Een greep uit de forten van de Waterlinie

Uitgeest
De Nieuwe
Hollandse Waterlinie
Purmerend
Krommenie
Volendam
Beverwijk
Ma r ker m ee r
Vroeger werd het gebied onder water gezet om vijanden
tegen te houden. Tegenwoordig is de Nieuwe Hollandse
Waterlinie een veelzijdige cultuurhistorische belevenis en
IJmuiden
zijn veel forten geopend voor publiek.
Monnickendam
Zaandam
Noor
dzee
kana
al
IJmeer
Haarlem
1 Forteiland Pampus
Amsterdam
Almere
Westbatterij
Hoofddorp
5 Muiderslot
7 Fort Uitermeer
4 Vesting Muiden
Weesp
Amstelveen
Schiphol
Fort Ronduit
G ooimeer
Naarden
6 Vesting Weesp
2 Vesting Naarden
Huizen
Bussum 3 Fort Werk IV
Fort Hinderdam
Aalsmeer
Laren
Fort Kijkuit
Ve
ch
t
Uithoorn
Hilversum
Mijdrecht
8 Fort Spion
9 Fort Nieuwersluis
Breukelen
Fort bij Tienhoven
Soest
Amersfoort
10 Fort Maarsseveen
Fort De Gagel
Maarssen
Alphen aan
den Rijn
11 Fort aan de Klop
Fort Ruigenhoek
Bilthoven
Fort Voordorp
Fort Blauwkapel
Werken bij Griftenstein
Fort de Bilt
Bodegraven
Woerden
Zeist
12 Fort Hoofddijk
Fort Vossegat
14 Fort Rijnauwen
Utrecht
Bunnik
13 De Lunetten
Batterijen aan de Overeindse Weg
15 Fort Vechten Waterliniemuseum
Wijnfort Jutphaas
Gouda
Plofsluis bij Jutphaas
Nieuwegein
Verdedigingswerk Vreeswijk
Vianen
Fort bij ’t Hemeltje
Houten
16 Streektransferium Linielanding
Le
k
Werk aan de Waalse Wetering
Le
k
17 Werk aan de Korte Uitweg
Lunet aan de Snel
18 Werk aan de Groeneweg
Fort Honswijk
Culemborg
19 Fort Everdingen
21 Werk aan het Spoel
Kanonkazemat Diefdijk
Rotterdam
20 Doorgezaagde bunker
30 Fort Pannerden
Werk op de spoorweg bij de Diefdijk
23 KunstFort Asperen
27 Vesting Woudrichem
24 Fort Vuren
ven-M erwede
Bo
Dordrecht
Fort Steurgat
Werkendam
Batterij Brakel
25 Slot Loevestein
0
5
10 km
28 Fort Altena
29 B&B Fort Bakkerskil
Li n
22 GeoFort
26 Vesting Gorinchem
Gorinchem
ge
(40 km)
Leerdam
Papsluis
Wa
al
Batterij Pouderoijen
niet openbaar toegankelijk
Fort Giessen
Een greep uit de forten van de Waterlinie
1 Forteiland Pampus
ruim tweehonderd Rijksmonumenten,
12 Fort Hoofddijk
16 Linielanding
21 Werk aan het Spoel
Het fort werd eind 19e eeuw gebouwd
o.a. Torenfort aan de Ossenmarkt.
U vindt hier de Botanische Tuinen
De Linielanding is dé toegangspoort
Dit fort heeft een biologisch restau-
als onderdeel van de Stelling van
www.weesp.nl
van de Universiteit Utrecht met
tot de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het
rant, er is kunst en theater en er zijn
Amsterdam. Met de veerdienst vanuit
tropische kassen, rotstuin, thematuin
is de ‘etalage’ voor regionaal gepro-
workshops beeldhouwen.
Muiden vaart u er naar toe.
7 Fort Uitermeer
en vlinderhof.
duceerde hapjes en drankjes, is verga-
www.werkaanhetspoel.nl
www.pampus.nl
Een ‘bomvrije’ torenruïne, gracht en
www.uu.nl/botanischetuinen
derlocatie en kent recreatieve routes.
www.linielanding.nl
sluis. Het fort werd gebouwd in 1672
22 GeoFort
2 Vesting Naarden
voor de Oude Hollandse Waterlinie. U
13 De Lunetten
Schiet een echt kanon af in het Neder-
kunt hier eten & drinken en uw boot
De vier Lunetten, ten zuidoosten van
17 Werk aan de Korte Uitweg
en navigatie. Er is een vleermuisspeur-
lands Vestingmuseum. Dwaal rond in
aanleggen in de Vecht.
de stad Utrecht, zijn aangelegd tussen
Dit verdedigingswerk uit 1871-1877
tuin en 3D café.
de ondergrondse kazematten of maak
www.uiteraarduitermeer.nl
1819 en 1821. De Lunetten herbergen
bestaat uit een fortgracht, aarden wal
www.geofort.nl
een vaartocht.
tal van functies, zoals horeca, zorg en
en binnenterrein. U kunt er kamperen
www.vestingmuseum.nl
8 Fort Spion
kinderopvang.
of ontspannen in het theehuis.
