informatie griepprik RIVM

Veelgestelde vragen over de griepprik
RIVM, augustus 2011
1
1. Waarom een griepprik?
1.1. Wat is het nut van de jaarlijkse griepprik?
1.2. Wat zijn de voordelen van de griepprik?
1.3. Wat zijn de nadelen van de griepprik?
1.4. Word ik na een griepprik minder snel ziek?
1.5. Werkt de griepprik wel?
1.6. Ik heb gehoord dat het beter is om zelf griep te krijgen dan om je te laten inenten. Klopt dat?
2. Voor wie is de griepprik?
2.1. Voor wie is de jaarlijkse griepprik?
2.2. Waarom is de leeftijdsgrens voor de griepprik verlaagd van 65 jaar naar 60 jaar?
2.3. Is de griepprik alleen bedoeld voor ‘oude mensen’?
2.4. Ik voel me nu gezond, moet ik dan toch de griepprik halen?
2.5. Ik ben nooit ziek, moet ik dan toch de griepprik halen?
2.6. Ik hoor niet bij de doelgroep van de griepprik, kan ik toch een griepprik krijgen?
2.7. Ik hoor niet bij de doelgroep van de griepprik, moet ik de griepprik altijd zelf betalen?
2.8. Mag iedereen een griepprik krijgen?
3. Ik ben zwanger. Kan ik een griepprik krijgen?
3.1. Waarom krijgen sommige zwangere vrouwen wel de griepprik en andere niet?
3.2. Welke zwangere vrouwen krijgen de gratis griepprik?
3.3. Waarom is het voor zwangere vrouwen die bij de doelgroep horen belangrijk de griepprik te
halen?
3.4. Wat zijn de risico’s van de griepprik voor de zwangere vrouw en het ongeboren kind?
3.5. Kan ik griep krijgen van de griepprik en wat betekent dat voor mijn ongeboren kind?
3.6. Waarom werd in 2009 aan alle zwangere vrouwen geadviseerd om een griepprik te halen, en
nu alleen aan zwangere vrouwen die bij de doelgroep horen?
3.7. In 2009 was er toch veel twijfel over de veiligheid van het vaccin voor het ongeboren kind.
Waarom nu niet?
3.8. In sommige landen krijgen ook gezonde zwangere vrouwen de griepprik. Kan dat in
Nederland ook?
3.9. Is de griepprik gevaarlijk in de eerste drie maanden van de zwangerschap?
3.10.
Ik ben zwanger en heb al een kindje jonger dan 5 jaar. Moet ik de griepprik halen?
3.11.
Ik ben net bevallen, mag ik dan de griepprik krijgen?
3.12.
Ik geef borstvoeding, mag ik dan de griepprik krijgen?
3.13.
Bij wie kan ik terecht voor meer informatie?
4. Krijgt mijn kind een griepprik?
4.1. Worden kinderen jonger dan 5 jaar uitgenodigd voor de griepprik, net zoals in 2009?
4.2. Hoeveel prikken krijgt een kind dat wordt uitgenodigd voor de griepprik?
4.3. Kan mijn kind de griepprik tegelijk met een andere inenting krijgen?
4.4. Waarom worden gezonde kinderen die jonger zijn dan 5 jaar niet meer ingeënt tegen de
Mexicaanse griep?
4.5. Worden huisgenoten van baby’s van 0 t/m 6 maanden uitgenodigd voor de griepprik, net
zoals in 2009?
4.6. Waarom worden huisgenoten van baby’s jonger dan 6 maanden niet meer ingeënt tegen de
Mexicaanse griep?
4.7. Ik ben zwanger en heb al een kindje jonger dan 5 jaar. Moet ik de griepprik halen?
5. Ik werk in de zorg. Is het belangrijk dat ik een griepprik haal?
5.1. Ik werk in de zorg. Moet ik de griepprik halen?
5.2. Ik werk als ZZP’er in de zorg. Moet ik de griepprik halen?
5.3. Ik ben verloskundige. Moet ik de griepprik halen?
5.4. Ik werk in de zorg en ben zwanger. Moet ik de griepprik halen?
6. Hoe werkt de griepprik?
6.1. Hoe werkt de griepprik?
6.2. Wat zit er in de griepprik?
6.3. Als ik de griepprik heb gehaald, krijg ik dan echt geen griep?
6.4. Als ik de griepprik heb gehaald, kan ik me dan toch grieperig gaan voelen?
6.5. Helpt de griepprik ook tegen verkoudheid?
2
6.6. Wat is het verschil tussen ‘griep’ en ‘influenza’?
7. Waarom elk jaar een griepprik?
7.1. Waarom moet ik ieder jaar opnieuw de griepprik halen?
7.2. De griepprik van dit jaar is hetzelfde als die van vorig jaar. Moet ik me dan wel laten inenten?
7.3. De griepprik van dit jaar is hetzelfde als die van vorig jaar. Moet dan toch de griepprik halen?
7.4. Ik heb een paar jaar geen griep gehad. Moet ik dan toch de griepprik halen?
8. Kun je ziek worden van de griepprik?
8.1. Ik heb de griepprik gehaald en ben toch ziek geworden. Hoe kan dat?
8.2. Kan ik griep krijgen van de griepprik?
8.3. Kan ik ziek worden van de griepprik?
9. Zijn er andere risico’s of bijwerkingen?
9.1. Kan ik bijwerkingen krijgen van de griepprik?
9.2. Ik ben allergisch voor kippenei-eiwit, mag ik een griepprik krijgen?
9.3. Ik ben zwanger, mag ik dan de griepprik krijgen?
9.4. Ik ben net bevallen, mag ik dan de griepprik krijgen?
9.5. Ik geef borstvoeding, mag ik dan de griepprik krijgen?
9.6. Kan mijn kind de griepprik tegelijkertijd met een andere inenting krijgen?
9.7. Ik heb gehoord dat je slaapziekte kunt krijgen van de griepprik. Klopt dat?
9.8. Kun je het Guillain Barré Syndroom krijgen van de griepprik?
10. Wanneer kan ik de griepprik halen?
10.1.
Wanneer kan ik de griepprik halen?
10.2.
Ik twijfelde eerst, maar wil me nu alsnog in december laten inenten. Kan dat?
11. Hoe kan ik een griepprik krijgen?
11.1.
Waar kan ik de griepprik krijgen?
11.2.
Kan ik me ook via mijn werkgever laten inenten?
11.3.
Ik heb een uitnodiging voor de griepprik van mijn huisarts én van mijn werkgever.
Maakt het uit waar ik de griepprik ga halen?
11.4.
Is de griepprik die de huisarts aanbiedt hetzelfde als de griepprik die een werkgever of
zorgverzekeraar aanbiedt?
11.5.
Ik heb geen uitnodiging gekregen van mijn huisarts voor de griepprik. Wat moet ik nu
doen?
11.6.
Ik ga overwinteren in Spanje. Kan ik de griepprik in Nederland halen?
11.7.
Ik ga overwinteren in Spanje. Beschermt de griepprik me daar ook tegen de griep?
11.8.
Wat kost de griepprik?
12. Beschermt de griepprik tegen Mexicaanse griep (Influenza A (H1N1) 2009)?
12.1.
Beschermt de griepprik tegen Mexicaanse griep (Influenza A (H1N1) 2009)?
12.2.
Zijn er dit jaar weer drie prikken nodig, net als in 2009?
13. Wie regelt wat rond de griepprik?
13.1.
