Praktische gids voor het gebruik van sociale netwerksites Je rechten en plichten eenvoudig uitgelegd Inleiding Wat zijn gebruiksvoorwaarden? Wanneer zijn gebruiksvoorwaarden geldig? 1 Hoe aanvaard ik de gebruiksvoorwaarden? 2 Welke gebruiksvoorwaarden zijn in overeenstemming met de wet? Auteursrecht op eigen content Auteursrecht op content van anderen Jouw gegevens gebruiken voor reclame Bescherming tegen pesten, discriminatie en geweld » Je echte naam gebruiken » Aansprakelijkheid » Bevoegde rechtbank en toepasselijk recht » Wijzigingen in de voorwaarden »Account verwijderen » » » » Inhoud Tips 1 2 3 4 5 6 Lees de gebruiksvoorwaarden Denk twee keer na voordat je iets op een sociaalnetwerksite plaatst Pas je privacy-instellingen aan Neem contact op met jouw lokale consumentenorganisatie Laat je stem horen Handige hulpmiddelen Colofon with the table of contents Inleiding Wist je dat als je lid wordt van een sociaalnetwerksite, je een juridische overeenkomst sluit met die site? Jouw acties op die site kunnen dus juridische gevolgen hebben. Sociaalnetwerksites gebruiken verschillende termen om jouw rechten en plichten en die van de sociaalnetwerksite aan te geven: • Facebook: Terms (voorwaarden) • Myspace: Terms of Use Agreement (gebruiksovereenkomst) • Instagram: Terms of Use (gebruiksvoorwaarden) • LinkedIn: User Agreement (gebruikersovereenkomst) • Twitter: Terms of Service (voorwaarden) • Pinterest: Terms of Service (voorwaarden) In deze gids gebruiken we de term ‘gebruiksvoorwaarden’. In deze gids leggen we een aantal kenmerken van deze gebruiksvoorwaarden uit. We geven je ook een aantal tips om met de gebruiksvoorwaarden om te gaan. 5 Wat zijn gebruiks­voorwaarden? Als je iets koopt of een dienst gebruikt, gelden bepaalde voorwaarden. Zo hebben de koper en verkoper rechten en plichten. Het zijn de gebruiksvoorwaarden. Dat zijn standaard overeenkomsten die de verkoper opstelde. De koper kan niet onderhandelen over die voorwaarden. Gebruiksvoorwaarden hebben voordelen en nadelen: • voordeel: Als koper hoef je niet te onderhandelen telkens als je iets wil kopen of een dienst wil gebruiken. Stel je voor dat je bij elk brood dat je koopt moet onderhandelen! • nadeel: Je moet als koper de voorwaarden aanvaarden. Weiger je, dan gaat de verkoop niet door. 7 Wanneer zijn gebruiks­voorwaarden geldig? 1 Je moet de gebruiksvoorwaarden aanvaard hebben. 2 De gebruiksvoorwaarden zijn in overeenstemming met de wet: auteursrecht, recht op de privacy 9 1 Hoe aanvaard ik de gebruiksvoorwaarden? De gebruiksvoorwaarden aanvaarden, gebeurt op twee manieren: • Je registreert je eerst op de site door je naam, e-mailadres … in te vullen. Daarna lees je in kleine letters dat je akkoord gaat met de gebruiksvoorwaarden en het privacybeleid. © 2014 Twitter 10 • Je klikt eerst op ‘akkoord’ voordat je je kan registeren. © 2014 Apple 11 Let op! De meeste gebruikers lezen nooit de voorwaarden. De tekst is te lang of te moeilijk. En de gebruikers onder­schatten het risico dat ze mogelijk lopen. Verschillende sociaalnetwerksites doen inspanningen om hun gebruiks­ voorwaarden begrijpelijker te maken. Ze voegen bijvoorbeeld korte, eenvoudige zinnen toe die de voorwaarden samenvatten. Soms gaat daardoor belangrijke informatie verloren. © 2014 Twitter 12 2 Welke gebruiksvoorwaarden zijn in overeenstemming met de wet? We sommen de voorwaarden op die je het vaakst terugvindt op sociaalnetwerksites: ►► Auteursrecht op eigen content ►► Auteursrecht op content van anderen ►► Jouw gegevens gebruiken voor reclame ►► Bescherming tegen pesten, discriminatie en geweld ►► Je echte naam gebruiken ►► Aansprakelijkheid ►► Bevoegde rechtbank en toepasselijk recht ►► Wijzigingen in de voorwaarden ►► Account verwijderen 13 » Auteursrecht op eigen content Op sociaalnetwerksites plaats je foto’s, filmpjes … Dat heet ‘content’. De meeste sociaalnetwerksites spreken in hun gebruiksvoorwaarden over auteursrecht op de content die je plaatst. De sites zeggen eerst dat je de rechten op je eigen content behoudt. voorbeeld Facebook: “Je bent zelf eigenaar van alle inhoud en informatie die je plaatst op Facebook en in je privacy- en app-instellingen kun je bepalen hoe dit wordt gedeeld.” voorbeeld Twitter: “Je behoudt de rechten op alle Content die je op of via de Diensten indient, plaatst of weergeeft.” 