Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen Inhoudsopgave Artikel 1 Artikel 2 Artikel 3 Artikel 4 Artikel 5 Artikel 6 Artikel 7 Artikel 8 Artikel 9 Artikel 10 Artikel 11 Artikel 12 : : : : : : : : : : : : Begripsbepalingen Toepasselijkheid Aangifte Eisen bedrijfsvoering en verplichtingen deelnemer Cultuurvoorschriften Certificeringskeuring Kwalificaties Indeling in klas Identiteit of Herkomst Uitwendige kwaliteit Identificering en documenten Intrekken van certificaten Slotbepalingen Bijlage 1 Bijlage 2 : : Bijlage 3 Bijlage 4 : : Bijlage 5 Bijlage 6 : : Gezondheidsvoorschriften (ziekten/plagen, maatregelen en toleranties) Lijst van cultivars die voor certificering in aanmerking komen en waarvoor een gecertificeerde herkomstbron noodzakelijk is Indeling in categorieën (kandidaat, prebasis, basis, gecertificeerd) Lijst met geslachten voor virusvrij uitgangsmateriaal en de lijst met virusziekten die na toetsing van kandidaatplanten niet aanwezig mogen zijn Identiteitscontrole (VF) Voorbeeldcertificaat Naktuinbouw Select Plant ARTIKEL 1 BEGRIPSBEPALINGEN Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Dit Reglement neemt de begripsomschrijvingen over van het Keuringsreglement Naktuinbouw voor zover daarvan niet uitdrukkelijk is afgeweken. In dit Reglement en de daarop berustende certificeringsvoorschriften wordt verstaan onder: a. BBK: materiaal afkomstig van geselecteerde herkomsten en is door middel van basiscertificaat of leveranciersdocument geschikt voor BosBouwKundige doeleinden. b. Certificaatlabel / Zendingbegeleidend document en label, houdende de door: Naktuinbouw afgegeven officiële verklaring dat het daarop verantwoorde teeltmateriaal voor laanbomen voldoet aan de eisen, opgenomen in dit Reglement of de daarop berustende voorschriften. c. Certificeringskeuring: beoordeling verricht door Naktuinbouw. d. Deelnemer: leverancier/handelaar die een overeenkomst met Naktuinbouw heeft gesloten, zoals is bedoeld in het Reglement op het gebruik van het collectieve kwaliteitssysteem ‘Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen’, ook te noemen: de ‘merkgebruiker’. e. Erkende moederplanten: moederplanten die zijn opgekweekt uit origineel materiaal en dienen voor de productie van gecertificeerd materiaal. Moederplanten die door Naktuinbouw erkend zijn en geïnspecteerd op identiteit en niet voorkomen op de lijst zoals vermeld in bijlage 2. Nieuwe cultivars moeten van een volledige rasbeschrijving zijn voorzien. f. Gecertificeerd uitgangsmateriaal: teeltmateriaal, rechtstreeks afkomstig van erkende gecertificeerde moederplanten, dan wel voorzien van leverancierscertificaat voor BBK waaronder begrepen rechtstreeks daaruit geteelde planten als genoemd in artikel 1e en 1l van dit Reglement, of door Naktuinbouw erkend na inspectie. g. Gewas: veldeenheid van planten van één ras, type, samenstelling (met eenzelfde tussen- of onderstam, of combinatie daarvan) en oorsprong. h. Keuringsreglement: keuringsreglement van Naktuinbouw als bedoeld in Artikel 20 van Naktuinbouw: Zaaizaad- en plantgoedwet 2005. i. Klasse: een gewas kan ingedeeld worden in de klasse; identiteit of herkomst: Identiteit: Uitgangsmateriaal dan wel eindproduct dat rasecht en raszuiver is en indien van toepassing met geaccepteerde herkomst BBK Herkomst: Uitgangsmateriaal afkomstig van een goed gekeurde bron (moederplanten) oculatiehout, enthout en stek dan wel goedgekeurde zaadopstanden. j. Luisdichte kas: een ruimte die voorzien is van een toegang door een sluis en die door zijn inrichting voldoende garantie biedt dat deze vrij is en blijft van luizen en waarbij de maaswijdte van het gebruikte luizengaas maximaal 0.4 x 0.4 mm bedraagt. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 2 van 20 k. Partij: een aantal eenheden van één product, identificeerbaar door zijn homogene samenstelling en oorsprong. Partijen opgegeven voor Naktuinbouw Select Plant worden ook allen traceerbaar verkocht als Naktuinbouw Select Plant. l. Teeltmateriaal: stekhout, oculatiehout of enthout rechtstreeks afkomstig van erkende moederplanten, dan wel uitgangsmateriaal voorzien van leveranciersdocument BBK voor opkweek op herkomst, dan wel teeltmateriaal dat door Naktuinbouw als gelijkwaardig wordt beoordeeld. m. Virusvrij materiaal (VF): materiaal dat volgens internationaal erkende wetenschappelijke methoden is getest en vrij is bevonden van besmetting, dat bij inspecties tijdens de groei vrij is bevonden van symptomen van virussen of virusachtige ziekteverwekkers dat in stand is gehouden op een wijze die infectie voorkomt en geacht wordt vrij te zijn van alle virussen en virusachtig ziekteverwekkers, waarvan bekend is dat zij in de Europese Unie bij de betrokken soort voorkomen, als in bijlage 4 bij dit Reglement benoemd. Materiaal dat generatief of vegetatief en in rechte lijn in een specifiek aantal stadia uit dergelijk materiaal is voortgekweekt als bepaald in dit Reglement; dat bij inspectie tijdens de groei vrij is bevonden van symptomen van virussen of virusachtige ziekteverwekkers en dat is geproduceerd en in stand gehouden op een wijze die infectie voorkomt en overeenkomstig het bepaalde in dit Reglement, wordt eveneens geacht virusvrij te zijn. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. ARTIKEL 2 TOEPASSELIJKHEID 1. Dit Reglement heeft betrekking op bedrijfsmatig geproduceerd en aan Naktuinbouw ter certificering aangeboden teeltmateriaal van laan- en sierbomen. 2. Een gewas of teeltmateriaal dat niet of niet langer aan de eisen als neergelegd in richtlijn 98/56/EG (het in de handel brengen van teeltmateriaal van siergewassen) voldoet, komt niet voor opname in de certificeringskeuring in aanmerking. 3. Dit Reglement is niet van toepassing op niet door Naktuinbouw gekeurd uitgangs- (voortkwekings)materiaal, tenzij dit materiaal geproduceerd is in een door Naktuinbouw als gelijkwaardig aan dit Select Plant-systeem omschreven vermeerderings- en certificeringssystematiek. Wordt aan deze eisen voldaan, dan kan het teeltmateriaal op verzoek van de deelnemer in de door Naktuinbouw te voeren certificeringskeuring worden opgenomen. Daartoe dient de deelnemer aan Naktuinbouw alle relevante bewijsstukken te overleggen, waaronder het document of certificaat, waarop ten minste de volgende gegevens zijn vermeld: het land van herkomst, de klasse waarin het uitgangs- (voortkwekings)materiaal is ingedeeld en de naam van de officiële instantie, die de keuring/certificering heeft verricht. ARTIKEL 3 AANGIFTE De deelnemer moet gewassen aanmelden voor de certificeringskeuring bij de aanvang van de teelt. Indien een gewas gedurende de teelt door de deelnemer wordt aangemeld, beoordeelt Naktuinbouw of dit gewas in aanmerking komt voor de certificeringskeuring. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 3 van 20 ARTIKEL 4 EISEN BEDRIJFSVOERING EN VERPLICHTINGEN DEELNEMER 1. Een deelnemer kan voor uitvoering van certificeringskeuring in aanmerking komen als aan de volgende voorwaarden is voldaan: a. de overeenkomst tot deelname aan Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen is getekend b. aangifte van te certificeren gewassen heeft plaatsgevonden c. inzichtelijk is op welke locatie/plaats te certificeren gewassen zich bevinden; de deelnemer moet een plattegrond en/of plantboek kunnen overleggen d. teeltmateriaal onder de juiste condities wordt opgekweekt, bewaard, behandeld en/of vervoerd e. er moet op het bedrijf van de deelnemer een deskundige medewerker verantwoordelijk te zijn voor alle met deze certificering samenhangende punten. 2. a. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. b. De deelnemer moet, conform wettelijke voorschriften in het land van productie, aan de plaatselijke autoriteiten (en Naktuinbouw) een melding doen indien een aldaar relevante quarantaineziekte in het gewas/teeltmateriaal optreedt. De leverancier heeft de plicht om Naktuinbouw onverwijld op de hoogte te stellen bij het aantreffen van quarantaine-organismen als bedoeld in richtlijn 2000/29/EG. 3. De deelnemer heeft de plicht om Naktuinbouw onverwijld op de hoogte te stellen van omstandigheden en/of aantreffen van pathogenen waardoor de afgifte van certificaten niet meer mogelijk is. Dit geldt in ieder geval voor de in bijlage 1 genoemde pathogenen. 4. De deelnemer moet aan Naktuinbouw verklaren dat hij geen teeltmateriaal produceert/verhandelt, waartoe hij, gelet op kwekersrechten en/of andere (intellectuele) eigendomsrechten, geen toestemming heeft. 5. Alle op de aan deelname aan Naktuinbouw Select Plant betrekking hebbende documentatie (gewasregistratie, afleverdocumenten) moet tenminste drie jaar na beëindiging van de teelt worden bewaard op papier of digitaal. 6. Op verzoek maakt de deelnemer aan Naktuinbouw bekend aan wie (onder opgave van namen, adressen en data) gecertificeerde partijen geheel of gedeeltelijk zijn afgeleverd. ARTIKEL 5 CULTUURVOORSCHRIFTEN 1. Aan het gewas moeten alle noodzakelijke cultuurzorgen worden besteed. Met name wat betreft de gewasbescherming en de bestrijding van onkruiden. Er moet voortdurend een doelmatige controle op ziekten en gewasbescherming worden uitgevoerd. 2. Teeltmateriaal moet op het veld ordelijk worden geplant, en wel zo dat planten behorende tot één ras en met de zelfde onderstam, zonder vermenging van planten van een ander ras, voorkomen en traceerbaar zijn in de kwekerij. Ook moeten zij zijn opgenomen in het bijbehorende kwekerijboek (teeltplan op papier of elektronisch). 