Verslag discussietafel

Start to Cook 2010
Discussietafels Start to Cook (11.30 uur – 12.30 uur)
Sessie rond noodzaak van een presentatieplatform voor nieuw werk
Moderator: Don Verboven (VTi)
Verslag: VTi
Showcase
Is er vraag naar een showcase of beurs waarop nieuw werk wordt gepresenteerd? Is dit mogelijk
en hoe wordt dit het best georganiseerd?
Voor jonge/nieuwe makers lijkt een showcase of beurs een goede oplossing, omdat het moeilijk
is subsidies en coproducenten te vinden voor een productie. Meestal kan een stuk enkele malen
worden gespeeld met behulp van een paar partners, maar daarna beginnen de moeilijkheden.
Promotie en verkoop zijn essentieel in het spreiden van een voorstelling, maar voor jonge
makers is het niet altijd evident te weten bij wie aan te kloppen voor hulp. De zoektocht naar
coproducenten is moeilijk en een gezamenlijk toonmoment zou dit vergemakkelijken.
Bovendien geeft een platform programmatoren de kans om op korte tijd veel werk te zien. Het
promoten van nieuw werk wordt gezien als een taak van de programmatoren en dit moet dan
ook mogelijk gemaakt worden.
Een bijkomend probleem is de vroege programmering van cultuurcentra en kunstencentra. Voor
een klein gezelschap is het moeilijk om in deze planning een plek te veroveren. Er is zelden
laat in het jaar nog ruimte om een voorstelling te programmeren. Voor de cultuurcentra is het
soms moeilijk nieuw werk te programmeren en te promoten. Een publiek hiervoor vinden, is
soms een moeilijke opdracht. Naast de grote namen is er vaak te weinig nieuw werk te zien,
maar het is volgens de centra ook de taak van de managementbureaus om te helpen met de
naverkoop van nieuw werk. Vaak is er een gebrek aan promotioneel materiaal en productionele
ondersteuning. Het blijft echter moeilijk voor nieuwe makers om meteen goed
promotiemateriaal te hebben en in de pers te komen.
Voorprogramma
Wat met een voorprogramma? Voor een bekende naam, nieuw talent programmeren?
Een voorprogramma lijkt niet voor iedereen een goede oplossing, omdat het voorbijgaat aan
het idee van de juiste voorstelling op de juiste plaats. Niet elke voorstelling kan overal
geplaatst worden. Voor kunstencentra en cultuurcentra gaat het vaak om het verlies dat moet
betaald worden. Wie betaalt voor het feit dat de zaal niet vol zit bij kleinere voorstellingen?
Een volle zaal halen is niet moeilijk: als je heel het jaar comedy programmeert, lijd je
waarschijnlijk geen verlies. Een gezelschap kan hier onmogelijk mee concurreren. Het enige
wat je kan doen als nieuwe maker is een goed artiest zijn, desnoods presenteer je je werk bij
je thuis. Nieuwe makers leggen het lot te veel in de handen van de programmatoren.
Programmatoren kunnen daar allemaal niet voor zorgen.
Volgens anderen is hiermee het probleem van het vinden van een publiek niet opgelost. Er is
vraag naar infrastructuur waar podiumkunstenaars gedurende en langere periode kunnen
werken. Nieuwe makers kunnen zich hechten aan een cultuurcentrum en zo heeft een CC een
huisartiest. Op zich een goed idee, maar dit moet dan lokaal waar gemaakt worden. Een artiest
Start to Cook 2010
uit eigen streek heeft in dit verband voordelen maar houdt natuurlijk ook beperkingen in voor
artiesten, afkomstig van een andere plek. En is dit enkel een druppel op een hete plaat?
Mogelijke oplossingen?
Nieuwe makers die nog een plek zoeken, kunnen worden opgenomen in een lijst. Zo'n lijst
biedt echter niet meteen een oplossing, aangezien alle makers zonder plek moeilijk in kaart te
brengen zijn. Bovendien schept zo'n lijst verwachtingen die niet altijd kunnen worden ingelost.
Enkele initiatieven tonen hoe nieuw werk kan worden gepresenteerd.
- Nieuw Talent (vroeger Trappelend Talent) geeft de kans aan jonge makers hun werk te
tonen. De doelgroep is nieuw talent, niet enkel jong talent. Een presentatiedag
(showcase) wordt georganiseerd in december. Een commissie, samengesteld uit mensen
van de cultuurcentra, selecteert de groepen die worden gepresenteerd. Het is geen
initiatief om subsidies te krijgen voor het maken van een voorstelling, enkel om te
presenteren. Het probleem bij Nieuw Talent is dat vooral aanvragen voor muziek
ingediend worden en weinig aanvragen voor theater en dans. Bij de kandidaatstelling
wordt wel beeldmateriaal gevraagd en het is moeilijk om veel beeldmateriaal te
voorzien voor een voorstelling die op dat moment nog in volle ontwikkeling is. Alle info
rond dit initiatief op www.aanbodpodium.be
-
Naast Nieuw Talent zijn initiatieven als Theater aan Zee, Bâtard, Dubbelspel in STUK
en 30CC, ook belangrijke presentatieplekken voor nieuw werk. Ook andere organisaties
als Buda in Kortrijk met het Platform Fresh en CC Strombeek proberen nieuw werk te
presenteren. Hoewel bij Buda programmatoren komen kijken, blijft het moeilijk om
van daaruit door te stromen naar een breder circuit. Bij CC Strombeek ligt de focus
vooral op het bereiken van verschillende soorten publiek en minder op de spreiding van
de voorstellingen.
In Nederland houden CC’s lege plekken, witte vlekken, om iets later in te plannen. Er zit een
risicofactor in, maar de jury van het Nederlandse Theaterfestival kiest de voorstellingen die
deze witte vlekken invullen. De context en de communicatie van nieuw werk is essentieel. Dit
initiatief is vergelijkbaar met Circuit X in Vlaanderen.
Daarnaast zouden cultuurcentra via hun regiowerking gezamenlijk kunnen nadenken over het
programmeren van nieuw en pril werk en hoe meer mensen er warm voor te maken.
Cultuurcentra programmeren natuurlijk breed en laten vanuit hun opdracht veel genres aan
bod komen. Dit bemoeilijkt scherpe keuzes, die huizen zoals HETPALEIS, Bronks en
Kopergietery wel kunnen maken.
Tegelijk moet 'hokjes'-denken, waar nieuw werk dan moet inpassen, vermeden worden. Nieuwe
makers hebben het net moeilijk zich ergens binnen te profileren (wat de promotie en verkoop
bemoeilijkt). Er is vooral een overduidelijke nood aan kleine zalen. Nieuw werk kan vaak niet
in een grote zaal spelen. Je moet kleine plekken hebben om te kunnen maken en presenteren.
Vaker als regio samenwerken kan ervoor zorgen dat de juiste voorstelling op de juiste plaats
wordt geprogrammeerd, zonder te smal te moeten programmeren en makers te dwingen in een
bepaald profiel.