ooglid afwijkingen - AZ Sint-Jan

DIENST OOGZIEKTEN
Dr.
Dr.
Dr.
Dr.
Dr.
DEWACHTER A.
POLLET L.
LAFAUT B.
VANDELANOTTE S.
RAEMDONCK T.
t: 050 45 23 40
f: 050 45 38 42
OOGLID AFWIJKINGEN
1.
2.
3.
4.
Ectropion
Entropion
Afhangende bovenoogleden = ptosis
Dermatochalazis bovenoogleden
1. ECTROPION
Wat is een ectropion ?
Een ectropion is een naar buiten gekeerd ooglid. Daarbij komt het slijmvlies dat
normaal niet zichtbaar is, bloot te liggen. Het slijmvlies verkleurt en is chronisch
geïrriteerd. Het oog zal meestal ook tranen omdat het afvoerkanaaltje van de
traanwegen (ligt op de neuskant van het onderooglid) niet meer in contact is met
het oog.
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 1/6, 9 November 2010
Ooglidafwijkingen
Versie dd. 08/10/2010 OOG-0032
Oorzaken
1. Leeftijdsgebonden
Laxiteit van de oogleden: door leeftijd worden de weefsels in het ooglid laxer
waardoor het ooglid naar buiten kan keren.
2. Aangezichtsverlamming
Het kan ook het gevolg zijn van een aangezichtsverlamming waarbij de
kringspier rond het oog het ooglid niet meer in de normale positie kan houden.
3. Littekenvorming of tekort aan huid
Bij bepaalde huidziekten of na voorgaande ingrepen kan er een huidtekort
ontstaan waardoor het ooglid naar buiten keert.
4. Ooglidletsels
Zowel benigne als maligne letsels kunnen het ooglid in een abnormale positie
brengen.
Ingreep
Afhankelijk van de oorzaak kunnen verschillende technieken gebruikt worden. Bij
laxiteit van het ooglid, wordt het ooglid terug strakker gezet. Dit gebeurt door een
incisie (1 cm) lateraal van de oogleden in een lachplooi.
De ingreep gaat door onder lokale verdoving.
.
Ectropion onderooglid
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 2/6, 9 November 2010
Na correctie
2. ENTROPION
Wat is een entropion ?
Een entropion is een naar binnen gedraaid ooglid waardoor de wimpers tegen het
oog schuren. Het komt meestal voor in het onderooglid.
Ingreep
Doel van de ingreep is om de wimpers terug in de normale positie te kunnen
brengen. Er wordt een insnede gemaakt net onder de wimpers van het
onderooglid. De spier (retractor spier) wordt opgezocht en terug op de normale
positie gehecht.
3. AFHANGENDE BOVENOOGLEDEN = PTOSIS
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 3/6, 9 November 2010
Ptosis van de bovenoogleden (afhangende bovenoogleden) is iets anders dan
dermatochalazis (overtollige huid). Hier hangt het hele ooglid teveel naar beneden
door malfunctie van de spier in het bovenooglid. De bovenooglidrand komt veel te
diep ten opzichte van de pupil, hetgeen ook het gezichtsveld kan beperken. Hier is
het niet voldoende om de huid alleen weg te nemen, maar moet ook de spier in het
bovenooglid worden opgetrokken
Doordat het ooglidrand te laag hangt en voor de visuele as komt, kan men niet
goed meer zien.
Meestal zal men als compensatiereactie de wenkbrauw hoger gaan optillen.
Afhangende bovenoogleden
compensatie: patiënte trekt zelf
wenkbrauwen op
Oorzaken
Het bovenooglid gaat op en neer door actieve werking van de levatorspier. Deze
spier wordt bezenuwd door de 3e hersenzenuw.
Wanneer de bezenuwing van deze spier of de spier zelf minder goed werkt, zal het
bovenooglid afhangen.
1. Leeftijdsgebonden bovenooglidptosis
Deze vorm van ptosis komt voornamelijk voor bij oudere patiënten doordat
de levatorspier loskomt van zijn aanhechting op de kraakbeenplaat (tarsus)
van het bovenooglid. Dit wordt ook een levator-desinsertie genoemd.
Bij deze vorm is er niets mis met de spierwerking of de bezenuwing zelf.
2. Paralytisch
Wanneer de 3e hersenzenuw verlamd is tgv cerebrale oorzaak (bloeding,
infarct, tumor, etc..) kan het bovenooglid gaan afhangen. Omdat deze 3e
hersenzenuw ook instaat voor de pupilbezenuwing en enkele extra-oculaire
spieren, is er meestal ook een pupildilatatie en/of scheelstand aanwezig.
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 4/6, 9 November 2010
3. Myogeen
Myogene oorzaak wil zeggen dat de levatorspier zelf aangetast is ten
gevolge van een spierziekte. Myasthenia Gravis is een frequent
voorkomende spierziekte. Congenitale bovenooglidptosis behoort tot deze
categorie, waarbij door een verzwakte spier het ooglid afhangt.
Verminderde spierkracht van de ooglidspier links.
4. Massa
Een ooglidtumor of andere massa kan door het gewicht het ooglid naar
beneden doen afhangen. Het is dus altijd aangewezen om bij iemand met
bovenooglidptosis ook onder het bovenooglid te gaan zoeken naar
verdachte massa’s.
Behandeling van ptosis bovenooglid
Om een ptosis te behandelen moet de ooglidspier terug op de juiste plaats
gezet worden. Het wordt door middel van verschillende hechtingen
opgehangen.
De ingreep gebeurt via de ooglidplooi en gaat door onder lokale verdoving.
Ingreep wordt uitgevoerd via de ooglidplooi.
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 5/6, 9 November 2010
4. OVERTOLLIGE HUIDPLOOI of DERMATOCHALAZIS
Dermatochalazis betekent dat er een overtollige huidplooi aanwezig is in het
bovenooglid waardoor de patiënt een visuele hinder ondervindt.
Door dermatochalazis kan het gezichtsveld verminderen door overhangen van het
ooglid.
Het kan een moe en zwaar gevoel van de oogleden veroorzaken.
Deze huidplooi kan worden weggenomen door middel van een ooglidcorrectie
onder lokale anesthesie (blepharoplastie).
Patiënt met vermoeide ogen
(voor blepharoplastie bovenoogleden)
2 weken na blepharoplastie
het litteken ligt in de natuurlijke
huidplooi van de oogleden
Hoe kan dermatochalazis worden behandeld?
De blepharoplastie bestaat uit het verwijderen van het teveel aan huid.
Hoeveel er moet verwijderd worden varieert per patiënt. Er wordt altijd afgewogen
tussen het cosmetische en het functionele aspect van de oogleden, dit wil zeggen
dat men niet teveel huid kan wegnemen omdat er dan risico is dat de oogleden niet
meer kunnen sluiten. Ook bij patiënten met droge ogen wordt er niet teveel huid
weggenomen omdat dit de droogte kan verergeren.
Aftekenen van het huidteveel net voor de operatie – er wordt afgewogen tussen
het cosmetische en het functionele.
AZ Sint-Jan AV
Dienst oogziekten
Ooglid afwijkingen
Page 6/6, 9 November 2010