23 KunstFort Asperen
Overnachten in een fort? Wandelaars
www.stellingvanutrecht.nl
www.fortwku.nl
Het torenfort moest onder andere de
Dit fort staat in het teken van kaarten
3 Fort Werk IV
en fietsers kunnen slapen in een
Dit fort met droge gracht en oude
remise, legertent, in het fort zelf of
14 Fort Rijnauwen
18 Werk aan de Groeneweg
toonstellingen en horeca.
artillerieloods is nu een atelier met
op de minicamping.
Het grootste fort van de NHW. Het
De infanteriestelling uit de Eerste
www.kunstfortasperen.nl
creatieve en culinaire workshops.
www.fortspion.nl
wordt omringd door waardevol
Wereldoorlog bestaat uit een dubbele
www.vernissage.nl, www.fortwerk4.nl
waaiersluis verdedigen. Nu zijn er ten-
natuurgebied met bijzondere planten
loopgraaf met aarden wallen, 55
24 Fort Vuren
9 Fort Nieuwersluis
en dieren. Het is alleen toegankelijk
groepsschuilplaatsen en mooie fruit-
Fort Vuren biedt overnachtingen voor
4 Vesting Muiden
Fort Nieuwersluis is volop in ont-
tijdens excursies.
bomen. Het terrein is vrij toegankelijk.
wandelaars en fietsers, van basic tot
Dit vestingstadje telt een aantal
wikkeling. U kunt er genieten van een
www.fortbijrijnauwen.nl
www.staatsbosbeheer.nl
super-de-luxe. In de toren zijn exposi-
belangrijke gebouwen van de water-
prachtige wandeling over het fort-
linie: de Westbatterij, de Kazerne, het
terrein, een kookworkshop of theater.
15 Fort Vechten
19 Fort Everdingen
Muizenfort en Fort H.
www.fortnieuwersluis.nl
Bezoek het Waterliniemuseum! Het
Fort Everdingen is omgedoopt tot een
www.muidenvesting.nl
ties en er is een sfeervol terras.
www.fortvuren.nl
fort is een ideale locatie om te trou-
Fortbrouwerij. Proef speciaalbieren
25 Slot Loevestein
10 Fort Maarsseveen
wen, te feesten, bedrijfsbijeenkomsten
gebrouwen door Duits & Lauret of
Slot Loevestein ligt daar waar Maas en
5 Muiderslot
Een broedplaats voor kunst, cultuur
te houden, te wandelen en te spelen.
overnacht op de natuurcamping.
Waal samenkomen. In 1621 ontsnapte
Dit middeleeuws kasteel is omgeven
en recreatie. Geniet van dans, theater,
www.fortvechten.nl,
www.duitslauret.com
Hugo de Groot hier in een boekenkist.
door een historische pruimenboom-
muziek, film en beeldende kunst.
www.waterliniemuseum.nl
gaard, siertuinen en 17de-eeuwse
www.c-fordt.nl
20 Doorgezaagde bunker
De gespleten bunker is een publieke
26 Vesting Gorinchem
11 Fort aan de Klop
attractie voor de bezoekers van de
Gorinchem is onderdeel van de Ves-
vestingwallen.
www.muiderslot.nl
www.slotloevestein.nl
Fort aan de Klop heeft een brasserie en
Diefdijk. Bekijk de bunker van binnen
tingdriehoek. Er is een veerdienst en u
6 Vesting Weesp
u kunt er vergaderen en overnachten.
en ontdek de hoogte van de inundatie.
kunt er prachtig wandelen.
Deze historische vestingstad heeft
www.fortaandeklop.com
www.spannendegeschiedenis.nl
www.vvvgorinchem.nl
27 Vesting Woudrichem
In Woudrichem ga je terug in de tijd.
Bezoek midden in het centrum de
Martinuskerk, het Visserijmuseum of
ga eten in de Gevangenpoort.
www.woudrichem.nl/bezoekers
28 Fort Altena
Op het snijpunt van de Biesbosch en
Land van Heusden en Altena ligt
Fort Altena; het ideale vertrekpunt
voor wandel- en fietstochten.
www.fortaltena.nl
29 Fort Bakkerskil
Fort Bakkerskil werd tussen 1877 en
1880 gebouwd om de Papsluis te
beschermen. Het fort is nu een sfeervolle Bed & Breakfast.
www.fortbakkerskil.nl
30 Fort Pannerden
Het defensiekunstwerk op de splitsing
van Rijn en Waal werd gebouwd in
1869 en beschermde de watertoevoer
naar de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Er is nu een interactieve experience.
www.fortpannerden.eu
Een compleet overzicht van
de ruim 60 forten vindt u op
www.hollandsewaterlinie.nl