Taalpunt Hof van Twente zet zich in voor laaggeletterden In Nederland zijn 1,3 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar laaggeletterd. 65% hiervan is van Nederlandse afkomst. Doreen Kolthof, één van de vrijwilligers van Taalpunt Hof van Twente, legt ons uit wat Taalpunt kan betekenen voor die groep mensen. Taalpunt werkt sinds kort nauw samen met Wijkracht Hof van Twente. Sylvia von Piekartz, adviseur vrijwilligerswerk, schoof daarom eveneens aan bij dit gesprek. met elkaar in gesprek over zorg & ondersteuning De gemeente Hof van Twente is verantwoordelijk voor alle zorg en ondersteuning thuis en voor een aantal taken op het gebied van werk. Taken die we samen met u en met onze partners zo goed mogelijk willen invullen. Want zorgen voor elkaar doen we met elkaar in Hof van Twente! Hofproat is de noemer waaronder we elke maand met u in gesprek gaan over een thema dat bij u leeft. Aan de hand van een maandelijks thema beantwoorden we actuele vragen, belichten we diverse initiatieven en mogelijkheden en helpen we u om samen met ons en uw omgeving uzelf te helpen. We besteden in Hofproat aandacht aan diverse organisaties en vrijwilligers in de zorg die u kunnen helpen en adviseren. Deze week besteden we aandacht aan Taalpunt, dat zich inzet voor mensen die moeite hebben met lezen en schrijven. Daarnaast een onderwerp dat belangrijk nieuws is voor uw gezondheid. Wim Schoolderman legt uit waarom vitamine D zo belangrijk is voor ons. Wat doet Taalpunt en waarom is het in het leven geroepen? ‘Een grote groep mensen in Nederland en ook in Hof van Twente heeft moeite met lezen en schrijven. Dat zijn zowel jongere als oudere mensen. Deze groep mensen kan zo slecht lezen en schrijven, dat ze er serieuze problemen van ondervindt. Bijvoorbeeld omdat ze geen formulieren kunnen invullen, geen bijsluiters van medicijnen kunnen lezen, geen werk kunnen vinden of in hun werk niet goed functioneren. De oorzaken zijn heel divers. Vaak kon men niet goed meekomen op school, speelt dyslexie een rol of is het er nooit van gekomen. De oplossing is scholing. Er is ook een groep jongere mensen, die met te weinig basisvaardigheden het onderwijs heeft verlaten. Hieronder vallen zelfs mensen met het niveau MBO 2. Deze mensen passen vervolgens hun taalvaardigheden te weinig toe en verliezen die. Aan de andere kant stellen de maatschappij en werkgevers steeds meer eisen op het gebied van de basisvaardigheden van mensen. Er rust helaas nog steeds een taboe op laaggeletterdheid. Het komt voor dat laaggeletterden zich schamen en diverse ‘smoesjes’ bedenken om ervoor te zorgen dat hun laaggeletterdheid niet opvalt. Veel gebruikte kreten zijn bijvoorbeeld: ‘ik ben mijn bril vergeten’ of ‘ik neem het formulier even mee naar huis om het rustig in te vullen’.’ Als mensen er zelf niet open over zijn, hoe ontdek je dan dat iemand een taalprobleem heeft? Doreen: ‘Dat is best lastig. Vooral mensen van Nederlandse afkomst vinden het vaak moeilijk om toe te geven dat ze een taalprobleem hebben. Daarom gaan we onder meer bedrijven en consulenten bij de gemeente leren hoe ze kunnen ontdekken of iemand laaggeletterd is. Ook leerkrachten op scholen kunnen opletten of ouders van leerlingen bijv. slecht lezen. Huisartsen hebben eveneens een centrale rol. Deze mensen noemen we bondgenoten; zij kunnen laaggeletterden herkennen en doorverwijzen naar een lees-en schrijfcursus. Bij twijfel kunnen deze instanties de betreffende persoon vragen een Taalverkenner