3. De reeks planten van elk ras moet zijn aangegeven door de eerste plant van een duidelijk gemerkt steek- of hangetiket te voorzien. Of op een andere manier op aanwijzing van Naktuinbouw, zodanig, dat de beoordeling en certificering van het gewas door de bedrijfsmedewerkers en Naktuinbouw goed kan plaatsvinden. 4.. In het geval van pot- of containerteelt moeten de planten en partijen zo gelabeld zijn dat vermenging en verwisseling van partijen en rassen wordt voorkomen. 5. De in het gewas afwijkende planten moeten op het moment van herkenning worden verwijderd. Of, als het een ander ras betreft, goed worden gekenmerkt. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 4 van 20 ARTIKEL 6 CERTIFICERINGSKEURING 1. De certificeringskeuring heeft plaats door middel van: a. algemeen toezicht op productie en verhandeling van gecertificeerd teeltmateriaal b. beoordeling van de eigen inzet en eigen uitgevoerde controles c. beoordeling van de administratie d. beoordeling van de gewassen e. eventueel monstername en toetsing f. eventueel nacontrole. 2. Naar aanleiding van de beoordeling door Naktuinbouw van de administratie van alle gewassen die onder Naktuinbouw Select Plant vallen, voert Naktuinbouw een steekproef in het veld uit van 1 op de 20 partijen, waarbij traceerbaarheid vanaf herkomst aantoonbaar is en een veldkeuring kan worden uitgevoerd. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Aantal partijen Steekproefgrootte 1-5 1 Per herkomst 6 -20 2 Van verschillende herkomsten 21 - 50 3 Van verschillende herkomsten 51 en meer 4 Van verschillende herkomsten 3. Als bij eigen signalen wordt geconstateerd dat gewassen en/of teeltmateriaal gedurende de teelt aantastingen vertonen van de ziekten als in bijlage 1, dan moet de deelnemer maatregelen treffen als aangegeven in deze bijlage. 4. Als op enig moment wordt vastgesteld dat gewassen en/of teeltmateriaal niet aan de eisen van dit Reglement of de daarop berustende voorschriften voldoet, kan geen aflevering als gecertificeerd materiaal plaatsvinden. Als bedoelde vaststelling door de deelnemer is gedaan, dan meldt hij dit direct bij Naktuinbouw. Indien op aanwijzing van Naktuinbouw maatregelen zijn genomen, kan opnieuw een beoordeling worden aangevraagd zodat alsnog certificering kan volgen. ARTIKEL 7 KWALIFICATIES 1. Een gewas en/of het daarvan afkomstige teeltmateriaal wordt gecertificeerd indien het rasecht, raszuiver en voldoende gezond is zoals voor de betrokken klasse en/of soorten respectievelijk rassen aangegeven is in deze voorschriften (inclusief de bijlagen behorend bij dit Reglement). 2. Bij certificering van teeltmateriaal vindt indeling plaats in klassen en wel in de klassen: Identiteit of Herkomst. 3. De kwalificatie als in het vorige lid bedoeld wordt bij aflevering traceerbaar geleverd als: «Naktuinbouw Select Plant». ARTIKEL 8 INDELING IN KLASSE IDENTITEIT OF HERKOMST 1. Een gewas wordt door Naktuinbouw ingedeeld in de klasse; Identiteit of Herkomst als: Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 5 van 20 a. b. een identiteitscontrole uitgevoerd door bedrijf of Naktuinbouw en daarbij de rasechtheid en raszuiverheid is gebleken het gewas volgens de door Naktuinbouw uitgevoerde beoordelingen/controles aan alle eisen voldoet. 2. Naktuinbouw kan gewasbeoordelingen tijdens de groei uitvoeren. Tijdens de gewasbeoordeling kunnen monsters worden genomen voor toetsing (dit ter beoordeling van Naktuinbouw). 3. Uitgangsmateriaal (stekhout, oculatiehout en enthout) wordt ingedeeld in klasse Identiteit indien het afkomstig is van een geaccepteerd gewas en het voldoet aan de daaraan gestelde eisen. 4. Zaailingonderstammen en/of uit zaad geteelde planten komen voor certificering in aanmerking als: a. deze zijn geteeld uit zaden of voortgeteeld uit planten welke door de Naktuinbouw zijn gecertificeerd en ten bewijze daarvan begeleid door een geldig certificaat van Naktuinbouw of door Naktuinbouw voor certificering zijn geaccepteerd b. deze voldoende gezond zijn en met name vrij van ziekten en plagen, welke in bijlage 1 bij dit Reglement zijn aangegeven. En dat bij constateren van genoemde ziekten en plagen de voorgeschreven maatregelen zijn genomen c. in het gewas geen verdacht open plaatsen zijn aangetroffen. Bij veldinspecties worden open plaatsen buiten beschouwing gelaten, indien aannemelijk is gemaakt dat zij ontstaan door verwijdering of uitval anders dan in verband met ziekten. In alle andere gevallen worden open plaatsen, aangetroffen bij de veldinspectie geacht te zijn veroorzaakt door ziekten en plagen en aangemerkt als verdacht open plaatsen. 