88
• 2300 Turnhout, Koningin Elisabethlei 38
• 9160 Lokeren, Oud-Strijderslaan 3
• 2440 Geel, Dokter Van de Perrestraat 218
• 9320 Aalst (Erembodegem), Industrielaan 2
• 2500 Lier, Kantstraat 6
• 9500 Geraardsbergen, Kaai 15
• 2800 Mechelen, Elektriciteitstraat 70
• 9600 Ronse, Zonnestraat 46
• 2960 Brecht, Lessiusstraat 18
• 9800 Deinze, Gentpoortstraat 20
• 3012 Leuven (Wilsele), Aarschotsesteenweg 58
• 9900 Eeklo, Molenstraat 135 bus 2
• 8000 Brugge, Scheepsdalelaan 56
• 8400 Oostende, Hendrik Serruyslaan 66 - 68
• 8500 Kortrijk, President Kennedypark 12
30
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
* Situatie maart 2015. De openingsuren en de meest recente
adresgegevens vind je op onze website www.eandis.be.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
31
Hoe contacteer je Eandis ?
Dringende oproepen
Website
Snel en makkelijk via het web.
0800 65 0 65
Gasreuk
Hier kun je een gasreuk melden, 24 uur per dag
en 7 dagen per week. Deze oproepen worden
prioritair behandeld. Dit is een gratis nummer.
9010111-v1 - April 2015 - v.u. : Isabel Van Cutsel, Communicatie Eandis - Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier
078 35 35 00
32
Storingen en defecten
Op dit nummer kun je terecht om storingen of
defecten op het elektriciteits- of aardgasnet te
melden. Het nummer is 24 uur per dag en 7 dagen
per week bereikbaar. Je betaalt het zonale tarief.
Mensen met een spraaken/of gehoorstoornis
Mensen met een spraak- en/of gehoorstoornis
kunnen een gasreuk, storingen en defecten melden
via een sms-codebericht naar 0477 77 70 80.
Meer info vind je op
www.eandis.be > Contact > Info voor mensen met
spraak- of gehoorstoornis.
SMS
0477 77 70 80
078 35 35 34
Algemeen telefoonnummer
Voor alle vragen kun je ook terecht op dit nummer.
We zijn iedere werkdag bereikbaar van 8 tot 20 uur
en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Je betaalt het
zonale tarief.
Zonnepanelen tot en met 10 kVA
www.eandis.be
Aansluitingen gas en elektriciteit:
nieuwe aansluitingen, verzwaring van aansluitingen,
verplaatsing en vervanging van meters.
www.eandis.be > Aansluitingen
Doorgeven meterstanden
www.eandis.be > Meteropname
Melden van verhuizing
www.eandis.be > Verhuizen
Rationeel energiegebruik: premies, tips …
www.eandis.be > Energie besparen
Dienstverlening van de sociale leverancier en
budgetmeters
www.eandis.be > Sociale dienstverlening
Vacatures
www.eandis.be > Jobs
Stroomonderbrekingen
www.eandis.be > Stroomonderbreking
Op deze pagina krijg je een overzicht van alle
actuele en recente stroomonderbrekingen op het
distributienet van Eandis.
Defecte straatlampen
www.eandis.be > Een defect doorgeven aan Eandis
Een defecte straatlamp opgemerkt? Geef de
adresgegevens van de paal door en we herstellen
het defect zo snel mogelijk. Defecte straatlampen
kun je ook telefonisch melden: 0800 6 35 35.
Opmerkingen of klachten
www.eandis.be > Eandis helpt je graag snel verder
Heb je een probleem met de dienstverlening van
Eandis? We horen graag je reactie, zodat we onze
werking kunnen verbeteren.
Klachtencommissie Eandis
www.eandis.be > Over Eandis >
Klachtencommissie Eandis
Ben je niet tevreden over de manier waarop we
je klacht behandelen? Dan kun je terecht bij de
Klachtencommissie van Eandis.
Je kunt ook schrijven naar: Klachtencommissie
Eandis - Postbus 60, 9090 Melle.