in te vullen. Dat is een korte tekst met zes vragen. Aan de hand van de Taalverkenner wordt snel duidelijk of iemand laaggeletterd is. Wat kunnen mensen in de omgeving doen, die vermoedens hebben? Zij kunnen het gesprek aangaan met deze persoon en hem/haar vertellen, dat: • Hij zich niet hoeft te schamen; • Hij nooit te oud is om te leren; • Dat er speciale cursussen voor volwassenen zijn (bij Taalpunt Hof van Twente kan een cursus zelfs 1 op 1). ” Wie kunnen bij Taalpunt Hof van Twente terecht met vragen? ‘Iedereen die moeite heeft met lezen, schrijven, spreken en luisteren, en daar iets aan wil doen, kan zich bij ons melden. Het doel verschilt per cursist. De één gaat naar Taalpunt omdat hij graag een appje of smsberichtje wil kunnen versturen; een ander wil graag zijn kleinkind voorlezen, recepten leren lezen of een sollicitatiebrief schrijven. De Taalvrijwilliger van Taalpunt kan daarbij helpen en is er voor mensen van Nederlandse en buitenlandse afkomst.’ Heeft u ideeën voor Hofproat? Laat het ons weten! Bezoekadres: De Höfte 7, 7471 DK Goor Telefoon: 0547 - 85 85 85 ” kan zich melden bij Taalpunt. Hoeveel taalvrijwilligers en cursisten heeft Taalpunt inmiddels? ‘De informatieavonden voor Taalvrijwilligers hebben boven verwachting veel aanmeldingen voor opgeleverd. 18 personen hebben inmiddels de training tot taalvrijwilliger afgerond. Binnenkort beginnen de volgende 15 mensen aan de training. Inmiddels zijn 12 vrijwilligers gekoppeld aan een deelnemer.’ Leren mensen bij Taalpunt ook met een computer om te gaan? Doreen: ‘Jazeker. Dankzij de Lions Club Goor kunnen wij beschikken over een groot aantal laptops. Cursisten mogen deze ook thuis gebruiken.’ geven dat ze een taalprobleem hebben facebook.com/hofproat twitter.com/hofproat [email protected] www.hofproat.nl spreken of luisteren en daar iets aan wil doen, Hoe pakken jullie het werven van taalcoaches aan? Doreen: ‘We werken daarvoor samen met Wijkracht.’ Sylvia: ‘Ik heb van Wijkracht een aantal uren beschikbaar gekregen om dit te coördineren. Dat ontlast de vrijwilligers van Taalpunt. Zij hoeven zich nu alleen nog met de vakinhoud te bemoeien. Alle informatieavonden voor het werven van vrijwilligers worden georganiseerd door Wijkracht.’ “ Vooral mensen van Nederlandse afkomst vinden het vaak lastig om toe “ Iedereen die moeite heeft met lezen, schrijven, Succesvolle inspiratieavond Eye openers voor vrijwilligers Op donderdag 5 november vond de inspiratieavond voor vrijwilligers in Hof van Twente plaats. Het was een interessante en geanimeerde avond. Ruim zestig vrijwilligers waren aanwezig om twee workshops naar keuze bij te wonen. Men kon uit maar liefst acht verschillende workshops kiezen. Eén workshop kon op het laatste moment vanwege ziekte niet doorgaan. Eye openers De diverse workshops boden ‘eye openers’ voor de deelnemers. Zo gaf de workshop ‘omgaan met verschillende culturen’ de deelnemers inzicht in hoe dingen in andere culturen gaan. Waarden, normen, omgangsvormen en meer verschillen per cultuur. De workshop ging hier op in en dat leverde meer inzicht en begrip op bij de deelnemers. Deze kennis kunnen de deelnemers in hun vrijwilligerswerk goed gebruiken. Hebt u problemen met lezen of schrijven? Meldt u dan aan bij één van de bibliotheken in Hof van Twente. Er zijn bibliotheken in Goor, Delden, Markelo, Bentelo en Diepenheim In de bibliotheek in Goor zijn vertegenwoordigers van Taalpunt aanwezig op: Maandagmiddag: Mariël Meeuwissen, donderdagochtend: Doreen Kolthof. Wilt u taalvrijwilliger worden? Dan kunt u bellen met Sylvia von Piekartz, van Wijkracht, telefoon: 06. 