Beta lab experiment: Transcriptie, translatie en mutatie

Beta lab experiment: Transcriptie, translatie en mutatie
Transcriptie en translatie
Open internet explorer en ga naar http://learn.genetics.utah.edu/
Klik verder in de kolom “Basics” op DNA to Protein
Klik nu in de kolom “transcription and translation” op transcribe & translate a gene
Begin het programma.
Volg de instructies van het programma
Kort samengevat: vul de RNA code in die na transcriptie van de getoonde DNA streng
ontstaat.
Zoek het startcodon
Sleep de aminozuren uit de tabel naar het RNA om het eiwit te maken
Schrijf de ontstane RNA code op ………………………….
Schrijf de ontstane aminozuurvolgorde op: ………………………….
Natuurlijk bestaat dit gen niet. De kleinste eiwitten zijn ongeveer 30 aminozuren maar er zijn
ook genen die coderen voor eiwitten van meer dan 1000 aminozuren.
Om te kijken wat er gebeurt bij een mutatie in het DNA bekijken we het volgende gen. Alleen
van het middenstuk is de DNA volgorde aangegeven.
We gaan uit van een fictief gen dat ongeveer 243 nucleotiden lang is.
Van een van de twee strengen wordt RNA gemaakt.
Voor het gedeelte waarvan de code is aangegeven zitten nog 150 nucleotiden, waarvan de
eerste drie het startcodon vormen. Achter de 15 nucleotiden die te lezen zijn zitten nog 75
nucleotiden, gevolgd door een stopcodon.
150 nucleotiden AAA CTG TAC GAG CCC
150 nucleotiden TTT GAC ATG CTC GGG
75 nucleotiden-stopcodon
75 nucleotiden-stopcodon
Van dit stuk DNA wordt RNA gemaakt.
 Hoe heet dit proces? ………………….
 Waar vindt dit plaats in de cel? …………………….
Van dit RNA wordt een eiwit gemaakt
 Hoe heet dit proces? ………………………
 Waar vindt dit plaats in de cel? …………………..
 Hoeveel aminozuren bevat het eiwit waar dit hele gen voor codeert? ………
We bekijken nu alleen de translatie van het weergegeven stuk van 15 nucleotiden. Dit
doen we met het programma op de volgende site.
Dit programma laat niet de echte transcriptie zien want het “schrijft” de coderende
streng over (dus niet de matrijs) zoals in het vorige programma en in de cel.
Voer de bovenste streng in op de site http://www.attotron.com/cybertory/analysis/trans.htm.
Welk RNA onstaat er? …………………………………………………
Welke aminozuren ontstaan er? ……………………………
De aminozuren zijn weergeven met hun eenlettercode: zoek in binas de
drielettercode of hele namen op en schrijf die op, zowel hier als in
onderstaande
opdracht.
Mutaties.
Soms vindt er door bepaalde omstandigheden (bijvoorbeeld een foutje bij de deling,
UV-straling of “mutagene” stoffen (zoals benzeen of teer of nitrosaminen uit
sigaretten) een verandering in het DNA plaats. Dit kan gevolgen hebben voor het
eiwit wat ontstaat. Een aminozuur verschil kan een groot verschil in functie maken
maar dat hoeft niet. Als het eiwit een stuk kleiner is of als er veel veranderingen zijn
zal het eiwit zeker zijn functie verliezen.
Hieronder staan een aantal verschillende mutaties (dikgedrukt) die in het
bovengenoemde DNA zijn opgetreden.
Gebruik telkens de internetsite om de veranderingen te analyseren
Schrijf bij elk van de mutaties op welk RNA molecuul er ontstaat.
Schrijf op welke aminozuren het eiwit nu bevat.
Schrijf ook op hoe groot het eiwit uiteindelijk is. Let op houd er rekening mee
dat dit nog steeds het middelste stukje is van bovenstaand gen
Vergelijk het ontstane eiwit met het originele en schrijf op of je denkt dat de
mutatie invloed heeft op de functie van het gevormde eiwit.
Bij een substitutie wordt is er een nucleotide verandert in een andere nucleotide.
1:
Ontstane aminozuren
Grootte van het eiwit
Functie veranderd?
2:
Ontstane aminozuren
Grootte van het eiwit
Functie veranderd?
3:
Ontstane aminozuren
Grootte van het eiwit
Functie veranderd?
AAG CTG TAC GAG CCC
TTC GAC ATG CTC GGG
Zeker/Misschien/niet
AAA GTG TAC GAG CCC
TTT CAC ATG CTC GGG
Zeker/Misschien/niet
AAA CTG TAA GAG CCC
TTT GAC ATT CTC GGG
Zeker/Misschien/niet
Bij een deletie mutatie is er een nucleotide of een aantal nucleotiden verdwenen.
Deletie van 1 nucleotide.
4:
AAA CT TAC GAG CCC
TTT GA ATG CTC GGG
Ontstane aminozuren
Grootte van het eiwit
Functie veranderd?
Zeker/Misschien/niet