06/04/2011 Jaargang 9- nr. 8 Tien vragen over natuurwetenschappen in het nieuws Tsunami teistert Japan Abelprijs voor John Milnor fgelopen maand werd Japan geteisterd door een aardbeving en een tsunami. Een tsunami begint als kleine golf van soms maar een paar centimeter hoog. Eenmaal aan de Japanse kust was de golf gegroeid tot wel 23 meter hoog. eze maand kreeg wiskundige John Milnor de Abelprijs, een zeer prestigieuze prijs in de wiskunde. Milnors vakgebied, de topologie, bestudeert vormen. Stel, je hebt een vierkant stuk rubber, en je plakt de randen volgens onderstaand plaatje aan elkaar: de a’s aan elkaar en de b’s aan elkaar zodat de richtingen kloppen. A 1. Hoe komt het dat zo’n kleine golf aan de kust zo hoog kan worden? a.Aan de kust is het warmer. b.Aan de kust loopt de zeebodem op. c.Aan de kust waait het harder. d.Aan de kust zijn eb en vloed sterker. Kerncentrale beschadigd D oor de natuurramp in Japan raakte de kerncentrale in Fukushima beschadigd. De reactoren lekten vervolgens radioactief materiaal. 2. Wat betekent ‘radioactief ’ eigenlijk? a.De atomen kunnen reageren met zuurstof tot een giftig gas. b.De atomen trillen en veroorzaken daardoor schokgolven in de lucht. c.De atomen veranderen in andere atomen en produceren daarbij straling. d.De atomen zijn zeer onstabiel en daardoor explosief. Carnaval weer voorbij C arnaval viel dit jaar in maart. Bij een goed kostuum hoort meestal de nodige schmink. Om schmink of make-up kleur te geven, gebruikt men vaak metaaloxiden. 3. Welk oxide wordt zeker NIET gebruikt om makeup kleur te geven? a.chroomoxide b.ijzeroxide c.kwikoxide d.titaanoxide Nieuw: gamen in 3D D eze maand kwam de Nintendo 3D DS uit. Het is de eerste spelcomputer die het beeld van games in drie dimensies laat zien. Het zien van 3D-beelden heeft te maken met het zien van diepte. 4. Hoe kunnen onze ogen diepte zien? a.doordat onze ogen beelden ondersteboven doorsturen naar de hersenen b.doordat onze ogen gespiegelde beelden doorsturen naar de hersenen c.doordat onze ogen identieke beelden doorsturen naar de hersenen d.doordat onze ogen verschillende beelden doorsturen naar de hersenen D 5.Welke vorm krijg je dan? a.een bol b.een cilinder c.een cirkel d.een donut Reddingsactie in Libië mislukt E erder deze maand deed Defensie een poging om een Nederlander uit Libië te evacueren. Drie militairen probeerden met een helikopter te landen, maar werden gevangen genomen. Een helikopter heeft aan de staart een kleine draaiende wiek: een staartrotor. 8.Wat is constipatie? a.de angst om niet naar de WC te kunnen b.het moeite hebben met poepen c.het niet kunnen ophouden van urine d.het ontwikkelen van aambeien 1 april! O ok voor wetenschappers en populair-wetenschappelijke media is 1 april bij uitstek de dag om flauwe grappen uit te halen. 9.Welk van de onderstaande wetenschappelijke nieuwsberichten was GEEN 1 april-grap? a.Google Translate vertaalt nu ook dieren. b.Hond gefokt met katteneigenschappen. c.Vulkanisch mineraal zorgt voor super-oogst. d.Winkelwagen ontwikkeld die weet waar alles staat. IJsbeer Knut overleden 6.Wat zou er gebeuren als de staartrotor stopt met draaien? a.De helikopter zou alleen nog maar omhoog kunnen vliegen. b.De helikopter zou alleen nog maar recht vooruit kunnen vliegen. c.De helikopter zou rondjes gaan draaien om zijn eigen as. d.De helikopter zou voorover kantelen en daardoor neerstorten. Zomertijd ingegaan I n de nacht van 26 op 27 maart ging de zomertijd in. Nederland ligt vrij ver van de evenaar, en daardoor is er een groot verschil tussen de hoeveelheid daglicht ’s zomers en ’s winters. In Noorwegen is het verschil nog groter. 7.Waardoor is er ’s winters minder daglicht naarmate je verder van de evenaar af bent? a.Bij de polen is de omtrek van de aarde kleiner. b.Bij de polen is het aardmagnetisch veld sterker. c.De aardas is een klein beetje gekanteld. d. De aarde draait in een ellipsbaan rond de zon. O p 19 maart is ijsbeer Knut overleden. Het symbool van de Zoologischer Garten Berlin stierf aan een hersenaandoening. Onder zijn witte vacht heeft een ijsbeer een zwarte huid. 10. Wat is het voordeel van een zwarte boven een witte huid? a.Een zwarte huid bevat meer vet dan een witte huid. b.Een zwarte huid houdt meer warmte vast dan een witte huid. c.Een zwarte huid is beter doorbloed dan een witte huid. d.Een zwarte huid is harder dan een witte huid. Nieuwe treinen zonder toilet E r was de afgelopen maand veel commotie over de nieuwe sprintertreinen van de NS. Deze nieuwe treinen hebben namelijk geen toilet. Dit zorgde voor veel klachten van passagiers. Het ophouden van stoelgang kan constipatie veroorzaken. De Praktijk 2011 - De Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. Ga naar http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/ om deze licentie te bekijken.