34 35 67 06. Oefenen in grenzen stellen Tijdens de workshop ‘grenzen stellen’ werden de deelnemers zelf aan het werk gezet. Met behulp van verschillende oefeningen leerden de deelnemers hoe zij hun grenzen kunnen stellen. De grote groep deelnemers vond de workshop erg waardevol. Alle workshopleiders gaven de deelnemers veel praktische tips en handvatten. met elkaar in gesprek over zorg & ondersteuning Deskundigheid De workshops werden geleid door medewerkers en trainers van verschillende organisaties die in Hof van Twente actief zijn en door ingehuurde deskundigen van buiten. De aanwezige vrijwilligers kwamen van onder meer VVV, Stichting Welzijn Ouderen, Humanitas, de Brievenhulp, ’t Doesgoor, Zonnebloem, Rode Kruis, Doors Wide Open, Herfstzon, Stoevelaar, WOZOCO Diepenheim, ’t Taalpunt, UVV, verschillende sportverenigingen, enz. Animatie De Nostra Dames zorgden tijdens de inspiratieavond voor de nodige muzikale inspiratie en animatie. Met geweldige teksten, vierstemmig en à capella gezongen wisten ze de aandacht van de deelnemers te trekken. Voor herhaling vatbaar De deelnemers gaven aan de inspiratieavond als waardevol, sfeervol en leerzaam te hebben ervaren. Ze gaven aan behoefte te hebben aan verdieping van bepaalde thema’s. Ze hopen dan ook dat de inspiratie-avond herhaald wordt. Er zijn al volop ideeën geopperd voor thema’s die dan aan bod kunnen komen. Bovendien vonden de vrijwilligers het prettig om met andere vrijwilligers in contact te komen en ervaringen te delen. Kortom: voldoende redenen om volgend jaar nog meer inspiratie met én voor de vrijwilligers en organisaties te organiseren. Wim Schoolderman: ‘80% van de Nederlanders heeft een tekort aan vitamine D’ Donker getinte mensen hebben 7 x meer zon nodig om vitamine D aan te maken dan mensen met een lichte huidskleur. In de maanden dat je zelf geen vitamine D aanmaakt moet je dat innemen vi a supplementen. Vroeger gaven ouders bijv. levertraan of levertraan capsules. Dat hoor je de laatste jaren niet vaak meer Via de voeding kun je niet voldoende vitamine D binnenkrijgen.’ Een half uur in de zon? Loop je dan niet het gevaar te verbranden? ‘Nee, het eerste half uur niet. Als je meteen smeert met bijv. een factor 8 dan blokkeer je 98% van de vitamine D-opname. Als je niet smeert dat eerste half uur vormt je lichaam vitamine D en beschermt het zichzelf tegen huidkanker. Na dat halve uur moet je uiteraard wel gaan smeren om verbranden te voorkomen.’ Wim Schoolderman uit Goor heeft jarenlang gewerkt in de pharmaceutische industrie. Tijdens één van zijn gesprekken trof hij een gynaecoloog die onderzoek deed naar borstkanker. De conclusie van die arts was dat vitamine D zorgt voor het doden van borstkankercellen. Wim had eerder al een studie gedaan op het gebied van de orthomoleculaire voedingsleer en was daardoor geïnteresseerd in de effecten die (goede) voeding met de nodige aanvullingen van vitaminen en mineralen heeft op ons lichaam. Hij raakte door het gesprek met deze arts-onderzoeker geïnteresseerd in de werking van vitamine D. We spraken met Wim over deze bijzondere interesse. Wim, waarom is vitamine D zo belangrijk voor ons lichaam? ‘Er zijn, met name in Amerika, veel onderzoeken gedaan naar de werking van vitamine D. Iedere cel in ons lichaam heeft een vitamine Dreceptor. Uit de onderzoeken blijkt dat veel ziekten