Schaapskooiweg 95 6414 EL Heerlen T: 045 82 000 64 @: [email protected] KvK: 54409861 RSIN: 851294066 GESCHIEDENIS In 2011 beëindigde het eXplorion science center haar activiteiten op de Brunssummerheide en droeg deze over aan het Continium Discovery Center te Kerkrade. Daar was echter geen plaats voor een sterrenwacht-functie en deze tak kwam dan ook te vervallen. VOORWOORD In 2012 sloegen enkele amateursterrenkundigen de handen ineen om te onderzoeken of er draagvlak was voor een publiekssterrenwacht op de Brunssummerheide. En dat draagvlak was er zeker! Zowel medeamateursterrenkundigen, het publiek en verschillende overheden waren enthousiast over het idee. En zo werd op 9 januari 2012 stichting sterrenwacht Limburg in het leven geroepen. Beste lezer, Voor u ligt het jaarverslag van het jaar 2014; Een mooi jaar waarbij we weer een toename zagen van het aantal bezoekers. We hebben volop ingezet op moderne communicatiemiddelen, zoals de sociale media. Die zorgde voor volle zalen. Ook de sterrenkijkdagen waren ongeëvenaard. Onze sterrenwacht was nummer 2 in Nederland wat betreft het aantal bezoekers. In de maanden erop voerde de sterrenwacht haar aktiviteiten meer en meer op. Ook werden er, soms in samenwerking met andere partijen, educatieve aktiviteiten opgezet en ontplooid. In deze korte tijd groeide sterrenwacht Limburg uit tot een uniek concept waar iedereen op een leerzame, leuke en praktische wijze kennis kan maken met de sterrenhemel. De sterrenwacht is met haar concept uniek in de provincie Limburg. De maanden erop werd er door de stichting vooral met potentiele stakeholders, de eigenaar van het gebouw en andere relevante partijen overlegd en afspraken gemaakt. De stichting werd bijgestaan door een groep amateursterrenkundigen, vrijwilligers en organisaties die ook bijdroegen aan het operationeel maken van het gebouw. Er moest namelijk veel gebeuren omdat het gebouw zich in een vervallende staat bevond, de antieke Fauth een nodige opknapbeurt nodig had en er een expositie moest komen. Met behulp van een grote schare enthousiaste vrijwilligers werd daar de komende maanden hard aan gewerkt. Het resultaat? Een spetterende opening van de sterrenwacht op 22 februari 2013. Sindsdien is Limburg weer een uniek stukje educatief en cultuur erfgoed rijker! Ondanks het beperkt aantal beschikbare vrijwilligers overdag hebben we groepen scholieren, en andere clubs (zoals scouting, Mad Science) kunnen verwelkomen en kunnen vertellen over de sterrenhemel. 2014 was ook een jaar met een beetje pech. Bijvoorbeeld toen de koepel het rond de zomer begaf. Gelukkig hebben onze handige vrijwilligers het euvel kunnen herstellen. Want de mensen komen vooral voor die prachtige antieke kijker, en de blik erdoor op het oneindige. Er is veel aandacht voor de expositie geweest, en veel werk is al verzet om het publiek op een speelse manier te informeren over het universum. Het werk aan de expositie zal ook doorgaan in 2015. Ik wens u veel plezier bij het lezen van dit verslag en kijk uit naar uw bezoek aan onze steeds fraaier wordende sterrenwacht. Norbert Schmidt Voorzitter sterrenwacht Limburg Waar de sterrenwacht in 2013 zich nog steeds in een opstartende fase bevond, leest u in dit jaarverslag dat 2014 stond voor verdere ontwikkelingen en uitbreidingen. In het komende jaar 2015 bouwen we verder aan hetgene dat we in 2014 zijn gestart; De sterrenwacht zal zich verder ontwikkelen op het gebied van (jeugd)educatie en publieke voorlichtingen. Meer hierover leest u in ons werkplan 2015. Voorzitter Norbert Schmidt sprak vlak voor de opening de menigte toe; Vlak daarna werd de sterrenwacht formeel geopend door Wethouder van Zutphen. 