Nieuwsbrief nr. 2011/1 Eindelijk! Verliezers en winnaars Penstemons Het eerste jaar Nieuwe aanwinsten Activiteiten in 2012 Eindelijk! Hè, hè, eindelijk de eerste nieuwsbrief van Prettyperennials.nl. ’T is winter en dat is toch de beste tijd gebleken om te schrijven; om terug te blikken en vooruit te kijken. Precies een jaar geleden ben ik officieel gestart met de webwinkel http://www.prettyperennials.nl/. De webwinkel is het resultaat van mijn uit de hand gelopen hobby: het kweken en vermeerderen van leuke, vreemde en nieuwe vaste planten voor de tuin. De website is toen de lucht in gegaan en ik kreeg er gelukkig veel leuke reacties op. Van de bijbehorende nieuwsbrief was het tot nu toe niet gekomen, omdat ik er tijdens het tuinseizoen geen tijd voor kon vinden, maar ook omdat ik niet goed kon kiezen waarover ik zou schrijven, want ik heb onderwerpen genoeg. Maar hier is nu dan toch nummer 1. Veel lees en kijkplezier! Naar boven Het eerste jaar 2011 was voor iedere tuinliefhebber een bizar jaar. De vorige winter viel vroeg in, terwijl de grond nog helemaal verzadigd was van de regen. Dat is slecht voor de wortelkluit van veel overblijvende planten. De winter duurde lang en werd gevolgd door een warme en zeer droge lente, waardoor de voorjaarsbloeiers, met name de primula’s, helemaal van slag raakten. De zomer was weer heel nat. De schade daarvan bleef beperkt door de drainage, die we dat voorjaar hadden aangelegd. Veel planten, die te lijden hadden gehad van de voorjaarsdroogte, vertoonden hergroei en –bloei. De herfst was prachtig en duurde tot ver in november, waardoor de herfstbloeiers het goed deden en lang doorbloeiden. Ook was het goed voor het afhardingsproces van de planten, waardoor ze in goede conditie de winterrust ingegaan zijn. De winter was tot nu toe extreem zacht, maar nu komt de vorst er aan. Je weet nu eenmaal nooit wat voor winter het gaat worden. En eigenlijk maakt dat het werken met planten juist wel spannend. Ik hoop dat de schade beperkt blijft. Gauw nog wat afdekken, dus. Naar boven Verliezers en winnaars Onder de vaste planten zijn er een flink aantal die er niet goed tegen kunnen om in de winter met de wortels in het water te staan. Een situatie, die zich op mijn volkstuin met z’n venige grond al gauw voordoet. De wortelkluit gaat rotten en de plant gaat dood of verzwakt zo, dat bodemaaltjes (nematoden) hun kans grijpen en de wortels infecteren, zodat de plant alsnog doodgaat. De enige remedie is draineren. In de vorige winter ben ik zo een aantal cultivars en soorten verloren, helaas. Voorbeelden zijn: Anemone hupehensis 'Little Princess (R)' Iris sibirica 'Blaues Finale' Lysimachia atropurpurea 'Beaujolais' Penstemon 'Sour Grapes' Een aantal hebben het net gered en die heb ik deze winter een betere kans geboden door ze in de herfst over te poten in een verhoogd bed. Daardoor staan ze 15 cm hoger dan het gewone grondniveau, waardoor hun wortels ook in de winter niet in het water staan. Dit voorjaar zal blijken of het gewerkt heeft. Een groot aantal nieuwe planten heeft het vorig jaar ondanks het rare weersverloop juist heel goed gedaan. Ze vielen op door hun rijke en langdurige bloei, het zijn echte aanraders gebleken. Voorbeelden zijn: Alcea 'Park Allee': vertakte stokroos in bijzondere zalmroze kleur. Benieuwd hoe deze de winter doorkomt Aster 'Monte Cassino': één grote wolk van witte bloemetjes, een late verrassing! Dianthus plumarius: eindeloze bloei van simpele kleine witte en roze anjertjes Dracocephalum 'Blue Dragon': bodembedekkend struikje, wat langdurig bloeit met helder blauwe bloemen. Niet 100% winterhard, maar makkelijk te stekken. Echinacea 'Tomato Soup': Echte knalrode zonnehoed, dus vrolijkheid in de tuin Geranium wlassovianum 'Blue Star': de laatst bloeiende Geranium die ik ken, met donkerpaarse bloemen en rood verkleurende bladeren Helenium 'Rauchtopas': robuuste planten met grote bossen geel/bruine bloemen, prima voor de vaas Leucanthemum 'Old Court Variety': opvallende margriet, anders dan anders Monarda punctata: iets heel anders, in subtiele roze tint, deze bloem zie je nergens Primula capitata 'Noverna Deep Blue': zeer mooie bepoederd dieppaarse primula, die ook nog eens heel lang bloeit Sanguisorba menziesii: vroege sanguisorba, die niet zo hoog word en ook niet omvalt Naar boven Nieuwe aanwinsten Ook vorig jaar ben ik weer op zoek geweest naar nieuwe, aparte en verrassende soorten. Daarbij zoek ik in twee richtingen: ik speur op internet en op beurzen en kwekerijen naar noviteiten – zo heb ik een heleboel leuke planten gescored op het ‘Festival of rare plants, roses & kitchen gardens’ in het Belgische dorpje Hex – of ik bestel zaden bij zaadhandelaren in binnen en buitenland, zolang de soorten maar winterhard zijn, of beloven te zijn. Aanwinsten uit Hex zijn, o.a.: Eryngium pandanifolium: gekocht omdat ik de E. agavifolium al heb en daar heel enthousiast over ben. Dit is een grotere broer: veel hoger, maar ook sierlijker. Ik ben benieuwd naar de bloeiwijze! (dus nog geen eigen foto) Campanula takesimana 'Beautiful Trust': een nogal ongewone campanula, die op het eerste gezicht meer op een clematis lijkt Agastache barberi ' Tangerine Dream': een agastache in een prachtige oranjeroze kleur, die door bloeit tot ver in de herst Hordeum jubatum: Siergerst met wuivende aren met een zachtroze zweem Erigeron karviskianus: bodembedekkende duizendstraal, die eindeloos doorbloeit Wat zaden betreft heb ik me dit jaar geconcentreerd op het geslacht Penstemon. Een paar heb ik er als plant gekocht, een aantal in 2011 al gezaaid en een aantal zaai ik dit voorjaar. Lees meer over Penstemon in de volgende paragraaf. Een laatste experiment is het zelf verzamelen van zaad in de natuur op vakantie in het buitenland. Zo was ik vorig jaar eind augustus in Slovenië, waar ik in het Triglav Natinale park zaden verzameld heb, o.a. van een schitterende gentiaan, die niet, zoals gebruikelijk in het voorjaar op de bergweiden bloeien, maar in de nazomer in het bos! Planten uitgraven in een natuurgebied mag natuurlijk niet, maar enkele zaden verzamelen kan wel. Ik ben heel benieuwd, wat het gaat opleveren! Enig probleem is het goed op naam brengen van de soorten. Naar boven Penstemons Penstemon (Slangekop in het Nederlands) is een geslacht waar in Nederland niet veel mee gedaan wordt. Toch was ik erg onder de indruk van enkele cultivars, die ik een paar jaar geleden gekocht had en die prachtig gebloeid hebben ('Sour Grapes' en ‘Midnight’), maar die helaas de vorige natte winter niet overleefd hebben. Penstemon is een gigantisch uitgebreid geslacht (257 soorten!), afkomstig uit NoordAmerika, waar ze voorkomen van Mexico tot in Alaska, en die in alle mogelijke milieu’s voorkomen. Een deel is winterhard, de soorten van de woestijn of Californië vaak niet. Van deze grote variëteit is maar een zeer beperkt aantal soorten hier verkrijgbaar, terwijl ze in Amerika toch in grote verscheidenheid in tuinen gekweekt worden. Er zijn vast soorten bij voor alle posities in de tuin en voor lente, zomer en najaar. Om de toepassingsmogelijkheden en de winterhardheid onder Nederlandse omstandigheden te testen, verzamel ik zoveel mogelijk van de (beschreven) winterharde soorten en ondersoorten. Een deel heb ik als plant kunnen kopen, maar de meeste kweek ik uit zaad. Vorig jaar heb ik een groot aantal soorten gezaaid, waarvan ik hoop dat ze dit jaar gaan bloeien. Houd daarom de site goed in de gaten, want zodra ze bloeien zal ik een foto publiceren! Komend voorjaar ga ik weer een aantal nieuwe soorten zaaien. Ik heb er nu bij elkaar 20 soorten en cultivars: Penstemon azureus Penstemon barbatus coccineus Penstemon digitalis Penstemon digitalis ' Husker Red' Penstemon glaber alpinus Penstemon hallii Penstemon hartwegii Penstemon heterophyllus Penstemon heterophyllus 'True Blue' Penstemon hirsutus Penstemon hirsutus alba Penstemon ovatus Penstemon pinifolius Penstemon serrulates Penstemon smallii Penstemon strictus Penstemon tenuis ' Gulf Coast' Penstemon tubaeflorus Penstemon whippleanus Penstemon whippleanus ' Chocolate drops' Ik ben heel benieuwd hoe ze gaan bloeien! Gezaaide planten zijn de eerste winter kwetsbaar. Daarom staan de vorig jaar gezaaide planten te overwinteren in de koude kas en slechts een klein deel in de volle grond. Voor deze planten was het tot nu toe een prima winter. Als het kweken goed gaat lukken, ga ik er misschien ook mee kruisen. Dus: wordt vervolgd.... Naar boven Activiteiten in 2012 De verkoop liep vorig jaar nog wat achter bij de verwachting. Ik ga daarom dit jaar minder vermeerderen per soort. Heb je dus specifieke wensen, laat me die dan zo snel mogelijk weten, dan houd ik daar rekening mee. Verder hoop ik in samenwerking met de Haagse afdeling van de vereniging Groei en Bloei een keer een lezing te kunnen houden tijdens de maandelijkse plantenruilbeurs. Daar zullen dan ook de daar besproken planten gekocht kunnen worden. Ben je erg nieuwsgierig geworden en wil je al mijn nieuwe aanwinsten een keertje in het echt zien, maak dan een afspraak om een keertje langs te komen op de tuin. Bel dan 070-3352672, maar niet voor mei, hoor! Naar boven Vriendelijke groeten van Madelein Vreeken Den Haag, 30 januari 2012