GEFRACTIONEERDE RESURFACING: INFORMED CONSENT Dit schrijven is bedoeld om de informatie te overlopen die nodig is om een bewuste keuze te maken om al dan niet een gefractioneerde UltraPulse CO2-laser resurfacing te laten uitvoeren. Aarzel niet om bijkomende informatie te vragen. Laser ‘resurfacing’ (“van een nieuw oppervlak voorzien”) of ‘rejuvenation’ (“verjonging”) is een behandeling die meestal verricht wordt met de bedoeling de huid te verstevigen, rimpels af te vlakken of littekens, pigmentatie en striemen te verbeteren. De gebruikte laser produceert een zeer krachtige lichtgolf die in staat is de weefsels onmiddellijk te verhitten en te verdampen. Dit wordt zo precies gedaan dat de onderliggende weefsels nauwelijks beïnvloed worden. De warmte-uitstraling in de onderliggende lederhuid veroorzaakt een krimpeffect van de collagenen (de eiwitstructuren van de huid), wat resulteert in een blijvende steviger structuur waarboven de opperhuid teruggroeit. De nieuwe opperhuid heeft ook een veel frisser aspect. Deze techniek wordt sinds 1995 met een CPG-scanner voor het gehele gelaat toegepast, maar vraagt dan een tamelijk intensieve verzorging gedurende 7 tot 10 dagen. Sinds begin 2005 werd een gefractioneerde techniek uitgewerkt waarbij eerst met fijne handstukken, en sinds 2008 ook met FX scanners, micro-spots in dambord-patroon verdampt worden. Dit laat toe om zonder risico op littekenvorming of pigmentbeschadiging een veel dieper effect te hebben dan bij de klassieke resurfacing en heeft als bijkomend voordeel dat er een sneller genezingsproces is vanuit de tussenliggende opperhuiddeeltjes die niet mee weggelaserd werden. De ongemakken en risico's (bv op infectie) zijn dan ook veel geringer. Gefractioneerde resurfacing kan op verschillende wijzen toegepast worden. 1) Bij de techniek met de FX scanners worden meestal volledige huidoppervlakten behandeld (bv gelaat, hals, décolleté, handruggen,….) waarbij de keuze van de scanner (FX 1300 of FX 120 of combinatie) en de verschillende parameters (energie, densiteit van spots,…) afhangt van de huidproblematiek (mate van huidverslapping, diepte van rimpels, huidtype, pigmentatie, diepte van acne-littekens,….). De behandeling voelt aan als speldeprikken. De meeste patiënten verdragen dit zonder verdoving. Bij patiënten met een lage pijndrempel kan lokale anaesthesie met een verdovende zalf onder plastiek occlusie (gedurende één uur voorafgaand aan de behandeling) overwogen worden. De belangrijkste subjectieve last ontstaat echter door het branderig gevoel dat tijdens de behandeling ontstaat, wat met de lokale verdoving niet beïnvloed wordt (dus evengoed te voelen is). De branderigheid duurt maximaal enkel uren en zal snel verminderen wanneer reeds tijdens de behandeling de afkoelende Flamigel aangebracht wordt. De wondgenezingsfase is bij deze techniek beperkt. Er is een lichte opzetting en roodheid gedurende twee tot vier dagen (cf. oppervlakkige schaafwonde) en verder een gebronzeerd aspect door heel fijne korstjes in de huid gedurende ongeveer een week. De naverzorging bestaat uit Flamigel 2x/d gedurende de eerste drie dagen. Tussenin mag Flamigel extra gebruikt worden voor het comfort van de afkoeling. Vanaf de derde dag is de huid in die mate genezen dat overdag reeds een fond de teint mag gebruikt worden. Als verzorging kan verder een herstellende creme voorgesteld worden, 1à2x/d (vb.Cicaplast van Roche Posay, Cicalfate van Avene, …). De eerste 2-3 weken na behandeling dient UV blootstelling (zon en zonnebank) maximaal gemeden te worden, bv door gebruik te maken van een totaal zonbeschermende creme (SPF 50+). 2) Gefractioneerde resurfacing met het 0.2 mm handstuk wordt vooral toegepast ter behandeling van littekens en striemen. De ongemakken, genezingsfase en naverzorging zijn zeer vergelijkbaar met wat hierboven beschreven staat. 