solgar professional

solgar professional
Vitamine D: nieuwe inzichten,
veiligheid en noodzaak van
hogere doseringen.
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
De snel toenemende aandacht voor de rol
van vitamine D door de gezondheid heeft
geleid tot een steeds verder toenemende
stroom aan wetenschappelijke publicaties
over deze stof. Nieuwe gegevens tonen niet
alleen de belangrijke functies buiten het
skelet aan, maar laten tevens zien dat de
behoefte aan deze vitamine voor een optimale gezondheid beduidend hoger is dan
tot nu toe werd aangenomen. In deze editie
van de Solgar Professional wordt daarom
ingegaan op de nieuwste inzichten in de
werking van vitamine D, de spiegels die
noodzakelijk zijn voor een optimaal effect
en de veiligheid van het gebruik van beduidend hogere doseringen dan tot nu toe
gebruikelijk.
Aanbevolen inname volledig
achterhaald
Recente inzichten in de functies van vita­
mine D hebben er toe geleid dat de serum­
spiegel van vitamine D die als wenselijk
wordt gezien, nu beduidend hoger is dan
voorheen. Het is zeker interessant om de
wijze na te gaan waarop tot voor kort de
aanbevolen inname van vitamine D is vast­
gesteld.
De eerste adviezen voor de inname van
deze vitamine bij kinderen en zuigelingen
zijn gebaseerd op de inname van vitamine
D in de vorm van levertraan, om rachitis
(Engelse ziekte, vergroeiing van de been­
deren door een ernstig tekort aan vitamine
D) te voorkomen. De gebruikelijke dose­
ring levertraan (1 theelepel per dag) kwam
overeen met ongeveer 400 IE (10 µg) vita­
mine D. Omdat dit voldoende was om het
ontstaan van rachitis te voorkomen1 werd
dit het officiële advies voor kinderen en
zuigelingen in de VS2. In 1963 stelde een
commissie van deskundigen de aanbevo­
len inname voor volwassenen vast zonder
dat hier verder onderzoek aan voorafging.
Slechts op basis van anekdotisch ‘bewijs’
werd een hypothese opgesteld dat volwas­
senen slechts een kleine hoeveelheid vita­
mine D nodig hadden: het advies van 200
IE (5 µg) per dag dat hieruit voortvloeide
was alleen bedoeld om er voor te zorgen
dat volwassenen ‘in ieder geval een kleine
hoeveelheid vitamine D met de voeding
binnenkregen’3. In Engeland werd de aanbe­
volen inname van deze vitamine voor vol­
wassenen zelfs op 100 IE (2,5 µg) gesteld
op basis van de bevindingen bij 7 vrouwen
met een ernstige osteomalacie door inade­
quate voeding, waarbij deze dosering een
therapeutisch effect had4. Deze inname
niveaus werden overigens allemaal vastge­
steld op een moment dat het bepalen van
25-OH-vitamine D, de belangrijkste marker
voor de hoeveelheid vitamine D in het
lichaam, nog helemaal niet mogelijk was.
Onderzoek naar de effecten van deze ge­
adviseerde innamen bij kinderen en vol­
www.solgar.nl
Er kleeft echter ook een nadeel aan deze
benadering, omdat de serumspiegel van
PTH varieert onder invloed van het
dieet, tijdstip van de dag op het moment
van bloedafname voor onderzoek, nierfunc­
tie en mate van lichamelijke activiteit8-11.
wassenen zijn intussen uitgevoerd. Hierbij
blijkt dat de geadviseerde dosering (400
IE) bij zuigelingen inderdaad resulteert in
een significante stijging van de hoeveel­
heid vitamine D in het bloed. Inname van
400 IE per dag resulteerde bij alle kinderen
in een serumspiegel van 50 nmol/L 25-OHvitamine D, waarbij bij zuigelingen met een
laag geboortegewicht zelfs een concentra­
tie van 150 ng/ml werd gevonden5. Studies
naar de effecten van de inname van 400 IE
per dag door volwassenen laten echter een
geheel ander beeld zien. In studies blijkt
deze dosering geen invloed te hebben op
de concentratie van 25-OH-vitamine D in
het bloed: in diverse onderzoeken daalde
deze concentratie zelfs5,6. In een onderzoek
onder niet-westerse immigranten in Enge­
land werd gevonden dat een dosering van
800-1600 IE vitamine D per dag gedurende
de gehele zwangerschap resulteerde in
serumspiegels van 25-OH-vitamine D van
28 +- 15.8 nmol/L, wat nog steeds een
tekort aan vitamine D betekent7. Deze hui­
dige adviezen voor inname van vitamine D
zijn dus volkomen inadequaat om tekorten
aan vitamine D te voorkomen of op te heffen.
Studies die de relatie onderzochten tussen
de serumspiegel van vitamine D en bot­
dichtheid, fractuurrisico, spierfunctie, tand­
vleesaandoeningen en de preventie van
darmkanker laten zien dat serumspiegels
van 90-100 nmol/L wenselijk zijn voor een
optimale bescherming12-73.
Vitamine D en Kanker
Preventieve effecten van een hogere bloot­
stelling aan zonlicht en / of een hogere
vitamine D-spiegel in het bloed zijn be­
schreven voor o.a. darm-, borst-, long- en
prostaatkanker en leukemie74-100.
Op dit moment zijn helaas nog maar wei­
nig gegevens bekend over een eventuele
rol voor vitamine D bij de behandeling van
kanker. Klinische studies zullen hierin dui­
delijkheid moeten scheppen. Vele cel- en
dierexperimenten hebben echter al geduid
op een positief effect van vitamine D (als
1,25-diOH-vitamine D) in combinatie met
diverse vormen van chemotherapie, waar­
bij het belangrijk is dat een hoge dosering
wordt gegeven101. Verdere gegevens over
de inname van vitamine D-3 als supplement
en de effectiviteit van kankertherapie ont­
breken echter.
Wel zijn effecten van vitamine D beschre­
ven op de bijverschijnselen van deze be­
handelingen. Zo blijken vrouwen met een
serumspiegel van > 40 nmol/L 25-OH-vita­
mine D maar liefst 88% minder kans te heb­
ben op gewrichtspijn bij de nabehandeling
van borstkanker met aromataseremmers
zoals Arimidex. Gewrichtspijn is een van de
meest voorkomende bijwerkingen en leidt
vaak tot het staken van het gebruik van
dergelijke medicatie102. Tekort aan vitamine
D speelt overigens ook een belangrijke rol
in het ontstaan van botontkalking bij vrou­
wen die voor borstkanker behandeld wor­
den103,104.
