persbericht - ANP Pers Support

Hoofdlijnen inhoud Taxes and the Economy
Rem op groei en vernietiging banen
De bestaande belastingstelsels in het merendeel van de westerse industrielanden, vooral in de oude
EU-15, hebben een remmende werking op de economische ontwikkeling en leiden niet tot een eerlijke
verdeling van inkomens. Door de vele aftrekposten betalen topinkomens relatief weinig belasting. De
stelsels zijn ook ingewikkeld met veel administratieve rompslomp voor burgers, bedrijven en de
overheid en leiden tot een zware lasten druk op arbeid.



De hoge belastingdruk op arbeid heeft een negatief effect op de economie en de
werkgelegenheid en vernietigt banen.
De belastingstelsels zijn ook ouderwets .Ze zijn ontworpen in de jaren vijftig van de vorige
eeuw toen de wereld er heel anders uitzag. In de jaren daarna zijn ze wel regelmatig
aangepast en opgelapt. Maar in de kern zijn de huidige belastingstelsels sterk verouderd. Ze
zijn onvoldoende toegerust om goed te kunnen functioneren in de huidige wereld van
globalisering . Ze passen niet bij de kenniseconomie, de wereld van het Internet en de
toenemende concurrentie op de wereldmarkt . Ook zijn ze niet in staat om de sterk stijgende
kosten van de vergrijzing adequaat te
financieren en een effectieve rol te spelen in de strijd tegen klimaatverandering. Kort om, ze
moeten ingrijpend worden omgebouwd tot stelsels die passen in de ontwikkelingen en trends
van de 21e eeuw .
Landen die hun belastingstelsel niet aanpassen, zullen worden geconfronteerd met lage
groeicijfers, oplopende werkloosheid, verlies aan banen en bedrijven en het vertrek van
talentvolle werknemers naar elders.
Trends en ontwikkelingen 21 eeuw
De auteurs signaleren als belangrijkste trends en ontwikkelingen van de 21 e eeuw:







Toenemende globalisering
Strijd tegen klimaatverandering
Sterke invloed Internet
Vergrijzing bevolking
Human capital als de belangrijkste productiefactor
Concurrentiestrijd tussen landen om internationaal opererende bedrijven en toptalent aan te
trekken: battle for companies and brains.
Een toenemende belastingcompetitie tussen landen
Draaiboek voor het ontwerpen van belastingen
Mede gebaseerd op basis van de trends en ontwikkelingen van deze eeuw geeft het boek een lijst met
criteria die een rol moeten spelen bij het ontwerpen van effectieve belastingmaatregelen. Deze criteria
zouden regeringen steeds moeten toepassen ingeval belastingmaatregelen worden overwogen. Dit
draaiboek leidt tot maatregelen die gekenmerkt worden door eenvoud ( lage administratieve lasten
voor burgers, bedrijven en de overheid) , weinig fiscale aftrekposten en lage tarieven. (Zie Second Life
Tax)
Maatregelen tegen klimaatverandering: Carrot and Stick
Hoofdstuk 9 van het boek is volledig gewijd aan mogelijke maatregelen tegen klimaatverandering. De
auteurs stellen een klimaatpakket samen, waarbij ze gebruik maken van “best practices” in de
verschillende landen en een beslissingsboom die landen kunnen hanteren bij besluitvorming over de
inzet van mogelijke maatregelen in de strijd tegen klimaatverandering. Ze introduceren voor een
effectief klimaatbeleid het Carrot and Stick model. De kern van dit model is een pakket maatregelen
waarbij belastingvoordelen en subsidies (carrot), worden gecombineerd met belastingen op
klimaatvervuiling (stick). In de meeste landen moet energiebesparing een belangrijke bijdrage leveren
aan de reductie van de uitstoot van broeikasgassen. Deze besparing wordt in veel gevallen bevorderd
door extra belastingheffingen op energieverbruik. De auteurs concluderen dat de effectiviteit van deze
heffingen wordt overschat en dat de beoogde reductie doelstellingen niet worden gehaald. De reductie
doelstellingen kunnen alleen worden gerealiseerd als daarnaast de nadruk wordt gelegd op (fiscale)
stimulansen voor energiezuinige technologieën en duurzame energie, vooral zonne- en windenergie.