14 Onmiddellijk daarna staat dat je de sociaalnetwerksite toestemming geeft om jouw content onder bepaalde voorwaarden te gebruiken. Sociaalnetwerksites kunnen dus jouw content gebruiken en zelfs verkopen aan bedrijven. “Voor inhoud waarop intellectuele-eigendomsrechten rusten, zoals foto’s en video (IE-inhoud), geef je ons nadrukkelijk de volgende toestemming, afhankelijk van je privacy- en app-instellingen: je verleent ons een nietexclusieve, overdraagbare, royaltyvrije, wereldwijde licentie om alle IEinhoud te gebruiken die je plaatst op Facebook of in verband met Facebook (IE-licentie). Deze IE-licentie eindigt wanneer je jouw IE-inhoud of je account verwijdert, tenzij je jouw inhoud hebt gedeeld met anderen en zij de inhoud niet hebben verwijderd.” © 2014 Facebook De sociaalnetwerksite zal jouw content niet langer gebruiken als je jouw content verwijdert. Heb je echter jouw content gedeeld met anderen en hebben zij die content niet verwijderd? Dan kan de sociaalnetwerksite jouw content nog altijd gebruiken. 15 » Auteursrecht op content van anderen Sociaalnetwerksites vermelden meestal ook voorwaarden om content van anderen die beschermd wordt door auteursrecht te delen. Bijvoorbeeld muziek van U2, of een gedicht van Hugo Claus. “We reserve the right to remove Content alleged to be infringing without prior notice, at our sole discretion, and without liability to you. In appropriate circumstances, Twitter will also terminate a user’s account if the user is determined to be a repeat infringer. Our designated copyright agent for notice of alleged copyright infringement appearing on the Services is:” © 2014 Twitter Het is heel eenvoudig om muziek, films en andere content online te delen. Dat betekent niet dat het is toegestaan. Content die beschermd is door auteursrecht, mag je niet delen zonder toestemming van de auteur. 16 » Jouw gegevens gebruiken voor reclame Facebook en Google+ hebben voorwaarden die hen toestaan om jouw naam en profielfoto te gebruiken in advertenties. “Als u een Google-account heeft, kunnen we uw profielnaam, profielfoto en acties die u uitvoert op Google of in applicaties van derden die zijn gekoppeld aan uw Google-account (zoals +1’s, recensies die u schrijft en opmerkingen die u plaatst) weergeven in onze Services, waaronder weergave in advertenties en andere commerciële situaties. We respecteren de keuzes die u maakt in de instellingen van uw Google-account met betrekking tot delen of zichtbaarheid. U kunt bijvoorbeeld instellingen selecteren zodat uw naam en foto niet worden weergegeven in een advertentie.” © 2014 Google 17 » Bescherming tegen pesten, discriminatie en geweld Sociaalnetwerksites nemen ook gebruiksvoorwaarden op die anderen moeten beschermen tegen beledigingen, pesten, discriminatie en geweld. In de gebruiksvoorwaarden van Facebook staat bijvoorbeeld: “Je gebruikt Facebook niet voor onwettige, misleidende, kwaadaardige of discriminerende activiteiten”. Facebook schrijft ook uitdrukkelijk: “Je zult geen gebruikers pesten, intimideren of lastig vallen.” Als je je niet aan deze regels houdt, kan de sociaalnetwerksite je account afsluiten. De site kan je zelfs voor de rechtbank brengen als ze vinden dat je hun belangen geschaad hebt. Bovendien riskeer je de wet te overtreden. 18 » Je echte naam gebruiken Sociaalnetwerksites zoals Facebook en Google+ willen dat je je echte naam gebruikt. Er is geen wet die hen dat verbiedt. 19 » Aansprakelijkheid Gebruiksvoorwaarden bevatten vaak alinea’s die de aansprakelijkheid van de ‘verkoper’ beperken. 