RR (95% CI)
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
Vaststelling van de optimale serumspiegel van vitamine D
Tot voor kort werd het effect van vitamine
D op het bijschildklierhormoon PTH
(parathyreoïdhormoon) gezien als een
marker voor de aanwezigheid van voldoen­
de vitamine D in het lichaam. Bij een rela­
tief tekort aan vitamine D stijgt de hoeveel­
heid PTH in het serum, wat gepaard gaat
met een toegenomen verlies van botmassa.
Median 25(OH)D concentration (nmol/L)
2
LEESTIP
Effecten op prostaglandinen
Onderzoek heeft aangetoond dat prosta­
glandinen een belangrijke rol spelen bij het
ontstaan en de progressie van vele soorten
tumoren, waaronder prostaattumoren105-107.
Prostaglandinen stimuleren tumorvorming
o.a. door het stimuleren van de celde­
ling, het verminderen van apoptose, het
bevorderen van de vorming van nieuwe
bloedvaatjes en het activeren van carci­
nogenen108,109. Vitamine D heeft invloed
op meerdere genen die betrokken zijn bij
de effecten van prostaglandinen, met een
vermindering van de ontstekingsreactie tot
gevolg. Deze effecten berusten o.a. op een
verminderde productie en een verhoogde
afbraak van prostaglandinen en een ver­
mindering van hun effect door invloed
op de receptor voor deze ontstekings­
mediatoren110. Naast de invloed op tumor­
vorming hebben deze effecten natuurlijk
ook invloed op ontstekingsreacties.
Voedingpiramide
Als basis voor een gezon­
de voeding wordt door
het Voedingscentrum de
‘Schijf van Vijf’ gehan­
teerd, maar hoe gezond
is dit eigenlijk? Het
Voedingscentrum accep­
teert dat de aanbevolen
voeding niet voldoende
vitaminen en mineralen
levert. Daarbij geeft het Voedingscentrum niet
altijd de gezondste keus, zo stellen orthomole­
culair diëtisten Louise Witteman en Mirjam Bak­
ker. Daarom schreven zij het boek ‘Voedings­
piramide’. Eten volgens deze voedingspiramide
levert alle ingrediënten voor een lekkere en
gezonde voeding die aansluit bij een natuur­
gerichte manier van werken.
Voor wie?
‘Voedingspiramide’ is geschreven voor ieder­
een die zijn lichaam in balans wil brengen en
houden. Voor iedereen die verder kijkt dan de
ogenschijnlijk gezonde light-producten, halva­
rine en producten met het ‘ik kies bewust’ logo.
En die wil weten hoe men gezond eet met pure
producten zoals roomboter, noten, groente
en fruit.
Vitamine D en het immuunsysteem
De ontdekking van de rol van vitamine D
in het immuunsysteem wordt door velen
gezien als één van de belangrijkste ont­
dekkingen van de afgelopen tijd. Deze
nieuw ontdekte functies hebben vooral te
maken met tolerantie voor antigenen en
het controleren van de reacties van het
immuunsysteem. Omdat vele ernstige aan­
doeningen worden gekenmerkt door on­
gewenste reacties van het immuunsysteem
(auto-immuunaandoeningen, allergieën) of
overmatige ontstekingsreacties is een goed
begrip van de invloed van vitamine D van
groot belang voor iedereen die met derge­
lijke aandoeningen te maken heeft.
Gezonde voeding; de basis voor iedere
effectieve therapie!
Gezond en bewust eten is een uitdaging die
vraagt om enige kennis over voeding. Kennis
die bij velen ontbreekt. De voedingspiramide is
de manier om cliënten eenvoudig te informeren
over gezond en lekker eten.
Meer informatie is te vinden op de site
www.voedingspiramide.nl. Het boek is te koop
via de website en bij de (online) boekwinkel.
Vitamine D en dendritische cellen
Dendritische cellen (DC’s) spelen een zeer
belangrijke rol in het specifieke immuun­
systeem. Zij zijn in staat om antigenen op
te nemen en deze aan overige onderdelen
van het immuunsysteem te presenteren.
Zij bevinden zich in hun onrijpe vorm in
vele weefsels en organen, waar zij als een
soort bewakers functioneren. In deze on­
rijpe vorm hebben zij een hoog vermogen
om antigenen op te nemen, maar een laag
vermogen om andere cellen van het im­
Titel: Taal: Auteurs:
ISBN: 3
Voedingspiramide (2010)
Nederlands
Louise Witteman en Mirjam Bakker
978-90-9025492-0
VITAMINE D IN HOGE DOSERING
muunsysteem te stimuleren. Rijping vindt
plaats wanneer deze cellen met een antigen
in contact komen. In dit proces produceert
de cel een aantal oppervlakte-eiwitten dat
helpt om o.a. T-cellen te stimuleren.
Vitamine D-3, 25 µg (1000 IE) n
ieuw
Effectieve dag­dosering
Vitamine D in hoge
dosering uit zuivere
bron
Wanneer het immuunsysteem wordt gecon­
fronteerd met een antigen begint de eerste
immuunrespons. Eén onderdeel van deze
reactie is het opnemen van het antigen
door zogenaamde antigenpresenterende
cellen (APC’s), waartoe de dendritische
cellen behoren. Deze cellen presenteren
vervolgens het antigen aan het immuun­sys­
teem. B-lymfocyten kunnen vervolgens na
herkenning van de structuur beginnen met
de productie van antilichamen. En T-cellen
kunnen hun diverse stimulerende en rem­
mende effecten op de optredende immuun­
reactie uitoefenen.
• Helpt tekorten te voorkomen
• Belangrijk voor de weerstand, een goede
gemoedstoestand en sterke botten
• Bevat geen vitamine A
• Afkomstig uit visleverolie
• Bevat de meest effectieve vorm van
vitamine D: 1000 IE (25 µg) vitamine
D-3 per softgel
Tolerantie versus immuniteit
Na activatie van een dendritische cel (DC)
kan deze rijpen tot één van twee aparte
vormen: een immunogene DC of een tole­
rogene DC. Zoals de naam al aangeeft zal
een immunogene DC leiden tot activatie
van het immuunsysteem en een ontste­
kingsactiviteit, terwijl een tolerogene DC
tolerantie op kan wekken. Lang is ondui­
delijk geweest op welke wijze het verschil
tussen deze twee typen reacties ontstaat.
Recent is ontdekt dat bepaalde receptoren
in de kern van de DC hierin een belangrijke
rol spelen111. De vitamine D-receptor is één
van deze receptoren.
100 softgels - Adviesverkoopprijs € 13,55
250 softgels - Adviesverkoopprijs € 29,10
Vitamine D-3 1000 IE is ook verkrijgbaar in
tabletvorm. De bron van dit product is wolvet.
