pdf, 04 01 2017Artikel Infinance

PENSIOEN
AUTEUR ALEX KLEIN
PIM KROES
Lijfrentespecialist bij SynVest
Met de huidige lage rente is het met ‘normaal’
banksparen lastig pensioen opbouwen. De adviseur
die niet óók de beleggingscomponent binnen
banksparen meeneemt in zijn advies, doet zijn klant
echt tekort, zegt Martin van Gooswilligen, directeur
SynVest Asset Management.
Kijk naast het
beleggersprofiel ook
naar doel en horizon
Adviseur valt al
snel terug in de
traditionele keuzes
36
In Finan ce.nl
D
e klant weet vaak niet weet wat er
allemaal mogelijk is met banksparen. Dat komt volgens Van Gooswilligen omdat er in de media
en bij tussenpersonen vooral
aandacht is voor (verzekerde)
garantieproducten en banksparen.
“De beleggingsvariant binnen
banksparen – zoals wij die aanbieden voor pensioenopbouw en in de uitkeringsfase – wordt vrijwel nooit onder de
aandacht gebracht. De naam banksparen is wat dat betreft
ook wel misleidend. Naast de mogelijkheid om middels
een soort van geblokkeerde spaarrekening kapitaal op te
bouwen, kun je binnen het bankspaarregime ook kapitaal
opbouwen door te beleggen. Je kunt er ook voor kiezen
een polis op te splitsen in een bankspaardeel en bankspaarbeleggingsdeel.”
Onbekend maakt onbemind, dat geldt zeker ook voor de
beleggingsmogelijkheid binnen banksparen. Juist omdat er
zo weinig aandacht voor is, zijn mensen argwanend op het
moment dat ze er wel iets over horen of lezen. Tel daarbij op
dat de gemiddelde consument van nature terughoudend is
als het om beleggen gaat. Toch merkt Van Gooswilligen hier
wel een kentering. “Mensen willen uiteindelijk graag rendement halen. Dat is nu al geruime tijd wat lastig door de lage
rentestand. Je merkt nu dat mensen toch verder gaan kijken
en ook beleggen als serieuze optie in overweging nemen om
een beter rendement te behalen. Wij kunnen geen garanties
geven, maar wel informatie en duidelijkheid. Er zijn maar
weinig aanbieders die lijfrente, aanvullend pensioen en vrije
vermogensopbouw combineren met overzichtelijk en begrijpelijke fondsen. Je kunt wel degelijk risicomijdend beleggen,
ofwel verstandig beleggen, mits dit in duidelijke taal wordt
uitgelegd. SynVest is in 2005 opgericht en wij bieden een
beperkt aantal, elkaar aanvullende
beleggingsfondsen aan. Fondsen die
we stuk voor stuk helder kunnen
uitleggen. Bij ons dus geen opties,
speeders, turbo’s of andere exotische
beleggingen. Op het moment dat
mensen begrijpen waarin een fonds
belegt, dan kunnen ze ook beter een
inschatting maken van het risico.
Beleggen kan ook veilig gebeuren,
mits de condities ervoor zorgen dat
de risico’s zoveel mogelijk worden
beperkt.”
Beleggen in uitkeringsfase
Er zit volgens Pim Kroes, lijfrentespecialist bij SynVest, ook een
duidelijk casual verband tussen een
lage rente en het rendement op bijvoorbeeld de beleggingscategorieën
aandelen en vastgoed. De lage rente
die de consument zo treft, is volgens
hem juist voor die categorieën over
het algemeen heel goed. Bij obligaties
moet je juist weer oppassen bij een
lage rentestand omdat bij een stijging
van de rente de koersen dalen. Beleggen in de opbouw- of uitkeringsfase
van een pensioen is goed te doen
als je horizon maar lang genoeg is,
dat wil zeggen minimaal vijf jaar.
Beleggen in de uitkeringsfase klinkt
wellicht wat vreemd, maar vergeet
niet dat de beleggershorizon van een
gepensioneerde ook nog lang kan
Met SynVest beleggen
IN DE OPBOUW- EN
UITKERINGSFASE
zijn. Tussen 65 en 80 zit nog 15 jaar.
Waarom zou je dan vol in obligaties
gaan bij de aankoop van je pensioen?
Dat doe je alleen als je vermogenspositie het niet toestaat om een risico
te lopen. Met een langere beleggingshorizon en een goede vermogenspositie kun je als 65-jarige prima
voor een combinatie van veilig op de
korte termijn en risicovoller voor de
langere termijn kiezen, zegt Kroes.
Complex regime
Er zijn meerdere aanbieders die binnen banksparen ook de mogelijkheid van beleggen aanbieden tijdens
de opbouwfase van het pensioen.