5. Indeling in klasse Identiteit of Herkomst kan slechts plaatsvinden, indien de toleranties ter zake van ziekten en plagen als in de bij dit Reglement behorende bijlage 1 nader genoemd niet zijn overschreden. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. ARTIKEL 9 UITWENDIGE KWALITEIT 1. Partijen die voor Naktuinbouw Select Plant in aanmerking willen komen, moeten homogeen en levensvatbaar zijn en verder vrij van klimatologische, chemische en mechanische beschadigingen. 2. Kwaliteitseisen zoals afgesproken tussen leverancier en afnemer. 3. Bomen moeten op onderstammen veredeld zijn waar geen onverenigbaarheid bij is vastgesteld (cultuurwaarde onderzoek onverenigbaarheid). ARTIKEL 10 IDENTIFICERING EN DOCUMENTEN 1. Teeltmateriaal, ingedeeld in klasse Herkomst of Identiteit, moet vergezeld van een afleverbon van de deelnemer in het verkeer te worden gebracht. 2. Op verzoek kan Naktuinbouw voor teeltmateriaal, aan de deelnemer toestemming geven een afzonderlijk certificaat Naktuinbouw Select Plant verstrekken. Indien een deelnemer een Naktuinbouw Select Plant aanduiding op eigen labels en afleverbon wil gebruiken dan is dit mogelijk. Er moet op regelniveau aangegeven worden wat onder Naktuinbouw Select Plant geleverd wordt. Dit kan door een verwijzing te maken naar de partij door middel van een * die verwijst naar de tekst: “partijen aangegeven met een * vallen onder de Naktuinbouw Select Plant certificering” Hiervoor dient vóóraf toestemming door Naktuinbouw te zijn gegeven. 3. Het certificaat Naktuinbouw Select Plant is alleen geldig met een dienststempel en paraaf van de bevoegde functionaris van Naktuinbouw. Als aflevering van het materiaal niet plaatsvindt binnen tien dagen na datum afgifte van het certificaat, verliest het certificaat zijn geldigheid. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 6 van 20 4. Ter identificering van materiaal geleverd met een BBK herkomst moeten de volgende extra vermeldingen bij de partij geplaatst worden: - Basiscertificaatnummer - Categorie - Oorsprong (origine) - Land van herkomst - Herkomstgebied - Registernummer Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. ARTIKEL 11 INTREKKEN VAN CERTIFICATEN 1. Naktuinbouw beslist op aanvraag over de afgifte van certificaten. Zij is ook bevoegd een eerder afgegeven certificaat in te trekken, als wordt vastgesteld dat het betrokken materiaal of de betrokken leverancier niet heeft voldaan aan de gestelde eisen en als Naktuinbouw een overtreding heeft geconstateerd. 2. Als wordt vastgesteld dat de deelnemer niet langer aan de gestelde eisen voldoet, wordt de certificering van materiaal ingetrokken. 3. Tegen de beslissing van Naktuinbouw ten opzichte van een deelnemer om niet tot certificering over te gaan, waaronder het niet tijdig nemen van deze beslissing, moet de deelnemer binnen vijf dagen zijn bezwaarschrift aan Naktuinbouw richten. 4. Indien de leverancier/deelnemer zijn financiële verplichtingen, ook die uit andere hoofde dan certificering, tegenover Naktuinbouw niet nakomt en in verzuim is, kan Naktuinbouw de certificeringsactiviteiten opschorten tot aan de datum van algehele voldoening. ARTIKEL 12 SLOTBEPALINGEN 1. Dit Reglement kan worden aangehaald als ‘Certificeringreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen’. 2. In de gevallen waarin dit Reglement niet voorziet, beslist de directie van Naktuinbouw. 3. De eerste versie van dit Reglement certificeringsvoorschriften trad in werking op 23 oktober 2012. Op de website van Naktuinbouw staat de actuele (laatste) versie weergegeven. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 7 van 20 BIJLAGE 1 Gezondheidsvoorschriften (ziekten/plagen, maatregelen en toleranties) Ziekte/plaag Virusziekten Prunus Necrotic Ringspot (Necrotisch kringvlekken virus van Prunus) Prune Dwarf (Pruimesmalbladigheidsvirus) Overige virusziekten Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Bacterieziekten Pseudomonas syringae pv. Morsprunorum (Bacteriekanker) Pseudomonas syringae pv. Syringae (Hagelschotziekte, knop- en bloesemsterfte) Xanthomonas campestris pv. Juglandis (bacteriebrand) Agrobacterium tumefaciens (wortelknobbel, kroongal) Overige bacterieziekten Schimmelziekten Armillariella spp. (Honingzwam) Ophiostoma ulmi (Iepeziekte) Chondrostereum purpureum (Loodglans)nagenoeg vrij (overig) Cryptodiaporthe populea (Syn. Dothichiza populea) (schorsbrand) Nectria cinnabarina (vuur) Nectria galligena (Vruchtboomkanker)nagenoeg vrij (overig) Phomopsis (bastziekte) Phytophthora spp. (Stambasisrot)nagenoeg vrij (overig) Verticillium spp. (Verwelkingsziekte) Venturia spp. (Schurft) Chalara fraxinea Essenziekte Overige schimmelziekten Geleedpotigen Nematoden Meloidogyne spp. Pratylenchus spp. Trichodorus spp. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen Maatregelen (*) Maximum tolerantie 2 Virus visueel vrij 2 Virus visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel nagenoeg vrij 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Vrij (PBM/origineel), visueel 2 Visueel vrij 2 Visueel vrij 2 Vrij (PBM/origineel), visueel 2 Visueel vrij 2 Vrij (PBM/origineel), visueel 2 Visueel vrij 3 Visueel nagenoeg vrij 2 Visueel vrij 3 Visueel nagenoeg vrij 3 Visueel nagenoeg vrij Na rooien Symptoom Beoordeling versie dd. 01-01-2016 Visueel nagenoeg vrij Visueel nagenoeg vrij Visueel nagenoeg vrij pagina 8 van 20 (*) Verklaring codes maatregelen tijdens de teelt 1. Zichtbaar aangetaste planten moeten onmiddellijk verwijderd worden. Overige belendende planten worden nauwgezet gecontroleerd. Certificering van teeltmateriaal uit het betreffende gewas of de betreffende partij zelf, vindt in het lopende seizoen niet plaats. 2. Gedurende de teelt moeten zichtbaar aangetaste planten worden verwijderd. Teeltmateriaal mag uitsluitend worden genomen van gewassen die (weer) visueel vrij zijn bevonden. Het totale gewas mag gedurende de teelt niet meer dan 1% geïnfecteerde planten bevat hebben. Indien opschoning goed heeft plaatsgevonden, kan certificering van de betreffende partij teeltmateriaal plaatsvinden. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. 3. Gedurende de teelt moet direct een doelmatige gewasbescherming plaats te vinden, waardoor het niveau van de aantastingen tot nagenoeg vrij wordt gereduceerd. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 9 van 20 BIJLAGE 2 Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Lijst van cultivars die voor certificering in aanmerking komen en waarvoor een gecertificeerde herkomstbron noodzakelijk is Acer campestre Acer campestre Acer platanoides Acer platanoides Acer platanoides Acer platanoides Acer platanoides Acer platanoides Aesculus carnea Aesculus flava Crataegus persimilis Cydonia oblonga Cydonia oblonga Cydonia oblonga Cydonia oblonga Cydonia oblonga Cydonia oblonga Cydonia oblonga Fraxinus americana Fraxinus americana Fraxinus ornus Fraxinus ornus Fraxinus ornus Fraxinus pennsylvanica Gleditsia triacanthos Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia 'Fastigiatum' 'Green Weeping' 'Deborah'(R) 'Eurostar'* 'Crimson Sentry' 'Royal Red' Crimson King 'Fairview' 'Briotii' 'Vestita' Splendens' 'Champion' 'Portugal' 'Rea's Mammoth' 'Vranja' 'Lescovacka' 'Ludovic' 'Shams' 'Autumn Applause' 'Autumn Purple' 'Anita' 'Arie Peters' Óbelisk 'Summit' 'Elegantissima' 'Nr. 120' 'Nr. 1247' 'Nr. 1335' 'Nr. 139' 'Nr. 26' 'Nr. 286' 'Nr. 360' 'Nr. 5109' 'Nr. 16' 'Nr. 26' 'Axel' 'Bel' 'Broadview' 'Buccaneer' 'Carpathian' 'Coenen' 'Corne' 'Fey's Spezial' 'Franquette' 'Hansen' 'Harrison' 'Meylannaise' 'Parisienne' Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 10 van 20 Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Juglans regia Laburnum watereri Malus Mespilus germanica Mespilus germanica Mespilus germanica Mespilus germanica Mespilus germanica Mespilus germanica Mespilus germanica Parrotia persica Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana 'Rita' 'Solèze' 'Weinsberg I' 'Zoelen' 'Plovdivski' 'Proslavski' 'Esterhazy II' 'Mayette' 'Van Thoor' 'Dionym'* 'Fernor'* 'Fernette'* 'Adams 10' 'Pedro' 'Tehama' 'Laciniata' 'Purpurea' 'Vossii' Cultivars Fruit 'Bredase Reus' 'Macrocarpa' 'Nottingham' 'Royal' 'Sultan' 'Westerveld' 'Boom en Vrucht' Vanessa' 'Barn' 'Beaupré' 'Boelare' 'Donk' 'Hunnegem' 'Raspalje' 'Unal' 'Androscoggin' 'Astria' 'Geneva' 'Oxford' 'Rochester' 'Suwon' 'Hoogvorst'* 'Hazendans'* 'Patrizia invernizzi'* 'Lena'* 'Neva'* 'Dvina'* 'Helix' 'Agathe F' 'Aurea' 'Barabits Gold' 'Dorskamp' 'Ellert'* 'Flevo' 'Florence Biondi' Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 11 van 20 Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus euramericana Populus nigra Populus nigra Populus nigra Populus nigra Populus nigra Populus nigra Populus nigra Populus trichocarpa Populus trichocarpa Populus trichocarpa Populus trichocarpa Populus trichocarpa 'Gaver' 'Gelrica' 'Ghoy' 'Gibecq' 'Harff' 'Hees'* 'Heidemij' 'I 214' 'Isières' 'Koster'* 'Löns' 'Marilandica' 'Ogy' 'Primo' 'Robusta' 'Serotina' 'Serotina de Selys' 'Spijk' 'Hulst' 'Tardif de Champagne' 'Ankum' 'Brandaris' 'Loenen' 'Lombardy Gold' 'Schoorldam' 'Vereecken' 'Wolterson' 'Blom' 'Columbia River' 'Fritzi Pauley' 'Heimburger' 'Trichobel' Prunus (Cultivars Fruit) Prunus padus Pyrus Quercus robur Quercus robur Quercus robur Salix alba Salix