1 2 PUBLIEKSFUNCTIE JONGEREN & PUBLIEKSVOORLICHTING De publieksfunctie van de sterrenwacht was een van de kernactiviteiten. En deze functie uitte zich door middel van algemene publieksvoorlichting op de vrijdagavonden maar ook door gerichte educatieve activiteiten. De sterrenwacht was iedere vrijdagavond, en in de zomer ook op zondagmiddag, geopend voor het algemene publiek. Daarnaast co-exploiteerde de sterrenwacht educatieve aktiviteiten op het gebied van sterrenkunde, weer- en milieukunde. Interactie met de bezoeker Sterrenkunde is een studie met een stijle leercurve die altijd aan verandering onderhevig is. Het is daarom erg belangrijk dat de interactie met de bezoeker helder en duidelijk is. Naast het praktische sterrenkijken werden er ook groepspresentaties verzorgd. Iedere bezoeker werd, voordat ze zelf met de telescopen aan de slag gingen, met behulp van een interactieve presentatie geintroduceerd tot de opbouw van het zonnestelsel en de huidige sterrenhemel. Ook werd er middels thema-lezingen en tijdelijke exposities-stukken, ingehaakt op de laatste nieuwtjes en ontwikkelingen op het gebied van sterrenkunde en ruimtevaart. Expositie Het Nederlandse klimaat zorgt ervoor dat lang niet alle vrijdagavonden geschikt zijn voor sterrenkijken. Daarom verzorgde sterrenwacht Limburg een binnenprogramma waarin de bezoeker op een laagdrempelige en leuke wijze van alles te weten komt over de sterrenkunde en ruimtevaart. Met de huidige expositie reist de bezoeker langs alle planeten. Daarnaast leert zij bezoeker op een speelse wijze alles over de Zon, verduisteringen, kometen en uiteraard over de actuele sterrenhemel. Naast de sterrenkunde-expo is er nog de telescoopexpositie; De sterrenwacht is namelijk in het bezit van enkele antieke sterrenkijkers die in het verleden een belangrijke rol hebben gespeeld in de Nederlandse sterrenkunde. Deze kijkers werden in de expositie geplaatst. Naast deze telescoopexpositie ontdekt de bezoeker de wereld van de amateursterrenkunde waarin de sterrenwachthobbyisten hun foto’s en informatie tentoonstellen. Ook in 2014 heeft de sterrenwacht al dan niet met derde partijen, educatieve activiteiten ontplooid. Zo faciliteerde sterrenwacht Limburg in het verzorgen van zomerscholen en workshops op het gebied van weer en milieu. Daarnaast deed de sterrenwacht mee aan de verschillende landelijke dagen en evenementen die gericht waren op publieksvroolichting. POLE/Leer van het Weer Ook in 2014 verzorgde stichting POLE en “Leer van het Weer” praktische workshops en leermiddagen op het gebied van milieu- en weerkunde. Deze activiteiten waren gericht op de onderbouw van het middelbaar onderwijs. De leerlingen moesten middels een “milieu-pad” verschillende vragen beantwoorden en problematieken oplossen. Daarnaast verzorgde weerman Leon Rademakers leuke en leerzame voordrachten over het weer. Mad Science Sterrenwacht Limburg bood Mad Science een plek om haar activiteiten te ontplooien. Mad Science laat kinderen op een leuke en leerzame wijze kennis maken met techniek en wetenschap. Zo organiseerde Mad Science bij de sterrenwacht in Mei zomerscholen waar leerlingen enkele dagen workshops doorlopen met thema’s op het gebied van wetenschap en techniek. Ook in 2015 gaat Made Science in samenwerking met de sterrenwacht zomerscholen organiseren. Sterrenkundige evenementen De sterrenwacht ontplooide speciale activiteiten rond sterrenkundige evenementen. Zo stonden wij stil bij de landing van de ruimtezonde Philae op de komeet