NL RAAD VA DE EUROPESE UIE Brussel, 1 december 2008 16645/08 (Presse 357) (OR. fr) VERKLARIG VA DE EUROPESE UIE Eén woord: Leadership Inlossing van de belofte: hiv/aids tot staan te brengen Wereldaidsdag (Parijs - Brussel, 1 december 2008) Ter gelegenheid van de 20e verjaardag van Wereldaidsdag bevestigt de Europese Unie (EU) uitdrukkelijk haar verbintenis om het cruciale probleem van de wereldwijde hiv/aidspandemie te bestrijden door strategische inspanningen op de langere termijn die de basis kunnen leggen voor duurzame vooruitgang in de komende decennia. PERS Wetstraat 175 B – 1048 BRUSSEL Tel.: +32 (0)2 281 6319 Fax: +32 (0)2 281 8026 [email protected] http://www.consilium.europa.eu/Newsroom 16645/08 (Presse 357) 1 L De tot nog toe geleverde inspanningen zijn niet voldoende gebleken om de wereldwijde verspreiding van de hiv/aidspandemie, die nog wordt verergerd door de armoede en de maatschappelijke, economische en gendergerelateerde ongelijkheden, in te dijken. Wij herhalen dat wij vastbesloten zijn steun te verlenen aan het engagement van de partnerlanden en hun maatschappelijke middenveld met betrekking tot de toegang voor iedereen in 2010 tot preventie, behandelingen, zorg en steun waar het gaat om hiv/aids, met inachtneming van het feit dat subsaharaans Afrika, en vooral Zuidelijk Afrika, de meest besmette regio blijft. De volgende wereldconferentie over aids, in 2010 in Wenen, zal een belangrijke gebeurtenis zijn met betrekking tot onze gezamenlijke inspanning om deze doelen te verwezenlijken. De ontwikkeling en de toepassing van alomvattende preventiemethoden moeten dringend worden bespoedigd, onder meer door een grotere beschikbaarheid van mannen- en vrouwencondooms en door voorlichting, onderwijs en sensibilisering, en door verdere investeringen in onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe preventietechnologieën. Aangezien er niet één enkel type hiv/aidsepidemie bestaat, moeten de inspanningen worden gebaseerd op het beginsel "ken uw epidemie", dat van essentieel belang is voor het welslagen van de preventie. Het is van het allergrootste belang dat de behandelingsprogramma's worden geïntensiveerd en dat de toegang tot betaalbare goede geneesmiddelen en tot tweede- en derdelijnsbehandeling wordt verruimd. De dodelijke gevolgen van de combinatie van besmetting met hiv, tuberculose en andere overdraagbare ziekten en in het bijzonder het opkomen van vormen van multiresistente tuberculose, maken het nodig dat de samenwerking wordt uitgebreid en dat de programma's en diensten voor preventie en behandeling worden geïntegreerd, met als doel wederzijdse versterking en een synergetische benadering van de bestrijding van deze ziekten. In dat opzicht is het van cruciaal belang dat de gezondheidsstelsels in de ontwikkelingslanden worden versterkt, met name door het probleem van het personeelstekort in de gezondheidszorg aan te pakken. Wij herhalen dat voor eenieder die met hiv/aids moet leven, ongeacht zijn afkomst, nationaliteit, meningen, leeftijd, geslacht, seksuele geaardheid, godsdienst of andere status, betere normen moeten gelden wat betreft zorg en behandeling. 16645/08 (Presse 357) 2 L Belemmeringen in de vorm van discriminatie, stigmatisering en uitsluiting, die de toegang blokkeren tot preventie, behandeling, zorg en steun inzake hiv, moeten worden weggenomen, want universele toegang tot zorg kan nooit worden verwezenlijkt zonder dat de mensenrechten worden geëerbiedigd. De EU maakt zich ernstige zorgen over de afkeuring, de discriminatie en de marginalisering die mensen met hiv overal ter wereld nog steeds doorstaan en roept op de fundamentele rechten die deze mensen als individu hebben, te eerbiedigen, en om in het hiv/aidsbeleid een aanpak te volgen die gebaseerd is op de mensenrechten. Het is van bijzonder belang dat de mensen die het zwaarst door de pandemie worden getroffen, meer autonomie verwerven en dat zij deelnemen aan het concipiëren en uitvoeren van deze maatregelen. De preventie- en behandelingsprogramma's zullen de mensen voor wie ze nodig zijn niet bereiken zolang wij niet onze volle aandacht aan deze problemen schenken. De EU benadrukt dat beperkingen van de vrijheid van toegang, verblijf en wonen van seropositieven, op grond van hun seropositiviteit, discriminerend zijn en de volksgezondheid niet beschermen. De Europese Unie roept derhalve alle landen met klem op om alle op seropositiviteit gebaseerde beperkingen van binnenkomst, verblijf en wonen, weg te nemen. Gezien de kwetsbaarheid van vrouwen voor hiv-besmetting en het gestaag toenemende aandeel van vrouwen onder nieuwe besmettingen is het dringend noodzakelijk dat analyses worden gemaakt per geslacht, dat de gelijkheid van vrouwen en mannen en seksuele voorlichting worden bevorderd, en dat wordt tegemoetgekomen aan de specifieke behoeften van vrouwen en meisjes, onder meer door op te treden tegen geweld en misbruik op grond van geslacht. Wanneer deze problemen worden aangepakt, moeten daar zowel de vrouwen als de mannen bij worden betrokken. Alle vrouwen, en vooral jonge vrouwen en andere zeer kwetsbare groepen, moeten recht op en toegang tot steun inzake seksuele en reproductieve gezondheid en rechten hebben, in de context van de bestaande standpunten van de EU1. 1 De Europese consensus inzake ontwikkeling, PB C 46 van 24.2.2006; Conclusies van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen van de lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, over nieuwe vraagstukken in verband met hiv/aids (doc. 7227/07, met inbegrip van de verklaring in de bijlage); Conclusies van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen der lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, over gendergelijkheid en empowerment van vrouwen in het kader van ontwikkelingssamenwerking (doc. 9561/07); een Europees actieprogramma ter bestrijding van hiv/aids, malaria en tuberculose door middel van externe maatregelen (doc. 9278/05). 16645/08 (Presse 357) 3 L De Europese Unie is vastbesloten de doeltreffendheid van de hulp te verbeteren, op basis van de eigen verantwoordelijkheid van de partnerlanden en de verklaring van Parijs van 2005 over de doeltreffendheid van de ontwikkelingshulp en het Actieplan van Accra van 20081, de Europese gedragscode inzake complementariteit en taakverdeling2 en de "drie beginselen"3. De EU moet vooruit blijven gaan, voortbouwend op wat we hebben bereikt, en moet streven naar nog meer vooruitgang zodat de EU in de wereld een leidende rol blijft spelen bij het nakomen van de belofte dat de hiv/aidspandemie tot staan zal worden gebracht. 1 2 3 Aangenomen op het Forum op hoog niveau over de doeltreffendheid van de hulp (Accra, 2-4 september 2008), http://www.accrahlf.net/ Conclusies van de Raad van 15 mei 2007 (doc. 9558/07). Eén kader voor actie tegen hiv/aids, één nationale instantie voor aidsbestrijding, één monitoring- en evaluatiesysteem op nationale schaal. 16645/08 (Presse 357) 4 L