minder voorkomen als mensen een hoger vitamine D-gehalte hebben. Wim noemt als voorbeelden van zulke ziekten: borstkanker, darmkanker, prostaatkanker, hart- en vaatziekten, osteoporose en MS. Maar ook griep, verkoudheid en dementie. In Amerika is hier onderzoek naar gedaan. Wat bleek? In de zuidelijke staten kwam dit soort ziekten veel minder voor, omdat daar de zon veel vaker schijnt en mensen dus meer vitamine D vormen in hun lichaam. In de praktijk blijkt bijv. ook dat MS-patienten minder klachten hebben als ze in zonnige streken verblijven.’ Hoe zorg je ervoor dat het vitamine D-gehalte in je lichaam op peil blijft? ‘In Nederland heeft 80% van de mensen een tekort aan vitamine D in de wintermaanden. Dat komt omdat ons lichaam alleen vitamine D aanmaakt in de maanden april tot en met september tussen 11.00 en 15.00 uur. Als je gedurende die periode een half uurtje per dag in de zon gaat zitten, maakt je lichaam 20.000 eenheden vitamine D aan. Op dagen dat je schaduw korter is dan je lichaamslengte, maak je vitamine D aan. Wat is de richtlijn? Hoeveel vitamine D zou je moeten innemen? ‘De Nederlandse en de Amerikaanse richtlijn verschilt. Zelfs binnen Nederland lopen de adviezen daarover uiteen. In Nederland wordt het advies gegeven dat je tussen de 400 en 800 eenheden per dag nodig hebt. In Amerika is de richtlijn: tussen de 4000 en 8000 eenheden. Daarbij werden geen bijwerkingen geconstateerd. Om diverse aandoeningen te voorkomen moet de vitamine D-spiegel in je bloed hoog genoeg zijn. Dat kun je laten controleren als je bloed wordt onderzocht. Het kan al door een eenvoudig prikje in je vinger.’ Hoe lang moet je vitamine D slikken om verbetering van je klachten waar te nemen? ‘Als je de goede hoeveelheid vitamine D slikt of opneemt via de zon duurt het ongeveer 5 tot 6 weken voordat je vitamine D-spiegel op peil is. Daarna moet je die op peil houden en dus doorgaan met innemen.’ Welke mensen zouden zeker vitamine D moeten slikken? ‘Het is voor iedereen van belang, maar extra van belang voor kinderen en ouderen. Oudere mensen vormen bijv. veel te weinig vitamine D omdat hun huid dunner wordt en ze veel binnen zitten, waardoor de kans op botbreuken aanzienlijk toeneemt. Vrouwen hebben na de overgang minder oestrogenen in hun lichaam. Zij krijgen vaak last van klachten als chronische vermoeidheid en spierpijn. Ook hart- en vaatziekten komen bij vrouwen veel vaker voor na hun 50e. Na het 50e levensjaar worden botten poreuzer en spieren slapper. Zonder vitamine D wordt calcium niet goed opgenomen. Het slikken van calcium in combinatie met vitamine D brengt dit tot stilstand (het geneest niet).’ Waarom wordt hier nog zo weinig aandacht aan besteed in de media? ‘Deze informatie is nog maar kort bekend. Er wordt pas sinds 15 jaar onderzoek naar gedaan. In Amerika loopt men voorop met deze onderzoeken. Op You Tube staan diverse filmpjes waar professoren uitleg geven over het belang van vitamine D. Wim wijst ook op een dik boek dat voor hem ligt en waar de uitkomsten van 40.000 Amerikaanse onderzoeken in opgenomen zijn. Ik deel deze kennis via mijn facebookpagina, voor wie daarin geïnteresseerd is. (Facebook/Wim Schoolderman- red.).’ Wie meer informatie wil over het gebruik van vitamine D kan mailen naar: [email protected] Informatie over vitamine D deelt Wim via: Facebook/Wim Schoolderman Wim geeft ook lezingen voor verenigingen en instellingen. De volgende Hofproat vindt u in het Hofweekblad van 9 december a.s.