Als je leert op je hoofd te draaien, kun je ook astronaut

‘Als je leert op je hoofd te draaien,
kun je ook astronaut worden’
Aruna Vermeulen
Elise van Weene
© Motoriek.nl
Deze presentatie niet delen a.u.b., alleen voor
eigen gebruik. Zonder plaatsjes anders werd de
pp te groot.
Info over leerrijpheidscreening van Motoriek.nl:
http://motoriek.nl/lesmethodes/leerrijpheid-observatiescreening
http://motoriek.nl/lesmethodes
Relatie motorisch en cognitief leren
• Embodied leren / Perceptueel motorische koppeling (motorische en
cognitieve taak)
• Sociaal Emotionele Ontwikkeling (samenwerken/ samenspelen)
• Sensomotoriek
• Afwisselen en plezier! (concentratie/ focus)
• Motorische voorwaarde scheppen/ versterken
• Ontwikkeling prefrontale cortex (complex bewegen + matig intensieve
activiteit 70 % VO2max)
• Fysieke activiteit verbeteren (beweegnorm + obesitas)
• Neuroplasticiteit (o.a. geheugen/ automatiseren)
Is het zo dat dat kinderen die beter
bewegen het ook beter doen op
school.
Kun je door middel van bewegen de
schoolvaardigheden van kinderen
verbeteren
WAT ZIJN DE ONDERLIGGENDE
MECHANISMEN VOOR DE RELATIE
TUSSEN BEWEGEN EN COGNITIE??
Rijksuniversiteit Groningen/ UMCG
FIT VAARDIG EN VERSTANDIG!
2011
Bewegen in relatie met cognitie
- Bewegingsvaardigheden zijn een voorwaarde voor meer
lichamelijke activiteit en sportdeelname
- Kinderen in het speciaal basisonderwijs profiteren extra van
goede bewegingsvaardigheden
- Hoe beter de bewegingsvaardigheden, hoe beter de
schoolvaardigheden
- Bewegingsvaardigheden zijn gerelateerd aan hogere
controlefuncties van de hersenen
Hogeschool van Amsterdam/VUmc/Rijksuniversiteit Groningen
BEWEGEN = BETER LEREN
2011
Bewegen = beter leren
1 Matig intensief bewegen verbetert de
leerprestatie van kinderen
2 Kinderen die regelmatig bewegen winnen
aan zelfvertrouwen en zijn fitter
3 Sport en spel zijn goed voor het ontwikkelen
van sociale vaardigheden
4 Schoolresultaten verbeteren bij goede
afwisseling van beweeg- en leertijd
Het verbeteren van bewegings- en
cognitieve vaardigheden
- Complex bewegen is nóg belangrijker dan bewegen
op zich
- Doelgericht bewegen is de sleutel tot succes
- Een uitdagende leeromgeving is essentieel
https://www.youtube.com/watch?v=Kn944asJ4Js
prof. Dr. Medendorp hoogleraar sensomotorische integratie, Radboud
Universiteit in Nijmegen
SENSOMOTORISCHE INTEGRATIE,
EEN VENSTER OP COGNITIE
2012
Bewegen en Cognitie? Verschillende conclusies
I Wat gebeurt er in de
hersenen?
- Betere doorbloeding
- Structurele & functionele
veranderingen
IV Wat heb je aan motorische
voorwaarde nodig om tot
leren te komen
- Ogen
- Zitten
- Uitrijping voor het schrijven
II Overeenkomstige gebieden
in de hersenen worden
aangesproken
- Prefrontale cortex en cerebellum
III Zintuigelijke in- en output
Sensomotoriek
Als je koppeling in- en output bestudeert
openen we het venster van cognitie
Uit: https://www.youtube.com/watch?v=Kn944asJ4Js
2:17 minuut
Organisatie
Time- management
Planning
Werkgeheugen
Metacognitie
Reactie inhibitie
Flexibiliteit
Doelgericht gedrag
Volgehouden aandacht
Emotieregulatie
Taakinitiatie
informatie en materialen ordenen
tijd inschatten, verdelen en deadlines halen
een plan maken en beslissen wat belangrijk is
informatie in je geheugen houden bij uitvoeren van
complexe taken
een stapje terug doen om jezelf en de situatie te overzien
en evalueren
nadenken voordat je iets doet
flexibel omgaan meer veranderingen en tegenslag
doelen formuleren en realiseren zonder je te laten
afschrikken
aandacht blijven , ondanks afleiding
emoties reguleren om doelen te behalen of gedrag te
controleren
op tijd en efficiënt aan een taak beginnen
http://beeldenbrein.nl/video/
In de netwerken van neuronen ontstaat
ons bewustzijn.
Met daarin de :
Perceptie en kennis over
de externe wereld én;
Ons lichaam én;
Onze gedachten over
ervaringen én;
Intenties en plannen voor
de toekomst.
Bewegen = beter leren
Aanknopingspunt 3
Suggesties voor beweegmomenten op school
- Actief transport naar en van school (fiets,
skaten, lopen)
- Lichaamsbeweging als onderdeel van de les
(staan, klappen, stampen)
- Matig actieve lichaamsbeweging tijdens de
pauzes en overblijf uur
IV Wat heb je aan motorische voorwaarde nodig
om tot cognitief leren te komen?
Rompspanning
Uitrijping lichaam
Bewegingsgevoel
Ogen (sensorische integratie)
………
…….