alba Salix alba Salix alba Salix alba Salix alba Salix alba Salix alba Sorbus intermedia Sorbus latifolia Sorbus latifolia Tilia tomentosa Tilia tomentosa Tilia tomentosa Ulmus (kers,pruim,amandel,nectarine,perzik) 'Albertii' Cultivar fruit Fastigiata Cucullata' e.a Fastigiata Cultivars 'Fastigiata Kassel' 'Fastigiate Koster' 'Barlo' 'Belders' 'Bredevoort' 'Het Goor' 'Lichtenvoorde' 'Liempde' 'Lievelde' 'Tinaarlo' 'Brouwers' 'Atrovirens' 'Henk Vink' 'Brabant' 'Nijmegen' 'Széleste' 'Columella'* Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 12 van 20 'Cathedral'* 'New Horizon'* 'Repura'* 'Reseda'* 'Rebona'* Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Ulmus Ulmus Ulmus Ulmus Ulmus Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 13 van 20 BIJLAGE 3 Indeling in categorieën (kandidaat, prebasis, basis, gecertificeerd) 1. 2. Kandidaatplanten 1. Kandidaatplanten worden door de Naktuinbouw gecontroleerd op identiteit (bijlage 5). Kandidaatplanten die, of teeltmateriaal dat hiervan afkomstig is, aan alle beschrijvingseisen voldoen en voorts volkomen rasecht zijn kunnen in het certificeringssysteem Naktuinbouw opgenomen worden. 2. Kandidaatplanten waarvan de virusstatus wordt onderzocht dienen te zijn geteeld in een, van een sluis voorziene, afgesloten luisdichte kas, waarin uitsluitend kandidaatplanten voorkomen, in ziektevrije grond alsmede los van ondergrond, afzonderlijk in potten of containers. De kandidaatplanten moeten op een door de Naktuinbouw geaccepteerde wijze worden getoetst op ten minste alle virussen, als in bijlage 4 bij dit Reglement aangegeven. 3. Kandidaatplanten die, of teeltmateriaal dat hiervan afkomstig is en bij de toetsingen als in lid 2 bedoeld vrij is/zijn bevonden van de onderwerpelijke pathogenen en bovendien zelf vrij is/zijn bevonden van de ziekten en plagen als genoemd in bijlage I van dit Reglement, wordt/worden door de Naktuinbouw aangemerkt als virusvrij kandidaatmateriaal. Indeling in categorie prebasis Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Moederplanten deelt Naktuinbouw in de categorie prebasis en gekwalificeerd als virusvrij in als: a. zij geteeld worden met gebruikmaking van volledig gecontroleerd virusvrij kandidaatmateriaal, of rechstreeks zijn verkregen uit prebasismateriaal b. zij geteeld worden in een, van een sluis voorziene, luisdichte kas, waarin uitsluitend virusvrije prebasismoederplanten voorkomen c. zij geteeld worden los van ondergrond, afzonderlijk in potten of containers en in ziektevrij teeltmedium d. zij bloesemvrij gehouden worden e zij overeenkomstig de in bijlage 5 opgestelde voorschriften vrij zijn bevonden van de daar genoemde pathogenen f. zij voldoende gezond zijn en met name vrij van ziekten en plagen, welke in bijlage 1 zijn aangegeven en indien bij constateren van genoemde ziekten en plagen de voorgeschreven maatregelen zijn genomen g. de omgeving tot tenminste 250 meter vrij gehouden wordt van aantastingen door bacterievuur, voor zover er in de luisdichte kas met prebasismoederplanten bacterievuur-waardplanten worden geteeld. Op prebasismateriaal dient een identiteitscontrole te worden uitgevoerd, zoals aangegeven in bijlage 5. Teeltmateriaal, dat rechtstreeks afkomstig is van prebasismoederplanten en bovendien zelf voldoet aan de in bijlage 4 bedoelde eisen, wordt gecertificeerd als prebasismateriaal met de kwalificatie virusvrij. Naktuinbouw kan ertoe overgaan om virusvrije prebasismoederplanten te toetsen op virus. Bij constatering van virusbesmetting worden de planten en/of het gewas uitgesloten van certificering en moeten de planten verwijderd worden uit de luisdichte kas. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 14 van 20 3. Indeling in categorie basis 1. Moederplanten deelt Naktuinbouw in de categorie basis en gekwalificeerd als virusvrij in als: a. zij in geval van rassen rechtstreeks of in geval van onderstammen in ten hoogste één extra vermeerderingsstap geteeld zijn uit prebasismateriaal b. zij geteeld worden op een speciaal daartoe ingericht perceelgedeelte, waarop uitsluitend planten van de categorie basis voorkomen, waarbij de planten duidelijk en correct zijn gekenmerkt. Indien in kassen wordt geteeld moet de grond, het stek- en bewortelingsmedium ziektevrij zijn c. zij voldoende gezond zijn en met name vrij van ziekten en plagen, welke in bijlage 1 zijn aangegeven en als bij constateren van genoemde ziekten en plagen de voorgeschreven maatregelen zijn genomen d. de omgeving tot tenminste 250 meter vrij gehouden wordt van aantastingen door bacterievuur, voor zover op het betreffende perceel met basismoederplanten bacterievuur-waardplanten worden geteeld e. in het geval het Prunus of Syringa betreft, zij zoveel mogelijk bloesemvrij worden gehouden en worden geteeld op grond waarin bij bemonstering geen virusoverdragende aaltjes zijn aangetroffen f. zij geteeld worden op een afstand tot niet-virusvrije planten die tenminste 50 meter bedraagt Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. g. zij overeenkomstig de in bijlage 4 opgestelde voorschriften vrij zijn bevonden van de daar genoemde pathogenen. 