Churyumov–Gerasimenko. Ook de passage van de komeet Mattie2 werd nauw gevolg door middel van lezingen. Presentaties Naast de exposities verzorgden enkele vrijwilligers iedere vrijdagavond leuke sterrenkundepresentaties. In deze presentaties leerde de bezoeker op een interactieve, leuke en leerzame wijze alles over het zonnestelsel en de actuele sterrenhemel. De presentatie werd aangevuld met het gebruik van ons mini-planetarium. Dit planetarium laat voor de opgegeven tijd en datum de stand van de sterren en planeten zien. 3 De landing van Philae wekte bij de bezoeker veel interesse op. Nacht van de Nacht / Sterrenkijkdagen De sterrenwacht nam in 2014 deel aan enkele landelijke dagen en evenementen. Tijdens de landelijke sterrenkijkdagen, die in samenwerking met de KNVWS georganiseerd werden, wordt het publiek uitgenodigd om een kijkje te nemen achter de schermen van sterrenwachten en sterrenkunde-verenigingen. De Nacht van de Nacht staat stil bij de effecten van lichtvervuiling op het milieu en op onze directe leefomgeving. Wetenschapsweekend Het landelijk georganiseerde weekend van de wetenschap stond ook dit jaar weer op het programma. Dit weekend staat voor musea, universiteiten, scholen en wetenschappelijke instituten in het teken van popularisering van hun wetenschap(pen). De sterrenwacht nam hieraan deel door middel van extra openstellingen in dat weekend waarbij de bezoekers extra themalezingen konden bijwonen, overdag de Zon konden aanschouwen en ‘s avond’s de sterrenhemel konden onderzoeken. Herbouw expositie In 2014 werd gestart met een grote verbouwing van de expositie. Met de nieuwe expositie gaat de bezoeker op reis door ruimte en tijd. Daarbij begint de bezoeker bij de Zon en reist alle planeten in ons zonnestelsel af. Daarna zal de bezoeker op reis gaan door het hele universum. Daarbij komen belangrijke zaken zoals sterevolutie en het ontstaan van het universum aan bod. Deze expositie is vooral gericht op jongeren; Er gaat daarom veel gebruik gemaakt worden van doe-dingen en interactiviteit. De expositie moet de bezoeker blijven uitdagen en boeien. Tegelijk moet de expositie leerzaam en laagdrempelig blijven. Zeker de combinatie van de laatste twee kenmerken is belangrijk daar de te behandelende stof een vrij stijle leercurve kent. 4 STERRENKUNDE IN DE PRAKTIJK BEHOUD VAN CULTUREEL ERFGOED Het in de praktijk brengen van de theorie is een van de meest effectieve leermethoden. Daarom ontplooide de sterrenwacht allerlei aktiviteiten om de sterrenkunde-theorie in de praktijk te brengen; Bij goed weer werden verschillende sterrenkijkers opgesteld om de bezoeker de sterrenhemel te laten ontdekken. Daar de sterrenhemel elke maand anders is, werd er elke maand een nieuw ‘menu’ waargenomen. De grootste publiekstrekker bleef wel onze 120 jaar oude Fauth lenzenkijker. Deze antieke telescoop is opgesteld in onze grote koepel en heeft een grote historie op het gebied van wetenschappelijk onderzoek aan variabele sterren. Tot de tweede wereldoorlog stond deze sterrenkijker in het klooster te Valkenburg. Na de oorlog werd deze aan volkssterrenwacht Hercules geschonken; Een verre voorloper van sterrenwacht Limburg. Zonnekijkdagen Gedurende de zomermaanden waren wij ook op zondagmiddag open. Overdag is er wel maar één ster zichtbaar: de Zon. Maar dat maakte het er niet minder interessant op. De Zon heeft een heel dynamisch en mooi oppervlak dat voor de meeste bezoekers door het felle licht verscholen blijft. De sterrenwacht heeft speciale apparatuur aangeschaft waarmee op een veilige en indrukwekkende manier naar de Zon gekeken kan