16. Geschillen 1—Je zult eventuele claims, juridische procedures of geschillen (claims) die je met ons hebt, voortvloeiend uit of met betrekking tot deze Verklaring of Facebook, uitsluitend oplossen in een Amerikaanse arrondissementsrechtbank in het Noordelijke District van Californië of een rechtbank in San Mateo County, en je stemt ermee in je te onderwerpen aan de persoonlijke rechtsbevoegdheid van dergelijke rechtbanken voor de beslechting van dergelijke claims. Deze Verklaring en eventuele claims tussen jou en ons zijn onderworpen aan de wetten van de Amerikaanse staat Californië, ongeacht eventuele bepalingen inzake conflicten of wetten. 2—Indien iemand een claim tegen ons indient met betrekking tot jouw acties, inhoud of informatie op Facebook, zul je ons schadeloos stellen tegen alle schade, verliezen en kosten die gerelateerd zijn aan een dergelijke claim (inclusief redelijke juridische vergoedingen en kosten). Hoewel we regels bieden voor het gedrag van gebruikers, controleren of sturen we de acties van gebruikers op Facebook niet en zijn we niet verantwoordelijk voor de inhoud of informatie die gebruikers overdragen of delen op Facebook. We zijn niet verantwoordelijk voor eventuele aanstootgevende, ongepaste, obscene, illegale of op andere wijze afkeurenswaardige inhoud of informatie die je mogelijk op Facebook vindt. We zijn niet verantwoordelijk voor het online of offline gedrag van Facebook-gebruikers. 3—WE PROBEREN FACEBOOK ONLINE, FOUTVRIJ EN VEILIG TE HOUDEN, MAAR JE GEBRUIKT HET OP EIGEN RISICO. WE BIEDEN FACEBOOK ZOALS HET WORDT GEBODEN (AS IS), ZONDER EXPLICIETE OF IMPLICIETE GARANTIES, WAARONDER, MAAR NIET BEPERKT TOT, IMPLICIETE GARANTIES VAN VERHANDELBAARHEID, GESCHIKTHEID VOOR EEN BEPAALD DOEL EN NIET-NALEVING. WE GARANDEREN NIET DAT FACEBOOK ALTIJD VEILIG, BEVEILIGD OF FOUTVRIJ ZAL ZIJN OF DAT FACEBOOK ALTIJD ZAL WERKEN ZONDER STORINGEN, VERTRAGINGEN OF ONREGELMATIGHEDEN. FACEBOOK IS NIET VERANTWOORDELIJK VOOR DE ACTIES, INHOUD, INFORMATIE OF GEGEVENS VAN DERDE PARTIJEN EN JE VRIJWAART ONS, ONZE DIRECTEUREN, MANAGERS, MEDEWERKERS EN AGENTEN VAN EVENTUELE CLAIMS EN SCHADE, BEKEND EN ONBEKEND, DIE VOORTVLOEIEN UIT OF VERBAND … 20 © 2014 Facebook De aansprakelijkheid van een partij beperken, is wettig al zijn er enkele beperkingen. Het is bijvoorbeeld verboden om de aansprakelijkheid voor overlijden of persoonlijk letsel uit te sluiten. De sociaalnetwerksites vermelden meestal dat ze, als ze aansprakelijk zouden zijn, maximum een klein bedrag, ongeveer 75 euro, zullen betalen. Bovendien schrijven ze dat jij alle kosten moet betalen als de sociaalnetwerksite ooit door jouw gedrag aangeklaagd wordt. Het is mogelijk dat een rechter dat ongeldig verklaart. De aansprakelijkheid van de gebruikers en van de sociaalnetwerksites is immers niet in verhouding. 21 » Bevoegde rechtbank en toepasselijk recht In de gebruiksvoorwaarden van een sociaalnetwerksite staat gewoonlijk naar welke rechtbank je moet stappen bij een conflict. B. Controlling Law and Jurisdiction These Terms and any action related thereto will be governed by the laws of the State of California without regard to or application of its conflict of law provisions or your state or country of residence. All claims, legal proceedings or litigation arising in connection with the Services will be brought solely in the federal or state courts located in San Francisco County, California, United States, and you consent to the jurisdiction of and venue in such courts and waive any objection as to inconvenient forum. © 2014 Twitter Let op! Het zou zeer duur en tijdrovend zijn om de sociaalnetwerksite aan te klagen in een ander land. Er bestaat een Europese wet die consumenten dan beschermt. Een Europese consument kan eender welk bedrijf aanklagen in zijn eigen land. 22 » Wijzigingen in de voorwaarden In veel gebruiksvoorwaarden staat dat de sociaalnetwerksite de voorwaarden zonder overleg kan wijzigen. Sommige sociaalnetwerksites brengen je hiervan op de hoogte, andere niet. Meestal moet je zelf de informatie zoeken. voorbeeld Twitter: Twitter schrijft dat het zijn voorwaarden kan wijzigen en dat het zijn gebruikers alleen op de hoogte brengt als zij vinden dat het om een heel belangrijke wijziging gaat. Bovendien schrijft Twitter dat je de gewijzigde voorwaarden aanvaardt als je de site blijft gebruiken. Je weet dus meestal niet dat er iets veranderd is. Je blijft Twitteren, dus je aanvaardt de wijzigingen. 