Wie bepaalt welke groepen mensen een gratis griepprik kunnen krijgen?
13.2.
Wie betaalt de vaccins voor de mensen die een gratis griepprik krijgen?
13.3.
Wat is de rol van de huisarts?
13.4.
Wie zorgt er voor de vaccins?
13.5.
Wie regelt de praktische zaken rondom de griepprik?
13.6.
Wat doet het RIVM?
14. Is de Nederlandse griepprik anders dan die van andere Europese landen?
14.1.
Is de Nederlandse griepprik anders dan die van andere Europese landen?
14.2.
Krijgen in andere Europese landen andere groepen mensen de griepprik?
14.3.
In Nederland halen veel mensen die bij de doelgroep horen, de griepprik. Hoe komt
dat?
3
1. Waarom een griepprik?
1.1. Wat is het nut van de jaarlijkse griepprik?
De griepprik verkleint de kans dat u griep krijgt. En als u na een griepprik toch griep krijgt, bent u er
meestal minder ziek van. Dat is belangrijk, want ieder jaar overlijden tussen de 100 tot 2000 mensen
aan de gevolgen van griep, vooral ouderen. Voor mensen met een chronische ziekte en 60-plussers
kan griep ernstige gevolgen hebben. De griepprik verkleint de kans op ernstige gevolgen van griep.
1.2. Wat zijn de voordelen van de griepprik?
Dit zijn de voordelen van de griepprik:
 De griepprik verkleint de kans dat u griep krijgt. Zonder griepprik is de kans iedere winter
ongeveer 10 procent. Met een griepprik wordt de kans om griep te krijgen 2 tot 3 procent. Bij
ouderen werkt de griepprik minder goed dan bij jongeren.
 Als u na een griepprik toch griep krijgt, bent u er meestal minder ziek van.
 Als u na een griepprik toch griep krijgt, bent u er meestal minder ziek van. Bovendien is er
minder kans dat u een bijkomende ziekte krijgt zoals een longontsteking. Er is dus minder
kans op complicaties.
 Heeft u een chronische ziekte? Bijvoorbeeld diabetes, astma of een hartziekte? Dan kan uw
ziekte verergeren door griep. De griepprik kan dit helpen voorkomen.
1.3. Wat zijn de nadelen van de griepprik?
Dit zijn de nadelen van de griepprik:
 Soms kunt u bijwerkingen krijgen van de griepprik. De plaats van de prik op uw arm kan de
eerste dag pijnlijk, rood of dik zijn. Dit gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over. Sommige
mensen voelen zich na de griepprik enkele dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u
géén griep krijgen.
 Heel soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet lekker. Ze hebben hoofdpijn,
weinig energie en lichte koorts. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen die nog nooit eerder griep
of een griepprik hebben gehad.
 Bent u allergisch voor kippenei-eiwit of een andere stof die in de griepprik zit? Dan kunt u een
allergische reactie krijgen van de griepprik. Een allergische reactie na de griepprik komt heel
weinig voor. Bespreek met uw huisarts of het verstandig is om de griepprik te halen. Wilt u de
griepprik wel krijgen, dan blijft u na de prik wat langer bij de huisarts. Zo kunt u meteen
geholpen worden mocht u een allergische reactie krijgen.
Een allergische reactie herkent u aan:
o Benauwdheid
o Soms rode vlekken op de huid
o Soms hartklachten
1.4. Word ik na een griepprik minder snel ziek?
Nee. De griepprik verhoogt alleen uw weerstand tegen griepvirussen. Er zijn veel andere virussen
waardoor u klachten krijgt die lijken op griep. De griepprik verhoogt niet uw weerstand tegen deze
andere virussen. Of tegen bacteriën waarvan u ziek kunt worden. Wie zich niet lekker voelt, noemt het
al gauw een ‘griepje’. Maar niet alle ‘griepjes’ worden veroorzaakt door het griepvirus. Bijvoorbeeld
verkoudheid of buikgriep. Hier helpt de griepprik niet tegen. De griepprik verhoogt alleen uw
weerstand tegen de ‘echte’ griep.
1.5. Werkt de griepprik wel?
Ja, de griepprik werkt. De griepprik maakt de kans kleiner dat u griep krijgt. Deze twee zaken bepalen
hoeveel kleiner die kans is:
- Hoe goed is het afweersysteem van de persoon die de griepprik krijgt? De griepprik werkt het beste
bij mensen met een afweersysteem dat goed werkt..
- Hoe goed past de griepprik bij de griepvirussen die in dat seizoen voorkomen? Meestal passen de
griepvirussen in de griepprik goed bij die griepvirussen. En heel soms verschillen ze. Bijvoorbeeld
wanneer er onverwacht een nieuw griepvirus is gekomen. Dit gebeurde in 2009 met de Mexicaanse
griep.
Soms denken mensen dat de griepprik niet werkt, omdat ze ziek worden na een griepprik. In veel
gevallen zijn ze dan niet ziek geworden door het griepvirus, maar door een ander virus. Bijvoorbeeld
een verkoudheidsvirus. De klachten die bij dit virus horen kunnen lijken op griep.
4
1.6. Ik heb gehoord dat het beter is om zelf griep te krijgen dan om je te laten inenten. Klopt
dat?
Nee, dat klopt niet. Juist voor ouderen en mensen met een chronische ziekte is het belangrijk om
griep te voorkómen.
Maar het verhaal komt wel ergens vandaan. Uit sommige onderzoeken blijkt dat dieren die griep
hebben gehad een beetje beschermd zijn tegen hele nieuwe griepvirussen. Er moet nog worden
onderzocht hoe dit bij mensen zit. Maar zelfs als dit voor mensen zou gelden, blijft de jaarlijkse
griepprik belangrijk. Want het komt heel weinig voor dat er een heel nieuw griepvirus opduikt. De
laatste keer was in 2009, en de keer daarvoor was in 1968.
5
2. Voor wie is de griepprik?
2.1. Voor wie is de jaarlijkse griepprik?
Kinderen en volwassenen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door griep, mogen gratis
een griepprik halen. Dat zijn deze mensen:
- Mensen van 60 jaar en ouder.
- Kinderen en volwassenen met hartziekten, bijvoorbeeld:
o mensen die een hartaanval gehad hebben
o mensen met hartklachten zoals hartritmestoornissen
o mensen die ooit zijn geopereerd aan hun hart
- Kinderen en volwassenen met longziekten. Bijvoorbeeld astma, chronische bronchitis of
longemfyseem.
- Alle kinderen en volwassenen met diabetes (suikerziekte). Dus:
o mensen die insuline spuiten
o mensen die tabletten slikken met middelen die het bloedsuiker verlagen
o mensen die een dieet volgen vanwege diabetes
- Kinderen en volwassenen die nierpatiënt zijn. Vooral als de nieren door een ziekte niet goed
werken. Mensen met nierstenen horen niet bij deze groep.
- Kinderen en volwassenen met weinig weerstand tegen infecties door andere ziekten of door een
medische behandeling. Bijvoorbeeld:
o mensen die kort geleden een beenmergtransplantatie hebben gehad
o mensen met HIV
o mensen met leukemie
o mensen met kanker die chemotherapie krijgen of bestraald worden
- Kinderen vanaf 6 maanden tot 18 jaar die lang achter elkaar salicylaten gebruiken, bijvoorbeeld
aspirine. Dat zijn bijvoorbeeld kinderen met een chronische darminfectie.
- Kinderen en volwassenen die verstandelijk gehandicapt zijn en in een instelling wonen.
