Verslag Informatiebijeenkomst

Besprekingsverslag
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
7 oktober 2010
Aanleiding
Voor het beheersgebied van Waterschap Veluwe wordt een Visstandbeheercommissie
(VBC) opgericht. Een VBC is een platform waar in overleg met belanghebbenden
afspraken gemaakt worden over visserij en visstandbeheer, dit in relatie tot
waterbeheer en ecologische doelen van de Kaderrichtlijn Water.
Naast een goede afstemming en samenwerking tussen partijen onderling is het
gezamenlijk opstellen en het jaarlijks evalueren en actualiseren van een Visplan een
belangrijke taak van een VBC. Het Visplan beschrijft hoe de visserij nu en in de
toekomst plaatsvindt.
Waterschap Veluwe vindt het belangrijk vertegenwoordigers van visrechthebbenden,
beroepsvisserij, gemeenten, eigenaren en overige belangen vroegtijdig te betrekken bij
het oprichten en instellen van een VBC-Veluwe.
Het waterschap heeft daarom het initiatief genomen om in samenwerking met
Sportvisserij Nederland en Hengelsportfederatie Oost -Nederland een
informatiebijeenkomst te organiseren.
Op donderdag 7 oktober 2010 van 19.00 uur tot 22.00 uur werd er in het
Waterschapshuis in Apeldoorn dan ook een VBC- Veluwe oriëntatieavond
georganiseerd voor belanghebbenden.
Voorafgaand zijn er uitnodigingen verzonden naar o.a. hengelsportverenigingen,
beroepsvissers, gemeenten en terreinbeheerders in het beheersgebi ed van
Waterschap Veluwe.
Hieronder volgt een korte impressie van deze bijeenkomst.
Zo’n 30 belangstellenden bezochten op 7 oktober de oriëntatieavond voor de op te
richten Visstandbeheercommisssie (VBC) Veluwe. Een VBC is een overlegplatform
waarin sport- en beroepsvisserij en waterbeheerder overleggen en afspraken maken
over visserij en visstandbeheer. Deze afspraken worden vastgelegd in een Visplan. Op
basis van dit Visplan worden activiteiten m.b.t. visserij en visstandbeheer getoetst aan
Kaderrichtlijn Water (KRW).
De avond werd georganiseerd op initiatief van Waterschap Veluwe en in samenwerking
met Sportvisserij Nederland en de Hengelsportfederatie Oost -Nederland. Er waren
vertegenwoordigers namens de sportvisserij, gemeenten, terreinbeheerders en een
viswerkgroep aanwezig.
Na het welkomstwoord door heemraad André Nooteboom en een kort voorstelrondje
volgden enkele inhoudelijke presentaties. Roland van Aalderen sprak namens
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
2 van 8
Sportvisserij Nederland over het belang van samenwerking aan visstand en v isserij en
de rol van een VBC hierbij. Vanuit het waterschap sprak Gerard Willemsen over de
plaats van vissen in het waterschapbeleid en nut en noodzaak van een VBC.
Aanwezigen konden kansen en knelpunten benoemen waarna er aan de hand van
prikkelende stellingen gediscussieerd werd om ideeën en meningen over
visstand(beheer) te verkennen.
De uitkomsten van deze avond worden meegenomen om te komen tot een VBC
Veluwe. De komende maanden moet duidelijk worden hoe deze VBC eruit gaat zien en
hoe deze moet gaan functioneren. Deze afspraken worden vastgelegd in een
convenant. Naar verwachting is medio 2011 de VBC Veluwe een feit en kan worden
gestart met het opstellen van het Visplan. In de Keur van Waterschap Veluwe staat dat
het Visplan uiterlijk eind 2013 klaar moet zijn.