Bij de uitkeringsfase ligt dat anders,
vooral omdat dit administratief
nogal wat vraagt van een aanbieder.
Kroes: “Dat komt door de complexiteit van het regime. Een uitkering
moet je baseren op het zogenoemde
U-rendement en units. Dat betekent
bijvoorbeeld dat je in de uitkeringsfase elke uitkering opnieuw moet
berekenen aan de hand van het
daadwerkelijk behaalde rendement.
Een continue herberekening van
de uitkering dus. Dat is een proces
dat veel partijen administratief niet
aankunnen vermijden omdat ze die
markt te klein vinden. Vergeet ook
niet dat met name de grote partijen
veel meer kunnen verdienen aan
een gegarandeerde uitkering. Ze
halen relatief goedkoop geld binnen
en zetten dat weer uit bij hypotheken. Die marges zijn groot, maar
voor het publiek niet zichtbaar. Als
beleggingsinstelling moet je wel alle
kosten kenbaar maken.”
Lifecycle beleggen
Met lifecycle beleggen (kort gezegd
het risicovoller beleggen aan het
begin en risico-afbouw naarmate
de pensioenleeftijd nadert) bied
je mensen in feite zeer heel lage
kosten vermogensbeheer aan. In het
algemeen wordt het risico dat een
deelnemer loopt bij lifecycle beleggen aan de hand van het vastgestelde
beleggersprofiel van de belegger
bepaald. Iets waar de markt volgens
Kroes soms iets te krampachtig aan
wil vasthouden. “Stel iemand komt
uit op het risicoprofiel defensief. Of
je dan 25 of 50 jaar oud bent, het
product wordt afgestemd op dat
risicoprofiel: defensief. Wij vinden
dat een lifecycle product zich moet
kunnen aanpassen aan de ontwikkeling van de klant. Iemand van vijftig
met een defensief profiel zal voor een
veel groter deel in obligaties beleggen
dan iemand van 29 aan het begin van
de rit . Zo iemand heeft nog ruim
dertig jaar te gaan. Natuurlijk is dit
voor een adviseur een dilemma. Het
SynVest werkt samen
met circa 150 pensioenadviseurs. Ook daar
merkt Van Gooswilligen
een terughoudendheid
als het om beleggen
gaat. Toch zou hij graag
zien dat de adviseur
de optie beleggen bij
banksparen expliciet
meeneemt als optie in
zijn pensioenadvies.
beleggingsprofiel of de kennis en ervaringstoets
wijst tenslotte defensief aan. Wijk je daarvan af,
dan neem je dus een risico. Dat is precies wat
wij gaan ondervangen met ons lifecycle model
op basis van de moderne portefeuilletheorie
(MPT) van Markowitz. Daarbij plaats je iemand
van 29 met een defensief beleggersprofiel aan het
begin toch meer in aandelen en dit volgens een
bewezen en actuarieel onderbouwd model. De
theorie bepaalt dat je de vermogensbestanddelen
zo samenstelt dat er in alle marktomstandigheden een onderdeel is dat goed kan presteren. Het
beleggingsprofiel van een klant is belangrijk, maar
dat is zijn beleggingshorizon en beleggingsdoel
ook bij het bepalen van een goede risicoafweging.
Zolang je een afwijking maar goed kunt uitleggen en onderbouwen. Ook bij het voldoen aan de
zorgplicht bieden wij de adviseur een uitgebreide
ondersteuning aan.”
Advies is lastig
Pensioen is een lastig product om te adviseren.
Ondanks de versobering van de werkgeverspensioenen of het grote aantal zzp'ers is er bij veel
mensen weinig belangstelling voor het onderwerp pensioen. Betalen voor een advies over een
onderwerp dat niet interessant wordt gevonden
is een lastig verhaal. Van Gooswilligen vraagt
zich weleens af of het provisieverbod op dit soort
‘breng’-producten nu wel zo’n verstandige keuze
is geweest. “De consument wil niet betalen en
de adviseur heeft geen prikkel om de consument
te interesseren voor zijn pensioen. Resultaat is
dat niemand dus iets doet. Een model waarbij
de adviseur een vaste basisvergoeding ontI nFinance.nl 37
SPOTLIGHT
MARTIN VAN GOOSWILLIGEN
Directeur SynVest Asset Management
Je kunt wel degelijk
risicomijdend
beleggen
vangt, ongeacht welk product of aanbieder hij adviseert,
zou een goede oplossing kunnen zijn om dit probleem te
doorbreken. Nu wordt er nauwelijks aanvullend pensioen
polissen verkocht. Dat gaat grote problemen geven als in
de toekomst blijkt dat consumenten en zelfstandigen niet
voldoende aanvullend pensioen hebben opgebouwd. Maar
dan is het wel te laat! Pensioen heeft een hele lage attentiewaarde en de gemiddelde consument zal gemotiveerd
moeten worden om ernaar te kijken. Dat is een bewezen feit
waar de overheid iets mee moet doen, vinden wij.”
