AMINOZUREN IN URINE - test voor het vaststellen van de aminozuren status in het lichaam DE AMINOZUREN ANALYSE IN URINE Het Europees Laboratorium voor Nutrienten (ELN)/ Vitamin Diagnostics (VD) biedt een uitgebreid pakket met aminozuurbepalingen in urine. In dit pakket wordt getest voor alle 8 essentiële aminozuren (isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptofaan en valine), de semiessentiële aminozuren arginine, cysteïne, histidine en taurine en 28 overige aminozuren/aminozuurmetabolieten, waaronder ook homocystine (zie het totale overzicht hieronder): Alanine (Ala) Alfa-aminoadipinezuur Alfa-aminoboterzuur Cystathionine Hydroxylysine Anserine Arginine (Arg) Asparagine Aspartaanzuur Beta-alanine Beta-aminoisoboterZuur Carnosine Citrulline Cystine Ethanolamine Gamma-aminoboterZuur Glutamine Glutaminezuur (Glu) Glycine (Gly) Histidine (His) Homocystine Hydroxyproline Isoleucine (Ile) Leucine (Leu) Lysine (Lys) Methionine (Met) 1-methylhistidine 3-methylhistidine Ornithine Phenylalanine (Phe) Phospho-ethanolamine Phosphoserine Proline (Pro) Sarcosine Serine (Ser) Taurine Threonine (Thr) Tryptofaan (Try) Tyrosine (Tyr) Valine (Val) Voor de aminozurenanalyse wordt 24-uurs urine gebruikt. De 24-uurs urine analyse heeft als voordeel boven analyse in bloed dat een gemiddelde waarde over de dag verkregen wordt i.p.v. een momentopname. Ook kunnen in urine (vanwege de hogere concentraties) meer aminozuren bepaald worden dan in bloed; zo'n 40 aminozuren tegen 21 in bloed. Nadeel van de analyse in urine t.o.v. die in bloed is dat deze sterker beïnvloed wordt door de uitscheiding (nierwerking). Wanneer het lastig is om 24-uurs urine te verzamelen – bijvoorbeeld bij jonge kinderen -, kunnen de aminozuren eventueel ook in ochtend urine bepaald worden. Het gehalte van de aminozuren wordt dan berekend per mol creatinine. Creatinine is een stof die met een betrekkelijk constante snelheid wordt gevormd en in de urine wordt uitgescheiden en die niet door de voedselopname wordt beïnvloed De aminozurenanalyse geeft informatie over de aminozurenstatus in het lichaam. Tevens wordt waardevolle informatie verkregen over: • De functionele activiteit (als coenzym) van de (spoor)elementen ijzer, magnesium en mangaan; in de testuitslag komt een verminderde coenzym activiteit tot uiting als een ophoping van de aminozuur(metaboliet) die m.b.v. het desbetreffende coenzym omgezet wordt en/of een verlaagd niveau van de aminozuur(metaboliet) die bij de reactie gevormd wordt (zie de tabel). • De functionele activiteit (als coenzym) van de vitaminen B3, B6, B12, C, Foliumzuur en biotine; in de testuitslag komt een verminderde coenzym activiteit tot uiting als een ophoping van de aminozuur(metaboliet) die m.b.v. het desbetreffende coenzym omgezet wordt en/of een verlaagd niveau van de aminozuur(metaboliet) die bij de reactie gevormd wordt (zie de tabel). • De vertering van het voedsel: bij een onvolledige eiwitvertering worden verlaagde niveaus van de essentiële aminozuren gezien en verhoogde niveaus van peptiden (anserine en/of carnosine) en/of van aminozuren uit peptiden (hydroxyproline en/of hydroxylysine) • De conditie van de darmflora; bij een verstoorde darmflora worden hoge niveaus gezien van de beta-aminozuren: beta-alanine en/of beta-aminoboterzuur. • De capaciteit van het lichaam om te ontgiftigen/vrije radicalen onschadelijk te maken; de niveaus van alanine, aspartaanzuur, cysteïne, glutaminezuur, glycine, methionine en taurine geven hierover informatie. • (Subklinische) ammonia toxiciteit; verhoogde niveaus van glutamine, asparagine en alanine zijn hier een indicatie voor • De methylering. Een abnormaal niveau van 1/3-methylhistidine is een indicatie voor een mogelijke storing in de methyleringsprocessen. WANNEER