Aanwezigen (personen/organisaties volgens presentielijst, onvolledig)
H. Vlietstra De Snoek Harderwijk,
Dhr. Geerling De Snoek Harderwijk
H. Vlis TOG
Dhr. Brouwenhorst SBB
R. van Aalderen Sportvisserij NL
E. Piek HSFON
P. Beelen Sportvisserij NL
Dhr. Gerritsen HSF Voorst
Dhr. Heijink Voorst
Dhr. Bijsterbos De Snoekbaars
Dhr. Scheurs HSV Hattem
R. Schreuders TAUW
Y. Damstra Ecoloog WSVeluwe
Jan HSV Ontspanning
Jan van Werven HSV Vaassen
Jan Klooster HSV de Sportvisser Wapenveld
OKO dhr. van Amstel
De Prik
Gemeente Elburg
Plaatselijk Belang Terwolde
De Karper Brummen
G. Willemsen, WSVeluwe
A. Nieuwenhuis, WSVeluwe
A. Nooteboom, heemraad WSVeluwe
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
3 van 8
Opening
De avond wordt geopend door de heer Nooteboom, heemraad bij het Waterschap
Veluwe. Door middel van een korte inleiding heet hij alle aanwezigen van harte
welkom.
Doel van de avond is:
Elkaar meenemen in het oprichtingproces VBC-Veluwe
Zorgen voor draagvlak en enthousiasme
Kennis- en informatieoverdracht
Inventariseren van tips, suggesties en opmerkingen
Bijdrage nu en in de toekomst
Vervolg van het proces
Na deze inleiding volgt een kort voorstelrondje waarin de genodigden vertellen wie
hij/zij is en wat hun verwachtingen zijn van deze avond.
De meeste aanwezigen geven aan heel open ten opzichte van deze avond te staan en
hopen meer informatie te verkrijgen over een VBC en de oprichting ervan.
Doormiddel van presentaties worden de aanwezigen geïnformeerd over nut en
noodzaak van een visstandbeheercommissie en het vis- en waterschapsbeleid.
Samen werken aan de visstand en de visserij
Roland van Aalderen van Sportvisserij Nederland neemt de aanwezigen mee rondom
het visstand- en visserijbeheer.
Hij start zijn presentatie met een inleiding over de historie van het visstandbeheer.
Duidelijk wordt dat er in de afgelopen decennia veel is veranderd. Anno nu zijn de
rollen globaal als volgt verdeeld: het waterschap zorgt voor het visstandbeheer en de
visrechthebbende zorgt voor het visserijbeheer. De basis hiervoor is de visserijwet
waarin vermeld staat dat vis uitzetten en onttrekken is voorbehouden aan de
visrechthebbende.
Het oprichten van een VBC is een kernpunt van de Binnenvisserijwet.
Voor de meeste waterschapsgebieden is inmiddels een VBC ingesteld. Ook voor
rijkswateren moet een VBC worden opgericht. In 2013 zal er een visplan voor het
gebied Veluwe moeten zijn opgesteld door de VBC. Een visplan welke in
overeenstemming is met de KRW & Natura 2000.
Wat is een VBC?
Een VBC is een samenwerkingsverband, geen rechtspersoon. Het is een platvorm voor
goed overleg tussen de visrechthebbende en de waterbeheerder.
Deze samenwerking wordt geregeld in een convenant’. Het ondertekenen van dit
convenant is het startsein om met een VBC van start te gaan. Het convenant wordt
ondertekend door visrechthebbenden (sport en beroep), houders met schriftelijke
toestemming of machtiging en waterbeheerder. Bevoegdheden en
verantwoordelijkheden blijven zoals ze zijn maar door beter af te stemmen probeer je
winst te behalen.
De VBC is samengesteld uit vertegenwoordigers van sportvisserij, beroepsvisserij,
waterbeheerder, evt andere partijen en een adviseur. Om efficiënt te kunnen werken
wordt aanbevolen om een VBC uit maximaal 10 personen te laten bestaan.
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
4 van 8
De doelen van een VBC zijn o.a.