Adviseurs
SynVest werkt samen met circa 150 pensioenadviseurs. Ook
daar merkt Van Gooswilligen een terughoudendheid als het
om beleggen gaat. Toch zou hij graag zien dat de adviseur de
optie beleggen bij banksparen expliciet meeneemt als optie in
zijn pensioenadvies. In gesprekken met adviseurs merkt hij
dat dit toch een lage attentiewaarde heeft. “De pensioenproducten met beleggingscomponent die wij aanbieden vinden
ze in de kern fantastisch, maar
vervolgens adviseren ze het niet
aan de klant. Dat heeft deels te
maken met de complexiteit die
ze ervaren in combinatie met de
zorgplicht. Adviseurs hebben het
druk en hebben daardoor niet de
tijd om zich goed in het product
te verdiepen. Het kost meer tijd
om het aan de klant uit te leggen
en dan vallen ze al snel terug in
de traditionele keuzes. Alleen
38
In Finan ce.nl
EVALUTATIE
PROVISIE
VERBOD
IN 2017
hoeft dat niet altijd de beste keuze
voor de klant te zijn. Wij merken dat
er wel degelijk belangstelling voor
onze producten is als mensen het zelf
tegenkomen in hun zoektocht naar
een beter rendement. Ze nemen dan
contact met ons op en dat vinden wij
een gemiste kans voor het intermediair. Garantie- en gewone bankspaarproducten zijn online makkelijk en
goedkoop vergelijkbaar, dat weten
ook steeds meer consumenten.
Zorg als adviseur dat je de klant
breder adviseert en meer biedt dan
de vergelijkingssites voor lijfrentes
en pensioenen de klant tegen lagere
tarieven aanbieden.”
STICHTING
VERLIESPOLIS
opgeheven
Stichting Verliespolis, een initiatief van
Vereniging Eigen Huis en de VEB, is
geliquideerd. Het in standhouden van
Verliespolis zou volgens de stichting jaarlijks tienduizenden euro’s kosten, terwijl
de Stichting nauwelijks noemenswaardige
toekomstige activiteiten heeft. Door het
sluiten van collectieve regelingen met alle
grote verzekeraars zijn de mogelijkheden
voor Verliespolis om eventuele juridische
stappen tegen diezelfde verzekeraars te
zetten vrijwel uitgesloten. Verliespolis
heeft zich sinds de oprichting in 2006
ingespannen om collectieve regelingen
te treffen voor grote groepen klanten met
een beleggingsverzekering. Dit resulteerde in de
jaren 2008-2011 in hoofdlijnenakkoorden met achtereenvolgens
Delta Lloyd, Nationale-Nederlanden, ASR, SNS Reaal, Aegon,
Loyalis, ABN Amro Verzekeringen, Achmea en Cordares. Deze
hoofdlijnenakkoorden zijn vervolgens in 2010-2012 verder uitgewerkt in gedetailleerde vaststellingsovereenkomsten.
Schuldenlast
Per eind 2016 resteert een negatief eigen vermogen van ongeveer
270.000 euro. Vereniging Eigen Huis en de VEB hadden ter financiering van Verliespolis elk een achterstelde lening van 340.000
euro verstrekt, die de verenigingen nu deels zullen afschrijven.
HET RISICO van
een hoger eigen risico
HOW TO FIX
THE FUTURE
ANTICIPEREN OP LIFE EVENTS
DINSDAG 30 MEI 2017
Het verhoogde eigen risico waar steeds meer verzekerden voor kiezen,
levert bij de meeste zorgverzekeraars pas vanaf het derde jaar financieel
voordeel op. Dat blijkt uit berekeningen van MoneyView. Het grootste
financiële risico zit in het eerste verzekeringsjaar. Met een korting van
20 euro per maand (240 per jaar) zijn de potentieel extra kosten in het
eerste verzekeringsjaar 260 euro (500 min 240). Als het eigen risico in
het eerste jaar niet wordt aangesproken, zijn de potentieel extra kosten in
het tweede jaar nog maar 20 euro (500 min 480). In het derde jaar wordt
in dit voorbeeld financieel voordeel behaald, zelfs als dan het volledige
eigen risico alsnog moet worden betaald. Het hangt van de hoogte van
de korting af wanneer het omslagpunt wordt bereikt. Bij 19 basisverzekeringen ligt het omslagpunt al in het tweede jaar.
I nFinance.nl 39