Bent u zwanger, en hoort u bij één van de groepen hierboven? Dan kunt u gewoon de griepprik halen.
Het is niet gevaarlijk voor u of uw baby.
2.2. Waarom is de leeftijdsgrens voor de griepprik verlaagd van 65 jaar naar 60 jaar?
Vóór 2008 werd de gratis griepprik aangeboden aan mensen van 65 jaar en ouder. Vanaf 2008 krijgen
ook mensen tussen de 60 en 65 jaar een uitnodiging voor de griepprik. De leeftijdsgrens is verlaagd
omdat mensen al vanaf 60 jaar een grotere kans hebben om ernstig ziek te worden door griep. De
Gezondheidsraad heeft dit laten onderzoeken. <<Zie
http://www.gr.nl/samenvatting.php?ID=1509&highlight=griep>>.
2.3. Is de griepprik alleen bedoeld voor ‘oude mensen’?
Nee, de griepprik is gratis voor iedereen die extra risico loopt om ernstig ziek te worden door griep.
<<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>>. Dat kunnen ook kinderen en volwassenen onder de
60 jaar zijn met bijvoorbeeld een chronische ziekte.
2.4. Ik voel me nu gezond, moet ik dan toch de griepprik halen?
Ja, als u hoort bij de doelgroep voor de gratis griepprik, kan griep ernstige gevolgen voor u hebben.
<<Zie ook Wat is het nut van de jaarlijkse griepprik?>>. Daarom is het verstandig om ieder jaar de
griepprik te halen, ook als u zich gezond voelt. <<Zie ook Waarom elk jaar een griepprik?>>
2.5. Ik ben nooit ziek, moet ik dan toch de griepprik halen?
Ja, als hoort bij de doelgroep van de gratis griepprik, kan griep ernstige gevolgen voor u hebben.
<<Zie ook Wat is het nut van de jaarlijkse griepprik?>>. Daarom is het verstandig om ieder jaar de
griepprik te halen, ook als u nooit ziek bent. <<Zie ook Waarom elk jaar een griepprik?>>
Iedere winter krijgt ongeveer één op de tien mensen griep. Dus negen van de tien mensen krijgen in
een winter geen griep. Het kan zijn dat u tot nu toe steeds geluk heeft gehad, maar misschien heeft u
dit jaar geen geluk.
2.6. Ik hoor niet bij de doelgroep van de griepprik, kan ik toch een griepprik krijgen?
Ja dat kan. U moet de griepprik dan wel zelf betalen. U kunt in oktober en november aan uw huisarts
een recept vragen voor de griepprik. Hiermee koopt u zelf het griepvaccin bij de apotheek. Dit kost
ongeveer 17 euro. Vervolgens gaat u met het griepvaccin terug naar de huisarts, waar u de prik krijgt.
Het inenten zelf moet u ook betalen. Vraag aan de assistente hoeveel dat kost.
6
2.7. Ik hoor niet bij de doelgroep van de griepprik, moet ik de griepprik altijd zelf betalen?
Meestal wel. Soms betaalt de zorgverzekeraar de griepprik. Kijk in de voorwaarden van uw
zorgverzekering of dit ook voor u geldt. Of bel met uw zorgverzekeraar.
En sommige werkgevers bieden hun werknemers gratis een griepprik aan. <<Zie ook Kan ik me ook
via mijn werkgever laten inenten?>>
2.8. Mag iedereen een griepprik krijgen?
Nee. Deze mensen mogen geen griepprik krijgen:
 Kinderen die jonger zijn dan 6 maanden.
 Mensen die allergisch zijn voor het antibioticum neomycine. Zij mogen niet ingeënt worden
met het griepvaccin Vaxigrip, omdat dit vaccin een heel klein beetje neomycine kan bevatten.
Deze mensen kunnen wel met het griepvaccin Influvac ingeënt worden.
 Mensen die koorts hebben. In dat geval moet u de griepprik pas halen als u geen koorts meer
heeft. Overleg hierover met uw huisarts. Bent u alleen verkouden? Dan kunt u de griepprik
gewoon halen.
Bent u allergisch voor kippenei-eiwit? Dan kunt u een allergische reactie krijgen van de griepprik.
Overleg met uw huisarts hoe u toch ingeënt kunt worden als u dit wilt.
7
3. Ik ben zwanger. Kan ik een griepprik krijgen?
3.1. Waarom krijgen sommige zwangere vrouwen wel de gratis griepprik en andere niet?
Gezonde zwangere vrouwen hebben een heel kleine kans om ernstig ziek te worden door griep.
Daarom krijgen zij geen gratis griepprik. Dit is anders voor zwangere vrouwen met een chronische
ziekte. Bijvoorbeeld diabetes, astma of een hartziekte. En voor vrouwen die een lagere weerstand
tegen infecties hebben door ziekte of medicijngebruik. Zij hebben groter risico om ernstig ziek te
worden door griep. Daarom krijgen zij het advies om de griepprik te halen.
3.2. Welke zwangere vrouwen krijgen de gratis griepprik?
Zwangere vrouwen die horen bij de doelgroep voor de griepprik, krijgen de gratis griepprik
aangeboden. Dit bedoelen we met zwangere vrouwen die horen bij de doelgroep:
 zwangere vrouwen met een hartziekte
 zwangere vrouwen met diabetes (suikerziekte)
 zwangere vrouwen met een longziekte
 zwangere vrouwen met een lagere weerstand tegen infecties door ziekte of medicijngebruik.
<<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>>
3.3. Waarom is het voor zwangere vrouwen die bij de doelgroep horen belangrijk de griepprik
te halen?
Zwangere vrouwen met een medische indicatie hebben een groter risico om ernstig ziek te worden
door de griep. Zij worden vaker als gevolg van de griep opgenomen in het ziekenhuis. En ze hebben
een grotere kans om te overlijden aan de gevolgen van griep. De griepprik helpt om deze kans te
verkleinen.
3.4. Wat zijn de risico’s van de griepprik voor de zwangere vrouw en het ongeboren kind?
Voor zover we weten heeft de griepprik geen nadelen voor de zwangere vrouw en het ongeboren
kind. Al tientallen jaren krijgen zwangere vrouwen met een medische indicatie de griepprik.
Soms kunt u bijwerkingen krijgen van de griepprik. De plaats van de prik op uw arm kan de eerste dag
pijnlijk, rood of dik zijn. Dit gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over. Sommige mensen voelen
zich na de griepprik enkele dagen wat minder lekker. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen.
Heel soms voelen mensen zich de dag na de griepprik een beetje ziek. Ze hebben hoofdpijn, weinig
energie en lichte koorts.
3.5. Kan ik griep krijgen van de griepprik en wat betekent dat voor mijn ongeboren kind?
Nee, u kunt geen griep krijgen van de griepprik. Voor zover we weten heeft de griepprik geen nadelen
voor het ongeboren kind. Al tientallen jaren krijgen zwangere vrouwen met een medische indicatie de
griepprik.
3.6. Waarom werd in 2009 aan alle zwangere vrouwen geadviseerd om een griepprik te halen,
en nu alleen aan zwangere vrouwen die bij de doelgroep horen?