Zitten
Schrijven
Schrijven
FD/ dyslectie | 80% informatie
lezen, schrijven
Leerrijpheid
Voorwaarde om tot goed
cognitief functioneren te komen
Motorische leerrijpheidsscreeningslijst
Info: [email protected]
Neuroplasticiteit
TED talk https://www.youtube.com/watch?v=LNHBMFCzznE
1:12 minuut
In het Engels kan je het met twee woorden af:
'embodied learning
'.
In het Nederlands wordt dat zoiets als 'leren via je lichaam', een leermethode die al langer wordt gebruikt in
het (primair) onderwijs.
Hierbij wordt de lesstof niet alleen via het hoofd aangereikt, maar ook lichamelijk eigen gemaakt. Denk hierbij
bijvoorbeeld aan rekenen terwijl je zakjes zand overgooit. Door het rekenen fysiek te maken blijft de lesstof
beter hangen, zo is het idee. Bovendien is het een leuke, speelse manier van leren, waarbij je je lichaam
gebruikt.
Het Creative Learning Lab wil virtuele werelden gaan inzetten voor 'embodied learning' en doet hiervoor
onderzoek binnen het project Play van /COMMIT naar een ‘Embodied Playful Learning Theatre’. Stagiaire
Jelmer de Maat voerde eerder al een experiment uit in zijn 'Superhelden Eiland' game. Hierbij ging het nog om
één kind dat kan spelen met virtuele objecten. De bedoeling is dat er straks ook met meerdere kinderen
tegelijk kan worden gespeeld, wat technisch nog wel een uitdaging betekent.
“De combinatie van het fysieke met de theorie. Uit meerdere onderzoeken is
gebleken dat dingen beter blijven hangen bij volwassenen en kinderen als ze
gekoppeld zijn aan een gerelateerde beweging. Kinderen die een verhaaltje
naspelen met speelgoed, onthouden het bijvoorbeeld beter dan kinderen die
het nog twee keer nalezen. Ook worden als je leest in je hersenen de
gebieden actief die verantwoordelijk zijn voor de bijpassende beweging. Lees
je ‘Jan aait de hond’ dan worden de hersengebieden actief die dit ook zouden
uitvoeren. Daarom zou bewegen bij het lezen helpen om bijvoorbeeld tekst te
begrijpen. Dit soort theorieën hebben geleid tot de hypothese dat embodied
learning beter werkt dan ‘normaal’ leren.”
Zou je embodied learning-technieken op dit moment (al)
aanraden aan scholen/docenten?
Meia: “Ja. Onderwijsprofessionals kunnen met dit soort
technologie en toepassingen nieuwe onderwijsvormen
ontwikkelen die aansluiten bij leerstijlen die uitgaan van
lichamelijke handelingen. Het inzetten van het hele lichaam bij
een leersituatie doen docenten nu vaak al. Met de komst van
bijvoorbeeld de Wii-remote en de Kinect-sensor, die relatief veel
bewegingen kunnen registreren en verwerken, is het gebruik van
technologie bij embodied learning ook realiteit geworden.”
http://waag.org/nl/project/superhelden-eiland
http://waag.org/sites/waag/files/public/media/publicaties/embodiment_0.pdf
Voorbeeld van een school
https://www.youtube.com/watch?v=UgLmYidiZqc
De bewegende klas
Https://www.youtube.com/watch?v=NRVdLx1z820
De Rekenles
https://www.youtube.com/watch?v=vdOR2-59_1I
Bewegen in relatie met cognitie
- Bewegingsvaardigheden zijn een voorwaarde voor meer
lichamelijke activiteit en sportdeelname
- Kinderen in het speciaal basisonderwijs profiteren extra van
goede bewegingsvaardigheden
- Hoe beter de bewegingsvaardigheden, hoe beter de
schoolvaardigheden
- Bewegingsvaardigheden zijn gerelateerd aan hogere
controlefuncties van de hersenen
https://www.youtube.com/watch?v=UgLmYidiZqc 1,13
Rekencircuit
https://www.youtube.com/watch?v=CNtiFVdmRmo
Automatiseren
https://www.youtube.com/watch?v=yHOX0k7XU3Q
Hogeschool van Amsterdam/VUmc/Rijksuniversiteit Groningen
BEWEGEN = BETER LEREN
2011
AANKNOPINGSPUNT 3
SUGGESTIES VOOR BEWEEGMOMENTEN OP SCHOOL
HET INTENSIVEREN VAN DE GYMLES
AANPASSEN VAN SCHOOLTIJDEN OM MEER BEWEEGMOMENTEN TE CREËREN.
Naperville
https://www.youtube.com/watch?v=ULciZ8jSgHA
TED talk https://www.youtube.com/watch?v=V81cO8xyMaI
Bewegen = beter leren
Aanknopingspunt 2
Het bewust en slim inroosteren van
beweegmomenten vóór leervakken verbetert
niet alleen de individuele leerprestaties van
kinderen, maar ook het resultaat van de school
als geheel
Bewegen = beter leren
Aanknopingspunt 3 Suggesties voor beweegmomenten op school
- Het intensiveren van de gymles
- Aanpassen van schooltijden om meer
beweegmomenten te creëren.
Gym voor de kinderen door een
competente (vak)leerkracht!!
Elise van Weene
© Motoriek.nl
Deze presentatie niet delen a.u.b., alleen voor
eigen gebruik.
Info over leerrijpheidscreening van Motoriek.nl:
http://motoriek.nl/lesmethodes/leerrijpheid-observatiescreening
http://motoriek.nl/lesmethodes