90 tabletten Adviesverkoopprijs € 12,85
180 tabletten Adviesverkoopprijs € 20,90
Super Cod Liver Oil
Complex
nieu
w
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
Visolie met vitamine D-3
25 µg (1000 IE)
• Ideale aanvulling op een multi
• Ondersteunt immuunsysteem en zenuwstelsel
• Levertraanolie uit gegarandeerd schone bron
• Bevat 440 mg omega-3 vetzuren (EPA en DHA)
• Bevat per softgel 800 µg (2664 IE) vitamine A
en 25 µg (1000 IE) vitamine D-3
60 softgels - Adviesverkoopprijs € 17,90
In meerdere studies is gevonden dat DC’s
in aanwezigheid van het actieve 1,25-diOHvitamine D rijpen tot een type dat leidt tot
een mindere activiteit van T-cellen112-118.
Opvallend is dat de remming van de rijping
van DC’s door vitamine D onafhankelijk
lijkt te zijn van de vitamine D-receptor114.
Dierstudies laten zien dat behandeling met
1,25-diOH-vitamine D de ontwikkeling van
auto-immuundiabetes stopt en zelfs de to­
lerantie voor getransplanteerd weefsel kan
verhogen119.
Wilt u meer informatie over deze producten?
Kijk dan op www.solgar.nl.
Het effect van vitamine D op de DC’s en
daarmee op de activiteit van o.a. reguleren­
Voor het hele gezin
4
SOLGAR MASTERCLASS 2010 vitamine d
Deze editie van de Solgar Professional is
een samenvatting van de Solgar Masterclass
2010. Op vrijdag 15 oktober en maandag
8 november kwamen zo’n 350 beroepsmatig
geïnteresseerden naar de lezing van Drs.
Erik van Klaarwater over de meest recente
onderzoeken op het gebied van vitamine D
en uiteenlopende gezondheidsklachten.
Indien u interesse heeft in het uitgebreide
verslag van de gehele lezing kunt u deze
vinden op www.solgar.nl en logt u in onder
professional. Heeft u geen toegangscode?
Dan kunt u deze via de website aanvragen
of per mail via [email protected].
SOLGAR MASTERCLASS 2011
op 14 oktober
De Solgar Masterclass 2011 voor professionals
wordt georganiseerd op vrijdag 14 oktober
in de Jaarbeurs te Utrecht. Abonnees van
de Solgar Professional nieuwsbrief ontvangen
automatisch een uitnodiging hiervoor.
de T-cellen wordt mede verantwoordelijk
gehouden voor de tolerantie-inducerende
effecten van deze vitamine op het immuun­
systeem.
gevonden worden dan bij gezonde controle­
personen of patiënten met de primair pro­
gressieve vorm van MS123. Bovendien bleek
in deze studie dat de serumspiegel tijdens
een exacerbatie van de relapsing remitting
vorm lager is dan tijdens een ‘rustige’ fase.
Op basis van deze bevindingen is een te­
kort aan vitamine D te beschouwen als een
risicofactor voor het optreden van MS.
Een voorbeeld: vitamine D en MS
Multiple sclerose (MS) is een auto-immuun­
aandoening waarbij beschadigingen optre­
den in het centrale zenuwstelsel (hersenen
en ruggenmerg). Deze beschadigingen
worden gekenmerkt door aantasting van de
myelineschede rond zenuwvezels en later
ook van de zenuwvezels zelf. De sympto­
men van deze aandoening hangen af van
de plaats waar de beschadiging optreedt.
In een aantal studies is gekeken naar de
serumspiegel van vitamine D en het beloop
van relapsing remitting MS. In één studie
werd gevonden dat de kans op een terug­
val binnen 6 maanden na de bepaling van
vitamine D in het bloed met 10-12% afnam
voor iedere 10 nmol/L hogere concentra­
tie 25-OH-vitamine D. Dit zou betekenen
dat een stijging van de serumconcentratie
25-OH-vitamine D met 50 nmol/L de kans
op een terugval met 50% zou kunnen ver­
lagen124. Een onderzoek in Nederland liet
zien dat een hogere spiegel van 25-OH-vita­
mine D gepaard ging met minder beperkin­
In diverse onderzoeken is een verband aan­
getoond tussen vitamine D en MS. Zo gaan
een hogere blootstelling aan UV-licht en
een hogere inname van vitamine D gepaard
met een lagere kans op het ontstaan van
MS120-122. Onderzoek bij personen met MS
laat zien dat bij patiënten met de relapsing
remitting vorm lagere vitamine D-spiegels
DISCLAIMER
De informatie in de Solgar Professional is met grote zorg samengesteld. Aan de inhoud van deze informatie kunnen op geen enkele wijze rech­
ten worden ontleend. Solgar Vitamins Holland B.V. aanvaardt geen aansprakelijkheid voortvloeiende uit onjuiste informatie, noch anderszins.
Zet- en drukfouten voorbehouden.
Solgar Vitamins Holland B.V., Postbus 4444, 2003 EK Haarlem, Nederland.
5
VITAMINE D IN HOGE DOSERING
Ultimate Bone Support
gen door beschadiging van het zenuwstel­
sel en een lagere kans op een terugval125.
Deze gegevens wijzen op een rol voor vita­
mine D in de behandeling van relapsing
remitting MS. In een studie in Australië
bleek de kans op een terugval aan het
einde van de zomer meer dan de helft lager
te zijn dan in de rest van het jaar126.
nieu
w
Voor het behoud
van sterke botten
Complete formule
met vitamine D-3 en K-2
Vitamine D en de luchtwegen
Tekorten aan vitamine D kunnen een sterk
negatief effect hebben op de conditie van
de luchtwegen. Zo is een relatie tussen
astma, COPD en de kans op het optreden
van luchtweginfecties uit diverse studies
naar voren gekomen.
• Bevat alle belangrijke stoffen voor een
goede botaanmaak
• Zeer geschikt voor senioren
• Bevat calcium, magnesium, borium,
vitamine D-3 en K-2
• Bevat de meest stabiele vorm van
vitamine K: 45 µg K-2 als MK-7 (uit natto)
• Bevat 25 µg (1000 IE) vitamine D-3
per dagdosering
120 tabletten - Adviesverkoopprijs € 35,00
VM-Prime™ for Women
Vitamine D, COPD en astma
Bij personen met COPD wordt niet alleen
in veruit de meeste gevallen een tekort aan
vitamine D gevonden: studies tonen aan
dat een lagere vitamine D-spiegel gepaard
gaat met een slechtere longfunctie127-129.