In 2009 kregen vrouwen die langer dan drie maanden zwanger waren het advies om zich te laten
inenten tegen Mexicaanse griep (Influenza A(H1N1) 2009). Dat was omdat er toen aanwijzingen
waren dat de Mexicaanse griep gevaarlijker was voor zwangere vrouwen dan voor vrouwen die niet
zwanger waren. Inmiddels zijn er meer gegevens bekend over de Mexicaanse griep. Nu blijkt dat
vooral zwangere vrouwen met een chronische ziekte een grotere kans hebben om erg ziek te worden
door de griep. Daarom krijgen alleen zwangere vrouwen met een chronische ziekte het advies om een
griepprik te halen. Net als in de jaren vóór 2009.
3.7. In 2009 was er toch twijfel over de veiligheid van het vaccin voor het ongeboren kind.
Waarom nu niet?
Omdat we nu een ander vaccin gebruiken dan in 2009. In 2009 werd naast de gewone jaarlijkse
griepprik een apart vaccin gegeven tegen de Mexicaanse griep (Influenza A(H1N1) 2009). In dit
vaccin zaten extra stoffen die het afweersysteem stimuleren. Het was niet bekend of deze veilig waren
voor het ongeboren kind. De eerste drie maanden van de zwangerschap is het ongeboren kind nog
bijzonder kwetsbaar. Daarom besloot men om deze prik pas na de eerste drie maanden
zwangerschap te geven. Dit deed men ook omdat de kans op ernstige ziekte door griep in de laatste
maanden van de zwangerschap groter was. Dit jaar is er een gewoon vaccin. De extra stoffen zitten
hier niet in.
8
3.7. In sommige landen krijgen ook gezonde zwangere vrouwen de griepprik. Kan dat in
Nederland ook?
In Nederland hoeven gezonde zwangere vrouwen geen griepprik te halen. Wilt u toch een griepprik?
Vraag dan de huisarts om een recept voor de griepprik. Hiermee koopt u zelf het griepvaccin bij de
apotheek. Dit kost ongeveer 17 euro. Vervolgens gaat u met het griepvaccin terug naar de huisarts,
waar u de prik krijgt. Het inenten zelf moet u ook betalen. Vraag aan de assistente hoeveel dat kost.
<< Zie ook Ik behoor niet tot de doelgroep ….>>>
3.8. Is de griepprik gevaarlijk in de eerste drie maanden van de zwangerschap?
Nee, de griepprik is dan niet gevaarlijk. In 2009 werden vrouwen in de eerste drie maanden van de
zwangerschap niet ingeënt met het vaccin tegen de Mexicaanse griep. Want toen was niet bekend of
bepaalde extra stoffen in dit vaccin een effect hadden op het ongeboren kind. In het vaccin dat nu
gebruikt wordt, zitten de extra stoffen niet. In 2010 en in de jaren voor 2009 kregen zwangere vrouwen
die bij de doelgroep horen ook een griepprik als zij minder dan 3 maanden zwanger waren.
3.9. Ik ben zwanger en heb al een kindje jonger dan 5 jaar. Moet ik de griepprik halen?
Nee, het is niet nodig om u te laten inenten om uw jonge kind te beschermen. Alleen als u een
chronische ziekte heeft, is het goed om de griepprik te halen. Bijvoorbeeld diabetes, astma of een
hartziekte. Ook zwangere vrouwen met een lagere weerstand tegen infecties door ziekte of
medicijngebruik krijgen dit advies. U ontvangt hiervoor een uitnodiging van uw huisarts.
3.10. Ik ben net bevallen, mag ik dan de griepprik krijgen?
Ja, dat mag. Als u hoort bij de doelgroep van de gratis griepprik, krijgt u een uitnodiging van uw
huisarts voor de griepprik. Het is dan verstandig de griepprik te halen, ook al bent u pas bevallen.
3.11. Ik geef borstvoeding, mag ik dan de griepprik krijgen?
Ja, dat mag. De griepprik is niet schadelijk voor uw kind. Als u hoort bij de doelgroep van de griepprik,
krijgt u een uitnodiging van uw huisarts voor de griepprik. Het is dan verstandig de griepprik te halen,
ook als u borstvoeding geeft.
3.12. Bij wie kan ik terecht voor meer informatie?
Uw huisarts, gynaecoloog of verloskundige kan u meer informatie geven over zwangerschap en de
griepprik. Ook op www.rivm.nl/griepprik kunt u veel informatie vinden.
9
4. Krijgt mijn kind een griepprik?
4.1. Worden kinderen jonger dan 5 jaar uitgenodigd voor de griepprik, net zoals in 2009?
Nee, gezonde kinderen en kinderen die jonger zijn dan 6 maanden worden niet uitgenodigd voor de
griepprik. Alleen deze kinderen worden uitgenodigd voor de griepprik:
 Kinderen met een hartziekte
 Kinderen met diabetes
 Kinderen met een longziekte
 Kinderen met een lagere weerstand tegen infecties door ziekte of medicijngebruik.
<<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>>
4.2. Hoeveel prikken krijgt een kind dat wordt uitgenodigd voor de griepprik?
Kinderen tussen 6 maanden en 6 jaar oud die voor de eerste keer tegen griep worden ingeënt, krijgen
twee griepprikken. Ze krijgen een eerste griepprik, en vier weken later de tweede. Dit is nodig om het
lichaam genoeg afweerstoffen tegen de griep aan te laten maken. Is een kind ouder dan 6 jaar, en
wordt het voor het eerst tegen de griep ingeënt? Dan krijgt het maar één griepprik.
4.3. Kan mijn kind de griepprik tegelijk met een andere inenting krijgen?
Ja, uw kind kan de griepprik tegelijkertijd met een inenting tegen andere ziektes krijgen. Bijvoorbeeld
bof-mazelen-rode hond (BMR). Uw kind krijgt dan in de ene arm de BMR-prik, en in de andere arm de
griepprik.
4.4. Waarom worden gezonde kinderen die jonger zijn dan 5 jaar niet meer ingeënt tegen de
Mexicaanse griep?
Omdat dat niet nodig is. In 2009 werden kinderen tussen de 6 maanden en 5 jaar uitgenodigd voor
inenting tegen Mexicaanse griep (Influenza A(H1N1) 2009). Dit gebeurde omdat in het buitenland naar
verhouding veel kinderen onder de 5 jaar Mexicaanse griep kregen. Veel van deze kinderen moesten
naar het ziekenhuis, en een deel van hen werd heel ernstig ziek. Nu weten we dat de Mexicaanse
griep voor gezonde jonge kinderen niet gevaarlijker was dan een gewone griep. Want er zijn niet meer
kinderen ziek geworden dan bij een gewone griep. Daarom hoeven gezonde jonge kinderen niet
ingeënt te worden tegen Mexicaanse griep.
4.5. Worden huisgenoten van baby’s jonger dan 6 maanden uitgenodigd voor de griepprik, net
als in 2009?
Nee. Alleen huisgenoten die horen bij de doelgroep voor de griepprik, krijgen een uitnodiging voor de
griepprik. <<Zie ook Voor wie is de griepprik?>>.
4.6. Waarom worden huisgenoten van baby’s jonger dan 6 maanden niet meer ingeënt tegen de
Mexicaanse griep?
Omdat dit niet nodig is. In 2009 werden huisgenoten van baby’s die jonger waren dan 6 maanden
uitgenodigd voor inenting tegen Mexicaanse griep (Influenza A(H1N1) 2009). Dit gebeurde om de
baby’s te beschermen, want deze baby’s mogen geen griepprik krijgen. De huisgenoten werden
ingeënt omdat in het buitenland naar verhouding veel kinderen onder de 5 jaar Mexicaanse griep
kregen. Veel van deze kinderen moesten naar het ziekenhuis, en een deel van hen werd heel ernstig
ziek. Nu weten we dat de Mexicaanse griep voor gezonde jonge kinderen niet gevaarlijker was dan
een gewone seizoensgriep. Want er zijn niet meer kinderen ziek geworden dan bij een gewone griep.
