Handleiding voor het geven van een toolboxmeeting Gedragsmatige oplossing Dienst: Arbo coördinator , leidinggevenden, preventiemedewerkers Omschrijving Deze handleiding is bedoeld voor leidinggevenden en preventiemedewerkers die binnen hun eigen organisatie toolbox-meetings willen organiseren en uitvoeren. Doel van een toolbox-meeting is het voorlichten en motiveren van de medewerkers om gezond te werken en zware handelingen te voorkomen. Activiteiten Een toolbox-meeting is een korte bijeenkomst van 15 tot 20 minuten in informele sfeer waarbij een onderwerp over veilig en gezond werken centraal staat. Afbeelding Gegevens Kies voor een positieve benadering. Persoonlijke insteek. Geef de medewerkers individuele aandacht, zo worden zij beter bereikt. Positieve feedback. Bij gedragsverandering werkt belonen een stuk sterker dan straffen. Wees dus scheutig met complimenten in de richting van medewerkers die het goede voorbeeld geven. Luchtig. De toolbox-meeting mag ook leuk zijn. Arbo kan een serieus onderwerp zijn, maar hoeft niet op een te serieuze wijze gecommuniceerd te worden. Een beetje humor doet wonderen. Minder is meer. Tijdens elke toolbox-meeting moet het verhaal zich toespitsen op de kernpunten van de boodschap. De ervaring leert dat informatie het beste blijft hangen als drie of vier punten sterk en duidelijk benadrukt worden (top 3 tips). Gezamenlijke verantwoordelijkheid. Benadruk in de toolkboxmeeting de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de werkgever en de werknemers voor een veilige en gezonde werkwijze. De werkgever schept de juiste randvoorwaarden, zoals bijvoorbeeld het verstrekken van PBM’s, en draagt zorg voor voorlichting en instructie. De werknemers dienen vervolgens de voorgeschreven PBM’s te dragen en veilig te werken met de beschikbare arbeidsmiddelen. Randvoorwaarden Voorbereiden en uitvoeren van de toolbox-meeting voor gebruik Het is meestal niet de dagelijkse bezigheid van de leidinggevende of preventiemedewerker om een toolbox-meeting voor te bereiden en uit te voeren. Het houden van een presentatie is een vak apart. Alleen een goed verhaal vertellen is echter niet genoeg. Als de medewerkers actief bij de presentatie worden betrokken zal de presentatie veel meer effect hebben. Gelukkig zijn er methodes die de leidinggevende begeleiden bij het organiseren en uitvoeren van een toolbox-meeting. Eén methode is de zogenaamde 5-V-methode. De methoden bestaat uit: Voorbereiden, Vereenvoudigen, Verpersoonlijken, Vertonen en Voorschijven. Voorbereiden Kies een toolbox onderwerp. Bekijk wat voor materiaal er beschikbaar is voor het behandelen van dit onderwerp. Bekijk of je gebruik wil maken van een power point presentatie. Lees de (achtergrond)informatie die beschikbaar is. Bepaal de doelgroep. Voor welke medewerkers (functiegroepen) is het onderwerp relevant. Betrek bij de voorbereiding eigen ervaringen met het onderwerp. Maak zo mogelijk goed-fout foto's van situaties in het eigen bedrijf. Wees je bewust van het opleidingsniveau en de voorkennis van de deelnemers. Zorg dat jezelf voldoende kennis hebt van het onderwerp. Weet wat er leeft onder de medewerkers over het onderwerp. Kies een goed tijdstip. Nodig de medewerkers ruim op tijd uit voor de toolboxmeeting. Vereenvoudigen Vereenvoudigen Het is vaak moeilijk om een bespreking of presentatie kort en bondig te houden. Er zijn altijd vele kanten van een onderwerp die belicht kunnen worden, waardoor de bespreking rommelig en onoverzichtelijk wordt. Beperk de toolbox-meeting tot één aspect (kernonderwerp). Hou de toolbox-meeting kort (ongeveer 15 tot 20 minuten) Stem de inhoud voortdurend af op het niveau van de groep. Geef duidelijk aan dat bepaalde vragen niet of in een andere meeting aan de orde zullen komen. Ver Verpersoonlijken Verpersoonlijking betekent : maak het onderwerp herkenbaar voor de medewerkers. Ga steeds uit van de eigen bedrijfssituatie en praat niet over het onderwerp 'in het algemeen'. Zorg voor herkenbaarheid door het geven van voorbeelden uit de praktijk. Laat foto’s zien van specifieke situaties in het bedrijf en vraag om commentaar. Inventariseer de behoefte aan onderwerpen onder de medewerkers. Voorschrijven Vertonen De presentatie krijgt het beste resultaat als de medewerkers actief “bij de les” blijven. Er zijn enkele tips die het slagen van de bespreking kunnen bevorderen. Breng het onderwerp kundig en enthousiast. Zorg voor afwisseling in de presentatie: d.m.v. beeldmateriaal, stel vragen. Geef een (groeps)opdracht toegespitst op de eigen ervaring van de medewerkers. Geef de medewerkers een actieve rol. Blijf in contact met de groep (zorg dat de presentatie geen spreekbeurt wordt). Voorschrijven Het is belangrijk dat de medewerkers ook daadwerkelijk het nut van de toolbox-meeting zien. Dit is te bereiken door: Aan het eind van de presentatie een aantal concrete afspraken te maken. Deze afspraken vast te leggen in het verslag van de toolboxmeeting. Zorg ervoor dat de afspraken ook daadwerkelijk nagekomen worden! Bijvoorbeeld: Een toolbox-meeting over fysieke belasting wordt gevolgd door een korte controleronde, waarbij de huidige situatie wordt bekeken en verbeteracties worden genoteerd. Invoeringstermijn Mogelijke fabrikant of leverancier(s) Met behulp van deze handleiding uit te voeren door (interne) leidinggevenden en preventiemedewerkers. Prijsindicatie Interne kosten Arbo effecten Door bewustwording en gedragsverandering de medewerkers zelf laten bijdragen aan het verbeteren van de arbo-omstandigheden. De gezamenlijke verantwoordelijkheid van werknemer en werkgever wordt benadrukt. Het uiteindelijke doel is het verbeteren van arboomstandigheden door gezond werken en zware handelingen te voorkomen. Voordelen voor bedrijf en/of werknemers Gezamenlijk werken aan verbeterde arbeidsomstandigheden, daarbij de gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel werknemer als werkgever te benadrukken. De mogelijkheid scheppen om op een informele manier elkaar te informeren over mogelijke verbeteringen tot gezond werken en het voorkomen van zware handelingen. Korte termijn Effecten Nadelen voor bedrijf en/of werknemers -