Titel - GGZ NHN

De psycholoog binnen een FACT-wijkteam
Plaats psycholoog binnen F-ACT
Een FACT-wijkteam heeft in de regel een ‘eigen’ psycholoog, voor ongeveer 4 dagen per week. Hij
neemt deel aan het dagelijkse FACT-bordoverleg en de behandelplanbesprekingen en is voor
collega's en cliënten makkelijk bereikbaar. De psycholoog ziet de cliënten van het team bij wie op dat
moment psychologische behandeling of diagnostiek nodig is. De psycholoog heeft verschillende
taken, die niet altijd uniek zijn voor zijn discipline, maar die hij vanuit zijn specifieke deskundigheid
uitvoert. De 5 kerntaken van de psycholoog zijn:
- Behandeling
- Diagnostiek
- Ondersteuning van het team
- Innovatie
- Wetenschappelijk onderzoek.
Een psycholoog in een FACT-team is een GZ-psycholoog of klinisch psycholoog
Wanneer krijg je als cliënt met de psycholoog te maken?
Behandeling
Cliënten die vallen onder een FACT-wijkteam hebben vaak meervoudige en complexe problemen, op
verschillende levensgebieden. Dit maakt nauwe samenwerking met de andere disciplines belangrijk.
Op die manier lukt het om een goede en complete behandeling te bieden. Naast het verminderen van
psychische klachten, is het bevorderen van herstel vaak een doel. De psycholoog is goed op de
hoogte van bewezen effectieve behandelingen en past deze toe. Vaak zijn dit individuele therapieën,
daarnaast ook groepsbehandeling en systeembehandeling. Voorbeelden zijn: cognitieve
gedragstherapie, EMDR, schematherapie, Metacognitieve Training (MCT), groepsbehandeling voor
mensen die stemmen horen. De groepsbehandelingen worden vaak samen met een andere discipline
gegeven, bijvoorbeeld een ervaringswerker of een cognitief gedragstherapeutisch werker (CGW-er).
Ook geeft de psycholoog internetbehandelingen.
Diagnostiek
De diagnostiek die de psycholoog verricht is vaak zowel verklarend (hoe steekt de problematiek in
elkaar, hoe wordt het in stand gehouden, wat is de rol van de omgeving), als beschrijvend (DSM
classificatie). Om tot een diagnose te komen maakt een psycholoog gebruik van gesprekken,
gestructureerde interviews en/of psychologische testen. Voorbeelden zijn: intelligentieonderzoek,
persoonlijkheidsonderzoek, neuropsychologisch onderzoek en onderzoek naar ADHD en autisme.
Behalve bij individuele problematiek kan de psycholoog ook diagnostiek verrichten t.a.v. systemen
(waar patiënten een onderdeel van zijn?), gezinnen, teams en afdelingen.
Wat doet de psycholoog nog meer?
Ondersteuning van het team
De psycholoog heeft, net als de ervaringswerker, veel aandacht voor herstel en brengt dit onder de
aandacht in het team. Dit komt omdat de psycholoog van nature meer is gericht op psychologische
processen van de cliënt en diens wensen, in plaats van snel in acties te denken. Het timen en
inschatten van de herstelmogelijkheden van de cliënt en zijn of haar netwerk, is een belangrijk
aandachtsgebied. Ondersteuning kan ook bestaan uit: meegaan naar de cliënt met de casemanager
bij bepaalde vragen, specifieke interventies ter ondersteuning van een IPS-traject, consultatie aan
woonvormen, activiteiten in het kader van bij- en nascholing.
Wetenschap
Uitgangspunt is dat de psycholoog zich bezig houdt met zaken waar wetenschappelijk bewijs voor is;
hij is een ‘bewaker van Evidence Based Practices’. In de regel zal hij behandelingen uitvoeren die zijn
aanbevolen in de verschillende Multidisciplinaire Richtlijnen (bijvoorbeeld de MDR Schizofrenie).
Daarnaast zijn er natuurlijk interventies waar nog weinig of geen onderzoek naar is verricht, terwijl ze
veelbelovend zijn (nieuwe interventies en interventies met het keurmerk Good Clinical Practice, zoals
modules die bijdragen aan rehabilitatie en herstel). Deze horen dan systematisch geëvalueerd te
worden en hier levert de psycholoog een bijdrage aan. Regelmatig nemen psychologen uit de
FACT-wijkteams deel aan wetenschappelijke onderzoeken, veelal therapie-effectonderzoek naar
groeps- of individuele behandeling. Ook heeft de psycholoog doorgaans een rol in de implementatie
en borging van Routine Outcome Monitoring (ROM).
Innovatie
De psycholoog is actief in het ontwikkelen, beschikbaar maken en evalueren van nieuwe behandel- en
trainingsmodules voor cliënten. Vanuit deze rol neemt hij ook deel aan divisiebrede werk- en
projectgroepen, die tot doel hebben om richtlijnen doelmatig te implementeren of procedures te
ontwikkelen die diagnostische en behandeltrajecten verbeteren. De psycholoog kan dit zowel binnen
als buiten de eigen instelling doen.
Tot slot
Het vak van FACT-psycholoog is een vak apart. De kracht van FACT is gelegen in de gedeelde
caseload en flexibiliteit in het zorgaanbod, voor mensen met ernstige en complexe problematiek.
Een FACT-psycholoog is een psycholoog die krachten in en om de cliënt weet te herkennen en te
versterken. Verder houdt hij er van om samen te werken met andere disciplines en om veel
verschillende taken en rollen tegelijk te vervullen.