23 » Account verwijderen Je kan meestal op elk moment jouw account verwijderen. De sociaalnetwerksite kan dat ook, als je de gebruiksvoorwaarden niet naleeft. voorbeeld: • als je discriminerende berichten plaatst • als je niet je echte naam gebruikt • als je te veel berichten verstuurt Dat zijn vaak subjectieve redenen. Bovendien sluiten sommige sociaalnetwerksites de account af zonder waarschuwing of zonder de gebruiker de kans te geven zich te verdedigen. 24 Tips 1 Lees de gebruiksvoorwaarden Gebruiksvoorwaarden zijn vaak heel moeilijk geschreven. Toch is het heel belangrijk om ze te lezen. De gebruiksvoorwaarden staan vaak onderaan een webpagina. © 2014 Facebook 27 2 Denk twee keer na voordat je iets op een sociaalnetwerksite plaatst - - - - - 28 Een video plaatsen, een foto of opmerking doe je snel. Denk toch twee keer na. De sociaalnetwerksite kan jouw content gebruiken. Content die je met vrienden gedeeld hebt, kan je soms moeilijk verwijderen. Je kan mensen beledigen of hun privacy schenden. Facebook kan je account afsluiten. In het ergste geval overtreed je de wet. 3 Pas je privacy-instellingen aan Bedrijven als Facebook, Twitter en Google verdienen geld door gegevens van hun gebruikers te verkopen. Je kan dat voor een stuk voorkomen door je privacy-instellingen aan te passen. Dat geeft je meer controle over wat er met jouw gegevens gebeurt. Sociaalnetwerksites kunnen dan bijvoorbeeld jouw naam en profielfoto niet meer gebruiken in hun reclame. 29 4 Neem contact op met jouw lokale consumentenorganisatie Als je vindt dat de sociaalnetwerksite jou niet eerlijk behandelt, stap je waarschijnlijk niet meteen naar de rechter. Dat is duur en tijdrovend. En je vraagt je af wat het zou uithalen. Consumentenorganisaties kunnen wel invloed hebben op bedrijven. Elk land heeft een eigen consumentenorganisatie. Voor België is dat bijvoorbeeld Test-Aankoop. Het kan je misschien helpen en het juiste advies geven. Als veel mensen klagen, kan het een juridische procedure starten. 30 5 Laat je stem horen Het lijkt misschien zinloos om tegen zeer grote bedrijven op te komen voor jouw rechten. Maar het kan heel zeker een verschil maken. Dus: als je niet akkoord gaat, laat het weten! 31 6 Handige hulpmiddelen Er zijn ook hulpmiddelen om te beoordelen of een sociaalnetwerksite gebruiksvriendelijk is: - de website http://tosdr.org/ beoordeelt sociaalnetwerksites -op http://tosdr.org/downloads.html kan je een hulpmiddel downloaden dat je informeert over de gebruiksvoorwaarden van websites waar je naartoe surft - voor meer informatie rond e-safety en cybercrime kun je terecht op https://www.b-ccentre.be/links-2. 32 1. Basic Terms You are responsible for your use of the Services, for any Content you post to the Services, and for any consequences thereof. The Content you submit, post, or display will be able to be viewed by other users of the Services and through third party services and websites (go to the account settings page to control who sees your Content). You should only provide Content that you Content or communications posted via the Services or endorse any are comfortable sharing with others under these Terms. opinions expressed via the Services. You understand that by using the Tip What you say on Twitter may be viewed all around the world Services, you may be exposed to Content that might be offensive, instantly. You are what you Tweet! harmful, inaccurate or otherwise inappropriate, or in some cases, You may use the Services only if you can form a binding contract postings that have been mislabeled or are otherwise deceptive. Under no with Twitter and are not a person barred from receiving services circumstances will Twitter be liable in any way for any Content, under the laws of the United States or other applicable including, but not limited to, any errors or omissions in any Content, or jurisdiction. If