Supervirus bespioneert al jarenlang overheidssystemen

advertisement
Supervirus bespioneert al jarenlang
overheidssystemen
Door: Steven Alen − 29/05/12, 05u04 − Bron: Telegraph, news.com.au
http://www.demorgen.be/dm/nl/5403/Internet/article/detail/1445327/2012/05/29/Supervirusbespioneert-al-jarenlang-overheidssystemen.dhtml
© Kaspersky Lab.
Computerbeveiliger Kaspersky heeft een computervirus ontdekt dat vermoedelijk al vijf
jaar lang overheidscomputers in het Midden-Oosten bespioneert en saboteert. Het
ongezien krachtige 'Flame'-programma is minstens 20 keer straffer dan eerder ontdekte
programma's voor cyberoorlogsvoering.

Dit werd niet geschreven door een of andere puistige tiener in zijn of haar
slaapkamer
Professor Alan Woordward
Volgens Roel Schouwenberg van Kaspersky zijn er aanwijzingen dat de code afkomstig is
van hetzelfde land of dezelfde landen die verantwoordelijk waren voor de beruchte virussen
Stuxnet en Duqu. Stuxnet viel in 2010 het nucleaire programma van Iran aan, waardoor de
installaties in de verrijkingsfaciliteit van Bushehr dienst weigerden enkele weken voor de
centrale in gebruik zou worden genomen. Opvolger Duqu, genoemd naar een personage uit
'Star Wars', stal data.
Ongezien krachtig
De virussen waren zo krachtig dat ze vermoedelijk alleen afkomstig konden zijn van een land.
"Dit werd niet geschreven door een of andere puistige tiener in zijn of haar slaapkamer", zegt
professor Alan Woordward van het Departement Informatica van de Universiteit van Surrey
over Flame. Ook volgens het internetbeveiligingsbedrijf Symantec is het nieuwe virus niet het
werk van een individu, maar van een goed georganiseerde groepering met een aanzienlijk
budget.
Code
De code van het virus is maar liefst 20 megabyte groot, ongeveer 100 keer groter dan de code
van doorsnee kwaadaardige software. Kaspersky Lab zegt de code zelf niet helemaal te
kunnen doorgronden. "We hadden zes maanden nodig om Stuxnet te analyseren," zegt
oprichter Eugene Kaspersky. "Dit is 20 keer ingewikkelder."

Indien Flame al vijf jaar lang onzichtbaar is kunnen blijven, is de enige
logische conclusie dat er nog andere operaties bezig zijn waar we geen weet
van hebben
Roel Schouwenberg
Arsenaal
Flame is uitgerust met een enorm wapenarsenaal. Het virus kan toetsaanslagen registreren,
screenshots maken, video en audio opnemen, chats bewaren, bestanden doorsturen en vanop
afstand computerinstellingen wijzigen. "Het is groot, ingewikkeld en het dient om data te
stelen terwijl het lange tijd onzichtbaar blijft," zegt professor Woodward.
Vijf jaar onzichtbaar
Kaspersky vermoedt dat Flame vijf jaar geleden werd gelanceerd, en computers heeft besmet
in Iran, Israël, Soedan, Syrië, Libanon, Saoedi-Arabië en Egypte. "Indien Flame al vijf jaar
lang onzichtbaar is kunnen blijven, is de enige logische conclusie dat er nog andere operaties
bezig zijn waar we geen weet van hebben," stelt Schouwenberg. Flame werd zelfs eerder
toevallig ontdekt tijdens een onderzoek naar een andere besmetting.

© Kaspersky
Lab. Dit schema toont hoe het virus werkt.
Iran
Iran meent dat het Westen en Israël een geheime cyberoorlog tegen het land orchestreren
omwille van Irans atoomprogramma, en ook Iraanse wetenschappers zouden vermoorden. Het
Iraanse Coördinatiecentrum voor de strijd tegen cyberaanvallen zegt dat organisaties begin
mei software hebben gekregen om het virus te detecteren en te verwijderen. De instelling zegt
echter niet wanneer en hoe het virus is gevonden, en ook niet welke schade het al kan hebben
veroorzaakt in Iran. Ook het Iraanse centrum ziet een link met Stuxnet en Duqu, terwijl
Crysys Lab, een afdeling van de Universiteit van Boedapest die computervirussen analyseert,
vindt dat het bewijs voor die relatie niet sluitend is.
Israël
Volgens de Israëlische minister voor Strategische Zaken Moshe Yaalon is het gerechtvaardigd
toevlucht te nemen tot computervirussen zoals Flame om de Iraanse atoomdreiging tegen te
gaan. "Voor wie de Iraanse bedreiging als een betekenisvolle bedreiging ziet, is het
gerechtvaardigd meerdere maatregelen te nemen waaronder ook deze om ze te stoppen", zei
de bewindsman aan de militaire radio, daarmee speculaties voedend van Israëlische
betrokkenheid in het computerprogramma. "Israël is gezegend als een land rijk aan
geavanceerde technologie en deze middelen geven ons een hele serie mogelijkheden",
vertelde Yaalon, die ook vicepremier is.

Het is belangrijk te begrijpen dat dergelijke cyberwapens gemakkelijk kunnen
gebruikt worden tegen eender welk land
Eugene Kaspersky
Verspreiding
Flame verspreidt zich niet automatisch, maar enkel indien een verborgen controlemechanisme
dat toelaat. Ongeziene lagen software laten Flame toe computernetwerken ongemerkt binnen
te dringen. Het bestand, dat Windowscomputers infecteert, heeft vijf encryptiealgoritmes en
exotische dataopslagformaten. De makers achter het virus gebruiken snelle commandoservers
om het virus te sturen, microfoons te veranderen in afluisterapparatuur, documenten door te
sluizen en keyboardaanslagen te loggen. Eens een machine besmet is, kan het virus extra
modules toevoegen om een machine specifieke afluisterprojecten te laten uitvoeren.
Alle landen in gevaar
Eugene Kaspersky zei vorige week op de technologiebeurs CeBit in Sydney nog dat
cyberaanvallen zoveel schade kunnen aanrichten als conventionele aanvallen, en dat de
technologie niets kan doen om ons te redden. De man benadrukt dat er wereldwijd gevaar is.
"Het is belangrijk te begrijpen dat dergelijke cyberwapens gemakkelijk kunnen gebruikt
worden tegen eender welk land", luidt het. "En in tegenstelling tot bij conventionele wapens,
zijn de meer ontwikkelde landen in dit geval in feite de meest kwetsbare."
Download