Betere samenwerking tussen de verschillende partijen,
Samen werken aan visstand beheer en visserij op basis van gezamenlijk
vastgestelde uitgangspunten
Overlegplatform over ‘’medegebruik’’: voorzieningen, visrechten,
toegankelijkheid e.d.
Hoe werkt een VBC?
Het opstellen en uitvoeren van een visplan is de kerntaak van een VBC. De
visserijmaatregelen moeten voortaan geregeld worden via een visplan. Het visplan
biedt transparantie. De visrechthebbende beschrijft wat er gedaan wordten
onderbouwd maatregelen. Het Waterschap toetst de maatregelen aan KRW - en
Natura2000 doelen. Dit leidt tot onderbouwde regelgeving.
Maar de VBC is ook een belangenbehartiger door o.a. overleg over visstandbeheer en
het verbeteren van visserijmogelijkheden.
Aan het einde van zijn presentatie geeft de heer Van Aalderen kort nog even aan wat
de sportvisser(ij) nodig heeft:
Juridische toegang tot vis en water door huur visrecht, machtiging en looprecht.
Fysieke toegang tot het water door te zorgen voor bereikbaarheid en toegankelijkheid
Zorgdragen voor een aantrekkelijke visstand door o.a. goede w aterkwaliteit en
-kwantiteit en de inrichting van het water.
De voordelen voor de sportvisserij van een VBC is op hoofdthema’s overlegvoeren in
een VBC, één aanspreekpunt hebben, belangen behartigen op regionaal niveau.
Vis in waterschapbeleid
Gerard Willemsen, gebiedscoördinator/aquatisch ecoloog bij waterschap Veluwe neemt
het presentatiestokje over en geeft een toelichting op het thema Vis in
waterschapsbeleid.
De heer Willemsen geeft aan dat de oprichting van een VBC Veluwe even heeft
geduurd omdat waterschap Veluwe relatief weinig viswateren heeft. Er zijn
voornamelijk viswateren in de Noordelijke en Zuidelijke IJsselvallei, de weteringen, de
Polder Oosterwolde, een aantal recreatieplassen en enkele stadswateren. In het
beheersgebied komen wel veel sprengen en beken voor met hoog ecologische
doelstellingen en specifiek ecologische doelstellingen, de zgn. HEN SED wateren.
In deze wateren komen beschermde en zeldzame soorten als beekprik en elris voor.
In de zaal hangen kaarten met daarop de zgn. A-watergangen en wateren met KRW
doelstellingen in het beheersgebied van waterschap Veluwe.
In de pauze is er gelegenheid voor de aanwezigen om door middel van gekleurde
briefjes op en aanmerkingen te plaatsen, wat er gemist wordt op de kaart of zaken die
goed gaan of anders kunnen.
Voor het waterschap gelden de huidige beleidskaders met betrekking tot vis &
visstand. Dit zijn o.a. Kaderrichtlijn water (KRW) en Natura2000 (beschermen van de
vissoorten en de instandhouding en uitbereiding van de habitat ). De Veluwe is het
grootse aaneengesloten Natura2000 gebied.
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
5 van 8
Waterschap Veluwe heeft de wettelijke verplichting om de ecologische doelstellingen
voor KRW waterlichamen te halen. Door het meten van de visstand wordt gekeken in
hoeverre de ecologische doelstellingen zijn gerealiseerd. Door verschillende
maatregelen te nemen als bijvoorbeeld het inrichten van natuurvriendelijke oevers, het
aanleggen van paaiplaatsen en het verbeteren van de waterkwaliteit probeert het
waterschap de opgelegde doelen te behalen.