worden. De bezoeker kon zo op ontdekkingstocht en ontdekte zonnevlammen, fakkelvelden en lavastromen. Gedurende de laatste twee jaren ontvingen wij enkele unieke en antieke astronomische instrumenten. Elk van deze instrumenten heeft haar eigen levensverhaal. Onze hoofdattractie op dit gebied is wel de 120 jaar oude Fauth refractor in de grote koepel. Na een grondige opknapbeurt in 2012 en 2013 werd deze kijker vrijwel iedere vrijdagavond ingezet voor sterrenkijk-aktiviteiten. De combinatie van antieke refractor geplaatst in een typische sterrenwacht-koepel zorgde bij de bezoeker voor een typische en unieke sterrenwacht-beleving. De Fraunhofer (boven) en de Polarex (rechts) zijn twee antieke pronkstukken met een interessant verleden. De Polarex wordt nog steeds actief ingezet. Alle instrumenten staan nu in de expositie zodat de bezoeker alles te weten kan komen over de geschiedenis van deze instrumenten. Ieder instrument heeft wel haar steentje bijgedragen aan de historische sterrenkunde. Zo werd de Fauth-refractor door de priesters in klooster Wittem gebruikt voor het waarnemen van variabele sterren. De Fraunhoferkijker werd door de Redemptoristen te Valkenburg gebruikt voor uitgebreid onderzoek aan sterren en zonnestelsel-objecten. De meesten instrumenten zijn nog in gebruik voor special evenementen en de reguliere sterrenkijkavonden.. DEFECT GROTE KOEPEL Vrijwilliger Peter Telgenkamp laat de bezoeker door onze antieke telescopen de sterrenhemel ontdekken. Onder begeleiding van enkele enthousiaste vrijwilligers maakte de bezoeker een visuele ontdekkingsreis langs de highlights van de actuele sterrenhemel zoals de kraters op de Maan, de wolkenbanden op Jupiter of de ringen rond Saturnus. De oude kijker in combinatie met de typische sterrenwacht-koepel gaf de bezoeker de unieke sterrenwacht-ervaring. die nergens anders in Limburg te vinden is. Naast de instrumenten in de koepel stonden rondom de sterrenwacht telescopen van hobbyisten opgesteld om de bezoekers en voorbijgangers een kijkje te laten nemen. Heliostaat In 2013 kreeg de sterrenwacht een heliostaat geschonken. Dit instrument concentreert het zonlicht door middel van een set beweegbare spiegels en lenzen op een punt alwaar met behulp van verschillende filters het zonlicht tot in detail bestudeerd kan worden. De heliostaat was bij oplevering in slechte staat en moest grondig worden opgeknapt. We hoopten de heliostaat EIND 2014 weer volledig operationeel te krijgen maar dit werd door een onverwachte tegenslag niet gerealiseerd. Dit omdat halverwege het jaar de grote koepel van de sterrenwacht stukging. Wij hopen de heliostaat half 2016 wel operationeel te krijgen. 5 Halverwege het jaar kreeg de sterrenwacht een tegenvaller te verwerken;De grote koepel waarin de Fauth-refractor is gehuisvest, ging onverwacht stuk. Na onderzoek van de oorzaak kwamen wij erachter dat materiaal-moeheid de voornaamste oorzaak was van het stukgaan. De koepel is immers ruim dertig jaar oud en door weer en wind is de constructie verzwakt. Door deze schade werd de telescoop een tijdje onbruikbaar. Het sterrenkijken in de grote koepel is voor onze bezoekers wel een van de meest interessant aktiviteiten en dus moest deze zo spoedig mogelijk gerepareerd worden. De koepel werd provisorisch gerepareerd en de sterrenwacht is op zoek naar een duurzame oplossing. Door deze werkzaamheden liepen andere projecten zoals de heliostaat en de expositie wel vertraging op. In 2015 gaat de sterrenwacht een duurzamere oplossing toepassen om ervoor te zorgen dat de grote koepel in ieder geval weer enkele jaren mee kan gaan. Echter blijft het provisorisch en zal de gehele koepel-constructie op termijn vervangen moeten worden. De enorme kosten die hiermee gemoeid zijn kan de sterrenwacht onmogelijk opbrengen. In verband hiermee werd eind 2014 een spaardepot in het leven geroepen waardoor, tezamen met te vinden sponsoren, de koepel binnen enkele jaren vervangen kan worden. 