HELP! Een verhoogde calprotectine waarde
advertisement
HELP! EEN VERHOOGDE CALPROTECTINE WAARDE DR. PATRICK VAN RHEENEN, KINDERARTS MDL UMCG DRS. ANKE HEIDA, ARTS ONDERZOEKER KINDER -MDL UMCG MYRTHE (12 JAAR) - Sinds paar maanden buikpijn - Geen diarree - Geen rectaal bloedverlies - Geen gewichtsverlies - Fecaal calprotectine aangevraagd FC = 201 mg/kg WAT NU? AANVULLENDE INFORMATIE MYRTHE - Geen medicatie gebruik - Negatieve familie-anamnese voor IBD - Microbiologie diagnostiek: negatief WAT ZOU U DOEN? WAT IS CALPROTECTINE? - Zink en calciumbindend eiwit (S100A8/A9) - Verhoogd bij ontstekingsactiviteit - Afgegeven door neutrofiele granulocyten, monocyten en epitheel cellen. Calprotectin Lactoferrin Defensins Lactoferrin MPO Calprotectin Lactoferrin PMN elastase Lactoferrin Lactoferrin MPO MPO S100A12 Neutrophils Monocytes Macrophages Lymphocytes EIGENSCHAPPEN FC - Stabiliteit: 3 dagen stabiel op kamertemperatuur - Intra-individuele variatie - Zelfde ontlasting: laag Tussen ontlasting zelfde dag: inconsistent Tussen verschillende dagen: inconsistent HOE METEN WE CALPROTECTINE? - Meest gebruikt: ELISA test Verschillende fabrikanten: oa Bühlmann, Phadia, Calpro - Relatief nieuw: sneltesten Quantum Blue (QB) GEBRUIK ZELFDE TEST BIJ PATIËNT A: EliA, Phadia B: PhiCal, Calpro C: EK-Cal, Bühlmann IBD (active) Prell C. et al. BMJ open 2014 IBD (remission) Other GI disease Control DD VERHOOGD CALPROTECTINE - IBD - Infectieuze enterocolitis - Medicatie gebruik - Voedingsmiddelen allergie - Coeliakie - Juveniele poliep DD VERHOOGD CALPROTECTINE - IBD - Infectieuze enterocolitis - Medicatie - Voedingsmiddelen allergie - Coeliakie - Juveniele poliep INFECTIEUZE COLITIS Kaiser T et al. Gut 2007 INFECTIEUZE COLITIS (EIGEN DATA) IBD Geen IBD DD VERHOOGD CALPROTECTINE - IBD - Infectieuze enterocolitis - Medicatie: NSAID, Aspirine, PPI - Voedingsmiddelen allergie - Coeliakie - Juveniele poliep DD VERHOOGD CALPROTECTINE - IBD - Infectieuze enterocolitis - Medicatie - Voedingsmiddelen allergie - Coeliakie - Juveniele poliep DD VERHOOGD CALPROTECTINE - IBD - Infectieuze enterocolitis - Medicatie - Voedingsmiddelen allergie - Coeliakie - Juveniele poliep JUVENIELE POLIEP: VERHOOGD FC Olafsdottir et al. JPGN 2016 SANNE (3 JAAR) - Sinds paar maanden buikpijn - Geen diarree - Geen rectaal bloedverlies - Geen gewichtsverlies - Fecaal calprotectine aangevraagd FC = 201 mg/kg IS ER EEN VERSCHIL? Sanne 3 jaar Myrthe 12 jaar LEEFTIJD EN FC Rugtveit J et al. JPGN 2002 FECAAL MICROBIOOM EN LEEFTIJD Yatsunenko et al. Nature 2012 BELEID VERHOOGD FC ALTIJD: - Anamnese (incl. Voorgeschiedenis, Medicatie, Fam-anamnese) - Lichamelijk onderzoek LAAGDREMPELIG: - Coeliakie diagnostiek - Microbiologisch onderzoek OP INDICATIE: - Voedselintolerantie testen - Endoscopie TOEPASSINGEN FECAAL CALPROTECTINE IN DE PRAKTIJK Screenen Monitoren SCREENING Henderson P et al. AM J Gastro 2014 WAT IS VERHOOGD? - Literatuur: - - Meest genoemd >50 mg/kg Nog geen absolute consensus Fabrikanten (Bühlmann): > 50 mg/kg FC VERDELING CONTINU FC CUT-OFF 50 MG/KG FP Internationaal geaccepteerde afkapwaarde FN FC CUT-OFF 250 MG/KG FP FN FC AFKAPWAARDEN Geen IBD IBD Hoog risico IBD Grijs gebied Laag risico IBD Heida A et al. JPGN 2016 WAT IS DE KANS OP IBD? MAX - Rectaal bloedverlies - Diarree - Gewichtsverlies SCREENEN MET FC fCal ≥ 50 fCal < 50 WAT IS DE KANS OP IBD? TIM - Buikpijn - Geen diarree - Geen rectaal bloedverlies SCREENEN MET FC fCal ≥ 50 fCal < 50 TAKE HOME MESSAGE FC waarde Risico-classificatie IBD Beleid <50 mg/kg Laag risico - Geruststelling - Geen indicatie voor verwijzing of scopie 50-250 mg/kg Midden risico (grijs gebied) - Sluit andere oorzaken uit - Overweeg herhalen FC - Ruimte voor individuele inschatting >250 mg/kg Hoog risico - Sluit infectieuze oorzaak uit - Verwijs voor aanvullende diagnostiek TAKE HOME MESSAGE Bij herhalen van FC test: gebruik assay van zelfde fabrikant!