Ook de Flora- en fauna wet, de nota Recreatief medegebruik en de Keur zijn
belangrijke beleidskaders voor het waterschap. Zo wordt de beleidsnota Keur g ebruikt
als toetsinstrument en is de nota Visbeleid uit 2007 het uitgangspunt voor het oprichten
van een VBC Veluwe
In de nota visbeleid is het volgende opgenomen:
Uitvoering ‘’Vis in waterschapsbeleid’’ / beleidskaders
Opheffen migratiebarrières
Inrichting watersysteem aanpassen op ‘’wensen vis’’
Onderhoud aanpassen op aanwezige vissoorten (gedragscode)
Visstandbeheer en opstellen/uitvoeren visplan  VBC
Monitoring (routinematig en projectmatig)
Het opheffen van migratiebarrières zorgt voor betere versprei dingsmogelijkheden voor
trekvissen, vergroting van de habitat, grotere soortendiversiteit, uitwisseling populaties
wat genetische versterking tot gevolg heeft en het minder kwetsbaar maken van
populaties.
In de nota Visbeleid wordt ook aandacht besteed aan de inrichting van het
watersysteem op de ‘wensen van de vis’ door het verbeteren van de vishabitats en het
aanpassen van het onderhoud op de aanwezige vissoorten.
Voor het waterschap is oprichting van een VBC belangrijk.
In de nota visbeleid staat dat het waterschap een integrale benadering van
visstandbeheer en structurele samenwerking met betrokken partijen middels een VBC
wil. Ook in de visie van het waterschap Samenwerken aan water komt dit tot uiting.
Het oprichten van een VBC is de integrale benadering van het visstandbeheer en het
uitwisselen van kennis en informatie.
Doel: voor eind 2013 is er een visplan opgesteld en kan deze uitgevoerd worden.
Een van de aanwezigen maakt de opmerking dat het terugzetten van vis in IJssel
verboden schijnt te zijn en hij wil weten of dit juist is.
Gerard Willemsen geeft aan dat de IJssel valt onder het beheer van Rijkswaterstaat en
het waterschap hierop dus geen antwoord kan geven.
Ed Piek van Hengelsportvereniging Oost-Nederland vraagt de aanwezigen op dit soort
meldingen/opmerkingen door te geven aan HSFON zodat er in gezamenlijkheid wat
aan gedaan kan worden cq op gereageerd kan worden.
Tevens wordt aangegeven dat in kader van de nu lopende Ruimte voor de Rivier
projecten bij droogvallen aandacht wordt besteed aan het terugzetten.
Vanuit de zaal wordt aangevuld dat vanuit dierenwelzijn men verplicht is vis terug te
zetten waar deze vandaan komt. Er horen geen gebiedsvreemde vissen terugzet te
worden.
Pauze
Er volgt een korte pauze waar gelegenheid is voor drinken van koffie/thee.
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
6 van 8
Stellingen
Ed Piek (HSFON) geeft aan dat het voor de pauze voornamelijk is gegaan over
visstandbeheer.
Er is de afgelopen jaren veel veranderd in de visstand. Veel maatregelen komen vanuit
Europa maar de organisatie is ook benieuwd naar de reacties van de aanwezigen.
Daarom zijn er een aantal prikkelende stellingen bedacht bedoeld om de aanwezigen
reacties te ontlokken en gezamenlijk te discussiëren.
Stelling 1
De visstand in het Apeldoorns kanaal is zo slecht dat het geen zin meer heeft daar
visrechten te huren.
Het Apeldoorns kanaal groeit daar hellemaal dicht en er staan hekken voor, waardoor
het niet meer visbaar is. De vraag is hoe we dit beter kunnen maken?
Het heeft geen zin om vis uit te gaan zetten, want de beroeps vissers zouden hier
alleen profijt van hebben. Het moet weer zo worden dat je gewoon vissen kan vangen
en dat het kanaal geen halve meter diep is en glashelder.
Kanaal zou weer bevaarbaar gemaakt moeten worden. Dit zou voor sportvissers een
positief effect hebben op de visstand.
Jeugd zou weer moeten kunnen vissen op het Apeldoorns kanaal zoals het begin jaren
70 was. De uitdaging ligt er in de jeugd weer een mooie visstand te geven op het
Apeldoorns kanaal.
Stelling 2
De hengelsport maakt een overzicht van de meest gebruikte visplekken. Deze worden
door het waterschap volledig opengesteld en goed onderhouden. De overige plaatsen
mogen dan niet meer worden gebruikt door sportvissers.