6 AMATEURSTERRENKUNDE STERRENWACHT LIMBURG IN DE MEDIA Sterrenwacht Limburg ondersteunde verschillende initiatieven van haar hobbyisten en van derde partijen. De sterrenwacht is een eigen hobbyclub rijk die iedere vrijdagavond bijeenkomt om kennis en de laatste nieuwtjes over de sterrenhemel te bespreken. Ook organiseerden zij tripjes en excursies naar andere sterrenwachten, beursen en exposities. Bij helder weer gaan zij naar buiten om de sterrenhemel waar te nemen. Vaak betrekken zij daar ook de bezoekers bij. Soms gaan zij zelfs op pad naar donker gelegen gebieden om daar de sterrenhemel zonder de invloed van kunstmatig licht te aanschouwen. Door hobbyisten, voor hobbyisten De andere belangrijke tak naast de publieksfunctie is ook de hobby-functie. De sterrenwacht wordt beheerd en gerund door vrijwilligers die enthousiast sterrenkunde-hobbyist. De sterrenwacht huisvest haar eigen hobbyclub die elke vrijdagavond bijeenkomen. Daarnaast huisvestte de sterrenwacht in 2014 ook enkele andere derde partijen die een sterrenkundehobby uitvoerde. Een deel van onze expositie is zodanig ingericht dat de bezoeker een idee krijgt van sterrenkunde als hobby en beroep. Bezoekers kunnen ook terecht voor advies met betrekking tot bijvoorbeeld telescopen en theorie. De vloot aan telescoop waarover de sterrenwacht ondertussen beschikt laat het ook toe dat de geinteresseerde verschillende telescoop-typen kan proberen. Vrijdagavond Iedere vrijdagavond komen de hobbyisten van de sterrenwacht bijeen en gebruiken de sterrenwacht als plek van samenkomst en kennisvergaring. Bij helder weer gaan ze regelmatig waarnemen met sterrenwacht-apparatuur of hun eigen apparatuur. Daarbij betrekken ze ook regelmatig de bezoeker waardoor de bezoeker een beeld krijgt van de sterrenkunde als hobby. Themadagen Gedurende het jaar 2014 organiseerden sterrenkundigen enkele themadagen die voor zowel de hobbyist als ook het publiek interessant waren. De Landelijke Sterrenkijkdagen op 7 en 8 maart 2014 waren een grote publiekstrekker waarbij hobbyisten het publiek de hobby van sterrenkunde lieten ontdekken. Daarnaast organiseerden hobbyisten ook het “Limburgweekend”; Een sterrenkundig weekend waarbij hobbyisten uit de hele Benulux bijeenkwamen. De middagen werden gebruikt voor lezingen en het volgen van workshops en de nachten werden gebruikt voor het waarnemen van de sterrenhemel. Derde partijen De sterrenwacht werkte in 2014 ook samen met enkele derde partijen om hobby-aktiviteiten te stimuleren of te ondersteunen. Zo gaf K.N.V.W.S. afdeling Galileo enkele interessante sterrenkundige lezingen op de zaterdagmiddag. Op donderdagmiddag komt iedere week de sterrenkunde-studie club bijeen om samen een sterrenkundig boek te bespreken. Verschillende sterrenwacht-hobbyisten enderde partijen verzorgde hun activiteiten in de sterrenwacht of werkte met de sterrenwacht samen aan gezamenlijke projecten. Bijvoorbeeld de astro-leesclub of vereniging Galileo. In 2014 kwam sterrenwacht Limburg regelmatig in de media. De meeste media-vertegenwoordigingen vonden plaats rondom sterrenkundige of aanverwante evenementen. Maar ook het defect aan de grote koepel werd door enkele kranten en online-bladen opgepikt. De sterrenwacht verscheen een enkele maal op de lokale televisie en verschillende malen al dan niet direct in de krant. Sterrenwacht was ook actief op de verschillende social media platformen. 