Ook bij astmapatiënten wordt vaak een
tekort aan vitamine D gevonden, wat ook
hier gepaard gaat met een slechtere condi­
tie, meer aanvallen en bovendien een slech­
tere reactie op medicatie130-135. Tenslotte
blijkt vitamine D ook invloed te hebben
op veranderingen in het longweefsel bij
astma. Wanneer astma lang bestaat, treedt
een verdikking van het gladde spierweef­
sel rond de bronchiën op. Onderzoek heeft
aangetoond dat vitamine D deze toename
van glad spierweefsel kan verminderen136.
nieu
w
Brede multi voor de
40+ vrouw
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
Met aangepaste
doseringen
• Effectieve dagdosering vitamine D-3:
25 µg (1000 IE)
•Effectieve dagdosering vitamine K-2:
45 µg als MK-7 (botten)
•Organisch gebonden calcium,
magnesium, borium
•Extra vitamine B-6, B-12 en
foliumzuur (methylering)
•Goed opneembare vitamine C in
de vorm van Ester-C®
•GMO-vrije soja (soy from nature)
Vitamine D en infecties
De rol van vitamine D in het immuunsys­
teem kan bijdragen aan een hogere weer­
stand tegen infecties. Tuberculose, griep en
verkoudheid zijn onderwerp van onderzoek
geweest in de afgelopen jaren. Zo werd bij
personen met TBC een lagere serumspiegel
van vitamine D gevonden137-141 en zijn er
aanwijzingen dat extra vitamine D helpt
om infecties te bestrijden142,143. Influenza
(griep) komt vooral in het najaar en de win­
ter voor, periodes waarin de hoeveelheid
vitamine D in het bloed het laagst is. In
vitro onderzoek heeft aangetoond dat vita­
mine D de vorming van het eiwit defensine
door epitheelcellen en monocyten stimu­
90 tabletten - Adviesverkoopprijs € 43,75
Wilt u meer informatie over deze producten?
Kijk dan op www.solgar.nl.
6
leert144. Defensine remt de fusie tussen de
celmembraan en het omhulsel van het
virus, de wijze waarop het virus een cel
kan binnendringen145-147. In 2010 is voor
het eerst een studie gepubliceerd naar de
effectiviteit van suppletie met vitamine D in
het voorkomen van een influenza-infectie.
Hierbij kregen meer dan 400 schoolkin­
deren in de leeftijd van 6 tot 15 jaar van
december tot en met maart dagelijks 1200
IE vitamine D of een placebo. De kans op
een infectie met influenza A was in de vita­
mine D groep 42% lager dan in de placebo­
groep148. Ter vergelijking: behandeling met
de virusremmers zanamivir of oseltamivir
(Tamiflu) gedurende 10 dagen na infectie
verminderde de kans op een symptoma­
tische infectie met slechts 8 tot 10%149.
Tenslotte is in twee onderzoeken gevonden
dat een hogere serumspiegel van vitamine
D gepaard gaat met een lagere kans op
een bovenste luchtweginfectie (verkoud­
heid)150,151.
Tenslotte lijkt een hogere serumspiegel en/
of suppletie met vitamine D in het eerste
levensjaar gepaard te gaan met een bedui­
dend lagere kans op het ontwikkelen van
schizofrenie169-172.
Vitamine D en fibromyalgie
Fibromyalgie is een ziektebeeld dat wordt
gekenmerkt door chronische pijnklachten
in spieren en pezen. Veel personen met
fibromyalgie voldoen daarnaast aan de
criteria voor het chronisch vermoeidheids­
syndroom. Niet alleen komen tekorten aan
vitamine D zeer vaak voor bij personen met
dit ziektebeeld: suppletie met extra vitami­
ne D helpt in veel gevallen om de klachten
te verminderen176-179.
Vitamine D-2 en vitamine D-3
Vaak wordt gesteld dat vitamine D-2 niet
even effectief is als vitamine D-3. Dit is
echter gebaseerd op twee zeer kort duren­
de studies, waarin werd gevonden dat de
serumspiegel van vitamine D-2 sneller
daalde en minder steeg. In andere, langer
durende studies is echter aangetoond dat
vitamine D-2 bij regelmatig, langdurig ge­
bruik wel degelijk effectief is177-180.
Vitamine D lijkt tegen vele soorten infecties
te kunnen beschermen door het stimuleren
van de productie van antimicrobiële pepti­
den, zoals cathelicidine, dat tegen tal van
veel voorkomende bacteriën en virussen
actief is152-155.
Veiligheid
De upper limit van vitamine D is door de
Europese Scientific Committee on Food (SCF)
gesteld op 50 µg (2000 IE) per dag. Hierbij
is voornamelijk uitgegaan van een studie
van Vieth et al, waarbij een dagelijkse inna­
me van 100 µg niet leidde tot het optreden
van bijwerkingen. Met een onzekerheids­
factor van 2 werd de Tolerable Upper Limit
gesteld op 50 µg181. Het gebruik van 2000
IE vitamine D als supplement per dag wordt
dus internationaal als veilig gezien. Toch
Effecten op de hersenen
Ook op de hersenen zijn in de afgelopen
jaren diverse effecten van vitamine D be­
schreven. Zo blijkt een tekort aan vitamine
D gepaard te gaan met meer kans op een
depressie en kan suppletie met extra vita­
mine D helpen om depressieve klachten te
verminderen156-164. Daarnaast blijkt vitamine
D ook de cognitieve achteruitgang op ho­
gere leeftijd te kunnen verminderen165-168.
Colofon
Solgar Professional
De Solgar Professional is een uitgave van Solgar Vitamins en
verschijnt periodiek.
De Solgar Professional wordt op verzoek kosteloos toegezon­
den aan een ieder die beroepsmatig geïnteresseerd is in de
relatie tussen voeding en gezondheid en daarbij graag op de
hoogte gehouden wil worden van de laatste ontwikkelingen
op dit gebied.
7
Een abonnement aanvragen/opzeggen kan via www.solgar.nl
of door een briefkaart te sturen met uw naam en adres en
vermelding ‘aanmelding’ of ‘afmelding’ aan:
Solgar Vitamins
t.a.v. De Solgar Professional
Postbus 4444
2003 EK HAARLEM, Nederland
lichaamsgewicht en de toename van de
hoeveelheid vitamine D in het bloed. Op
basis van deze gegevens konden de onder­
zoekers de volgende formule vaststellen
om de dosering vitamine D te berekenen
die nodig is om bij een tekort een minimale
concentratie van 75 nmol/L te bereiken:
bestaat bij veel mensen nog twijfel over de
veiligheid van deze hogere doseringen.
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
Recent is een literatuurstudie gepubliceerd
waarin gekeken is naar nieuwere studies
met hoge doseringen vitamine D. In deze
studie wordt gesteld dat een inname van
250 µg (10.000 IE) vitamine D per dag
door gezonde volwassenen, gedurende
20 weken182, niet leidde tot een stijging
van de hoeveelheid calcium in het bloed.