3) Gefractioneerde resurfacing met het 1 mm handstuk is de voorkeursbehandeling voor blepharochalasis (verslapping van de huid van de oogleden). Vooral voor de onderste oogleden dient dit aangeraden te worden omdat met deze techniek geen littekens meer ontstaan. Bij chirurgische blepharoplastie van de bovenste oogleden valt het litteken samen met de ooglidplooi, zodat bij sterk overhangende bovenste oogleden de chirurgische techniek het voordeel kan hebben dat in één behandelingstijd het volledige storende huidgedeelte kan weggesneden worden. Bij de lasertechniek is de mate van krimpeffect niet ongelimiteerd, wat kan betekenen dat bij meer uitgesproken blepharochalasis de laserbehandeling enkele maal (1-2x) zou dienen herhaald te worden. Er is echter geen enkel probleem om met minimum 3 maanden interval de behandeling te blijven herhalen tot er een bevredigend resultaat bekomen wordt. Volgende voordelen van de lasertechniek voor de oogleden kunnen samengevat worden: geen resterende littekens of risico op pigmentbeschadiging, beperkte postoperatieve ongemakken met genezing binnen de week, krimpeffect van het collageen in de natuurlijke richtingen van het collageen zodat er nooit een vormverandering van de ogen ontstaat en kwaliteitsverbetering (versteviging, frissere textuur, vermindering van eventuele donkere kringen) van de resterende huid. De ooglidbehandeling wordt onder lokale anaesthesie uitgevoerd. Onmiddellijk na de behandeling ziet men de talrijke 1 mm ronde gaatjes in de huid. Er kan de eerste dagen ook een zekere zwelling zijn. Na de eerste dag wordt de huid wat grijzig door fijne korstvorming binnen in de huid (in de microspots). Na 5 tot 7 dagen is de huid terug geëpithelialiseerd (“van een opperhuid voorzien”). Tijdelijk kan er wel nog een matig erytheem (“roodheid”) zijn. Deze roodheid vermindert op enkele weken (1 tot 3 weken; individueel sterk verschillend). De roodheid kan gecamoufleerd worden indien gewenst. Meestal is er de eerste twee maanden na behandeling ook een lichte vasculaire reactiviteit van de behandelde huid (bv bij sport, temperatuursverschillen,…). Dit is echter nooit blijvend. Het cosmetisch aspect tijdens de genezingsfase is niet afstotend. De normale activiteiten zoals arbeid (indien in een niet vervuilde omgeving), huishouden en sport mogen indien gewenst verdergezet worden. De naverzorging is anders dan bij de bovenbeschreven technieken. De eerste dagen wordt eveneens Flamigel 2 of meer malen per dag aangebracht. Dit werkt afkoelend, opdrogend en anti-infectieus. Na een paar dagen begint de huid wat trekkerig te irriteren. Dan kan overgegaan worden naar Fucidine zalf 23x/d. Van zodra het grijzig aspect verdwenen is en de huid dus geëpithelialiseerd is, kan overgegaan worden naar de hydraterende verzorgingsprodukten en kan een ‘fond de teint’ of een camouflerende creme gebruikt worden indien de rozige restverkleuring (die maximaal enkele weken bestaat) zou storen. Indien er wat irritatie in de ogen zelf zou ontstaan kan Terramycine oogzalf 1-2x/d voorgesteld worden. De gefractioneerde resurfacing van de oogleden met het 1 mm handstuk wordt dikwijls gecombineerd met een volledige gelaatsbehandeling met de FX scanners. Daarnaast bestaat ook de Titan 'tissue tightening', die enkel een lifteffect geeft van de huid en waarbij er geen enkel zichtbaar genezingsaspect is na de behandeling. Hierover bestaat ook een informatiepapier. In het algemeen is het resultaat van de gefractioneerde resurfacing een opmerkelijke verbetering van de huidtextuur en huidverstrakking. Dit betekent echter niet dat de huidverslapping, rimpels, striemen of littekens compleet verdwenen zullen zijn. Complicaties zoals littekenvorming, pigmentbeschadiging en ectropion (het niet meer aansluiten van het ooglid aan de oogbol) worden bij gefractioneerde resurfacing niet verwacht. De ogen zelf worden tijdens de ooglidbehandeling beschermd door metalen oogschelpjes (pijnloos). Bij patiënten die gevoelig zijn voor herpes simplex (koortsblaren) kan het voorzichtig zijn om preventief medicatie te nemen. Tijdens de voorafgaande consultatie wordt uitgelegd wat U mag verwachten van de behandeling. Natuurlijk is het zo dat het resultaat van de behandeling nadien terug de natuurlijke evolutie (of verouderingsproces) ondergaat. Het optimaal beschermen tegen zonexpositie, eventueel gecombineerd met een aangepaste verzorgingscreme zal helpen om het resultaat maximaal te behouden. Indien gewenst kan de behandeling na x-aantal jaren herhaald worden. Hoewel een laserbehandeling effectief is in de meeste gevallen, kan nooit zekerheid gegeven worden over de mate van de verbetering. Soms kan het ook nodig zijn dat meer dan één behandeling verricht wordt, vooraleer een adequaat resultaat verkregen wordt. In theorie kan er na de behandeling zelf met de auto gereden worden. Toch wordt aangeraden om bij ooglidbehandeling vervoer te voorzien.