Chemische agentia - Chroom VI
advertisement
Chemische agentia Chroom VI Infodocument 201506/Provikmo-I-1997 CHROOM VI | INFODOCUMENT Inhoud 1 Inleiding ....................................................................................................................................................3 2 Gevaren voor de gezondheid .............................................................................................................4 2.1 Op lange termijn: longkanker en overgevoeligheid ...............................................................4 2.2 Op korte termijn: beschadiging van huid en ogen .................................................................4 3 Bronnen en vormen van blootstelling .................................................................................................4 4 Voorkomen is beter dan genezen ......................................................................................................5 4.1 Substitutie .........................................................................................................................................5 4.2 Collectieve maatregelen .............................................................................................................6 4.3 Persoonlijke maatregelen .............................................................................................................6 4.4 Algemene maatregelen ...............................................................................................................7 5 Enkele risico-activiteiten onder de loep.............................................................................................7 5.1 Lassen ................................................................................................................................................7 5.2 Elektrolytisch chromateren ...........................................................................................................8 5.3 Bouw en transport ..........................................................................................................................9 6 Onze dienstverlening ...........................................................................................................................10 6.1 Afdeling risicobeheersing ............................................................................................................10 6.2 Afdeling medisch toezicht ..........................................................................................................10 6.3 Documentatiedienst ....................................................................................................................11 7 Referenties..............................................................................................................................................12 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 2 CHROOM VI | INFODOCUMENT Chroom VI 1 Inleiding Chroom VI, ook bekend als hexavelent chroom, chroom 6 of zeswaardig chroom, is een stabiele vorm van chroom. Chroom VI komt weinig in de natuur voor, enkel loodchromaat en kaliumchromaat komen als natuurlijke mineralen voor. De achtergrondconcentraties in de lucht, het water, de bodem en ons voedsel zijn meestal laag tot extreem laag. De meeste chroom VI verbindingen worden door de mens geproduceerd, ofwel doelbewust, ofwel komen ze vrij bij een bepaald werkprocédé. Ook tabaksrook bevat chroom VI verbindingen, in concentraties die honderden keren hoger kunnen zijn dan in de normale buitenlucht, wat tabaksrook dus tot de belangrijkste niet-professionele blootstellingsbron aan deze stoffen maakt. Chroom VI verbindingen worden geklasseerd als water oplosbaar (bv. natriumchromaat, kaliumchromaat,…) of als water onoplosbaar (bv. bariumchromaat, loodchromaat,…). In de USA deelt de Occupational Health and Safety Administration OSHA een chroomverbinding in als wateronoplosbaar als er minder dan 0,01 g kan worden