Transcriptie en translatie van het DNA

advertisement
Transcriptie en translatie van het DNA
-DNA wordt
gedespiraliseerd
-De matrijsstreng wordt gekopieerd
-RNA Polymerase bindt zich
-RNA nucleotiden uit het cytoplasma worden aan de DNA
streng gekoppeld
DNA
RNA
Desoxiribose
Suiker
Ribose
Adenine
Basen
Adenine
Cytosine
Cytosine
Guanine
Guanine
Thymine
Uracil
Dubbele streng
Keten
Enkele streng
Verschillende typen RNA
• m-RNA = messenger RNA
– Bevat informatie over de aanmaak van alle
noodzakelijke eiwitten
• t-RNA = transfer RNA
– Speelt een rol bij het transport van aminozuren
naar de ribosomen
• r-RNA = ribosomaal RNA
– Bevat de informatie voor het maken van de
ribosomen
Code
• Start code: stukje DNA gedespiraliseerd
• Keten verlenging door RNA polymerase
• Eind code: RNA polymerase koppelt af en
kopie is klaar
Benodigdheden:
DNA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
m-RNA-polymerase
 Knipenzym X
 Knipenzym Y
DNA bestaat uit een aaneenschakeling van nucleotiden (Nucleotide
= desoxyribose + fosfaat + organische base).
Alleen de organische basen zijn afgebeeld.
Waterstofbruggen worden verbroken.
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
3 waterstofbruggen tussen Guanine en Cytosine
2 waterstofbruggen tussen Adenine en Thymine

m-RNA-polymerase schuift over DNA-enkelstreng
en maakt primair m-RNA via een polymerisatieproces.
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
primair messenger-RNA
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
primair messenger-RNA
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA

TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
primair messenger-RNA
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
DNA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
primair messenger-RNA
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
primair messenger-RNA
Bepaalde stukken zullen uit dit RNA geknipt worden door bepaalde
enzymen. Dit proces heet splicing.
Alzo wordt primair messenger-RNA het uiteindelijke messengerRNA.
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
Splicing
primair messenger-RNA
Exon
Exon = Expressed region
AUGGUA
UAUAUACGAAAACACCGUUAA
UGAA
Intron
Exons: delen van het DNA:
bevatten DNA dat codeert voor eigenschappen
messenger-RNA
m-RNA bestaat uit aan elkaar geschakelde nucleotiden
(nucleotide = ribose + fosfaat + organische base).
AUGGUACGAAAACACCGUUAA
De organische basen zijn:
U: uracil (i.p.v. thymine bij DNA)
A: adenine
G: guanine
C: cytosine
m-RNA:
Benodigdheden:
Codon
Codon
Codon
Codon
Codon
Codon
Codon
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF = Release Factor:
Anti-codon
RF
Ribosoom:
30 S
50 S
Aminozuur
t-RNA
Een codon (triplet) komt overeen met
een bepaald aminozuur of duidt start
en stop aan.
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
P
UAA =
stopcodon
A
Arginine
Histidine
Lysine
Arginine
Valine
Methionine
AUG = startcodon
AUG = startcodon
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Het m-RNA zal door het ribosoom
schuiven om de codons (3 basen) af te
lezen en te vertalen in de
overeenstemmende aminozuren. Deze
komen voor in het cytoplasma en
worden door t-RNA aangeleverd. Deze
aminozuren worden aan elkaar
gekoppeld tot een eiwit.
Startcodon is AUG: staat voor het aminozuur methionine.
Elk eiwit begint dus met het aminozuur methionine.
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Val
Met
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Arg
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Arg
Val
Met
Lys
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Lys
Arg
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Lys
Arg
Val
Met
His
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
His
Lys
Arg
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
His
Lys
Arg
Val
Met
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Arg
His
Lys
Arg
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
Arg
His
Lys
Arg
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
Arg
His
Lys
Val
Met
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
Arg
His
Lys
Val
Met
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
Arg
EIWIT
His
t-RNA-moleculen worden weer voorzien
van hun juiste aminozuren
Met
Val
Arg
Lys
EIWIT
Arginine
Histidine
Methionine kan
afgeknipt worden.

Methionine
Lysine
Valine
Arginine
EIWIT
Aan elkaar geschakelde aminozuren
Arginine
m-RNA codons Aminozuur
UAA Stop
CGU Arginine
CAC Histidine
AAA Lysine
CGA Arginine
GUA Valine
AUG Methionine / Start
Histidine
Lysine
Valine
Arginine
Download