you are accepting these Terms and using the any loss or damage of any kind incurred as a result of the use of any Services on behalf of a company, organization, government, or Content posted, emailed, transmitted or otherwise made available via other legal entity, you represent and warrant that you are the Services or broadcast elsewhere. authorized to do so. You may use the Services only in Services may include advertisements, which may be targeted to the Content or information on the Services, queries The 5. Your Rights compliance with these Terms and all applicable local, madestate, through the Services, or other information. The types and extent of advertising Twitter ontothe subject You retainby your rights anyServices Contentare you submit, post or display on or national, and international laws, rules and regulations. to change. In consideration for Twitter granting you access to and use of thethrough Services, you agree that Twitter and posting its thirdor displaying Content on or the Services. By submitting, The Services that Twitter provides are always evolving and the party providers and partners may place such advertising on the Services or in connection with theyou display Content or through the Services, grantofus a worldwide, non-exclusive, form and nature of the Services that Twitter provides may from the Services whether submitted by you or others. information royalty-free license (with the right to sublicense) to use, copy, reproduce, change from time to time without prior notice to 2. you. In Privacy process, adapt, modify, publish, transmit, display and distribute such addition, Twitter may stop (permanently or temporarily) Any information that you provide to Twitter is subject to our Privacy Policy, which governs our collection and use of your Content in any and all media or distribution methods (now known or later providing the Services (or any features within theinformation. Services) to You understand that through your use of the Services you consent to the collection and use (as set forth in developed). you or to users generally and may not be able to provide you Policy) of this information, including the transfer of this information to the United States and/or other the Privacy Tip This license is you authorizing us to make your Tweets available to the with prior notice. We also retain the right to create limits on countries foruse storage, processing and use by Twitter. As part of providing yourest theofServices, weand maytoneed to provide you the world let others do the same. and storage at our sole discretion at any time without prior communications, such as service announcements and administrative messages. These communications are with certain You agree that this license includes the right for Twitter to provide, notice to you. considered part of the Services and your Twitter account, which you may notpromote, be able to opt-out from and improve thereceiving. Services and to make Content submitted to or Tip You can opt-out of most communications from Twitter including our newsletter, new follower emails, etc. Please see the Notifications tab of Settings for more. 3. Passwords You are responsible for safeguarding the password that you use to access the Services and for any activities or actions under your password. We encourage you to use "strong" passwords (passwords that use a combination of upper and lower case letters, numbers and symbols) with your account. Twitter cannot and will not be liable for any loss or damage arising from your failure to comply with the above. Services. This license is for the sole purpose enabling you to use and enjoy the benefit of 4. Content on theofServices the Services as provided by All Twitter, in the mannerpublicly permitted by these Terms. transmitted, is the sole responsibility of the person who originated such Content, whether posted or privately 7. Twitter Rights Content. We may not monitor or control the Content posted via the Services and, we cannot take responsibility for such All right, title, and