Siel Claerhout 1BATP B1 AAN AUTISME VERWANTE CONTACTSTOORNISSEN: KLINISCH BEELD EN CLASSIFICATIE S e r r a , M . , M u l d e r, E . , M i n d e r a a , R . ( 2 0 0 2 ) . A a n a u t i s m e v e r wa n te c o n t a c t s to o r n i s s e n : k l i n i s c h b e e l d e n c l a s s i fi c a t i e . D t h , 1 1 , 4 0 - 51 . D O I 10 . 10 07 / B F 0 3 0 6 0 6 2 2 INLEIDING Het artikel beschrijft de kernproblemen, sociale en communicatieve problemen die personen met een pervasieve ontwikkelingsstoornis ervaren doorheen de verschillende levensperioden. Ook de bijkomende problemen worden besproken. Als slot worden de voorkomende problemen bij onderzoek (diagnostiek en classificatie) eng besproken. WAT VERSTAAN WE ONDER PERVASIEVE ONTWIKKELINGSTOORNISSEN? Pervasief staat voor ‘diep doordringend’. Het verwijst naar 4 ontwikkelingsstoornissen en één restgroep die in het DSM -IV omschreven worden, namelijk de autistische spectrumstoornissen. Autistische stoornis Syndroom van rett Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd Syndroom van Asperger PDD-NOS (restgroep) WAT VERSTAAN WE ONDER PERVASIEVE ONTWIKKELINGSTOORNISSEN? WAT VERSTAAN WE ONDER PERVASIEVE ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN In het DSM-IV wordt het als volgt omschreven: ‘Deze categorie moet worden gebruikt bij ernstige en per vasieve tekor tkomingen en in de ontwikkeling van wederkerige sociale interactie of verbale en nonverbale communicatie, of bij een stereotiep en beperkt patroon van gedrag, intresses en activiteiten, maar niet wordt voldaan aan de criteria voor een specifieke ontwikkelingsstoornis, schizofrenie, een schizotype, of een vermijdende persoonlijkheidsstoornis.’ Bron: ar tikel zelf. HET KLINISCH BEELD: KERNPROBLEMEN 3 aspecten (= de trias van wing) vormen samen de kern van de problemen bij mensen met een pervasieve ontwikkelingsstoornis sociale interactie communicatie Verbeelding Doorheen alle levensfasen ondervinden personen met een pervasieve ontwikkelingsstoornissen problemen bij het uitoefenen van deze 3 vaardigheden. HET KLINISCH BEELD: KERNPROBLEMEN HET KLINISCH BEELD: BIJKOMENDE PROBLEMEN Naast de problemen op communicatief en sociaal gebied, doen er zich ook nog andere bijkomende problemen voort: Beperkt en stereotiep patroon van gedrag, activiteiten en Interesses Ontwikkeling van spraak en taal Sensorische problemen Verstandelijke ontwikkeling en leerproblemen Motoriek Angst DIAGNOSTIEK VAN PERVASIEVE ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN Anamnese en ontwikkelingsanamnese: Gesprek met ouders Onderzoek van de patiënt zelf Aanvullend onderzoek: Aanvullend medischspecialistisch onderzoek. Gebeurt op indicatie Gebruik van gestandaardiseerde instrumenten Prevalentie Etiologie BESCHOUWING EN PROBLEMEN ROND DIAGNOSTIEK EN CLASSIFICATIE Pervasieve ontwikkelingsstoornis NAO versus andere ontwikkelingsstoornissen Autisme Het onderscheid tussen autisme en de pervasieve ontwikkelingsstoornis NAO is in het bijzonder moeilijk bij de hoger functionerende groep. De criteria is duidelijk omschreven maar het is moeilijk om de ernst en hoeveelheid van sociale stoornissen in te schatten. De stoornis van asperger In de DSM-IV (APA, 1994 ) verschilt de stoornis van Asperger eigenlijk alleen van autisme door het ontbreken van vertraging in de taalontwikkeling, cognitieve ontwikkeling en ontwikkeling van de zelfredzaamheid BESCHOUWING EN PROBLEMEN ROND DIAGNOSTIEK EN CLASSIFICATIE Varianten van het normale ADHD Kinderen met enerzijds een pervasieve ontwikkelingsstoornis en anderzijds aandachtsproblemen. BESCHOUWING EN PROBLEMEN ROND DIAGNOSTIEK EN CLASSIFICATIE Pervasieve ontwikkelingsstoornis NAO en andere klinische concepten Multiple Complex Developmental Disorder Kinderen die naast problemen op sociaal en communicatief gebied ook denkstoornissen en problemen in de regulatie van af fect en angst vertoonden. Non verbale leerstoornis Kinderen met specifieke leerstoornissen, namelijk non -verbale leerstoornissen in combinatie met sociale problemen, de zogenaamde Non-verbal Learning Disability, TOT SLOT In de volgende bijdragen van dit themanummer zal uitgebreid worden ingegaan op mogelijkheden voor behandeling van kinderen met een pervasieve ontwikkelingsstoornis NAO. TOT SLOT Serra, M., Mulder, E., Minderaa, R. (2002). Aan autisme verwante contactstoornissen: klinisch beeld en classificatie. Dth, 11 , 40-51 . DOI 10.1007/BF03060622