In deze studie werden serumspiegels van
220 nmol/L bereikt. Bij bestudering van de
literatuur met betrekking tot overdosering­
en blijkt dat bijwerkingen in de vorm van
een verhoogd calciumgehalte in het bloed
pas optreden bij serumspiegels van 700 tot
meer dan 1600 nmol/L, meer dan drie maal
de spiegel die werd bereikt bij het eerder
genoemde onderzoek met 250 µg vitamine
D-3 per dag183-186. Zoals eerder opgemerkt
worden bij personen met een ruime,
onbeschermde zonblootstelling serum­
spiegels gevonden van 135 to 225 nmol/L
25-OH-vitamine D. Inname van 1 µg (40 IE)
vitamine D laat de serumspiegel van
25-OH-vitamine D stijgen met ongeveer
1 nmol/L187. Bij een dosering van 2000 IE
vitamine D zal de serumspiegel dus naar
verwachting met 50 nmol/L stijgen.
Dosering (vitamine D) = 40 x (75 – serumconcentratie vitamine D) x kilogram
lichaamsgewicht.
Voor een persoon van 70 kg met een se­
rumconcentratie vitamine D van 30 nmol/L
betekent dit bijvoorbeeld dat een dosering
van 40 x (75-30) x 70 = 126.000 IE vita­
mine D, toegediend over een periode van 6
tot 8 weken, nodig zal zijn om de gewenste
concentratie van 75 nmol/L te bereiken. In
dit voorbeeld komt dat overeen met een
dosering van 3000 IE vitamine D per dag.
Duidelijk hogere doseringen vitamine D
dan tot nu toe gebruikelijk, zullen dus ge­
wenst zijn om een bestaand tekort op te
heffen.
Aanbevelingen
Om zorg te dragen voor een voldoende
inname van vitamine D zal suppletie met
hogere doseringen moeten plaatsvinden.
De meeste multivitaminen bevatten 400 IE
vitamine D. Dagelijkse aanvulling met 1000
IE vitamine D naast de multi zal
voor de meeste actieve
personen voldoen­
de zijn om een
juiste con­
centratie
in het
Doseringen bij een tekort
Om na te gaan welke orale dosering vita­
mine D noodzakelijk is om een bestaand
tekort op te heffen hebben onderzoekers
van het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem ge­
keken naar de effecten van verschillende
doseringen vitamine D188. In totaal namen
208 personen met een tekort aan vitamine
D (concentratie < 50 nmol/L) deel aan het
onderzoek. Bij het grootste deel (76%) van
de proefpersonen was sprake van een ern­
stig tekort aan vitamine D (concentratie <
35 nmol/L). Hierbij werd gevonden dat de
totale dosering vitamine D van 100.000 IE,
de serumspiegel van vitamine D met ge­
middeld 29 nmol/L liet stijgen. Bij de totale
dosis van 150.000 IE was dit gemiddeld
43 nmol/L en bij 200.000 IE 69 nmol/L. Er
werd bovendien een duidelijke relatie ge­
vonden tussen de dosering per kilogram
8
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
derende interleukine-6 door het endotheel
lager was naarmate de spiegel van vitamine
D toenam. Omdat toename van ontstekings­
reactie tot verdere verstoring van de endo­
theelfunctie leidt, kan dit het beschermende
effect van vitamine D mede verklaren.
Bovendien ging een tekort aan vitamine D
gepaard met minder vitamine D-receptoren
in de endotheelcellen en lagere hoeveel­
heden van het enzym 1-alfa hydroxylase,
dat vitamine D in zijn actieve vorm omzet.
Tekorten aan vitamine D gaan gepaard
met een verstoorde endotheelfunctie
en hogere productie van ontstekingsfactoren bij gezonde personen van middelbare en hogere leeftijd.
Het endotheel, de binnenste laag van de
bloed­vaten, levert een actieve bijdrage aan
het reguleren van de doorbloeding, o.a.
door de productie van vaatverwijdende
stoffen als stikstof monoxide (NO). Ver­
storing van deze belangrijke functie wordt
gezien als een belangrijke factor in het
ontstaan van hart- en vaatziekten. Van vi­
tamine D zijn vele functies beschreven op
ontstekings­reacties en het immuunsysteem.
Een mogelijke invloed op het ontstaan van
hart- en vaatziekten staat op dit moment
sterk in de belangstelling.
Deze effecten van vitamine D duiden op
een grote rol voor deze vitamine in de be­
scherming tegen het ontstaan van hart- en
vaatziekten. De meeste bescherming werd
gevonden bij serumspiegels van minimaal
75 nmol/L.
Kristen L. Jablonski; Michel Chonchol; Gary
L. Pierce; Ashley E. Walker; and Douglas R.
Seals. 25-Hydroxyvitamin D Deficiency Is Associated With Inflammation-Linked Vascular
Endothelial Dysfunction in Middle-Aged and
Older Adults. Hypertension 2010: Published
online before print November 29, 2010.
In deze studie is gekeken naar de endotheel­
functie in relatie tot de serumspiegel van
25-OH-vitamine D. Hierbij werd gevonden
dat er een direct verband bestaat tussen ho­
gere serumspiegels van vitamine D en een
betere endotheelfunctie. Daarnaast bleek
dat de productie van het ontstekingsbevor­
om een serumspiegel van meer dan 50
nmol/L te bereiken: Om een spiegel van
>75 nmol/L te behalen was gemiddeld 38,7
µg per dag voldoende189. Risico­groepen zijn
vooral mensen met een donkere huid en/
of bedekkende kleding en iedereen die
een geringe blootstelling aan direct zon­
licht heeft. Gezien het hoge aantal tekor­
ten in deze groepen is het aan te bevelen
om de vitamine D-status in het bloed te
bepalen en gericht bestaande tekorten op
te heffen.
bloed te bewerkstelligen. In een recente
studie onder gezonde, zelfstandig
levende personen van 64
jaar was een inname
van 24,7 µg vita­
mine D per dag
in 97.5% van
de geval­
len vol­
doende
Samenvatting en conclusie
Van de botstofwisseling tot het immuun­
systeem: vitamine D heeft veel meer in­
vloed op onze gezondheid dan lange tijd
is gedacht. Veel van de effecten lijken
vooral door de invloed op het immuun­
systeem bepaald te worden, maar ook
andere eigenschappen, zoals het
9
Leestip
The Vitamine D solution
Een internationaal erkende autoriteit op het gebied van vitamine D is
Michael F. Holick, Ph.D., M.D. Holick geeft leiding aan de General Clinical
Research Unit van het Boston University Medical Center en is tevens ac­
tief als hoogleraar. In 2009 ontving hij de ‘Prize for Health Research’ van
het Linus Pauling Institute en, samen met Heike A. Bischoff-Ferrari van
de Universiteit van Zurich (Zwitserland), ontving hij de ‘DSM Nutrition
Award’ voor voedingsonderzoek, ter erkenning van hun belangrijke bij­
dragen aan het onderzoek naar vitamine D en de rol daarvan voor voeding en gezondheid.