7 SOCIAL MEDIA & ONLINE EDUCATIE In voorgaande jaren was de sterrenwacht al actief op social media zoals Facebook, Twitter en op haar eigen website: www.sterrenwacht.nl In 2014 hebben we dat flink uitgebreid. Een overgroot deel van onze doelgroepen hebben een actief Facebook en/of Twitter account. Sterrenwacht beheert een eigen website en Facebook-pagina waarop zij op regelmatige wijze de laatste sterrenkunde-nieuwtjes verklaart maar ook eigen sterrenkundeaktiviteiten aankondigt. Veel bezoekers van de sterrenwacht kwamen via de sterrenwacht terecht door social media. Daarmee is gebleven dat de online-presentie erg belangrijk wordt en zal de sterrenwacht ook in de toekomst haar vertegenwoordiging actief blijven voeren. De sterrenwacht deelde regelmatig haar laatste activiteiten en sterrenkunde-weetjes met de online- en offline media. 8 BEZOEKERSAANTALLEN Totalen bezoekers: 20132014Trend 1.278 1.652 +30% Analyse We zien een toename van het totale bezoekersaantal van c.a. 30% in vergelijking met 2013. Ook valt op dat het bezoekers meer in groepen kwam dan het jaar ervoor; Dat valt te verklaren uit het feit dat we in 2014 meer aktiviteiten van groepen hadden zoals Mad Science met bijvoorbeeld extra workshops. Hoewel het aantal kinderen in groepsverband met 16% is toegenomen, nam het in individuele vorm met 5% af. De verhouding volwassenen-kinderen behoeft volgens ons nog enige verbetering. Dit ondanks dat het programma van de sterrenwacht geoptimaliseerd en opgesteld is voor jongeren. Wellicht moeten we de oorzaak zoeken in de manier waarop de sterrenwacht zich uit op het gebied van PR (website, sociale media, reguliere media etc). Hoewel we veel aan PR doen en daar ook het jongerendoel op benadrukken, krijgen we toch nog af en toe aanvragen waarin nog gevraagd wordt “of de aktiviteiten wel geschikt zijn voor jongeren of kinderen”. Wellicht dat enkele gerichte aanpassingen het volwassenen/jongeren ratio verbeteren. Het aantal website bezoekers bleef met +5% vrijwel gelijk en in lijn der verwachtingen. Het bezoekersaantal van sociale media nam enorm toe. Dit omdat de sterrenwacht in 2014 veel investeerde in PR en publieksvoorlichting via social media. Al met al kijken we met tevredenheid terug op het aantal bezoekers voor ons tweede operationele jaar. FINANCIEN Toelichting Individuele bezoekers zijn bezoekers die los of in familieband op de reguliere openingstijden de sterrenwacht bezoeken. Hieronder vallen ook de bezoekers voor speciale dagen zoals de landelijke sterrenkijkdagen of de nacht van de nacht. In 2014 zagen we een aanzienlijke toename van het bezoekers. Zoals voorgaande waren er enkele pieken te zien in het voorjaar en in het najaar. De zomer is zoals voorgaande jaren vrij rustig gebleven. Dit komt omdat het dan vrij laat pas donker wordt. Groepsbezoekers zijn bezoekers die onderdeel uitmaakte van een groepsbezoek. Voorbeelden zijn bezoekers die namens de vereniging Galileo naar de sterrenwacht kwamen om een lezing te volgen. Maar ook een bezoeker die onderdeel was van een scouting. Internetbezoekers: Dit zijn unieke bezoekers die onze website of social media sites bezoeken. Veel bezoekers kwamen overigens via social media bij de sterrenwacht terecht. Ook de website blijft een standvastige bron van informatie en nieuws bieden. Veel bezoekers bezochten de website om informatie over aktiviteiten van de sterrenwacht te krijgen maar ook om informatie