opgelost per liter water, als sterk wateroplosbaar als er meer dan 500 g per liter water kan worden opgelost. Verbindingen die in het tussenliggende gebied vallen worden dan als licht oplosbaar beschouwd. Chroom VI verbindingen kennen een breed toepassingsgebied in verschillende werkomgevingen: pigmenten voor het kleuren van textiel (ammoniumchromaat, kaliumchromaat, natriumchromaat); pigmenten voor het kleuren van verf, inkt, plastic (loodchromaat, zinkchromaat, bariumchromaat, calciumchromaat, kaliumdichromaat, natriumchromaat); corrosieinhibitoren (chroomtrioxide of chroomzuur, zinkchromaat, bariumchromaat, calciumchromaat, natriumchromaat, strontiumchromaat); houtconservering (chroomtrioxide); oppervlaktebehandeling en afwerking van metalen (chroomtrioxide, strontiumchromaat); looistof voor leer (ammoniumdichromaat). Daarnaast kan chroom VI ook ongewenst in andere arbeidssituaties voorkomen: in de bouwnijverheid als verontreiniging in Portland cement; als bijproduct tijdens het vormgeven, lassen en versnijden van bijvoorbeeld roestvast staal (RVS of INOX), zelfs als het basismateriaal zelf geen chroom in zeswaardige toestand bevat. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 3 CHROOM VI | INFODOCUMENT 2 Gevaren voor de gezondheid 2.1 Op lange termijn: longkanker en overgevoeligheid De Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) en het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) hebben chroom VI verbindingen ingedeeld als stoffen waarvan bewezen is dat ze kanker kunnen veroorzaken bij de mens. Blootstelling aan deze stoffen kan op termijn longkanker veroorzaken. Er werd aangetoond dat bij arbeiders die op de werkplek blootgesteld werden aan zeswaardig chroom in de lucht, zelfs na correctie voor roken, tot 18,5% meer longkankers voorkwamen dan bij arbeiders die deze blootstelling niet hadden (Cole en Radu, 2005). Er is al een verhoging van de kans op longkanker vastgesteld na tewerkstellingsperiodes van twee à drie jaar. Hoe lager de blootstelling, hoe lager het risico op longkanker (SCOEL, 2004). Daarom is het belangrijk om onmiddellijk stappen te ondernemen om de blootstelling aan chroom VI te verminderen. Daarnaast zijn chroom VI verbindingen irriterend voor de neus, de keel en de longen. Bij herhaalde of langdurige blootstelling kunnen de slijmvliezen van de neus beschadigd worden, kunnen er neusbloedingen optreden en kunnen er zweren ontstaan. In sommige gevallen is de schade zo ernstig dat er een perforatie ontstaat in het neustussenschot. Bovendien kunnen werknemers overgevoelig raken. Eens iemand allergisch geworden is, kan zelfs het minste contact met erg kleine hoeveelheden snel een astmatische reactie of een ernstige huiduitslag uitlokken. 2.2 Op korte termijn: beschadiging van huid en ogen Chroom VI verbindingen zijn niet alleen irriterend voor de huid, maar kunnen deze door hun bijtende of corrosieve eigenschappen ook ernstig beschadigen. Op beschadigde huid kunnen zich zweren ontwikkelen. Typische plaatsen voor deze chroomzweren zijn nagelwortels, vingers, handruggen, onderarmen. De zweer begint als een klein puistje maar kan uitgroeien tot een zweer met opstaande verharde rand. De zweren kunnen diep in zacht weefsel doordringen en er een broeihaard vormen voor een secundaire infectie, maar leiden voor zover geweten niet tot kanker. Het kan maanden duren eer de huid opnieuw hersteld is. Bovendien is zeswaardig chroom irriterend voor de ogen. Direct oogcontact met chroomzuur of chromaatpoeders kan leiden tot blijvende oogletsels. 