Volgens Holick is vitamine D-deficiëntie de meest voorkomende aandoening in de wereld.
Hij stelt dat alleen al in Amerika meer dan 200 miljoen mensen een tekort hebben en daardoor
last hebben van de gevolgen die variëren van vermoeidheid en pijn tot levensbedreigende
ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten en kanker.
Professor Holick bestudeert al meer dan 30 jaar de relatie tussen vitamine D, zonnestralen en
gezondheid. Holick heeft zijn boek geschreven in de vorm van een 3-stappenplan. In zijn
boek vertelt hij hoe men een optimaal vitamine D-gehalte kan bereiken door middel van
beperkte blootstelling aan de zon, de juiste supplementen (minimaal 1000 IE) en het eten van
de juiste voedingsmiddelen.
solgar PROFESSIONAL • jaargang 12 • nr 1
Titel: Taal: Pagina’s:
Auteur: ISBN: The Vitamine D solution
(hardcover april 2010, paperback verwacht in februari 2011)
Engels
309
Michael F. Holick, Ph. D, M.D.
9781594630675
Vervolg pag. 9
bevorderen van de weerstand tegen infec­
ties en het reguleren van de celdeling dra­
gen hieraan bij. Moderne inzichten in de
behoefte aan vitamine D en de veiligheid
van suppletie met hogere doseringen dan
tot nu toe gebruikelijk, bieden een moge­
lijkheid om de gezondheid op een veilige
en effectieve manier te beïnvloeden.
Referenties
De referenties behorende bij deze editie
van de Solgar Professional vindt u op
onze website via de inlogpagina professional in het archief Solgar Times en
Solgar Professional.
Voorgaande edities op www.solgar.nl
Op het Professional gedeelte van onze website
www.solgar.nl vindt u onder het kopje 'Speciaal voor u'
een rubriek 'Archief Solgar Professional'. Hier kunt u,
door middel van adobe acrobat reader, voorgaande edi­
ties van de Solgar Professional opvragen en uitprinten.
10
ORTHOMOLECULAIR ADVIES
IN DE PRAKTIJK
Casus: een hond met ernstige huidproblemen
en chronische maag-darmklachten.
In de rubriek orthomoleculair advies in de
praktijk, wordt in elke editie van de Solgar
Professional een casus besproken en toelichting gegeven op het bijbehorende orthomoleculair advies.
Heeft u zelf een casus die u graag besproken
wilt hebben? Dat kan! U kunt uw informatie
toezenden aan [email protected], o.v.v. casusbespreking Solgar Professional.
In deze casus staat nu eens geen mense­
lijke patiënt maar een hond centraal. Een
10-jarige Golden Retriever kampte meer dan
6 maanden met ernstige huidklachten, die
gepaard gingen met hevige jeuk. Zoals vaak
gebeurt, werden de klachten behandeld met
corticosteroïden, eerst uitwendig en later
oraal. Omdat de huid ernstig beschadigd
was door de ontstekingsreactie en het vele
krabben, werden in deze periode meerdere
antibioticakuren gegeven. Vanaf het begin
van het antibiotica gebruik begonnen in toe­
nemende mate darmproblemen op te treden,
eerst alleen met diarree, maar later ook met
dagelijks herhaaldelijk braken. Bovendien
verminderden de huidklachten niet, waar­
door de hond een zeer slechte conditie had
en vrijwel continu moest krabben. Hij was
enkele kilo’s afgevallen.
De eigenaren gaven op ons aanraden gedu­
rende 6 weken dagelijks 300 mg GLA, twee
capsules Advanced Multi billion dophilus en
200 IE vitamine E. Al na enkele dagen werd
het krabben duidelijk minder. Binnen een
week was de huid niet alleen minder rood,
het braken was gestopt en de ontlasting
werd vaster. Na 4 weken was de hond vol­
ledig veranderd. Het lichaamsgewicht was
met 4 kg toegenomen, de eetlust was weer
uitstekend, de diarree was verdwenen en de
huid vertoonde geen enkele roodheid meer.
De enige opvallende bevinding was een uit­
gebreide donkere pigmentatie van de huid,
zoals wel vaker gezien wordt na een lang­
durige ontsteking.
GLA heeft sterke ontstekingremmende
effecten op huid en slijmvliezen. Probiotica
hebben meerdere effecten op het immuun­
sys­teem die resulteren in remming van
ontsteking, vooral ook in de huid en de
slijmvliezen. Bovendien leidt het langdurig
gebruik van antibiotica in deze situaties tot
een ernstige verstoring van de darmflora.
Vitamine E is niet alleen een belangrijke
antioxidant die helpt om meervoudig onver­
zadigde vetzuren (zoals GLA) te beschermen
tegen oxidatie, maar heeft zelf ook ontste­
kingremmende effecten. Opvallend is dat de
darmflora van honden, ondanks een ander
dieet, vrijwel gelijk is aan die van de mens.
Humane probiotica zijn daarom ook uit­
stekend geschikt om bij honden ingezet te
worden. Deze combinatie van supplementen
is dus niet alleen bij mensen, maar ook bij
honden vaak zeer effectief in het bestrijden
van alle ziektebeelden die worden geken­
merkt door een ontstekingsreactie in huiden slijmvliezen.
SOLGAR Productvoorlichting, voor al
uw vragen +31 (0)23-5344522.
11
NIEUW
VM-Prime
™
for W
omen
Multi-v
voor de itaminen
40+ vro
uw.
VM-PRIME
FOR WOMEN
tm
Multi-vitaminen voor de 40+ vrouw
VITAMINE D
Voor iedereen.
Elke dag.
Vitamine D, of beter gezegd een tekort aan vitamine D, heeft de
belangstelling van vele wetenschappers. Recente onderzoeken
tonen aan dat de aanmaak van vitamine D in het lichaam te laag
is én dat vitamine D een veel uitgebreider takenpakket heeft
dan voorheen werd gedacht. Talrijke onderzoeken tonen een
relatie aan tussen een tekort aan vitamine D en uiteenlopende
gezondheidsproblemen. Vitamine D werd in het verleden vooral
Referenties
1. Webb, A. R., Kline, L. & Holick, M. F. Influence of season and latitude on the cutaneous synthesis of
vitamin D3 synthesis in human skin. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1988;67:373-378
2. Holick, M. F. Photobiology of vitamin D. Feldman, D. Glorieux, F. H. Pike, J. W. eds. Vitamin D 1996:3339 Academic Press San Diego, CA
3. Matsuoka, L. Y., Wortsman, J., Haddad, J. G. & Hollis, B. W. In vivo threshold for cutaneous synthesis of
vitamin D3. J. Lab. Clin. Med. 1989;114:301-305
4. Matsuoka, L. Y., Wortsman, J. & Hollis, B. W. Use of topical sunscreen for the evaluation of regional
synthesis of vitamin D3. J. Am. Acad. Dermatol. 1990;22:772-775
5. Matsuoka, L. Y., Wortsman, J., Dannenberg, M. J., Hollis, B. W., Lu, Z. & Holick, M. F. Clothing
prevents ultraviolet-B-radiation-dependent photosynthesis of vitamin D3. J. Clin. Endocrinol. Metab.