De auteurs wijzen er ook op dat verhogingen van belastingen voor het realiseren van milieu en
klimaatdoelstellingen economisch gezien tot een zwaardere lastendruk op arbeid leiden. Ook
Persbericht Taxes and the Economy
1 of 3
signaleren ze een toenemende maatschappelijke weerstand tegen verzwaringen. Dergelijke
verhogingen moeten internationaal worden gerealiseerd en niet nationaal. Landen die op eigen houtje
verzwaringen doorvoeren lopen het risico dat ze hun concurrentie positie op de wereldmarkt verliezen
en bedrijven naar elders zien vertrekken.
Toenemende belastingcompetitie
In hoofdstuk 10 analyseren de auteurs de toenemende belastingcompetitie tussen landen Uit hun
overzicht blijkt dat de meeste landen uit concurrentie overwegingen hun tarieven van de
vennootschapsbelasting fors hebben verlaagd. Uit praktijk ervaringen blijkt dat landen met
belastingverlagingen en bepaalde belastingtegemoetkomingen voor bedrijven hun vestigings- en
ondernemingsklimaat kunnen verbeteren. Zo blijven bestaande bedrijven behouden en kunnen
gemakkelijker nieuwe bedrijven worden aangetrokken. De auteurs zijn van mening dat de Europese
Commissie de economie van de lidstaten remt door te weinig ruimte te geven aan stimulerend fiscaal
beleid. Meer eigen fiscale ruimte stelt de lidstaten in staat om beter te kunnen concurreren met landen
buiten de EU.
Volgens de auteurs zal de komende tien jaar in de EU een concurrerend tarief voor de
vennootschapsbelasting onder de 20% komen te liggen ( nu in veel lidstaten 25%- 30%) .Door de
toenemende internationale belastingconcurrentie zullen landen met hoge tarieven ook gedwongen
worden hun (top)tarieven in de inkomstenbelasting te verlagen tot onder de 40%.
Andere opmerkelijke uitkomsten




Een extra hoog tarief voor topinkomens leidt niet tot een lagere netto beloning voor
topmanagers. De praktijk laat zien dat de extra belastingdruk wordt gecompenseerd door een
zodanige verhoging van het brutosalaris dat de manager ook na extra belasting netto
hetzelfde overhoudt. Landen met relatief hoge belastingen voor topinkomens laten hoge bruto
salarissen zien voor topmanagers
Hoge tarieven hebben veel nadelen. Ze zijn onderdeel van ingewikkelde belastingstelsels met
veel aftrekposten en vrijstellingen. Voor overheid, burgers en bedrijven is er sprake van een
zware administratieve lastendruk. Naarmate de tarieven hoger zijn, neemt de geneigdheid bij
burgers en bedrijven toe om de belasting met behulp van legale constructies te ontgaan dan
wel fraude te plegen. Ook leiden ze tot extra conflicten met de fiscus en belastingprocedures.
Hoge tarieven hebben, mede door globalisering en belastingcompetitie tussen landen, een
negatief effect op de economische ontwikkeling en kunnen voor de schatkist tot tegenvallers
leiden.
Een zware administratie lastendruk is ook op zich zelf slecht voor de economie: economische
activiteiten worden afgeremd.
Lage belastingtarieven over een brede belastinggrondslag ( weinig aftrekposten en fiscale
vrijstellingen) hebben veel voordelen boven hoge tarieven over een smalle belastinggrondslag
(veel aftrekposten en fiscale vrijstellingen). Een laag tarief over een brede belastinggrondslag
biedt een solide basis voor de schatkist. Minder administratieve lasten, minder ontgaan,
minder fraude, minder conflicten, minder verstoring van de economische ontwikkeling. Lage
tarieven bevorderen het ondernemingsklimaat van een land.
Second Life Tax. : Breed, laag en eenvoudig
De auteurs presenteren in hun afsluitende hoofdstuk, een compleet uitgewerkt nieuw
belastingconcept, “ Second Life Tax” genoemd .
Dit concept wordt gekenmerkt door:
 breed: een brede belastinggrondslag met weinig aftrekposten,
 laag: lage belastingtarieven,
 eenvoudig: geen administratieve rompslomp voor burgers, bedrijven en de overheid.
Bij breed, laag en simpel gaat het om een inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting, waarin de
meeste bestaande aftrekposten en vrijstellingen zijn geschrapt. Over deze brede belastinggrondslag
worden lage tarieven geheven: inkomstenbelasting 15%, 25% en 35%, vennootschapsbelasting 20%.