3 Bronnen en vormen van blootstelling Werknemers die tewerkgesteld zijn in: chromaat productie, kleurstoffen en pigmenten; galvaniseren en gravering; productie van chroom-ijzer legeringen; houtverduurzaming; leerlooien; waterzuivering; inkten; fotografie, lithografie; 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 4 CHROOM VI | INFODOCUMENT boorvloeistof; synthetische parfums; vuurwerk; roestwering; toepassen en/of verwijderen van chromaat bevattende verven; laswerkzaamheden op roestvast staal (inox); … lopen het risico om zeswaardig chroom op te nemen in hun lichaam via inademing of in mindere mate door inslikken. Inademing is de belangrijkste route. Het zeswaardig chroom kan onder verschillende vormen in de ademlucht aanwezig zijn zoals mist: vloeistofdruppeltjes die chroom VI bevatten en in de lucht terechtkomen door spuiten, vernevelen, hevig mixen, mengen, gieten vanop hoogte; stof: vaste deeltjes die chroom VI bevatten kunnen in de lucht gebracht worden door het overstorten van poeders, scheppen, of vermalen van chroom VI bevattende materialen, schuren van gecoat materiaal; rook: erg kleine chroom VI bevattende deeltjes kunnen in de lucht komen door smelten of lassen van chroom bevattende metalen, branden van chroomhoudende verven. Ingestie kan belangrijk zijn door contaminatie van handen, kledij, voedsel, drank en sigaretten. Lage doses irriteren het maag/darmkanaal, hoge orale inname kan leiden tot maagbloedingen. 4 Voorkomen is beter dan genezen 4.1 Substitutie Gezien de bewezen kankerverwekkende eigenschappen van chroom VI verbindingen is het logisch dat deze stoffen het onderwerp uitmaken van diverse regelgevingen. Het Koninklijk besluit van 2 december 1993 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan kankerverwekkende en mutagene agentia op het werk stelt bijvoobeeld als eerste maatregel deze stoffen te vervangen door een stof, een mengsel of een procédé die (dat) in de omstandigheden waaronder zij (het) wordt gebruikt, niet of minder gevaarlijk is voor de gezondheid en veiligheid van de werknemers. Hexavalente chroomverbindingen (vrijkomend bij elektrolytische chromeringsprocessen, inclusief passivering) worden vernoemd onder bijlage II van dit KB en dienen dus vervangen te worden door minder schadelijke alternatieven. Bovendien werden chroomtrioxide en een aantal andere hexavalente chroomverbindingen ondertussen opgenomen op de autorisatielijst van de REACH-verordering EG 1907/2006 (Bijlage XIV). Vanaf 21 september 2017 zullen de in bijlage XIV opgenomen hexavalente chroomverbindingen niet meer mogen verhandeld of gebruikt worden zonder autorisatie. Bedrijven die deze stoffen procesmatig gebruiken moeten dus op zoek gaan naar alternatieven, of informatie inwinnen voor welke procédés eventueel een autorisatie kan bekomen worden alsook voor hoelang. Driewaardig chroom of chroom III is bijvoorbeeld een veel minder toxisch vervangproduct voor chroom VI verbindingen. Er bestaat een hele batterij alternatieven die gelijkaardige karakteristieken leveren voor het eindproduct als bij klassiek chromateren met bijvoorbeeld chroomtrioxide. Sectororganisaties en leveranciers kunnen de klanten bijstaan in hun zoektocht naar een volwaardig en minder schadelijk alternatief. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 5 CHROOM VI | INFODOCUMENT 4.2 Collectieve maatregelen Als substitutie technisch onuitvoerbaar is, dient men de productie en het gebruik van het kankerverwekkend of mutageen agens plaats te laten vinden in een gesloten systeem, of indien ook dit technisch onuitvoerbaar is, dient men de blootstelling van de werknemers tot een zo laag mogelijk niveau als technisch uitvoerbaar beperken. Als chroom VI vrije vervangproducten niet tot de mogelijkheden behoren dan moet er lokale afzuiging gebruikt worden. Een mechanisch aangedreven afzuiging moet dan geplaatst worden op het punt waar chroom VI in de lucht komt, of beter nog, dient het hele proces plaats te vinden onder de afzuiging. Dergelijke systemen kunnen een groot deel van de chroom VI verbindingen afvoeren alvorens ze kunnen worden ingeademd. Lokale afzuiging is in elk geval een pak beter dan natuurlijke ventilatie via ramen, deuren, poorten, koepels, kieren,... en algemene ventilatie. Bij verdunnings of algemene ventilatie kan er immers nog steeds verhoogde blootstelling van werknemers zijn nabij het