1992;75:1099-1103
6. Munger KL, Zhang SM, O’Reilly E, Hernán MA, Olek MJ, Willey WC, et al. Vitamin D intake and
incidence of multiple sclerosis. Neurology 2004: 62:60–65
Het belang van
VITAMINE D
Voor iedereen.
Elke dag.
7. Association between pre-diagnostic circulating vitamin D concentration and risk of colorectal cancer
in European populations:a nested case-control study. BMJ, Jan 2010; 340: b5500
geadviseerd in relatie tot botopbouw. Nu staan de functies binnen het immuunsysteem en zenuwstelsel centraal. Van griep en
8. Diane Feskanich, Jing Ma, Charles S. Fuchs, Gregory J. Kirkner, Susan E. Hankinson, Bruce W. Hollis,
and Edward L. Giovannucci. Plasma Vitamin D Metabolites and Risk of Colorectal Cancer in Women.
verkoudheid tot obesitas en van botontkalking tot hart- en vaat-
Cancer Epidemiol. Biomarkers Prev., Sep 2004; 13: 1502 – 1508
ziekten en neerslachtigheid.
9. Bischoff-Ferrari HA, Dietrich T, Orav EJ, Dawson-Hughes B. Positive association between 25-hydroxy
vitamin D levels and bone mineral density: a population-based study of younger and older adults. Am J
Med 2004;116:634–639
De vorming van vitamine D
De voornaamste bron van vitamine D is UV-B straling uit zonlicht. Lang dacht men dat dagelijkse blootstelling van gezicht
en handen aan zonlicht, gedurende 15 minuten, de hoeveelheid
10. Wim Janssens, Roger Bouillon, Bart Claes, Claudia Carremans, An Lehouck, Ian Buysschaert, Johan
Coolen, Chantal Mathieu, Marc Decramer, and Diether Lambrechts. Vitamin D deficiency is highly
prevalent in COPD and correlates with variants in the vitamin D-binding gene. Thorax, Mar 2010; 65:
215 – 220
vitamine D in het lichaam op peil hield. Dit is een misverstand.
11. JM Brehm, B Schuemann, AL Fuhlbrigge, BW Hollis, RC Strunk, RS Zeiger, ST Weiss, AA Litonjua, and
De zonkracht in Nederland is het grootste deel van het jaar niet
exacerbations in the Childhood Asthma Management Program study. J Allergy Clin Immunol, July 1,
voldoende om vitamine D te vormen. Zelfs niet als u in de winterzon de hele dag buiten zou zijn
.
1,2,3
Maar wanneer in de zomer de zonkracht wel voldoende is,
kunnen zowel kleding als zonnebrandcrèmes de vorming van
vitamine D volledig blokkeren4,5. Bij ouderen neemt de vorming van vitamine D in de huid af, evenals de omzetting in het
lichaam. Uitsluitend van april tot en met september heeft de
zon in ons land voldoende kracht om vitamine D aan te maken.
Maar men moet dan wel tussen 11.00 en 15.00 uur, minimaal
15 minuten, een groot deel van de huid blootstellen aan direct
zonlicht.
Childhood Asthma Management Program Research Group. Serum vitamin D levels and severe asthma
2010; 126(1): 52-8.e5
12. DA Searing, Y Zhang, JR Murphy, PJ Hauk, E Goleva, and DY Leung. Decreased serum vitamin D
levels in children with asthma are associated with increased corticosteroid use. J Allergy Clin Immunol,
May 1, 2010; 125(5): 995-1000
13. European Journal of Clinical Nutrition advance online publication 6 July 2011; doi: 10.1038/
ejcn.2011.118. Vitamin D and type 2 diabetes: a systematic review. J. Mitri1, M D Muraru2 Department
of Internal Medicine, Carney Hospital, Dorchester, MA, USA and A G Pittasm, Division of Endocrinology,
Diabetes and Metabolism, Tufts Medical Center, Boston, MA, USA
14. H Badsha, M Daher, and K Ooi Kong. Myalgias or non-specific muscle pain in Arab or Indo-Pakistani
patients may indicate vitamin D deficiency. Clin Rheumatol, Aug 2009; 28(8): 971-3
15. JP Kesby, X Cui, J O’Loan, JJ McGrath, TH Burne, and DW Eyles. Developmental vitamin D deficiency
alters dopamine-mediated behaviors and dopamine transporter function in adult female rats.
Psychopharmacology (Berl), Jan 2010; 208(1): 159-68
16. Mitsuyoshi Urashima, Takaaki Segawa, Minoru Okazaki, Mana Kurihara, Yasuyuki Wada, and
“Alleen als uw schaduw korter is dan uw lengte, kan de zon
vitamine D-3 in de huid maken. Het loont anders zelfs op
een zonnige dag niet om naakt naar buiten te gaan.”
Dr. Reinhold Vieth, Associate professor, Mount Sinai Hospital,
Hiroyuki Ida. Randomized trial of vitamin D supplementation to prevent seasonal influenza A in
schoolchildren. Am. J. Clinical Nutrition. published 10 March 2010, 10.3945/ajcn.2009.29094
17. Review articles Vitamin D supplementation, 25-hydroxyvitamin D concentrations, and safety.
Reinhold Vieth , Department of Laboratory Medicine and Pathobiology, University of Toronto, and
Pathology and Laboratory Medicine, Mount Sinai Hospital, Toronto.
Toronto, Canada
SOLGAR Vitamine D Wijzer A4 08-2011.indd 1
09-08-11 12:10
Extra vitamine D, voor wie en hoeveel?