interest in and to the (excluding Content provided by users) are via the Services or obtained by you through the Services Content. AnyServices use or reliance on any Content or materials posted and will remain the exclusive property of Twitter and its licensors. The Services are is at your own risk. protected by copyright, trademark, and other laws of both the United States andthe foreign We do not endorse, support, represent or guarantee completeness, truthfulness, accuracy, any throughor thereliability Services of available to other companies, countries. Nothing in the Terms gives you a right to use the Twitter name or any of the organizations or individuals who partner with Twitter for the Twitter trademarks, logos, domain names, and other distinctive brand features. Any syndication, broadcast, distribution or publication of such feedback, comments, or suggestions you may provide regarding Twitter, or the Services is Content on other media and services, subject to our terms entirely voluntary and we will be free to use such feedback, comments or suggestions as we and conditions for such Content use. see fit and without any obligation to you. Tip Twitter has an evolving set of rules for how ecosystem 8. Restrictions on Content and Use of the Services partners can interact with your Content. These rules exist to Please review the Twitter Rules (which are part of these Terms) to better understand what is enable an open ecosystem with your rights in mind. But prohibited on the Service. We reserve the right at all times (but will not have an obligation) what’s yours is yours – you own your Content (and your to remove or refuse to distribute any Content on the Services, to suspend or terminate users, photos are part of that Content). and to reclaim usernames without liability to you. We also reserve the right to access, read, Such additional uses by Twitter, or other companies, preserve, and disclose any information as we reasonably believe is necessary to (i) satisfy organizations or individuals who partner with Twitter, may any applicable law, regulation, legal process or governmental request, (ii) enforce the be made with no compensation paid to you with respect to Terms, including investigation of potential violations hereof, (iii) detect, prevent, or the Content that you submit, post, transmit or otherwise make available through the Services. We may modify or adapt your Content in order to transmit, display or distribute it over computer networks and in various media and/or make changes to your Content as are necessary to conform and adapt that Content to any requirements or limitations of any networks, devices, services or media. You are responsible for your use of the Services, for any Content you provide, and for any consequences thereof, including the use of your Content by other users and our third party partners. You understand that your Content may be syndicated, broadcast, distributed, or published by our partners and if you do not have the right to submit Content for such use, it may subject you to liability. Twitter will not be responsible or liable for any use of your Content by Twitter in accordance with these Terms. You represent and warrant that you have all the rights, power and authority necessary to grant the rights granted herein to any Content that you submit. 6. Your License To Use the Services Twitter gives you a personal, worldwide, royalty-free, non-assignable and non-exclusive license to use the software that is provided to you by Twitter as part of the Vooraleer deze vogel zingt, dient u akkoord te gaan met de gebruiksvoorwaarden. Deze gids is het laatste bijgewerkt op 16 januari 2014. Het is mogelijk dat de sociaalnetwerksites die we vermelden sindsdien aanpassingen gedaan hebben. Praktische gids voor het gebruik van sociale netwerksites auteur(s): Ellen Wauters, Eva Lievens © 2014 Een publicatie van Mediawijs.be in samenwerking met EMSOC, een IWT project. Pleinlaan 9, 1050 Brussel [email protected] www.mediawijs.be Ontwerp: Pjotr 35 PUSH ME!