punt waar de chroomverbindingen vrijkomen in de lucht. In elk geval mag de grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling in geen enkel geval overschreden worden. Het Koninklijk besluit van 11 maart 2002 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico’s van chemische agentia op het werk, legt deze grenswaarden vast op 0,01 mg/m³ voor chroom VI wateronoplosbare en 0,05 mg/m³ voor chroom VI wateroplosbare verbindingen. U kan bij het Team metingen van Provikmo terecht om een meetprogramma op te stellen en uit te voeren om na te gaan in welke mate deze grenswaarden in uw bedrijf worden gerespecteerd, alsook om na te gaan welke acties in aanmerking komen om mogelijke problemen hierrond doeltreffend aan te pakken. 4.3 Persoonlijke maatregelen Persoonlijke beschermingsmaatregelen zijn slechts het laatste redmiddel. Deze maatregelen mogen ook slechts worden aangewend als het risico onvoldoende onder controle is na substitutie of toepassing van collectieve maatregelen. Voor chroom VI blootstelling via stof of rook wordt hierbij vooral gedacht aan ademhalingsbescherming. De doeltreffendheid hiervan is echter gevoelig voor foutief gebruik, waardoor werknemers in werkelijkheid vaak minder beschermd worden dan algemeen wordt gedacht: een papieren stofmasker kan poedervormige chroom VI partikels tegenhouden, maar zal geen mist tegenhouden die vrijkomt bij elektrolytisch verchromen (galvaniseren); de effectiviteit van het adembeschermingsmiddel is afhankelijk van de goede aansluiting ervan op het gelaat van de werknemer: in welke mate is de individuele geschiktheid ervan getest? Een goed voorbeeld waar persoonlijke maatregelen nodig zijn, zijn depositieprocessen waarbij blootstelling aan chroom VI ook kan via vloeistoffen. Gezien de corrosieve eigenschappen van de gebruikte zuren, zijn bijkomende persoonlijke beschermingsmaatregelen nodig zoals bijvoorbeeld: spatbestendige bril; gelaatsscherm; chemisch bestendige handschoen; chemisch bestendige schort; laarzen. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 6 CHROOM VI | INFODOCUMENT 4.4 Algemene maatregelen Ruim gemorst product op met een natte of zuigmethode, nooit met stoffer en blik of perslucht. Draag tijdens het werk geen ringen, horloges, enz. want daaronder kan zich materiaal ophopen. Houd de nagels kort geknipt en houd de nagels en nagelriemen schoon. Was de handen met zeep vooraleer gebruik te maken van toilet of urinoir. Was de handen en het gezicht goed voor eten, drinken en roken. Rook, drink en eet niet op de werkplaats, ook niet tijdens de rustpauzes. Verwissel de (werk)kledij indien deze zodanig is besmeurd dat de huid kan bevuild worden. Trek handschoenen, schoeisel, kledij en andere persoonlijke beschermingsmiddelen zodanig aan en uit dat er geen verf of stof op de huid kan komen. Laat de werkkledij regelmatig wassen, neem geen gecontamineerde kledij mee naar huis, reinig deze niet met perslucht of een andere methode waarbij de omgeving gecontamineerd wordt. 5 Enkele risico-activiteiten onder de loep 5.1 Lassen Lassers worden blootgesteld aan lasrook waarin chroomverbindingen kunnen voorkomen. Bij lassen zijn vooral de hexavalente chroomverbindingen van belang. Die ontstaan vooral bij het lassen van hooggelegeerd (vanaf 5%) en roestvast staal (vanaf circa 12% tot 30% chroom), zelfs als het basismateriaal zelf geen chroom in zeswaardige toestand bevat. Naast de locatie (besloten ruimte, binnen of buiten), luchtstromen, werkmethoden en collectieve beheersingsmaatregelen variëren de concentraties hexavalent chroom sterk afhankelijk van het lasproces, alsook van het gehalte chroom aanwezig in het basis- (bv. coatings) en/of toevoegmateriaal (bv. gebruikte bagetten). Enkele specifieke maatregelen: gebruik een proces met lagere emissie (gevulde elektrode bv. flux-cored arc welding FCAW > beklede elektrode bv. shielded metal arc welding SMAW > afsmeltende elektrode bv. metal inert gas MIG welding > niet-afsmeltende