Nieuw advies Gezondheidsraad niet voldoende
• In een studie onder 80 ouderen, waarvan 40 met een milde
De Gezondheidsraad stelt de ADH voor volwassenen nu op 5 µg
Uit onderzoek blijkt dat tekorten aan vitamine D niet eenvoudig
vorm van de ziekte van Alzheimer en 40 zonder dementie,
(200 IE) en 15 µg (600 IE) voor kinderen tot zes jaar, zwangere
weggenomen kunnen worden. Mensen met een tekort hebben
bleek niet alleen zeer vaak een ernstig tekort aan vitamine D
vrouwen en mensen boven de 70 jaar.
gedurende 6 tot 8 weken minimaal 50 µg (2.000 IE) nodig, om de
voor te komen (ruim 58%), maar werd ook een relatie
Verder adviseert de Gezondheidsraad alle ‘risicogroepen’ zoals
vitamine D-status te herstellen. Voor sommige groepen geldt dat
gevonden tussen stemmingsstoornissen, cognitieve achter-
kinderen tot 4 jaar, senioren of mensen met een donkere huid om
een hoeveelheid van 75 µg (3.000 IE) nodig is om een tekort op
uitgang en een tekort aan vitamine D. De kans op depressi-
extra vitamine D te nemen. Dagelijks 10 µg (400 IE) of in een aan-
te heffen.
viteit bleek bijna 12x hoger met een vitamine D-tekort15.
• Onderzoek16 toont aan dat extra inname van vitamine D van
tal gevallen 20 µg (800 IE). Hierbij geeft men ook aan dat goede
voorlichting nodig is om te zorgen dat de risicogroepen het ad-
Ook pleiten deskundigen ervoor dat mensen met (risico op) osteo-
30 µg (1200 IE) de kans op influenza A bij schoolgaande
vies ter harte nemen. Bij veel groepen blijkt het advies helaas nog
porose, multiple sclerose, depressiviteit, reumatoïde artritis, COPD
kinderen met maar liefst 40% kan reduceren.
onbekend. Alhoewel het inname advies voor veel groepen al is
en bepaalde vormen van kanker, nog hogere doseringen vitamine D
bijgesteld, verwachten velen dat deze nog verder zal stijgen.
zouden moeten nemen, omdat deze ziektebeelden een relatie
Deze onderzoeken zijn slechts een heel klein deel van de dui-
kunnen hebben met een vitamine D-tekort.
zenden onderzoeken naar vitamine D. Kort samengevat tonen
de onderzoeken die gepubliceerd zijn aan dat tekorten aan
Een optimaal vitamine D-gehalte
Wat zou het optimale vitamine D-gehalte moeten zijn, om het
Ter illustratie:
vitamine D schrikbarend vaak voorkomen en dat vitamine D
risico op verschillende gezondheidsproblemen te verlagen?
• Meer dan 90% van de MS-patiënten heeft een tekort aan
een grote rol speelt in vele lichaamsfuncties.
Volgens diverse onderzoekers komt men uit op een gewenst
vitamine D. De streefwaarde voor MS-patiënten ligt tussen
ge­halte van 90 tot 100 nmol/l. Men meet hierbij de hoeveelheid
de 100-150 nmol/l6.
25-OH vitamine D (de actieve vorm van vitamine D) per liter bloed.
• Bij onderzoek naar prostaat- colon- en borstkanker bleek dat
De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) heeft vast-
een vitamine D-gehalte van minder dan 50 nmol/l het risico op
gesteld dat langdurige dagelijkse inname van 50 µg (2.000 IE)
Wanneer Nederlandse laboratoria een vitamine D-test doen, hou-
deze ziektes met 30 tot 50% verhoogt7,8.
voor iedereen veilig is. Andere wetenschappers achten deze
den zij vaak een gewenste hoeveelheid aan tussen de 20 tot 100
• Bij onderzoek naar botdichtheid in de heup en de concentratie
grens overigens veel te laag. Volgens gepubliceerd literatuur­
nmol/l. Dit is veel te ruim volgens deskundigen. Maar liefst 95%
vitamine D in het lichaam, bleek dat personen met een hogere
onderzoek leidde inname van 250 µg (10.000 IE) vitamine D per
van alle Nederlanders valt namelijk binnen deze grenzen, terwijl
concentratie vitamine D in het bloed een duidelijk hogere
dag door gezonde volwassenen, gedurende 20 weken, niet tot
een gehalte van 20 nmol/l veel te laag is en gezondheids­risico’s
botmassa hadden9.
een stijging van de hoeveelheid calcium in het bloed; de marker
met zich meebrengt.
• Personen met COPD hebben in veruit de meeste gevallen een
Vitamine D is bijzonder veilig
voor een overschot aan vitamine D.
tekort aan vitamine D. In een onderzoek onder rokers en
Naar verwachting zullen veel laboratoria er toe overgaan om
ex-rokers van 50 jaar en ouder bleek een tekort aan vitamine D
Advies
hogere streefwaardes te hanteren, onder druk van deskundigen
veel vaker voor te komen bij personen met ernstiger
Van vitamine D zijn in de afgelopen jaren niet alleen vele nieu-
en de Gezondheidsraad.
COPD-klachten10.
we functies ontdekt: ook is duidelijk geworden dat voor een
Als een norm van rond de 70 nmol/l wordt aangehouden, blijkt
• Kinderen met astma en een tekort aan vitamine D hebben
optimale gezondheid een veel hoger vitamine D-gehalte nodig
opeens meer dan 80% van de bevolking een vitamine D-tekort te
meer kans op een plotselinge verergering en bezoeken vaker
is dan tot nu toe werd aangenomen. Gezien de belangrijke rol
hebben. Betrokken onderzoekers vragen zich daarom af of het
een ziekenhuis voor hun klachten11. Daarnaast hebben zij een
in de preventie van tal van chronische en veel voorkomende
nog wel relevant is om een vitamine D-test uit te laten voeren,
slechtere longfunctie en gebruiken ze vaker corticosteroïden12.
aandoeningen zal de ‘gemiddelde’ Nederlander zeker baat heb-
of dat het veel simpeler opgelost kan worden door iedereen extra
• Een verhoogde vitamine D-inname, meer dan 12,5 microgram ben bij een dagelijkse inname van minimaal 25 µg (1000 IE)
vitamine D te laten nemen.
per dag, draagt bij aan het verkleinen van het risico op diabetes
vitamine D extra, in de periode september tot en met mei.
type 2 met 13%, zo verklaren Amerikaanse wetenschappers. Mensen met een hoog vitamine D-niveau in het bloed lopen
“Een op de 8 Amerikaanse vrouwen krijgt te maken met borst-
zelfs tot 43% minder risico dan mensen met een laag niveau13.
kanker. Vroege opsporing door mammografie kan het risico
• Fibromyalgieklachten blijken bij mensen met een tekort aan
van overlijden aan deze ziekte met 20% terugdringen. Met
vitamine D vaker voor te komen: behandeling met extra
extra inname van vitamine D is er kans dat de ziekte niet eens
vitamine D leverde klinische verbetering op bij 90% van
optreedt.”
de patiënten14.
Cedrik F. Garland, specialist op het gebied van kankerpreventie Moores Cancer
Center, Universiteit van Californië, San Diego, USA
SOLGAR Vitamine D Wijzer A4 08-2011.indd 2
09-08-11 12:10