Co-enzym Q10 Orthomoleculaire therapie SYNONIEMEN ubiquinon WERKING Co-enzym Q10 (ubiquinon), is een vetoplosbare substantie die een unieke rol speelt in de elektronentransportketen, het proces in de mitochondria waarbij in de cel ATP wordt geproduceerd. ATP is de belangrijkste energieleverancier van het lichaam. Co-enzym Q10 helpt bij het regenereren van verbruikt ATP, met name in cellen die veel energie behoeven zoals hart-, spier- en levercellen. Daarnaast is co-enzym Q10 ook een sterke antioxidant. Omdat co-enzym Q10 vetoplosbaar is, kan het zich gemakkelijk in membranen bewegen, en daar de lipidenperoxidatie verminderen. In de lipoproteïnen blijkt co-enzym Q10 de oxidatie van LDL-cholesterol tegen te kunnen gaan. Co-enzym Q10 is ook betrokken bij de regeneratie van vitamine E en heeft zo een vitamine E sparend effect. Een nieuw ontdekte rol is het verlagend effect van co-enzym Q10 op lipoproteïne(a). Co-enzym Q10 kan in het lichaam worden aangemaakt uit het aminozuur tyrosine, niettemin is de eigen productie vaak te weinig voor optimaal functioneren. De co-enzym Q10 niveaus in organen nemen af met de leeftijd en als gevolg van aandoeningen als cardiomyopathie en degeneratieve spierziekten. Co-enzym Q10 is vetoplosbaar en wordt daarom beter geabsorbeerd vanuit een oliebasis. INDICATIES hartinsufficiëntie cardiomyopathie hypertensie hartinfarct aritmieën bypass-operaties parodontitis tandvleesontstekingen immuunzwakte spierdystrofie CONTRA-INDICATIES In de aangegeven doseringen zijn van co-enzym Q10 geen contra-indicaties bekend. BIJWERKINGEN Voor zover bekend veroorzaakt co-enzym Q10 in de aangegeven dosering geen bijwerkingen. Van co-enzym Q10 zijn ook op langere termijn geen negatieve bijwerkingen bekend. INTERACTIES Cholesterolverlagende medicijnen (statinen, bijvoorbeeld simvastatine, lovastatine, pravastatine) veroorzaken een verhoogde behoefte aan co-enzym Q10. Suppletie met 100 mg co-enzym Q10 per dag is dan minimaal nodig om de co-enzym Q10 status op peil te houden. Omgekeerd is het waarschijnlijk dat de behoefte aan andere hartmedicijnen vermindert door het gebruik van co-enzym Q10. Ook andere interacties met reguliere of natuurgeneesmiddelen zijn mogelijk. Raadpleeg hiervoor een deskundige. DOSERING De gebruikelijke dosis Q10 is 60 tot 90 mg co-enzym Q10 per dag. In wetenschappelijk onderzoek wordt meestal 100 mg als dosering aangehouden, maar bij ernstige hartaandoeningen kan het nodig zijn de dosis tot 300 à 400 mg per dag op te voeren. Co-enzym Q10 is vetoplosbaar, en voor de biologische beschikbaarheid is het dan ook het beste wanneer co-enzym Q10 in een oliebasis (bijvoorbeeld een softgel) wordt ingenomen. Poedervormige co-enzym Q10 wordt veel minder goed opgenomen en moet dan ook hoger worden gedoseerd. Het duurt meestal even voordat de klinische effecten van co-enzym Q10 zichtbaar worden. Aangeraden wordt daarom om een kuur minimaal twee maanden vol te houden. REFERENTIES 1. Chello M, Mastroroberto P, Romano R, Castaldo P, Bevacqua E, Marchese AR. Protection by coenzyme Q10 of tissue reperfusion injury during abdominal aortic cross-clamping. J Cardiovasc Surg (Torino) 1996; 37: 229-235. 2. Chopra RK, Goldman R, Sinatra ST, Bhagavan HN. Relative bioavailability of coenzyme Q10 formulations in human subjects. Int J Vitam Nutr Res 1998; 68: 109-113. 3. Ernster L, Dallner G. Biochemical, physiological and medical aspects of ubiquinone function. Biochim 4. Biophys Acta 1995; 1271: 195-204. 5. Giugliano D. Dietary antioxidants for cardiovascular prevention. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2000 Feb;10(1):38-44 2002; 10: 38-44. 6. Heck AM, DeWitt BA, Lukes AL. Potential interactions between alternative therapies and warfarin. Am J Health Syst Pharm 2000 Jul 1;57(13):1221-7. 7. Hoppe U, Bergemann J, Diembeck W, et al. Coenzyme Q10, a cutaneous antioxidant and energizer. Biofactors 1999; 9: 371-38. 8. Langsjoen PH, Langsjoen AM. Overview of the use of CoQ10 in cardiovascular disease. Biofactors 1999; 9: 273-284. 9. Morelli V, Zoorob RJ. Alternative therapies: Part II. Congestive heart failure and hypercholesterolemia. Am Fam Physician 2000 Sep 15;62(6):1325-30. 10. Murray MT. Encyclopedia of Nutritional Supplements. Rocklin CA/USA: Prima Health Publishing, 1996; 11. Overvad K, Diamant B, Holm L, Holmer G, Mortensen SA, Stender S. Coenzyme Q10 in health and disease. Eur J Clin Nutr 1999; 53: 764-770. 12. Overvad OK, Diamant B, Holm L, Holmer G, Mortensen SA, Stender S. Efficacy and safety of dietary supplementation containing Q10. Ugeskr Laeger 1997; 159: 7309-7315. 13. Pepping J. Coenzyme Q10. Am J Health Syst Pharm 1999; 56: 519-21. 14. Sinatra ST. Alternative medicine for the conventional cardiologist. Heart Dis 2000 Jan-Feb;2(1):16-30 15. Singh RB, Niaz MA. Serum concentration of lipoprotein(a) decreases on treatment with hydrosoluble coenzyme Q10 in patients with coronary artery disease: discovery of a new role. Int J Cardiol 1999; 68: 23-29. 16. Singh RB, Wander GS, Rastogi A, et al. Randomized, double-blind placebo-controlled trial of coenzyme Q10 in patients with acute myocardial infarction. Cardiovasc Drugs Ther 1998; 12: 347-353. 17. Soja AM, Mortensen SA. Treatment of congestive heart failure with coenzyme Q10 illuminated by meta-analyses of clinical trials. Mol Aspects Med 1997; 18 Suppl: S159-S68. 18. Weber C, Jakobsen TS, Mortensen SA. Antioxidative effect of dietary coenzyme Q10 in human blood plasma. Int J Vitam Nutr Res 1994; 64: 311-315. 19. Witte KK, Clark AL, Cleland JG. Chronic heart failure and micronutrients. J Am Coll Cardiol 2001 Jun 1;37(7):1765-74 2002; 37: 1765-174.