m.b.t. sterrekundige evenementen te raadplegen. Het bezoekeraantal van de website is nagenoeg gelijk aan die van 2013. Openingstijden in 2014 De sterrenwacht was iedere vrijdagavond geopend van 19:30u tot c.a. 23:00u. Uitzonderingen hierop waren feestdagen. Bij helder weer bleef de sterrenwacht langer open. In de zomer was de sterrenwacht ook open op zondagmiddag tussen 13:00u en 17:00u. Naast deze standaard openingstijden waren wij soms ook op weekdagen aktief. Iedere donderdagmiddag bezocht de astroleesgroep onze sterrenwacht. Op enkele zaterdagmiddagen verzorgde sterrenkunde vereniging Galileo enkele lezingen over sterrenkundige en natuurkundige onderwerpen. Daarnaast was de sterrenwacht enkele malen door de week open in verband met evenementen van -of in samenwerking met- derde partijen zoals stichting POLE en Mad Science. 9 Financieel gezien verliep 2014 voor de sterrenwacht volgens verwachtingen. De energiekosten zijn echter een stuk lager dan begroot. Dit is te danken aan een relatief warm jaar waardoor de verwarming een stuk minder vaak opgestart werd dan verwacht. Ook het veranderen van leverancier droeg bij aan de besparing. De kopjes “algemeen onderhoud & renovatie” en “uitgaven voor expositie” vielen wat lager uit. Dit omdat we enkele projectjes zoals de heliostaat moesten uitstellen door het kapotgaan van de koepel. Daar het financieel wel degelijk mogelijk was beide uitdagingen tegelijk op te vangen, was dit kwa mankracht niet het geval. Ook het drukwerk viel lager uit omdat sterrenwacht Limburg veel meer digitaal is gaan werken met betrekking tot PR en media. Daarnaast er is een kopje “spaardepot grote koepel” toegevoegd. Dit spaardepot is een lange-termijn investering om op termijn de gehele koepel te vervangen. De uitgaven lopen ten opzichte van de begroting allemaal ietsje achter. Een exacte verklaring is ons onduidelijk. Echter kan een deel van de lagere entreebaten verweten worden aan het feit dat de verwachtte bezoekersaantallen waren gebaseerd op een nieuw te openen expositie die extra bezoekers aantrekt. Ook het relatief natte weer had invloed op het bezoekersaantal. Onder de streep mogen we echter trots zijn op het resultaat. De sterrenwacht heeft zich in haar tweede operationele jaar financieel gezond ontwikkeld. 10 OVERIGE INFORMATIE EN VASTSTELLING Op 31 december 2014 bestond het bestuur van sterrenwacht Limburg uit vijf leden: Norbert Schmidt: voorzitter Kai Gerards:secretaris Christian Mass-Protzen: penningmeester Kay van Rooyen: algemeen bestuurslid Erik Essers: algemeen bestuurslid Er vonden in 2014 geen mutaties plaats. Naast het bestuur werd de sterrenwacht regelmatig bijgestaan door gemiddeld 15 actieve vrijwilligers en hobbyisten die regelmatig meehielpen bij de opzet en uitvoer van activiteiten. Het bestuur bedankt deze vrijwilligers en hobbyisten voor hun enthousiaste inzet. stichting sterrenwacht Limburg Opgericht op 9 januari 2012 te Heerlen. RSIN: 851294066 KvK: 54409861 Bezoekadres: Schaapskooiweg 95 6414 EL Heerlen Postadres: Maastrichterlaan 84 6374 VM Landgraaf E-mail: [email protected] Telefoon: 045 82 000 64 Website: www.sterrenwacht.nl Bankgegevens: NL50 RABO 0180 552 821 t.n.v. stg sterrenwacht Limburg Foto’s: Piet Berger, Boi Janssen, Sam Gatignon, Christian Mass-Protzen Tekst & opmaak: Christian Mass-Protzen Dit jaarverslag werd op vrijdag 29 mei 2015 door het bestuur vastgesteld en goedgekeurd, Namens het bestuur, Dit online document is om privacy-redenen niet voorzien van handtekeningen. Norbert SchmidtKai GerardsChristian Mass-Protzen VoorzitterSecretarisPenningmeester 11