Door het schrappen van ingewikkelde aftrekposten en bijzondere regelingen wordt het belastingstelsel
eenvoudiger en de uitvoering is simpel . Voor burgers, bedrijven en overheid zijn de administratie
lasten daardoor gering. De belastingdruk op arbeid gaat omlaag. Dat bevordert de economische groei
en werkgelegenheid. Consumptie, milieuvervuiling en de aantasting van het klimaat worden zwaarder
belast. Met het deze extra opbrengst en de opbrengst van het schrappen van aftrekposten kunnen de
Persbericht Taxes and the Economy
2 of 3
lagere tarieven en de lagere belastingdruk op arbeid worden gefinancierd. Breed, laag en simpel leidt
ook tot een eerlijker verdeling van de belastingdruk over de verschillende inkomensgroepen.
Met het concept van Second Life Tax , gekenmerkt door breed, laag en simpel, kunnen volgens de
auteurs, landen hun economische groei stimuleren, de werkgelegenheid bevorderen, beter
concurreren op de wereldmarkt, de belastingdruk eerlijker over de inkomens verdelen en een bijdrage
leveren aan de strijd tegen klimaatverandering.
Een breed/laag/eenvoudig belastingstelsel levert ook voldoende middelen op om de kosten te
financieren van de toenemende vergrijzing. Bovendien kan met een dergelijk stelsel effectief worden
ingespeeld op de trends en ontwikkelingen van de 21e eeuw. Het concept van Second Life Tax kan
worden toegepast op de bestaande fiscale stelsels van de landen.
Ranglijst van “best presterende” landen
De auteurs hebben op basis van macro economische gegevens en andere cijfers een ranglijst
samengesteld van de “best presterende “ westerse industrielanden over de afgelopen 35 jaar. Deze
lijst laat opvallende uitkomsten zien. Zo blijkt dat landen met een kleine overheid en lage belastingdruk
de hoogste gemiddelde economische groei hebben gerealiseerd. Deze mooie groeicijfers leiden
overigens niet tot een gelukkige bevolking. De gelukkigste bevolking woont in landen met een relatief
hoge belastingdruk. Ook blijkt dat landen met een relatief hoge belastingdruk toch een sterke
internationale concurrentiekracht kunnen hebben. De auteurs wijzen er wel op dat door de
toenemende internationalisering deze landen hun druk moeten verlagen om hun concurrentiekracht
op peil te houden.
Nederland is in bijna alle opzichten een middenmoter. Zie onderstaand overzicht, dat als volgt kan
worden toegelicht. Kijken we naar het gemiddelde economische groei over de periode 1970-2005 dan
staat Ierland op de eerste plaats, Noorwegen staat tweede en de Verenigde Staten op drie. Dit zijn
landen met een relatief kleine overheid. Zie kolom “ Size of government” waar Ierland op nummer 1
staat. Opvallend zijn de prestaties van Denemarken. Een land met een zware belastingdruk (15) en
toch een sterk internationale concurrentiepositie (3), de gelukkigste bevolking (1), een effectief
klimaatbeleid (3) en een klein verschil tussen arm en rijk ( 1). Denemarken is overigens gestart met
een belastingverlagingsprogramma om internationaal in de markt te blijven.
Table 10.1 Cross-country comparison of key policy statistics (sample ranking)
Country
Australia
Austria
Belgium
Canada
Denmark
Finland
France
Germany
Ireland
Italy
Japan
Netherlands
Norway
Sweden
UK
US
GDP per
capita
(high)
Average growth
rate, 1970-2005
(high)
Size of
government
(small)
Total tax
burden
(small)
Global
competitiveness
(high)
Income
inequality
(low)
Subjective
well-being
(high)
Climate
change index
(high)
9
5
7
10
6
12
14
13
3
16
15
4
1
11
8
2
4
8
11
5
14
7
10
15
1
13
6
9
2
16
12
3
2
11
12
5
14
13
15
9
1
10
4
8
6
16
7
3
4
10
14
5
15
13
11
6
3
9
2
8
12
16
7
1
13
11
14
10
3
1
12
6
15
16
5
7
9
2
8
4
13
7
11
9
1
5
10
6
12
14
2
8
4
3
15
16
10
2
11
5
1
3
15
12
6
14
16
7
8
4
13
9
14
13
6
15
3
12
5
4
11
10
8
9
7
1
2
16
De ongelukkigste bevolking vinden we in Japan (16), Frankrijk (15), Italië (14) en Engeland (13). De
Verenigde Staten heeft de grootste inkomensongelijkheid (16). Dit land heeft ook het slechtste
klimaatbeleid (16) . Ook Zweden valt op: ondanks de grootste overheid en de zwaarste belastingdruk
(16) heeft het land een sterke internationale concurrentiepositie (2) en het beste klimaatbeleid (1). Ook
Zweden is bezig zijn belastingstelsel aan te passen.
Persbericht Taxes and the Economy
3 of 3