Daarom hoeven huisgenoten van gezonde baby’s niet ingeënt te worden tegen Mexicaanse griep.
4.7. Ik ben zwanger en heb al een kindje jonger dan 5 jaar. Moet ik de griepprik halen?
Nee, het is niet nodig om u te laten inenten om uw jonge kind te beschermen.
Het is alleen verstandig om de griepprik te halen als u een chronische ziekte heeft. Bijvoorbeeld
diabetes, astma of een hartziekte. Of wanneer u een lagere weerstand tegen infecties heeft door
ziekte of medicijngebruik. U krijgt dan een uitnodiging van uw huisarts.
10
5. Ik werk in de zorg. Is het belangrijk dat ik een griepprik haal?
5.1. Ik werk in de zorg. Moet ik de griepprik halen?
Werkt u in de gezondheidszorg? Bijvoorbeeld in een ziekenhuis, verpleegtehuis of verzorgingshuis?
Dan wil uw werkgever waarschijnlijk dat u een griepprik haalt om de kwetsbare patiënten en bewoners
te beschermen. Want als het personeel geen griep krijgt, kunnen ze het virus ook niet overdragen op
de patiënten en bewoners. Meestal betaalt uw werkgever de griepprik.
5.2. Ik werk als ZZP’er in de zorg. Moet ik de griepprik halen?
Ja, het is goed om u te laten inenten tegen de griep. Zo beschermt u de patiënten of bewoners met
wie u werkt. En u beschermt natuurlijk uzelf. Vraag de huisarts om een recept voor de griepprik.
Hiermee koopt u zelf het griepvaccin bij de apotheek. Dit kost ongeveer 17 euro. Vervolgens gaat u
met het griepvaccin terug naar de huisarts, waar u de prik krijgt. Het inenten zelf moet u ook betalen.
Vraag aan de assistente hoeveel dit kost.
5.3. Ik ben verloskundige. Moet ik de griepprik halen?
Ja, het is goed om u als verloskundige te laten inenten tegen de griep. Zo beschermt u de zwangere
vrouwen met wie u werkt. En u beschermt natuurlijk uzelf. Bent u in dienst bij een werkgever? Dan zal
in de meeste gevallen de werkgever de griepprik aanbieden. Krijgt u geen griepprik via uw werk, of
bent u ZZP’er? Haal dan bij uw huisarts een recept voor de griepprik. Hiermee koopt u zelf bij de
apotheek het griepvaccin. Dit kost ongeveer 17 euro. Vervolgens gaat u met het griepvaccin terug
naar de huisarts, waar u de prik krijgt. Het inenten zelf moet u ook betalen. Vraag aan de assistente
hoeveel dit kost.
5.4. Ik werk in de zorg en ben zwanger. Moet ik de griepprik halen?
Ja, het is goed om u te laten inenten tegen de griep. Zo beschermt u de patiënten of bewoners met
wie u werkt. En u beschermt natuurlijk uzelf. Voor zover we weten is de griepprik niet schadelijk voor
het ongeboren kind. Al tientallen jaren krijgen zwangere vrouwen de griepprik.
Vaak zal de werkgever de griepprik aanbieden. Is dit niet zo? Haal dan bij uw huisarts een recept voor
de griepprik. Hiermee koopt u zelf bij de apotheek het griepvaccin. Dit kost ongeveer 17 euro.
Vervolgens gaat u met het griepvaccin terug naar de huisarts, waar u de prik krijgt. Het inenten zelf
moet u ook betalen. Vraag aan de assistente hoeveel dit kost.
11
6. Hoe werkt de griepprik?
6.1. Hoe werkt de griepprik?
Griep wordt veroorzaakt door het griepvirus. Er zijn heel veel verschillende soorten griepvirussen.
Daarom zitten er in het vaccin kleine stukjes van verschillende soorten griepvirussen. Die stukjes zijn
onschadelijk. U krijgt de vloeistof in uw bovenarm gespoten. Uw lichaam maakt dan afweerstoffen
tegen de griepvirussen waarvan er stukjes in de griepprik zitten. De griepprik werkt na twee weken.
Als u daarna besmet wordt met één van de griepvirussen uit de griepprik, dan kunnen de
afweerstoffen in uw lichaam het griepvirus onschadelijk maken.
Als u de jaarlijkse griepprik heeft gehad, dan is de kans dat u griep krijgt kleiner. Ook de kans op
complicaties zoals een longontsteking is kleiner. Heeft u een chronische ziekte, bijvoorbeeld diabetes?
Dan is het extra belangrijk om met de griepprik de kans op griep zo klein mogelijk te maken. Want
door griep kan uw eigen ziekte erger worden.
6.2. Wat zit er in de griepprik?
In de griepprik zit een vloeistof met daarin onzichtbaar kleine stukjes van verschillende soorten
griepvirussen. Dit zijn alleen de stukjes virus die je afweersysteem stimuleren. Die stukjes zijn
onschadelijk. De precieze samenstelling van de griepprik kunt u lezen in de bijsluiter. Op de website
van het RIVM vindt u de bijsluiters van de twee vaccins die voor de jaarlijkse gratis griepprik worden
gebruikt (zie http://onderzoek.nvi-vaccin.nl/Bijsluiters/Overige_bijsluiters )
6.3. Als ik de griepprik heb gehaald, krijg ik dan echt geen griep?
Als u bent ingeënt, kunt u toch griep krijgen. Dit kan verschillende oorzaken hebben:
 De griepprik werkt minder goed als uw eigen afweersysteem niet goed werkt. Bijvoorbeeld
door ouderdom, ziekte of medicijnen. U kunt dan dus toch griep krijgen. Wel is het zo dat u
dan meestal minder ziek bent van de griep. En daardoor heeft u minder kans op complicaties
van de griep, bijvoorbeeld longontsteking.
 Het kan ook zijn dat u de griepprik te laat heeft gehad. Het duurt twee weken voordat uw
lichaam voldoende afweerstoffen heeft gemaakt om u te beschermen tegen griep. Dus als u
binnen die twee weken met het griepvirus besmet wordt, kunt u toch griep krijgen.
 U kunt besmet worden met een griepvirus dat niet in de griepprik zit. Dan krijgt u toch griep.
De griepprik beschermt alleen tegen het griepvirus. Veel virussen veroorzaken klachten die lijken op
griep. Heeft u een griepprik gehaald en voelt u zich toch grieperig? Dan kan het zijn dat u bijvoorbeeld
besmet bent met een virus dat verkoudheid veroorzaakt.
6.4. Als ik de griepprik heb gehaald, kan ik me dan toch grieperig gaan voelen?
Ja, dat kan. De jaarlijkse griepprik beschermt alleen tegen het griepvirus. Veel andere virussen geven
klachten die lijken op griep. Wie zich niet lekker voelt, noemt het al gauw een ‘griepje’. Maar niet alle
‘griepjes’ worden veroorzaakt door het griepvirus. Bijvoorbeeld verkoudheid of buikgriep. Hier helpt de
griepprik niet tegen. De griepprik verhoogt alleen uw weerstand tegen de ‘echte’ griep. Dus heeft u
een griepprik gehaald en voelt u zich toch grieperig? Dan kan het zijn dat u bijvoorbeeld besmet bent
met een virus dat verkoudheid veroorzaakt.
