Factsheet vitamine D Campagne Vitamine D De bijna 2.000 drogisterijen met het keurmerk Erkend Specialist in Zelfzorg organiseren van 10-24 februari 2014 een voorlichtingscampagne met folders over vitamine D, in samenwerking met het Voedingscentrum. Doel is onder de aandacht te brengen welke groepen extra vitamine D nodig hebben. Op www.erkendspecialistinzelfzorg.nl kunnen consumenten hun kennis over vitamine D testen en doorklikken naar een test van het Voedingscentrum waarmee ze kunnen nagaan of ze tot een groep behoren die extra vitamine D nodig heeft. Feiten en fabels • Als je genoeg buiten komt en gezond eet, heb je geen extra vitamine D nodig. NIET WAAR, voor sommige mensen klopt dat maar er zijn mensen die wél extra vitamine D nodig hebben. • Als je tot een van de groepen behoort die extra vitamine D nodig hebben, kun je ook prima volstaan met de multivitamine die je toch al slikt. SOMS WAAR. Soms bevat een multivitamine de juiste dosering maar dat is niet altijd het geval. Kijk daarom altijd op de verpakking of de dosis voldoende is en vul het zo nodig aan met extra vitamine D. • Vitamine D haal je alleen uit zonlicht. NIET WAAR. Blootstelling aan zonlicht is een van de bronnen, maar je haalt het ook voor een deel uit gezonde voeding. Wat je via zonlicht en voeding binnenkrijgt, is alleen niet voor iedereen genoeg. Sommige mensen hebben extra vitamine D nodig. • Ik behoor tot de groep die extra vitamine D nodig heeft. Maar als ik gewoon wat meer naar buiten ga of gezonder eet, hoef ik toch geen supplement te nemen? NIET WAAR, want het is niet haalbaar om zoveel extra vitamine D uit je voeding te halen. En meer buiten zijn is weliswaar goed voor je maar Campagne nodig? Ja! Er heerst een hardnekkig misverstand dat iedereen wel voldoende vitamine D binnenkrijgt als je maar voldoende buiten komt en gezond eet. Voor sommige mensen klopt dit, maar er zijn ook mensen die desondanks een supplement nodig hebben. Niet iedereen is zich hiervan bewust. • • Recent onderzoek door het RIVM (2013) wijst bijvoorbeeld uit dat slechts 1 op de 4 70-plussers het advies opvolgt om extra vitamine D te slikken. Onderzoek door ouderenorganisatie Unie KBO wijst in dezelfde richting. Onderzoek laat zien dat slechts 6-21% van de mensen met niet-westerse achtergrond in Nederland een vitamine D-supplement gebruikt (Meer IM van der, 2007). Waarom is voldoende vitamine D belangrijk? Volwassenen hebben voldoende vitamine D nodig om botontkalking (osteoporose) en zwakke en pijnlijke botten zoveel mogelijk te voorkomen. Verder kan een tekort aan vitamine D zwakke spieren en spierkrampen veroorzaken. Met genoeg vitamine D en calcium krijgen ouderen minder vaak last van botontkalking (osteoporose) en botbreuken, en vallen ze mogelijk ook minder. Voor kinderen is voldoende vitamine D belangrijk, omdat het helpt om rachitis (Engelse ziekte, botaandoening) te voorkomen. Ook is vitamine D belangrijk voor sterke tanden. Waar zit het in? Zonlicht (daglicht) is de belangrijkste bron. Vitamine D komt daarnaast voor in een aantal dierlijke producten. Vooral vette vis zoals haring, makreel en zalm bevat veel vitamine D maar er zit ook vitamine D in lever, vlees, eieren en melkproducten. Het wordt ook toegevoegd aan margarine, halvarine en vloeibare bak- en braadmargarine. Welke groepen hebben extra vitamine nodig? • • De meeste mensen met een lichte huid krijgen genoeg vitamine D binnen als ze voldoende in de zon komen en als ze gezond eten. Elke dag een kwartier tot een half uur tussen 11:00 en 15:00 uur met in ieder geval je hoofd en handen onbedekt in de zon is dan al voldoende. Hoe meer huid in de zon komt, hoe sneller je voldoende vitamine D hebt aangemaakt. Ook bij bewolkt weer en in de winter maakt je huid vitamine D aan, maar het gaat dan wel wat minder snel en er wordt minder aangemaakt. Sommige groepen hebben wél extra vitamine D nodig, omdat zij een reëel risico lopen op een vitamine D tekort met de bijbehorende gezondheidsklachten. Dat zijn kinderen van 0 tot en met 3 jaar, ouderen (vrouwen boven de 50 jaar en mannen boven de 70 jaar), zwangere vrouwen en mensen met een getinte of donkere huid. Maar ook mensen die onvoldoende zonlicht op hun huid krijgen, omdat ze bijvoorbeeld ploegendiensten draaien of een hoofddoek of sluier dragen (zie tabel). HOEVEEL VITAMINE D PER DAG? (MICROGRAM) WIE? LEEFTIJD? WIE VAN DEZE GROEP? Kinderen 0 t/m 3 jaar (dus tot hun 4e verjaardag) Iedereen 10 Vrouwen 4 t/m 49 jaar Donkere (getinte) huidskleur en/of niet genoeg buiten komen en/of hoofddoek/sluier dragen 10 Vrouwen 50 t/m 69 jaar Iedereen 10 Vrouwen 70 jaar en ouder Iedereen 20 Iedereen 10 Zwangere vrouwen Mannen 4 t/m 69 jaar Donkere (getinte) huidskleur en/of niet genoeg buiten komen 10 Mannen 70 jaar en ouder Iedereen 20 BRON: VOEDINGSCENTRUM, OP BASIS VAN ADVIES GEZONDHEIDSRAAD 2012 Keurmerk Erkend Specialist in Zelfzorg De campagne over vitamine D wordt uitgevoerd door drogisterijen met het keurmerk Erkend Specialist in Zelfzorg. Ruim 70 procent van de drogisterijen in Nederland heeft dit keurmerk. Deze ca. 2.000 drogisterijen werken volgens een erkend kwaliteitssysteem met als doel om verantwoorde zorg te bieden bij de verkoop van zelfzorggeneesmiddelen. Klanten mogen er bijvoorbeeld rekenen op 5 zekerheden. Ze krijgen de vraag of ze behoefte hebben aan advies. Wil de klant advies, dan wordt hij of zij geholpen door gediplomeerde (assistent-)drogisten met actuele kennis over het juiste gebruik, de werking en bijwerkingen van zelfzorggeneesmiddelen. Zo nodig wordt de klant doorverwezen naar de huisarts. Er is aandacht voor veiligheid bij de verkoop van geneesmiddelen en deze drogisterijen worden jaarlijks gecontroleerd of zij nog steeds voldoen aan de eisen van het keurmerk. Het kwaliteitssysteem is geaccrediteerd door de Raad voor Accreditatie. Deze factsheet is opgesteld door het Centraal Bureau Drogisterijbedrijven (CBD) in samenwerking met het Voedingscentrum www.drogistensite.nl / www.erkendspecialistinzelfzorg.nl / [email protected] / 0346-584200 / @CBDdrogisterij