elektrode bv. tungsten inert gas TIG welding) ; werk op schone, coating-vrije lasoppervlakken (verwijder eerst solvent residus en verf); werk niet in de laspluim (in open of buitenomgeving kan de lasser met zijn rug naar de overheersende tocht/windrichting werken); observeer natuurlijke luchtstromen en stel je waar mogelijk zo op om de blootstelling aan lasrook voor jezelf en de collega’s te minimaliseren; gebruik waar nodig lokale afzuiging om de lasrook uit de ademzone te houden: stel de afzuiging zo dicht mogelijk bij de bron op en zuig de rook weg in de richting weg van de lasser; breng de afgevoerde lucht niet opnieuw in de werkplaats op locaties waar andere werknemers opnieuw kunnen blootgesteld worden; las niet in besloten ruimtes zonder ventilatie; een lashelm met aangedreven filter of externe luchttoevoer levert de beste bescherming voor de ademhaling als de blootstellingsconcentratie niet tot een absoluut minimum kan worden herleid: deze types zijn effectief in het verminderen van de blootstelling van lasrook, chroom en ook van de hexavalente vorm van chroom; tel eerst tot 10 voor je de lashelm omhoog klapt: bij te snel openklappen worden alsnog schadelijke concentraties in de ademzone gebracht. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 7 CHROOM VI | INFODOCUMENT 5.2 Elektrolytisch chromateren Elektrolytisch chromateren is een metaalafwerkingsproces waarbij een object voorzien wordt van een laagje metaal. Werknemers die oppervlaktebehandeling van metalen toepassen, kunnen blootgesteld worden aan chroom VI verbindingen. In dalende vormen van blootstelling onderscheiden we een drietal processen. Hard chromateren: bij hard chromateren wordt een dikkere laag chroom via elektrodepositie op een basismateriaal (gewoonlijk staal) aangebracht om het oppervlak van een aantal functionele eigenschappen te voorzien (weerbestendig, corrosiebestendig,…). Decoratief chromateren: bij decoratief chromateren wordt een dunnere laag chroom via elektrodepositie op een basismateriaal aangebracht. Dit gebeurt eerder voor esthetische doeleinden zoals bijvoorbeeld om kraanwerk mooi te laten glanzen. Anodiseren: een techniek soms verward met elektrolytisch chromateren die toegepast wordt om de dikte van een natuurlijk oxidenlaagje op het oppervlak van een metalen onderdeel te vergroten. Dit wordt bijvoorbeeld toegepast bij bepaalde aluminium legeringen. Er zijn verschillende factoren die bijdragen tot de blootstelling aan chroom VI op de werkvloer. Vorming van een mist tijdens het chromateren: tijdens het proces vormen zich kleine waterstofbelletjes in de baden, die naar boven opborrelen en openbarsten wanneer ze het vloeistofoppervlak bereiken, waarbij ze kleine druppeltjes van de chroom VI bevattende elektrolietoplossing in de atmosfeer brengen. De condities waaronder deze mist zich vormt zijn vrij goed gekend: hoe hoger de stroom in het bad, hoe langer de verblijfstijd in het bad, hoe hoger de oppervlaktespanning van de elektrolietoplossing, hoe hoger de temperatuur, hoe hoger de graad van mixen/roeren/agiteren ervan, hoe meer mist zich vormt. Contamineren van de omgeving: naast het vormen van mist kan de werkplaats verontreinigd worden wanneer rekken of vaten in of uit de baden worden gebracht; bovendien vormt het toevoegen van chroom VI (onder de vorm van poeders of oplossingen) in de baden een risico tot contaminatie van de omgeving of de werkkledij. Werkmethoden: het gebruik van perslucht om stukken af te spuiten of te drogen, het niet direct opruimen van gemorst product,… kunnen eveneens de hoeveelheid chroom VI op de werkplaats verhogen. Enkele specifieke maatregelen: Substitueer chroom VI: gebruik een minder toxisch alternatief voor chroom VI waar mogelijk zoals bijvoorbeeld chroom III; informeer je over mogelijke alternatieven (leverancier, sectororganisatie,…); Reduceer de agitatie van het bad: speciale injectoren kunnen worden gebruikt om een uniforme badoplossing te