Er komt een reactie uit de zaal dat hij het er niet mee eens is dat sport vissers op
plekken niet meer zouden mogen vissen.
Plekken moeten wel toegankelijk gehouden worden. Het moet niet zo zijn dat je op een
paar plekken wel mag vissen en op de andere weer niet.
Hotspots aanwijzen en onderhouden is een goede mogelijkheid maar de rest moet wel
bruikbaar blijven. Samen ben je verantwoordelijk voor de inrichting en toegankelijkheid.
Stelling 3
De monitoring van vissen is geen taak van het Waterschap.
Hengelsportvereniging vraagt zich af of het Waterschap geïnteresseerd is in monitoring
in een dure kwestie. Dit is een samenspel tussen hengelsport en waterschap.
Beiden hebben belang bij inzicht in de visstand.
Hengelsportvereniging oost Nederland geeft aan dat er een monitoringsploeg actief is.
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
7 van 8
Stelling 4
Visstandbeheer op de Veluwe is meer dan beheer van visserij alleen. Ecologische
(vis)doelen zijn minstens net zo belangrijk bij het visstandbeheer. Een VBC heeft
meerwaarde bij het bereiken van (verdergaande) ecologische (vis)doelstellingen (KRW,
HEN, N2000)
De zaal kan dit beamen.
Wanneer je de maatregelen niet op tijd of voldoende genomen wordt kun je hiervoor in
de toekomst door europa afgerekend worden. Het is geen inspanningsverplichting
maar een resultaatverplichting.
Ook vanuit de provinciale doelstellingen (HEN) of Natura 2000 moeten de maatregelen
ook op de juiste mannier door de waterschappen genomen worden.
Visstandbeheer en ecologische doelen:
Waterschap heeft te maken met duidelijke ecologische doelen.
Waterschap wil als waterbeheerder samen af te stemmen om doelen te bereiken.
HSFON geeft aan dat het doel moet zijn: het huis van de vis moet het huis van de vis
blijven.
Stelling 5
Elke vorm van visserij moet worden getoetst aan het Visplan. Het waterschap staat
visserij alleen toe op basis van een door het waterschapsbestuur vastgesteld Visplan.
We moeten opletten dat we niet altijd de braafste van de klas willen zijn. Soort visserij
moet worden getoetst aan het visplan.
Waterschap wil met alle gebruikers en eigenaren een visplan opstellen.
Waterschap wil op basis van het visplan om te gaan met beroeps - en sportvisserij.
Gezamenlijk moeten we tot een doel komen.
Wel een plan opstellen welke gedragen word door alle partijen.
Stelling 6
Een slagvaardige VBC bestaat uit een kerngroep van max. 6-10 personen, waarbij alle
belangen (in-) direct vertegenwoordigd zijn.
Om het gebied goed te laten vertegenwoordigen heb je een rayonleider nodig. Iemand
afvaardigen die het gebied goed kent.
Samenvatting
Voor Waterschap Veluwe is dit de eerste keer dat er een VBC- vergadering wordt
georganiseerd. Tauw is gevraagd om Waterschap Veluwe te ondersteunen bij de
samenwerking. Wanneer er vragen en-/of opmerkingen zijn kun je deze aangeven bij
het Waterschap of bij de visverenigingen.
Vervolg:
Medio 2011 zal de ondertekening zijn om de convenant te realiseren.
Datum
Onderwerp
Blad
7 oktober 2010
Informatiebijeenkomst VBC Veluwe
8 van 8
Afsluiting
Andre Nooteboom geeft een samenvatting van de avond. Hij bedankt de aanwezigen
dat zij in zulke grote getallen hier heen zijn gekomen en voor hun inbreng. Hij hoopt
dat iedereen zijn zegje heeft kunnen doen.
Uitgebreide informatie over een VBC is te vinden op www.visstandbeheercommissie.nl