6.5. Helpt de griepprik ook tegen verkoudheid?
Nee, de griepprik beschermt niet tegen virussen die verkoudheid veroorzaken. De griepprik beschermt
alleen tegen het griepvirus. Andere virussen veroorzaken verkoudheid. Wel kunnen de klachten van
verkoudheid op de klachten van griep lijken.
6.6. Wat is het verschil tussen ‘griep’ en ‘influenza’?
Er is geen verschil. Influenza en griep betekenen hetzelfde.
12
7. Waarom elk jaar een griepprik?
7.1. Waarom moet ik ieder jaar opnieuw de griepprik halen?
Griepvirussen veranderen regelmatig. Daardoor zijn er heel veel verschillende griepvirussen. Heeft u
griep gehad, of heeft u een griepprik gekregen? Dan zijn er in uw lichaam afweerstoffen tegen de
specifieke griepvirussen die u in uw lichaam had. Maar in een ander jaar kunnen er weer andere
griepvirussen in de lucht zitten. Daarom heeft u elk jaar een nieuwe griepprik nodig. Zo kan uw
lichaam elk jaar nieuwe afweerstoffen aanmaken. Deskundigen voorspellen ieder jaar welke virussen
ze de komende winter verwachten. Stukjes van deze virussen komen in de griepprik. Doordat de
virussen veranderen, beschermt het vaccin u ongeveer een half jaar tot een jaar. Het is dus verstandig
om elk jaar tussen half oktober en half november een griepprik te halen.
7.3. De griepprik van dit jaar is hetzelfde als die van vorig jaar. Moet dan toch de griepprik
halen?
Ja, jaarlijks inenten is ook belangrijk omdat de griepprik meestal ongeveer een half jaar tot een jaar
bescherming biedt. De griepprik van vorig jaar kan dus uitgewerkt zijn.
7.4. Ik heb een paar jaar geen griep gehad. Moet ik dan toch de griepprik halen?
Ja, als u bij de doelgroep van de gratis griepprik hoort, kan griep ernstige gevolgen voor u hebben.
Daarom is het verstandig om ieder jaar de griepprik te halen, ook als u al een paar jaar geen griep
heeft gehad. Iedere winter krijgt ongeveer één op de tien mensen griep. Dus negen van de tien
mensen krijgen in een winter geen griep. Het kan zijn dat u de afgelopen jaren geluk heeft gehad,
maar misschien heeft u dit jaar geen geluk.
7.5. Ik heb een tijdje geleden de ‘echte griep’ gehad. Mijn lichaam heeft dan toch al
afweerstoffen aangemaakt? Waarom moet ik dan nog de griepprik halen?
Dat is nodig omdat griepvirussen regelmatig veranderen. Als u de griep heeft gehad, heeft uw lichaam
afweerstoffen gemaakt tegen het griepvirus dat uw griep veroorzaakte. Maar in een ander jaar kunnen
er weer andere griepvirussen in de lucht zitten. Daarom heeft u elk jaar een nieuwe griepprik nodig.
Zo kan uw lichaam elk jaar nieuwe afweerstoffen aanmaken. Deskundigen voorspellen ieder jaar
welke virussen ze de komende winter verwachten. Stukjes van deze virussen komen in de griepprik.
13
8. Kun je ziek worden van de griepprik?
8.1. Ik heb de griepprik gehaald en ben toch ziek geworden. Hoe kan dat?
Bent u toch ziek geworden na een griepprik? Dat kan verschillende oorzaken hebben.
 Misschien bent u besmet met een verkoudheidsvirus. Veel verkoudheidsvirussen geven
klachten die lijken op griep. De griepprik voorkomt deze klachten niet, omdat de griepprik
alleen beschermt tegen het griepvirus. Aan de klachten alleen kun je niet zien of iemand is
besmet met een griepvirus of een verkoudheidsvirus. Daarom kan iemand die ziek is door een
verkoudheidsvirus ten onrechte denken dat de griepprik niet werkt.
 Het kan ook zijn dat u de griepprik te laat heeft gehad. Het duurt twee weken voordat uw
lichaam voldoende afweerstoffen heeft gemaakt om u te beschermen tegen griep. Dus als u
binnen die twee weken met het griepvirus besmet wordt, kunt u toch griep krijgen. Haal de
griepprik tussen half oktober en half november, dan bent u goed op tijd. In deze periode zijn er
meestal nog geen griepvirussen in de lucht.
 Misschien heeft de griepprik dit keer niet goed bij u gewerkt. Dat kan bij alle inentingen
gebeuren.
8.2. Kan ik griep krijgen van de griepprik?
Nee. De griepprik kan geen griep veroorzaken.
8.3. Kan ik ziek worden van de griepprik?
Ja, maar de kans hierop is heel klein. Heel soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet
lekker. Ze hebben hoofdpijn, weinig energie en lichte koorts. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen die
nog nooit eerder griep of een griepprik hebben gehad. De plaats van de prik op uw arm kan de eerste
dag pijnlijk, rood of dik zijn. Dit gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over. Van de griepprik kunt u
géén griep krijgen.
Als u besmet bent met een verkoudheidsvirus, kunt u daarvan ziek worden en zich grieperig voelen.
De griepprik beschermt alleen tegen griepvirussen, niet tegen virussen die verkoudheid veroorzaken.
<<Zie ook Als ik de griepprik heb gehad, kan ik me dan toch grieperig voelen?>>
Als u te laat de griepprik heeft gehad, kunt u griep krijgen. Want het duurt twee weken voordat uw
lichaam voldoende afweerstoffen heeft gemaakt om u te beschermen tegen griep. Dus als u binnen
die twee weken met het griepvirus besmet wordt, kunt u toch griep krijgen. Haal de griepprik daarom
tussen half oktober en half november, dan bent u goed op tijd. In deze periode zijn er meestal nog
geen griepvirussen in de lucht.
14
9. Zijn er andere risico’s of bijwerkingen?
9.1. Kan ik bijwerkingen krijgen van de griepprik?
Ja dat gebeurt soms. De plaats van de prik op uw arm kan de eerste dag pijnlijk, rood of dik zijn. Dit
gaat binnen één tot twee dagen vanzelf over. Van de griepprik kunt u géén griep krijgen.
Heel soms voelen mensen zich de dag na de griepprik niet lekker. Ze hebben hoofdpijn, weinig
energie en lichte koorts. Dit gebeurt dan vooral bij kinderen die nog nooit eerder griep of een griepprik
hebben gehad.
Heeft u een bijwerking na de griepprik? Meld dit dan bij uw huisarts. De huisarts kan adviseren wat u
moet doen. Uw huisarts zal de bijwerkingen ook melden bij Lareb. Lareb is het Nederlands centrum
voor bijwerkingen. U kunt ook zelf bijwerkingen melden bij Lareb. Ga dan naar www.lareb.nl. Met uw
melding kan Lareb ervoor zorgen dat geneesmiddelen veilig blijven.
9.2. Ik ben allergisch voor kippenei-eiwit, mag ik een griepprik krijgen?
Als u allergisch bent voor kippenei-eiwit dan kunt u een allergische reactie krijgen van de griepprik. Dit
is omdat er soms een klein beetje kippenei-eiwit in de griepprik zit. Een allergische reactie herkent u
aan:
o Benauwdheid
o Soms rode vlekken op de huid
o Soms hartklachten
Een allergische reactie na de griepprik komt heel weinig voor. Bespreek met uw huisarts of het
verstandig is om de griepprik te halen. Wilt u de griepprik wel krijgen, dan blijft u na de prik wat langer
bij de huisarts. Zo kunt u meteen geholpen worden mocht u een allergische reactie krijgen.
