Troost vinden in klassieke muziek

Friesch Dagblad, 23 juni 2016, pagina 12.
Troost vinden in klassieke muziek
De City Proms vinden dit weekeinde voor
de zesde keer plaats in Leeuwarden. Het
klassiekemuziekfestival trapt vanavond af
met de solovoorstelling De Koperen Tuin van
Christiaan Kuyvenhoven, gebaseerd op het
gelijknamige boek van Simon Vestdijk.
Muziektheater
Ellen Stikkelbroeck
H
et is een droom voor
acteur en pianist Christiaan Kuyvenhoven (Enschede, 1985) om zijn muziektheatervoorstelling De Koperen Tuin te
spelen in De Prinsentuin in Leeuwarden. ,,Ik tour sinds maart met
deze voorstelling door het land en
speel haar normaal gesproken in
het theater. Dat ik het stuk nu kan
spelen op de plek waar het verhaal
zich afspeelt, is toch wel extra speciaal. Ik hoopte hier al op toen ik het
boek van Simon Vestdijk bewerkte
tot een theaterstuk.”
De Koperen Tuin (1950) van Vestdijk vertelt het verhaal van Nol
Rieske. Als jonge jongen wordt hij
in de jaren twintig door zijn moeder
meegenomen naar ‘de tuin’ waar in
de muziekkoepel een koperorkest
zit te spelen. Op de muziek van Stars
and stripes danst Nol met Trix, de
dochter van dirigent Cuperus. Wanneer hij later pianoles krijgt van
deze Cuperus, wordt hij verliefd op
Trix. De liefde tussen de twee jonge
mensen bloeit op, maar heeft helaas
geen happy end.
,,Ik speel Nol op 22-jarige leeftijd,
als hij net zijn grote liefde heeft
verloren. Nol probeert zijn verdriet
te verwerken door het verhaal van
zijn jeugd te vertellen. Hij wil achterhalen of hij iets had kunnen
doen om de dood van Trix te voorkomen”, vertelt Christiaan Kuyvenhoven.
Nol probeert zijn verdriet te verwerken door het verhaal van zijn jeugd te vertellen. Foto: Ronald Knapp
Rouw
De pianist en acteur bewerkte zoals
gezegd zelf de roman van Vestdijk
tot een theatertekst over liefde,
rouw en volwassen worden. ,,Na
Cosima (een historische vertelling
over de liefdesgeschiedenis van de
dochter van Franz Liszt, de vrouw
van Richard Wagner, red.) wilde ik
opnieuw een muziektheatervoor-
stelling maken. Ik herinnerde mij
het boek van Vestdijk dat ik op de
middelbare school heb gelezen en
waarin veel muziek voorkomt.”
Hij besloot de roman te herlezen
en wist meteen: dit boek is heel
geschikt. ,,De roman is geschreven
in de ik-vorm, wat een bewerking
tot toneelmonoloog mogelijk
maakt. Natuurlijk heb ik het verhaal moeten interpreteren en inkorten. Het boek is 320 pagina’s lang,
dat kun je niet integraal gaan vertellen. Vestdijks zinnen zijn vaak veel
te lang voor spreektaal, dus die
moet je dan wel opknippen en
herschrijven. Maar zijn taal is ook
heel mooi: de zinnen zijn zó muzikaal, soms moest ik die wel terug
laten komen.”
Samen met regisseur Laurens
Krispijn de Boer schaafde hij een
paar maanden aan de tekst. ,,Laurens is een heel goede regisseur. Hij
heeft met mij gekeken of de teksten
die ik heb geschreven en de keuzes
die ik heb gemaakt wel werken op
toneel. Bovendien heeft hij mij als
acteur natuurlijk geregisseerd.”
Muziekkenner
Als musicus had Kuyvenhoven
geluk dat Simon Vestdijk een echte
muziekkenner was. ,,Hij benoemt in
zijn roman precies welke muziek
Nol speelt en hoort. Dat maakte het
voor mij makkelijk om de stukken
terug te vinden.” De pianist speelt
alles live in de voorstelling. ,,Ik
speel een deel uit een Sonate van
Haydn, een Sonatina van Beethoven,
de Barcarolle van Chopin, bewerkingen uit de opera Carmen van Bizet en
Stars and stripes van Sousa, in een
pianobewerking van Vladimir Horowitz.”
Die muziek maakt het stuk toegankelijk voor een groot publiek - er
zitten veel bekende melodieën bij en zorgt er bovendien voor dat het
niet een zwaar stuk wordt. ,,Het is
geen vrolijk verhaal. Iedereen gaat
dood. Maar Nol vindt troost in de
muziek. Dat spreekt mij enorm aan
in dit verhaal. Muziek kan je zoveel
geven! Als een dierbare overlijdt, is
er vaak muziek die je aan diegene
doet denken. Door muziek kun je
weer even bij die dierbare zijn.”
De Koperen Tuin is vanavond om
21.30 uur te zien in De Prinsentuin in Leeuwarden. Bezoekers
moeten zelf een stoeltje of kleedje meenemen