Informatieveiligheid, oude wijn in nieuwe zakken?

INFORMATIEVEILIGHEID
een uitdaging van ons allemaal
VIAG themadag informatieveiligheid, Harro Spanninga
Agenda
• Toelichting op de Taskforce BID
• Introductie thema Informatieveiligheid
 Technisch perspectief
 Perspectief van de overheid
• Rol van de bestuur en management
Filmpjes over informatieveiligheid
Ga naar https://informatieveiligheid.pleio.nl
Taskforce
Bestuur & Informatieveiligheid Dienstverlening
 Geïnitieerd door minister Plasterk
 N.a.v. Rapport Onderzoeksraad voor
Veiligheid over DigiNotar
 Gestart per 13 februari 2013
 Actief voor een periode van twee jaar
 Focus op bestuur & topmanagement
 Bouwt voort op bestaande
initiatieven en is gericht op
samenwerking
Dit doen we niet alleen…
Invulling langs vier lijnen
• Verplichtende Zelfregulering per overheidslaag
• Gerichtheid:
• Leeraanbod bestuurders en topmanagers
• Gericht op een leer- en ontwikkelproces
• Afgestemd op de volwassenheid van de overheidslaag
• Verankering:
• Handreikingen: baselines voor informatiebeveiliging
• Sturingsmiddelen
•
Stelsel
• Visitatie, peer reviews, ketens, Single Audit
Amerikaanse KvK digitaal gegijzeld
Hackers bedienen containers in Antwerpen
Gemalen in Veere slecht beveiligd
Identiteitsfraude met DigiD
De gemeente op de korrel…
Het technisch perspectief
Zwarte markt in hacks en gestolen data
Prijs “zero day exploits” 2012
Adobe Reader
$5,000–$30,000
Android
$30,000–$60,000
Chrome or Internet Explorer
$80,000–$200,000
Firefox or Safari
$60,000–$150,000
Flash or Java Browser Plug-ins
$40,000–$100,000
iOS
$100,000–$250,000
Mac OSX
$20,000–$50,000
Microsoft Word
$50,000–$100,000
Windows
$60,000–$120,000
Bron: Rand Corporation, Markets for Cybercrime Tools and Stolen Data, 2014
Wat zien we in de prakijk
Enkele trends over 2012-2013:
• Criminelen gaan steeds brutaler te werk en hun activiteiten zijn
meer gericht op de mens.
• Apple-apparaten op de korrel gezien toename van het
marktaandeel.
• De Cloud wordt ingezet als hulpmiddel om hacks uit te voeren.
• Actieve handel in kennis over kwetsbaarheden en hoe deze te
misbruiken.
• Onvoldoende inzicht in relevante dreigingen en kwetsbaarheden.
• Meer kans op keteneffecten door hyperconnectiviteit van
apparaten.
• Zwakke wachtwoorden blijven een probleem.
• Kwetsbaarheden van SCADA-systemen komen meer aan het licht.
bron: NCSC CSBN-3 2013
Ontwikkelingen in gedrag van criminelen
Informatieveiligheid gaat over…
Maar ook over…
Het perspectief van de overheid
Belang voor gemeenten van veilige informatie
•
De efficiënte overheid: Processen zijn in toenemende mate
informatiegestuurd en geautomatiseerd. In 2017 is zelfs alles digitaal
(Digitaal 2017).
•
De georganiseerde misdaad: informatie van gemeenten kan zeer
interessant zijn voor de georganiseerde misdaad, denk aan
hennepkwekerijen, ontruiming, maar ook diefstal van bijvoorbeeld
GBA-gegevens.
•
De decentralisaties: Met de komst van de decentralisatie komen zeer
vertrouwelijke, medische en strafrechtelijke gegevens bij gemeenten te
liggen. Deze kunnen niet op straat komen te liggen.
•
De betrouwbare overheid: burgers en bedrijven moeten de overheid
kunnen vertrouwen. Uit een recent onderzoek van de ombudsman blijkt
dit in toenemende mate te spelen.
Overheidsverantwoordelijkheid informatieveiligheid
24
Overheidsverantwoordelijkheid informatieveiligheid
Burger heeft het recht om onbespied te blijven.
Mag er op rekenen dat de informatie over hem/haar, bij de overheid in
veilige handen is.
De (gemeentelijke) overheid is verantwoordelijk voor:
• Veiligheid van privacy gevoelige informatie over burgers;
• Continuïteit van de (digitale) dienstverlening via internet.
25
Rol van bestuur en management….
Resolutie Informatieveiligheid:
•
•
•
•
•
Onderdeel van collegeambities, in portefeuille collegelid.
Verankering op agenda, paragraaf in jaarverslag.
Gemeenten implementeren, lokaal
informatieveiligheidsbeleid gebaseerd op de Baseline
Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG), hét
gemeentelijke basisnormenkader.
Borging door aansluiting planning & controlcyclus:
leren en cyclisch ontwikkelen organisatie.
Transparantie via waarstaatjegemeente.nl, peer reviews
en interbestuurlijke visitatiecommissie.
In control op informatieveiligheid?
Monitoren
en leren
Cultuur van
veiligheid
Informatieveiligheid
Voldoen aan
norm,
baseline
Crisisrespons
Beleid informatiebeveiliging
Informatiebeveiligingsorganisatie
Identificeren bedrijfsprocessen
Evalueren &
Rapporteren
Toekennen eigenaarschap
Uitvoeren risicoanalyses
Baseline
Opstellen en
invoeren
beveiligingsplan
Accepteren
restrisico’s
Monitoren
Managen van incidenten
Tips om bestuur en management te betrekken…




Vertaal informatieveiligheid naar bestuurlijke risico’s en thema’s
 Politiek-bestuurlijk , Operationele risico, Financiele risico’s en reputatie
risico’s
Vergroot de urgentie
 Organiseer bijvoorbeeld een incident, een eigen test met een phishing
mail
Maak het tastbaar en klein en breng het dichtbij
 Bijvoorbeeld door een hack demo te tonen van een iPad of een
telefoon
Mobiliseer in je eigen organisatie met lijnmanagers die het probleem ook
onderkennen
 Met bijvoorbeeld het hoofd burgerzaken, de financieel directeur etc.
Vragen?
[email protected]
De (overheids)ketting…
…is zo sterk als de zwakste schakel…
…en dat zien we helaas nog al te vaak terugkomen…