IS HET ZINVOL AMINOZUREN IN URINE TE LATEN BEPALEN? De aminozuren vervullen belangrijke functies in het lichaam. Zij zijn de bouwstenen van de lichaamseiwitten en zij zijn essentieel voor o.a. een goede ontgiftiging en de vorming van neurotransmitters, enzymen en immunoglobulinen. Voor de aminozuren isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptofaan en valine (de essentiële aminozuren) is de mens afhankelijk van zijn voeding. De overige aminozuren kan de mens zelf vormen. Arginine, cysteïne, histidine en taurine worden door sommige mensen onvoldoende aangemaakt en worden daarom wel semi-essentiële aminozuren genoemd; voor deze aminozuren zijn deze personen gedeeltelijk afhankelijk van hun voeding. Voor de vorming (en omzetting) van de niet-essentiële aminozuren zijn enzymen nodig die voor hun functioneren afhankelijk zijn van bepaalde vitaminen en mineralen. Bij afwijkingen in de aminozurenniveaus kunnen bepaalde lichaamsfuncties niet optimaal meer verlopen, waardoor op langere of kortere termijn klachten ontstaan. Dergelijke verstoringen kunnen veroorzaakt worden door onvoldoende inname van (semi)essentiële aminozuren, maar ook door een verstoorde spijsvertering, te lage niveaus van vitaminen/mineralen die nodig zijn voor het Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492 aminozurenmetabolisme. Voor de meeste aminozuren kunnen zowel te hoge als te lage niveaus gevonden worden. De aminozuren bepaling in urine kan gebruikt worden voor. • Vaststellen van verstoringen van het aminozurenmetabolisme; preventief of bij ziekte. • Vaststellen van de voedingsstatus. • Verkrijgen van informatie over de voedselvertering en opname. • Verkrijgen van informatie over het vermogen van het lichaam te ontgiftigenn/ vrije radicalen onschadelijk te maken. • Verkrijgen van informatie over de conditie van de darmflora. • Nagaan van het effect van dieten/suppletie. • Optimaliseren van aminozurenniveaus (bijvoorbeeld bij sporters). Een aminozurenanalyse wordt aanbevolen bij o.a. de volgende aandoeningen/omstandigheden: • Allergische klachten en overgevoeligheid. • Carcinomen. • Degeneratie ziekten: Reuma. • Hart- en vaatziekten. • Klachten van vergiftiging/ vrije radicalen pathologie.Problemen met de spijsvertering. • Psychische klachten, gedragsstoornissen en leerproblemen. • Vele vage klachten. • Vermoeidheid. • Verminderde/slechte afweer. • Zwangerschap. BENODIGD MATERIAAL VOOR DE TEST Voor de aminozurenanalyse is 24-uurs urine nodig. Dit houdt in dat voor de test gedurende 24 uur alle urine verzameld moet worden. De urine moet koel bewaard worden in een container die een mespuntje thymol bevat. Na de 24 uur moet de totale hoeveelheid urine afgelezen en genoteerd worden. Na goed mengen van de container moet hieruit een monster genomen worden. Dit monster moet in een buisje dat speciaal zuur bevat (voor conservering) naar het ELN/VD gestuurd worden. Wanneer het verzamelen van 24-uurs urine problemen geeft, zoals bij kleine kinderen, kan eventueel ochtendurine verzameld worden. De aminozuren worden dan per gram creatinine bepaald. Voor de aminozuur testen zijn testsetjes (materiaal en instructies) beschikbaar. Testsets worden op uw verzoek door het ELN aan u of uw patiënt toegestuurd. REFERENTIES 1. Melvyn R. Werbach. Nutritional influences on Illness. A sourcebook of clinical research. Third Line Press. USA, 1993. 2. Melvyn R. Werbach. Nutritional influences on mental Illness. A sourcebook of clinical research. Third Line Press. USA, 1999. 3. Eric R. Braverman Md, Carl C. Pfeiffer MD PhD. The healing nutrient within. Facts, findings and new research on amino acids. Keats Publ inc. New Canaan, Connecticut, 1986. Update: juli 2007 Europees Laboratorium voor Nutriënten (ELN), Bunnik, tel: 030-2871492