Hepatitis A - GGD Brabant

GGD Brabant-Zuidoost
Postbus 810
5700 AV Helmond
Infectieziektebestrijding
Tel: 08800-31333
Hepatitis A
Wat is hepatitis A?
Hepatitis A, ook wel besmettelijke geelzucht genoemd, is een ontsteking van de lever (hepatitis). Die
ontsteking wordt veroorzaakt door het hepatitis A-virus. Hepatitis A komt in Nederland regelmatig
voor.
Wat zijn de ziekteverschijnselen van hepatitis A?
De klachten bij hepatitis A zijn misselijkheid, moeheid, gebrek aan eetlust, koorts en een griepachtig
gevoel. De ontlasting kan lichter van kleur worden en de urine kan donkerder worden (de kleur van
sterke thee). Het oogwit en de huid kunnen een gele kleur krijgen. Deze verschijnselen noemt men
geelzucht. De verschijnselen duren meestal enkele weken tot drie maanden. Hepatitis A kan ook
zonder klachten verlopen. Vooral kinderen hebben vaak zo weinig ziekteverschijnselen dat ze de ziekte
ongemerkt doormaken. Volwassenen krijgen meestal meer en ernstiger klachten. Wanneer er
ziekteverschijnselen ontstaan, treden die meestal twee tot zeven weken na de besmetting op
(gemiddeld na 4 weken).
Hoe kun je hepatitis A krijgen en hoe kun je anderen besmetten?
Hepatitis A is erg besmettelijk, het wordt overgedragen via de fecaal-orale route. Dat wil zeggen dat
de ontlasting van een patiënt besmettelijke virusdeeltjes bevat die op een of andere manier (meestal
via de handen) in de mond terecht komen. Via de handen kan het hepatitis A-virus ook op eetgerei en
eten terechtkomen. Drank of voedsel kan hierdoor besmet raken met het hepatitis A-virus.
Besmetting kan optreden door het ongekookt (rauw) eten van besmette groenten, garnalen, schaal- of
schelpdieren.
Mensen met hepatitis A zijn besmettelijk voor anderen vanaf één week voordat de ziekteverschijnselen
ontstaan tot een week na het begin van de verschijnselen.
Zelfs wanneer er geen ziekteverschijnselen optreden is iemand met het virus besmettelijk voor
anderen.
Bij toiletgebruik kunnen de toiletbril, de spoelknop en andere voorwerpen besmet raken. Door contact
met deze voorwerpen kan het virus op de handen en daarna in de mond terechtkomen.
Wie kan hepatitis A krijgen en wie loopt extra risico?
Iedereen die de ziekte nog niet heeft gehad, kan hepatitis A krijgen.
Personen die op reis gaan naar landen waar hepatitis A veel voorkomt bijvoorbeeld de zuidelijke
middellandse zee gebieden en de (sub)tropen lopen meer risico.
In kindercentra, peuterspeelzalen, scholen en instellingen voor mensen met een verstandelijke
beperking is meer risico op besmetting met het hepatitis A-virus.
update 16-11-2009
pagina 1 van 3
GGD Brabant-Zuidoost
Postbus 810
5700 AV Helmond
Infectieziektebestrijding
Tel: 08800-31333
Mensen met een leverziekte zoals hepatitis B en C en ouderen lopen meer risico op een ernstig verloop
van hepatitis A.
Wanneer je hepatitis A hebt doorgemaakt zorgen antistoffen voor een levenslange bescherming.
Hoe kan hepatitis A worden voorkomen?
Het hepatitis A-virus is heel besmettelijk. Goede hygiëne helpt om verspreiding van de ziekte te
voorkomen. De volgende maatregelen zijn dan belangrijk:
•
Was de handen na gebruik van het toilet of na het helpen bij toiletbezoek van kinderen, na het
verschonen van een kind, voor het bereiden van voedsel en voor het eten.
•
Maak minimaal eenmaal per dag, maar afhankelijk van de situatie vaker, het toilet schoon. Gebruik
van gewone schoonmaakmiddelen is voldoende.
Werk van schoon (deurklink, kraan, trekker of drukknop) naar minder schoon (toiletbril, toiletpot).
Gebruik schoonmaakdoekjes die voor het toilet zijn gebruikt niet voor andere
schoonmaakwerkzaamheden. U kunt nog beter wegwerpdoekjes gebruiken.
•
Verschoon dagelijks de handdoek in het toilet.
•
Houd de nagels kort.
•
Vermijd gemeenschappelijk gebruik van washandjes, handdoeken en tandenborstel.
Om mensen in de naaste omgeving van een zieke tegen hepatitis A te beschermen is inenting
(vaccinatie) soms nodig. De GGD adviseert doorgaans alleen inenting bij huisgenoten, vriendjes, oppas
en familie wanneer er sprake is geweest van gezamenlijk toiletgebruik.
Volgens landelijke richtlijnen wordt op een school pas dan tot inenting overgegaan als er binnen zes
weken bij twee of meer kinderen hepatitis A wordt vastgesteld. Deze kinderen moeten van hetzelfde
toilet gebruik gemaakt hebben op school, waardoor het aannemelijk is geworden dat de besmetting op
school heeft plaats gevonden.
Is hepatitis A te behandelen?
Hepatitis A geneest zonder medicijnen. Complicaties komen zelden voor. De vermoeidheid kan lang
aanhouden. Zolang de lever ontstoken is, is het beter geen alcohol te drinken.
Wanneer u of uw huisgenoten ziek zijn en verschijnselen van hepatitis A denken te hebben, neem dan
contact op met de huisarts. De arts kan door lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek vaststellen of u
hepatitis A heeft.
Kan iemand met hepatitis A naar kindercentrum, school of werk?
Kinderen van de basisschoolleeftijd, jongeren en volwassenen met hepatitis A moeten een week
thuisblijven nadat ze geel zijn geworden. Omdat bij volwassenen de ziekte langer duurt en meer
klachten veroorzaakt dan bij kinderen is het zinvol om te proberen de verspreiding tegen te gaan.
update 16-11-2009
pagina 2 van 3
GGD Brabant-Zuidoost
Postbus 810
5700 AV Helmond
Infectieziektebestrijding
Tel: 08800-31333
Kinderen die contact hebben gehad met een kind met hepatitis A kunnen al besmet zijn en kunnen
gewoon naar school. Thuishouden helpt dan niet meer om de ziekte te voorkomen.
Kinderen met hepatitis A kunnen in veel gevallen in overleg met de GGD gewoon naar het dagverblijf
of de peuterspeelzaal als ze zich goed voelen. Een kind met hepatitis A is al besmettelijk voordat het
ziek is. Bovendien kunnen kinderen het virus onder de leden hebben zonder dat ze ziek zijn. Daarom
kunnen andere kinderen al besmet zijn.
Informeer wel de leiding, omdat het om een besmettelijke ziekte gaat. De ouders kunnen dan
geïnformeerd worden, zodat ze alert kunnen zijn op verschijnselen van hepatitis A bij hun kind.
Een kind dat na een vakantie nog niet naar het dagverblijf is geweest en hepatitis A heeft, moet wèl
thuisblijven tot een week nadat het geel geworden is. Dat helpt om de verspreiding tegen te gaan.
Wat doet de GGD?
Als bij iemand hepatitis A is vastgesteld, probeert de GGD te achterhalen op welke wijze de besmetting
heeft plaatsgevonden. Indien nodig neemt de GGD maatregelen om verdere besmetting te voorkómen.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de GGD Brabant-Zuidoost, team
infectieziektebestrijding, telefoon: 088 0031 333.
update 16-11-2009
pagina 3 van 3