Schrijver Arjen Lubach schreef voor het Zweeds

Schrijver Arjen Lubach schreef voor het Zweeds-Nederlandse muziektheatergezelschap De
Andersons het scenario voor hun nieuwe voorstelling 'In gesprek met mijn moordenaar'. Een
muzikale Zweedse thriller mét humor, over het bizarre verhaal van de nog altijd onopgeloste
moord op de Zweedse premier Olof Palme.
Nadine van der Heijden gaat in gesprek met één van De Andersons en initiator van de
voorstelling, de Zweeds-Nederlandse Anna Ågren.
Zweedse thriller
“Ik wilde heel graag een muzikale Zweedse thriller maken. Op zoek naar een bijzonder
onderwerp kwamen we terecht bij Olof Palme, de Zweedse premier die op een vrijdagavond
in 1986 met zijn vrouw van de bioscoop naar huis wandelde en in zijn rug werd geschoten.
De schutter ontvluchtte en sinds die tijd zijn er honderden verdachten en theorieën, en zelfs
honderddertig mensen die uit zichzelf hebben bekend. Maar bij gebrek aan bewijs is de
moord vandaag de dag nog steeds niet opgelost. Een bizar verhaal. Het is gewoon een
Zweedse thriller, maar dan echt gebeurd. Ik wilde graag dat Arjen Lubach het scenario zou
gaan schrijven want hij heeft net als wij een grote affiniteit met Zweden en ik had net zijn
boek 'Magnus' gelezen. Een prachtig boek, heel mysterieus, poëtisch en spannend maar
toch down to earth, met subtiele humor waar ik ontzettend gek op ben. En zo geschiedde!”
De voorstelling
“We omschrijven de voorstelling als een muzikale Zweedse thriller met humor. De vorm die
we gekozen hebben leent zich erg goed voor een lichtvoetige benadering, Olof Palme krijgt
anderhalf uur de tijd om in onze voorstelling zijn eigen moord op te lossen. Het feit alleen al
dat iemand in gesprek gaat met zijn eigen potentiële moordenaars zorgt voor een soort rare
werkelijkheid waarin heel erg veel mogelijk is. Daardoor kunnen we er ook makkelijk
uitstappen om liederen te zingen. De liederen zijn heel divers; van een theaterlied tot
poëtische pop en van lekker funky tot hardcore cabaret. Wij als theatermakers schemeren er
dus ook doorheen.”
Olof Palme
“Het was een hele uitzonderlijke man die veel heeft betekend voor de wereldvrede. Hij was
eigenlijk een politicus met een kunstenaarsziel; hij citeerde in zijn speeches filosofen,
dichters en schrijvers, dat zie ik politici van deze tijd niet doen. Een mooie uitspraak van hem
vind ik “Het gaat niet om het bereiken van de utopie maar om het streven ernaar”. Hij riep
mensen op om te durven dromen, zowel op persoonlijk als op maatschappelijk vlak. Het
compromisloze idealisme van Palme is bijna niet meer van deze tijd, we zijn voorzichtiger
geworden en minder standvastig. Er is ook wel een parallel te trekken tussen de moord op
Palme en de moord op Fortuyn en Van Gogh, die gebeurtenissen markeren denk ik het
einde van een tijdperk, een land verliest zijn onschuld door een politieke moord. Aan de ene
kant raast alles door alsof er niks is gebeurd, aan de andere kant is gevoelsmatig gezien alles
veranderd en zal het nooit meer worden zoals het was.”
De verdachten
“We zeggen wel eens dat we hier net zo makkelijk een trilogie à la 'Millennium' van hadden
kunnen maken, zoveel interessante, bizarre theorieën en feiten zijn er. Drie jaar geleden
werd de Zweedse grondwet zelfs aangepast voor de moordzaak omdat die anders zou
verjaren. Het gaat dus nog steeds door, het dossier is inmiddels 128 meter lang en de
complottheorieën nemen nog altijd toe.
Het zijn er eigenlijk teveel om op te noemen. De CIA vanwege Palme's zogenaamde verbond
met de Sovjet Unie, de Zweedse staat zelf omdat hij te controversieel was, een
psychopathische alcoholist zonder alibi, Palme's echtgenote vanwege zijn vermeende
ontrouw, de PKK, de RAF, de KGB, de rechts-extremisten, de links-extremisten... Zo kan ik
nog wel even doorgaan.
En vlak voor de zomer maakte de Zweedse politie bekend dat thrillerschrijver Stieg Larsson
anderhalf jaar voor zijn dood op eigen houtje een onderzoek is gestart naar de moord, dat 18
dozen aan documenten opgeleverd heeft waarin hij nauwkeurig uiteenzet waarom de ZuidAfrikaanse geheime dienst er volgens hem achter zit. En dit is nog maar het topje van de
ijsberg, het houdt niet op. Palme was behoorlijk controversieel dus hij had nogal wat
tegenstanders.”
Voor de nieuwsgierige mens
“Deze voorstelling is anders dan anders omdat het een combinatie is van een intrigerend
verhaal, muziek, spanning en humor en daarnaast gaat het ook echt ergens over. Het
publiek en de theaterprogrammeurs zeggen na afloop van de voorstelling dat ze het zo
veelzijdig, scherpzinnig en verfrissend vinden. Dus voor de nieuwsgierige mens: kom naar
het theater en laat je een avond lang meevoeren door een pakkend verhaal en prachtige
liederen!”
'In gesprek met mijn moordenaar' speelt dit theaterseizoen in meer dan 60 theaters door het
hele land en gaat 22 november in première in de Stadsgehoorzaal te Leiden. Kijk voor meer
informatie en de speellijst op www.deandersons.nl.