9.3. Ik ben zwanger, mag ik dan de griepprik krijgen?
Ja, dat mag. Voor zover we weten is de griepprik niet schadelijk voor het ongeboren kind. Al tientallen
jaren krijgen zwangere vrouwen met een medische indicatie de griepprik.
9.4. Ik ben net bevallen, mag ik dan de griepprik krijgen?
Ja, dat mag. Als u hoort bij de doelgroep van de gratis griepprik, krijgt u een uitnodiging van uw
huisarts voor de griepprik. Dan is het verstandig de griepprik te halen, ook al bent u pas bevallen.
9.5. Ik geef borstvoeding, mag ik dan een griepprik krijgen?
Ja, dat mag. De griepprik is niet schadelijk voor uw kind. Als u hoort bij de doelgroep van de griepprik,
krijgt u een uitnodiging van uw huisarts voor de griepprik. Dan is het verstandig de griepprik te halen,
ook als u borstvoeding geeft.
9.6. Kan mijn kind de griepprik tegelijkertijd met een andere inenting krijgen?
Ja, uw kind kan de griepprik tegelijkertijd met een inenting tegen andere ziektes krijgen. Bijvoorbeeld
bof-mazelen-rode hond (BMR). Uw kind krijgt dan in de ene arm de BMR-prik, en in de andere arm de
griepprik.
9.7. Ik heb gehoord dat je slaapziekte kunt krijgen van de griepprik. Klopt dat?
Nee, er zijn tot nu toe geen aanwijzingen dat je van de jaarlijkse griepprik slaapziekte (narcolepsie)
kunt krijgen.
In Scandinavië zijn er meldingen geweest van slaapziekte bij kinderen tussen 5 en 19 jaar die zijn
ingeënt met het vaccin Pandemrix. Dat is een vaccin tegen de Mexicaanse griep dat in de winter van
2009/2010 werd gebruikt. Daarna is het niet meer gebruikt. In Nederland kwam het nieuws over de
slaapziekte na inenting tegen de Mexicaanse griep op radio en tv. Daarna zijn er enkele meldingen
gedaan van slaapziekte. Uit een groot onderzoek bleek dat slaapziekte in Nederland in 2009 en 2010
niet vaker voorkwam dan in de jaren daarvoor.
Slaapziekte komt heel weinig voor. Onderzoekers hebben de gegevens van heel veel landen nodig
om te onderzoeken of er een verband is tussen slaapziekte en het vaccin tegen Mexicaanse griep. Dit
onderzoek is op z’n vroegst eind 2011 klaar.
9.8. Kun je het Guillain Barré Syndroom krijgen van de griepprik?
De kans daarop is heel klein. We weten dat infecties het Guillain Barré Syndroom kunnen
veroorzaken. Vooral infecties aan de maag en de darm. Ook na een griepprik kan het Guillain Barré
15
Syndroom voorkomen. Men heeft tot nu toe niet kunnen verklaren hoe dat precies gebeurt. Maar het
syndroom komt veel vaker voor als gevolg van griep dan na de griepprik. Daarom is het verstandig om
met de griepprik griep te voorkomen.
16
10. Wanneer kan ik de griepprik halen?
10.1. Wanneer kan ik de griepprik halen?
De beste tijd voor de griepprik is ieder jaar tussen half oktober en half november. De griep komt alleen
voor in de winter, meestal tussen december en maart. Nadat u de griepprik heeft gekregen, duurt het
twee weken voordat uw lichaam voldoende afweerstoffen heeft aangemaakt. Dus tussen half oktober
en half november bent u op tijd beschermd. De afweerstoffen die uw lichaam na de griepprik maakt,
beschermen u meestal ongeveer een half jaar tot een jaar. Het is verstandig om de griepprik ieder jaar
te halen. <<Zie ook Waarom elk jaar een griepprik?>>
10.2. Ik twijfelde eerst, maar wil me nu alsnog in december laten inenten. Kan dat?
Ja, dat kan. De beste tijd voor de griepprik is ieder jaar tussen half oktober en half november. De griep
komt alleen voor in de winter, meestal tussen december en maart. Nadat u de griepprik heeft
gekregen, duurt het twee weken voordat uw lichaam voldoende afweerstoffen heeft aangemaakt. Dus
tussen half oktober en half november bent u op tijd beschermd. De afweerstoffen die uw lichaam na
de griepprik maakt, beschermen u meestal ongeveer een half jaar tot een jaar. Dus ook in december
kan het nog zinvol zijn de griepprik te halen.
17
11. Hoe kan ik een griepprik krijgen?
11.1. Waar kan ik de griepprik krijgen?
U kunt de griepprik bij uw huisarts krijgen. Als u hoort bij de doelgroep van de gratis griepprik, krijgt u
in oktober of november van uw huisarts een uitnodiging voor de griepprik. <<Zie ook Voor wie is de
griepprik?>> In de uitnodiging vertelt de huisarts op welke datum en hoe laat u de griepprik kunt
krijgen in de huisartsenpraktijk. Kunt u dan niet? Maak dan een nieuwe afspraak bij de huisarts. Het
vaccin ligt al in de praktijk. U hoeft dus niet eerst naar de apotheek te gaan. U krijgt de griepprik in uw
bovenarm. Wilt u kleding aandoen waarbij u gemakkelijk uw bovenarm bloot kunt maken?
Woont u in een zorginstelling? Bijvoorbeeld een verpleegtehuis? Dan hoeft u niet naar de huisarts,
maar krijgt u de griepprik van iemand van de instelling.
11.2. Kan ik me ook via mijn werkgever laten inenten?
Sommige werkgevers bieden hun werknemers gratis een griepprik aan. Meestal doen ze dit omdat ze
willen dat zo min mogelijk werknemers zich ziek melden in de winter. De bedrijfsarts houdt dan in uw
organisatie een spreekuur, waar u de griepprik kunt halen.
Werkt u in de gezondheidszorg? Bijvoorbeeld in een ziekenhuis, verpleegtehuis of verzorgingshuis?
Dan wil uw werkgever waarschijnlijk dat u een griepprik haalt om de kwetsbare patiënten en bewoners
te beschermen. Want als het personeel geen griep krijgt, kunnen ze het virus ook niet overdragen op
de patiënten en bewoners.
Ook de Gezondheidsraad adviseert de griepprik voor mensen die in de gezondheidszorg werken. [zie
http://www.gr.nl/samenvatting.php?ID=1509&highlight=griep].
11.3. Ik heb een uitnodiging voor de griepprik van mijn huisarts én van mijn werkgever. Maakt
het uit waar ik de griepprik ga halen?
Nee. De huisarts en de werkgever gebruiken dezelfde griepprik. Als u een uitnodiging van de huisarts
krijgt, hoort u bij de doelgroep. <<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>>. De griepprik is dan
gratis. De meeste werkgevers die de griepprik aanbieden, doen dat ook gratis.
11.4. Is de griepprik die de huisarts aanbiedt hetzelfde als de griepprik die een werkgever of
zorgverzekeraar aanbiedt?
Ja, dat is dezelfde griepprik. Het enige verschil is dat de griepprik van de huisarts gratis is. En
misschien moet u betalen voor de griepprik die de werkgever of een zorgverzekering aanbiedt.