2. Teeltmateriaal, dat rechtstreeks afkomstig is van basismoederplanten en ook zelf voldoet aan de in bijlage 4 opgenomen eisen, wordt gecertificeerd als basismateriaal met de kwalificatie virusvrij. 3. Naktuinbouw kan ertoe overgaan om virusvrije basismoederplanten te toetsen op virus. Bij constatering van virusbesmetting worden de planten en/of het gewas uitgesloten van certificering en moeten de planten verwijderd worden uit de kas of van het perceel. 4. Een goede identiteitsbewaking van de basismoederplanten moet plaatsvinden. Naktuinbouw kan voorschrijven deze moederplanten te (laten) beoordelen op identiteit, zoals aangegeven in bijlage 5. 4. Indeling in categorie gecertificeerd 1. Moederplanten deelt Naktuinbouw in de categorie gecertificeerd en gekwalificeerd als virusvrij in als: a. zij rechtstreeks geteeld zijn uit tenminste basismateriaal b. zij geteeld worden op een daartoe ingericht perceelgedeelte, waarbij de planten van de categorie gecertificeerd duidelijk en correct zijn gekenmerkt c. zij voldoende gezond zijn en met name vrij van ziekten en plagen, welke in bijlage 1zijn aangegeven, en als bij constateren van genoemde ziekten en plagen de voorgeschreven maatregelen zijn genomen d. de omgeving tot tenminste 250 meter vrij gehouden wordt van aantastingen door bacterievuur, voor zover op het betreffende perceel met gecertificeerde moederplanten bacterievuur-waardplanten worden geteeld e. in het geval het Prunus en Syringa betreft, zij worden geteeld op grond waarin bij bemonstering geen virusoverdragende aaltjes zijn aangetroffen Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 15 van 20 f. zij geteeld worden op een afstand tot niet-virusvrije planten, die ten minste vijf meter bedraagt g. zij overeenkomstig de in bijlage 4 opgestelde voorschriften vrij zijn bevonden van de daar genoemde virusziekten. 2. Teeltmateriaal, dat rechtstreeks afkomstig is van gecertificeerde moederplanten en bovendien zelf voldoet aan de in bijlage 1 opgenomen eisen, wordt gecertificeerd als gecertificeerd materiaal met de kwalificatie virusvrij. Indien teeltmateriaal wordt beworteld, verstapeld of doorgekweekt moet het perceel en het materiaal aan de in dit artikel gestelde eisen blijven voldoen. 3. Naktuinbouw kan ertoe overgaan om virusvrije gecertificeerde moederplanten te toetsen op virus. Bij constatering van virusbesmetting wordt het gewas uitgesloten van certificering en moeten de planten en de belendende planten worden verwijderd van dit perceelsgedeelte. 4. Naktuinbouw kan voorschrijven deze moederplanten te (laten) beoordelen op identiteit, zoals aangegeven in bijlage 5. 5. Zaailingonderstammen en uit zaad geteelde planten Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Gecertificeerde zaailingonderstammen kunnen worden gekwalificeerd als virusvrij indien bovendien: 6. a. de onderstammen in het geval van Prunus geteeld zijn uit Tested for Seed transmittable Viruses (TSV)-gecertificeerd zaad. Ten aanzien van de overige geslachten wordt zaad geacht virusvrij te zijn b. moederbomen en zaad overeenkomstig de in bijlage 4 opgestelde voorschriften vrij zijn bevonden van de daar genoemde zaadoverdraagbare virusziekten. c. zaailingonderstammen kunnen worden ingedeeld in de categorieën prebasis, basis of gecertificeerd als aan de voorschriften voor het materiaal als omschreven in de bijlagen 1, 2, 3, 4 en 5 is voldaan. Gecertificeerde planten Gecertificeerde planten kunnen worden gekwalificeerd als virusvrij indien de planten bovendien: a. geteeld zijn uit virusvrij gecertificeerd materiaal b. gescheiden worden geteeld van niet-virusvrije planten, zodanig dat besmetting door wortelcontact wordt voorkomen Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 16 van 20 BIJLAGE 4 Lijst met geslachten voor virusvrij uitgangsmateriaal en de lijst met virusziekten die na toetsing van kandidaatplanten niet aanwezig mogen zijn Van de volgende geslachten kan teeltmateriaal als virusvrij worden gecertificeerd als aan de gestelde voorwaarden in het certificeringsreglement is voldaan: Malus Cydonia Populus Prunus Pyrus Salix Syringa Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. De kwalificatie 'virusvrij' wordt verleend als uit toetsing van kandidaatplanten, op