verzekeren en om de agitatie ervan te verminderen; Reduceer mistvorming: bepaalde additieven zoals surfactantia kunnen de oppervlaktespanning van het bad verlagen en de mistvorming reduceren; schuimdekens en plastic kogeltjes kunnen gebruikt worden als fysische barrières maar vormen dan weer een bron van andere risico’s (explosieveiligheid, contaminatie,…); Capteer de mist: goed ontwerp en onderhoud van de lokale afzuiginstallatie om chroom VI mist afkomstig van het bad af te vangen is essentieel; vermijd op deze manier dat de mist in de ademzone van de werknemers terecht komt; 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 8 CHROOM VI | INFODOCUMENT Let op je werkmethode: o breng objecten traag en voorzichtig in of uit het bad; o spoel objecten niet onder hoge druk; o droog of reinig niet met perslucht; o ruim gemorst product snel en voorzichtig op; o sluit vaten, tanks, containers af als ze niet in gebruik zijn; o voeg om het bad te conditioneren elektrolyt toe als oplossing, niet als poeder; o hou de omgeving en werkoppervlakken proper en reinig ze op het einde van de shift; Als huid- of oogcontact mogelijk blijft, gebruik dan aangepaste persoonlijke beschermingsmiddelen (spatbestendige bril, gelaatsscherm, chemisch bestendige handschoen/schort/laarzen/,…); Als inhalatie van mist, stof, damp of rook mogelijk blijft, gebruik dan aangepaste persoonlijke ademhalingsbescherming. 5.3 Bijzondere verven in de bouw- en transportsector Voor 1980 werden staalstructuren van bruggen en wegen vaak gecoat met primers en verven die lood, cadmium en chroom bevatten. Deze additieven werden gebruikt om het staal te beschermen tegen barre weersomstandigheden en op die manier de levensduur ervan te verlengen. Tegenwoordig worden hiervoor epoxy- en urethaanverven met minder toxische zinkprimers gebruikt. Hetzelfde geldt voor coatings van bv. treinen en boten: in het verleden werden vaak chroom VI bevattende primers en verven met chromaatgebaseerde pigmenten toegepast. Dit is tegenwoordig veel minder het geval. Chroom VI anticorrosiecoatings worden daarentegen wel nog regelmatig toegepast in de onderlagen van de carrosserie van (vracht)wagens alsook in de luchten ruimtevaart (bv. strontiumchromaat ter berscherming van aluminium). Schilders en andere personen die op deze sites werken (of in de onmiddellijke omgeving aanwezig zijn) waar dergelijke primers en verven worden toegepast, waar aan onderhoud of voorbereidende werkzaamheden voor het herschilderen worden gedaan (bv. verwijderen van oude lagen),… kunnen dus blootgesteld worden aan hexavalente chroomverbindingen. Om het milieu te beschermen worden deze structuren soms ingepakt, maar op deze manier wordt een besloten ruimte gecreëerd waarin hoge blootstellingen kunnen optreden (schuurstof verontreinigd met zware metalen, kristallijne silica,…). Voorzie aangepaste ventilatie en (onafhankelijke) adembescherming. Enkele specifieke maatregelen: gebruik een hoog efficiënte stofcollector; beperk de ruimte waarin blootstelling mogelijk is; zet de (besloten) ruimte in onderdruk tov de werkplaats zodat verse lucht in de richting van de werknemers gevoerd wordt en verontreinigde lucht zich niet naar de omliggende zone kan verspreiden; gebruik lokale afzuiging; let op je werkmethode: o o o ruim stof en andere verontreinigingen snel en voorzichtig op; gebruik hiervoor natte, vaccuum of andere methodes die tot minder stof leiden, gebruik nooit perslucht; verzamel met chroom VI verontreinigd debris in ondoorlaatbare recipiënten die kunnen afgesloten worden en correct gelabeled zijn; stel een vuile en propere zone in en hou alle chroom VI verontreinigd materiaal (arbeidsmiddelen, werkkledij,…) uit de propere zone. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 9 CHROOM VI | INFODOCUMENT 6 Onze dienstverlening Provikmo biedt haar klanten een uitgebreid gamma oplossingen aan om veilig en gezond te kunnen werken. U kan een beroep doen op dienstverlening vanuit de afdeling risicobeheersing of medisch toezicht, zelf informatie opzoeken op onze webstie, of verdere informatie opvragen bij onze documentatiedienst. 