11.5. Ik heb geen uitnodiging gekregen van mijn huisarts voor de griepprik. Wat moet ik nu
doen?
Er zijn twee mogelijkheden:
1. U bent ouder dan 60 jaar of heeft u een chronische ziekte. U hoort dus bij de doelgroep van
de gratis griepprik. <<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>> Bel dan met uw huisarts
en maak een afspraak om de griepprik te halen.
2. U hoort niet bij de doelgroep van de gratis griepprik. Wilt u wel een griepprik krijgen? Bel dan
met de huisarts en vraag om een recept voor de griepprik. Met dit recept koopt u bij de
apotheek het vaccin. Hiermee gaat u terug naar de huisarts, waar u de prik krijgt. U betaalt
dan zelf het vaccin en het inenten. Het vaccin kost ongeveer 17 euro.
11.6. Ik ga overwinteren in Spanje. Kan ik de griepprik in Nederland halen?
De datum waarop u naar Spanje of een ander land vertrekt, bepaalt of u zich in Nederland kunt laten
inenten. Vraag uw huisarts of hij het griepvaccin al heeft voordat u vertrekt. Heeft uw huisarts het
griepvaccin dan nog niet? Dan kunt u in Spanje het griepvaccin kopen bij de apotheek, en u laten
inenten door een huisarts. U betaalt dit dan wel zelf.
11.7 Ik ga overwinteren in Spanje. Beschermt de Nederlandse griepprik me daar ook tegen
griep?
Ja. De griepprik werkt in alle landen boven de evenaar. Dus ook in alle landen van Europa.
11.7. Wat kost de griepprik?
De griepprik is gratis voor kinderen en volwassenen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden
door de griep. <<Zie ook Voor wie is de jaarlijkse griepprik?>> Het ministerie van Volksgezondheid,
18
Welzijn en Sport (VWS) betaalt de griepprik voor deze mensen. Hoort u niet bij deze doelgroep? Dan
kunt u de griepprik zelf betalen. Het vaccin kost ongeveer 17 euro. U betaalt ook een bedrag aan de
huisarts voor het inenten zelf. Vraag aan de assistente hoeveel dit is. Soms betalen werkgevers of
zorgverzekeraars de griepprik.
19
12. Beschermt de griepprik tegen Mexicaanse griep? (Influenza A (H1N1)
2009)?
12.1. Beschermt de griepprik tegen Mexicaanse griep (Influenza A (H1N1) 2009)?
Ja, de griepprik van dit jaar beschermt ook tegen Influenza A(H1N1) 2009. Dit virus veroorzaakte in
2009 de Mexicaanse griep. Deskundigen verwachten dat dit virus ook komende winter zal voorkomen.
12.2. Zijn er dit jaar weer drie prikken nodig, net als in 2009?
Nee, dit jaar is één prik voldoende, net zoals vorig jaar. De griepprik van dit jaar beschermt ook tegen
Influenza A(H1N1) 2009. In 2009 werd er een ander vaccin gebruikt voor de Mexicaanse griep.
Volgens een Europese richtlijn moest er toen twee keer geprikt worden. Inmiddels is bekend dat
mensen ook na één keer prikken genoeg beschermd zijn tegen de Mexicaanse griep. Dat geldt ook
voor de griepprik die dit jaar gebruikt wordt.
20
13. Wie regelt wat rond de griepprik?
13.1 Wie bepaalt welke groepen mensen een gratis griepprik kunnen krijgen?
De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) beslist welke groepen mensen een gratis
griepprik kunnen krijgen. <<Zie ook www.minvws.nl/dossiers/vaccinatie>>. De minister vraagt hiervoor
advies aan de Gezondheidsraad. <<Zie
http://www.gr.nl/samenvatting.php?ID=1509&highlight=griep>>.
13.2 Wie betaalt de vaccins voor de mensen die een gratis griepprik krijgen?
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) betaalt de vaccins, het inenten en de
organisatie er om heen. Dit ministerie betaalt ook de uitvoering van de campagne om aandacht te
vragen voor de griepprik.
13.2. Wat is de rol van de huisarts?
De huisarts selecteert de personen in zijn of haar praktijk die een gratis griepprik mogen krijgen. De
huisarts nodigt die mensen uit voor de griepprik en geeft hen de prik.
13.3. Wie zorgt er voor de vaccins?
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) [zie http://www.rivm.nl] koopt de
griepvaccins. Het RIVM brengt de vaccins ook naar artsen en huisartsen.
13.4 Wie regelt de praktische zaken rondom de griepprik?
De Stichting Nationaal Programma Grieppreventie (SNPG) regelt de praktische zaken rondom de
griepprik. Bijvoorbeeld:
- Huisartsen bestellen bij de SNPG de griepvaccins
- De SNPG betaalt de huisartsen voor het inenten met geld van het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)
- De SNPG beantwoordt vragen van huisartsen over de griepprik. << Zie ook www.snpg.nl>>
13.5. Wat doet het RIVM?
De jaarlijkse griepprik wordt betaald met belastinggeld. Het RIVM zorgt ervoor dat dit belastinggeld
goed besteed wordt. Bijvoorbeeld door te zorgen voor een goede samenwerking tussen de
verschillende organisaties die met de griepprik te maken hebben. En door goede voorlichting te geven
over de griepprik. Het RIVM koopt ook de griepvaccins en brengt ze naar de huisartsen.
21
14. Is de Nederlandse griepprik anders dan die van andere Europese landen?
14.1. Is de Nederlands griepprik anders dan die van andere Europese landen?
Nee. In alle landen boven de evenaar zitten dezelfde griepvirussen in de griepprik. En dus ook in alle
landen van Europa.
Toch zijn er kleine verschillen tussen de griepvaccins. De landen in Europa kopen vaccins bij
verschillende producenten. Die producenten kunnen bijvoorbeeld op verschillende manieren de
virussen die in het vaccin zitten, onschadelijk maken. Of ze kunnen er wel of niet voor kiezen om extra
stoffen toe te voegen die het afweersysteem stimuleren.
14.2. Krijgen in andere Europese landen andere groepen mensen de griepprik?
De doelgroepen voor de griepprik zijn in heel Europa ongeveer hetzelfde: ouderen en mensen met
een chronische ziekte. Wel ligt soms de leeftijdsgrens anders dan in Nederland. En in sommige
landen kiest men ervoor om alle zwangere vrouwen en kinderen een gratis griepprik aan te bieden.
14.3. In Nederland halen veel mensen die bij de doelgroep horen, de griepprik. Hoe komt dat?
Nederland is in Europa het land met de hoogste vaccinatiegraad. Dat betekent dat in Nederland het
hoogste percentage van mensen die een gratis griepprik mogen halen, ook echt een griepprik haalt. In
alle andere Europese landen is dit percentage lager.
Dit hoge percentage heeft een aantal oorzaken:
- In Nederland krijgen mensen die bij de doelgroep horen, een persoonlijke uitnodiging.
- In Nederland geven de eigen huisartsen de griepprik.
- De griepprik is in Nederland gratis voor de doelgroepen.
- Het RIVM zorgt er samen met andere organisaties voor dat iedereen begrijpelijke en correcte
informatie krijgt over de griepprik. En dat iedereen dezelfde informatie krijgt.
De Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) wil dat meer mensen ingeënt worden tegen de griep.
Daarover heeft het in 2003 een resolutie aangenomen. Het doel ervan was dat in 2010 75 procent van
de ouderen een griepprik haalt. Nederland is het enige Europese land dat dit doel al heeft bereikt.
22