een door Naktuinbouw erkende manier, is gebleken dat de volgende in dat geslacht in Europa bekende virusziekten niet zijn aangetroffen. Malus: apple chlorotic leafspot closterovirus apple mosaic ilarvirus apple stem grooving capillovirus apple proliferation MLO chat fruit green crinkle horseshoe wound rough skin star crack ring spot russet ring rubbery wood flat limb russet wart stem pitting spy epinasty and decline platycarpa scaly bark Cydonia: zie Pyrus Populus: Populieremozaiekvirus Knobbelziekte (bark necrosis) Prunus (pruim): apple chlorotic leafspot closterovirus apple mosaic ilarvirus myrobalan latent ringspot nepovirus plum pox potyvirus prune dwarf ilarvirus prunus necrotic ringspot ilarvirus apricot chlorotic leafroll MLO Kers: apple chlorotic leafspot closterovirus apple mosaic ilarvirus arabis mosaic nepovirus Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 17 van 20 cherry green ring mottle virus cherry leaf roll nepovirus detrimental canker prune dwarf ilarvirus prunus necrotic ringspot ilarvirus raspberry ringspot nepovirus strawberry latent ringspot nepovirus tomato black ring nepovirus little cherry necrotic rusty mottle rusty mottle (American and European) shirofugen stunt Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Pyrus: apple chlorotic leafspot closterovirus pear decline MLO bark split bark necrosis blister canker rough bark quince sooty ringspot rubbery wood quince yellow blotch stony pit vein yellows/red mottle stem pitting Salix: dwerggroei MLO populieremozaiekvirus tabakskringvlekkenvirus Syringa: arabis mosaic virus cherry leafroll virus strawberry latent ringspot virus tobacco rattle virus tomato black ring virus chlorotisch bladvlekkenvirus van sering seringekringvlekkerigheidsvirus seringekringvlekkenvirus Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 18 van 20 BIJLAGE 5 Identiteitscontrole (VF) Algemeen In alle fases van de productie wordt nauwlettend toegezien op de juiste benaming van plantmateriaal. In het geval van twijfel kan Naktuinbouw een controle op de identiteit voorschrijven. Kandidaatplanten/originele moederplanten Kandidaatplanten zelf, of teelmateriaal van elke afzonderlijke kandidaatplant of originele moederplanten moeten voor een volledige controle op identiteit gebruikt worden. De te controleren planten moeten geteeld worden op een manier waarbij volledige controle mogelijk is. In het geval van virusvrij gemaakte kandidaatplanten moet ter vergelijking materiaal van het (ingezonden) ras opgeplant worden. Bevestiging van de correcte identiteit van kandidaatplanten of originele moederplanten vindt plaats door Naktuinbouw. Prebasismoederplanten (PBM) Bij opname van planten in de categorie prebasis wordt ieder keer dat daaruit vermeerdering plaatsvindt een deel van het materiaal gebruikt voor een volledige identiteitscontrole. De betreffende ogen/enten worden veredeld op de voor dat gewas/ras in de teeltpraktijk meest gebruikte onderstam. Deze bomen worden op een gescheiden perceel geteeld en vervolgens vindt gedurende enige jaren een identiteitsbeoordeling plaats. Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Als tijdens de identiteitscontrole wordt vastgesteld dat een beoordeelde plant afwijkingen vertoont, dan kan de vermeerdering van materiaal afkomstig van dezelfde prebasismoederplant niet meer voor certificering in aanmerking komen. Basismoederplanten (BM) Per plant/boom is geregistreerd van welke PBM-plant en tak deze afkomstig is. Het materiaal wordt in deze fase niet uitvoerig gecontroleerd op identiteit. Wel wordt een administratieve en globale identiteitsbeoordeling uitgevoerd. Gecertificeerde en erkende moederplanten (GM) Per partij moederplanten registreert de eigenaar van het materiaal van welke originele moederplanten of basismoederplanten of prebasismoederplanten deze afkomstig zijn. Bij voorkeur is per plant een verbinding te leggen. De producent van gecertificeerd teeltmateriaal moet de correcte identiteit van de gecertificeerde of erkende moederplanten bewaken. In geval van twijfel kan door Naktuinbouw een uitvoerige identiteitsbeoordeling op de planten of de nakomelingen voorschrijven. Gecertificeerde planten In deze fase is geen specifieke identiteitscontrole voorzien, anders dan een uitgevoerde veldkeuring op te certificeren materiaal. Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 19 van 20 BIJLAGE 6 Copyright Naktuinbouw. Vermenigvuldigen en/of verspreiding van dit document is niet toegestaan tenzij met instemming van Naktuinbouw. Voorbeeldcertificaat Naktuinbouw Select Plant Certificeringsreglement Naktuinbouw Select Plant Laan- en Sierbomen versie dd. 01-01-2016 pagina 20 van 20