6.1 Afdeling risicobeheersing Team bedrijfshygiëne: ondersteuning bij het uitvoeren van de risicoanalyse chemische agentia; ondersteuning bij het uitvoeren van de risicoanalyse kankerverwekkende en mutagene agentia; … Team metingen: opmaken en uitvoeren van een meetprogramma om de blootstelling aan chroom VI verbindingen te kwantificeren; … 6.2 Afdeling medisch toezicht Werknemers die een gezondheidsrisico lopen ten gevolge van blootstelling aan chroom VI worden onderworpen aan een periodiek gezondheidstoezicht. Provikmo hanteert hiervoor twee specifieke codes: 31.35.08: Hexavalente chroomverbindingen die vrij komen bij elektrolytische chromeringsprocessen, inclusief passivering 31.29.08: Lassen op inox (hexavalent chroom) Bij een bedrijfsbezoek worden de tewerkstellingen in uw bedrijf bekeken en worden de risicoposten geactualiseerd. Wanneer één van bovenstaande codes werd toegekend, beschikt uw bedrijfsarts over krachtige instrumenten om de gezondheid van uw medewerkers te bewaken zoals chroom biomonitoring en een periodiek gezondheidstoezicht. Het bepalen van chroom in urine is een goede methode om de recente blootstelling aan chroom te evalueren. Nadeel van de methode is dat de analyse geen onderscheid maakt tussen de verschillende gedaantes van chroom (III, IV en/of VI-waardig). Met bepaling van chroom in de verschillende bloedfracties kan dit in bepaalde gevallen we. Uw bedrijfsarts bekijkt graag met U de meerwaarde van het uitvoeren van biomonitoring voor chroom VI in uw bedrijf. Contacteer hem/haar rechtstreeks of via uw klantbeheerder indien U hier vragen over heeft. Daarnaast is er gevaar voor een beroepsgebonden huidziekte bij personen die werken of verblijven op plaatsen waar blootstelling aan chroom VI mogelijk is. Hiervoor zijn de werknemers onderworpen aan een jaarlijks periodiek gezondheidsonderzoek. In dit medisch contactmoment kijkt uw bedrijfsarts onder meer de toestand van de huid na. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 10 CHROOM VI | INFODOCUMENT 6.3 Documentatiedienst Klanten kunnen onder bepaalde voorwaarden gebruik maken van de bibliotheek van Provikmo. Daarnaast kunnen klanten voor praktisch advies over het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk terecht bij de documentatiedienst van Provikmo. Dit advies kan worden gegeven naar aanleiding van alle eenvoudige vragen over: de inhoud van de welzijnswetgeving; de praktische invulling van de welzijnswetgeving; de toelichting over de mogelijke aanpak van een specifieke situatie in uw bedrijf. Preventieadviseurs uit verschillende welzijnsdomeinen met ruime praktijkervaring beantwoorden graag uw vragen. Hun antwoorden kunnen vergezeld gaan van materiaal dat in onze bibliotheek beschikbaar is. De dienstverlening is voor een deel inbegrepen in het basispakket of kan deel uitmaken van de preventie-eenheden. Vragen die een plaatsbezoek en/of studie vereisen of vragen om een intern document op te stellen of te beoordelen vallen niet onder deze dienstverlening. In samenspraak met u nemen we contact op met de collega’s van de afdeling risicobeheersing of medisch toezicht. Op hun beurt informeren ze u over de eventuele impact op uw preventiebudget en de wijze waarop de opdracht kan uitgevoerd worden. Indien u zelf op de hoogte wil blijven over de welzijnswetgeving kan dat: via onze publicaties (infodocumenten, folders, ... ) op onze website; via de wetgeving (Codex, Toelichting op de wetgeving, ...) op onze website; door u te abonneren op Provikmo Actua, onze elektronische nieuwsbrief. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 11 CHROOM VI | INFODOCUMENT 7 Referenties ATSDR (2008). Toxic Substances Portal – Chromium. ToxFAQs™ for Chromium. http://www.atsdr.cdc.gov/toxfaqs/tf.asp?id=61&tid=17 ATSDR (2008). Environmental Health and Medicine Education – Chromium Toxicity: clincal assessment and laboratory tests. http://www.atsdr.cdc.gov/csem/csem.asp?csem=10&po=12 Bertram et al. (2014). Human Biomonitoring of Chromium and Nickel from an Experimental Exposure to Manual Metal Arc Welding Fumes of Low and High Alloyed Steel. Ann. Occup. Hyg. 59(4):467-480 http://dx.doi.org/10.1093/annhyg/meu104 Carsat (2013). Le chrome VI en milieu de travail. https://www.carsatpl.fr/telechargements/pdf/entreprises/risque_chimique_chrome_6.pdf Cole P. en Radu B. (2005). Epidemiologic studies of chrome and cancer mortality: a series of metaanalyses. Regul. Toxicol. Pharmacol. 43(3):225-231 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16099572 Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg. Toelichting Chemische agentia (2015). http://www.werk.belgie.be/defaulttab.aspx?id=616 Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid Arbeid en Sociaal Overleg. Toelichting Kankerverwekkende en Mutagene agentia (2015). http://www.werk.belgie.be/defaultTab.aspx?id=617 IARC (1990). Monographs on the Evaluation of Carciongenic Risks to Humans, Vol. 49: Chromium, Nickel and Welding. http://monographs.iarc.fr/ENG/Monographs/vol49/mono49.pdf IARC (2012). Monographs on the Evaluation of Carciongenic Risks to Humans, Vol. 100C: Chromium (VI) Compounds. http://monographs.iarc.fr/ENG/Monographs/vol100C/mono100C-9.pdf Informatiepunt Chroom VI (2015). https://www.informatiepuntchroom6.nl/ INRS (2015). Du nouveau dans la prévention des risques chimiques. http://www.inrs.fr/dms/inrs/CataloguePapier/HST/TI-DO-8/do8.pdf Leray en Vincent (2015). Chrome VI, des expositions élevées et préoccupantes. Hygiène et sécurité de travail 283:34-39. http://www.inrs.fr/dms/inrs/CataloguePapier/HST/TI-DO-8/do8.pdf NCvB (2014). Ziek door zeswaardig Chroom ? http://www.beroepsziekten.nl/content/ziek-doorzeswaardig-chroom OHCOW (2005). Hexavalent Chromium. Ontario, Canada: Occupational Health Clinics for Ontario Workers Inc. http://66.51.164.54/resources/handbooks/chromium/Chromium.pdf OSHA (2009). Hexavalent Chromium. https://www.osha.gov/Publications/OSHA-3373-hexavalentchromium.pdf OSHA (2013). Hexavalent Chromium: Controlling Exposure to Hexavalent Chromium in Aerospace and Air Transport Painting. https://www.osha.gov/Publications/OSHA_FS-3650_Aerospace_Paint.pdf 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 12 CHROOM VI | INFODOCUMENT OSHA (2013). Hexavalent Chromium: Controlling Hazardous Fume and Gases during Welding Fact Sheet. https://www.osha.gov/Publications/OSHA_FS-3647_Welding.pdf OSHA (2013). Hexavalent Chromium: Controlling Hexavalent Chromium Exposures during Electroplating. https://www.osha.gov/Publications/OSHA_FS-3648_Electroplating.pdf OSHA (2013). Hexavalent Chromium: Health Effects of Hexavalent Chromium Fact Sheet. https://www.osha.gov/OshDoc/data_General_Facts/hexavalent_chromium.pdf OSHA (2013). Hexavalent Chromium: Hexavalent Chromium Hazards in Bridge Painting. https://www.osha.gov/Publications/OSHA_FS-3649_Bridge_Painting.pdf OSHA (2006). Small Entity Compliance Guide for the Hexavalent Chromium Standards. Appendix II: Industry Operations or Processes Associated with Occupational Exposure to chrome VI. https://www.osha.gov/Publications/OSHA_small_entity_comp.pdf Scheepers, P. et al (2009). Dossier Carcinogene, mutagene en reproductietoxische stoffen (CMRstoffen). http://www.arbokennisnet.nl SCOEL (2004). Recommendation from the Scientific Committee on Occupational Exposure Limits: risk assessment for Hexavalent Chromium. http://ec.europa.eu/social/BlobServlet?docId=3851&langId=en © Provikmo 2016, Provikmo geeft u deze informatie op vrijwillige basis. Daarbij streven wij er steeds naar om dit op een zeer zorgvuldige manier te doen. Gelet op deze middelenverbintenis, kan op basis van deze informatie nooit de aansprakelijkheid van Provikmo vzw ingeroepen worden. 201506/Provikmo-I-1997 [email protected] · provikmo.be 13
