L1 Letterrekenen 1/1 Optellen, Aftrekken en Vermenigvuldigen Als je niet weet hoe groot een getal is zet je bij wiskunde vaak een letter in plaats van dat getal. Zo kun je de formule schrijven voor een taxi met een starttarief van €3 en een prijs van €2 per km. K en a staan in plaats van getallen. Letters die je in de plaats zet van getallen noem je Variabelen Met variabelen kun je gewoon rekenen net als met gewone getallen. Je moet dan de volgende twee regels goed kennen: REGEL 1: Je kunt alleen gelijke dingen(variabelen) optellen of aftrekken. Net zoals (zo is: maar kun je en niet bij elkaar optellen.) REGEL 2: Bij het vermenigvuldigen van getallen (letters) mag je zelf de volgorde kiezen, waarin je de getallen vermenigvuldigt. Kies een beetje slim! ( zo is: en ) Als het geen misverstanden oplevert mag je het maalteken zelfs weglaten: 20 x p = 20∙p = 20p Uitdrukkingen met letters korter schrijven noemen we herleiden. Voorbeelden: Herleid: 2∙a + 5∙a 6∙x – 4∙x = 7∙a = 2∙x -13∙a + 18∙a = 5∙a -4∙y + 4∙y = 0 -6∙p - 7∙p = -13p 15a + 8b - 5a = 10a + 8b -2x + 7y + 4x – 9y = 2x – 2y 2x - 3y + 5y + 3x = 5x + 2y -4b – 3a + 7a -5b = -9b + 4a 12 – 4a + 5a -10 =2+a 3∙a∙b + 5∙a∙b = 8∙a∙b = 8ab -25∙x∙y + 38∙x∙y = 13∙x∙y = 13xy 3∙x2 + 6∙x2 = 9∙x2 2∙a ∙ 3∙b -2∙a ∙ 3∙b 6∙y ∙ 8∙x 12 – 2p x 3q 6pq + 12pq 2p ∙ 3q + 4p ∙ 3∙q -15ab + 12ab -5a ∙ 3b + 4a ∙3b -4 + 5x ∙ 3y – 12 3∙x ∙ 4∙x 3a ∙ -2∙a 2x2 ∙ 3x2 -p2 ∙ 3p3 Verder oefenen: Wisweb: L1 Letterrekenen Wiskunde zonder Boek, 2011 = 6ab = -6ab =48xy = 12 – 6pq = 18pq = 18pq = -3ab = -3ab = -16+ 15xy = 12x2 = -6a2 = 6x4 = -3p5 L1 Letterrekenen: Kernopgaven 1/1 1. Herleid (Schrijf eenvoudiger als dat kan).Schrijf de opgave over. a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. = 2 x 3 x = 2 a 16 a = 6b 2b = 5 a 3 a 10 x 15.x = = 8 y 12 y 3 a 7 a = = 6 x 14 3 x 12 6 a 3 b 2 b 3 a = 6 a 3 b 12 b 13 a = 6 a 3 b 2 b 3 a = l. = 8 x 5 y 2 y 3 x m. 8 5 p 4 p 13 = n. 2 x y 3 x y = o. 2 a b 16 a b 4 b = p. 6 a b 2 a 2 a b = q. 10 x y 15 15.x y = r. 8 y z 12 y z = s. 6 x y 14 3 x y 12 = t. 8 x 5 y z 2 y z 3 x = u. 6 x 2 12 x 2 = 5 3 3 5 v. 6.x x 4 x 4 x = 2. Herleid. (Schrijf eenvoudiger). Schrijf de opgave over. a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. 2 x3 2 a 16 6b2c 5 a 3 10 x 15. y 8 y 12 y 3 a 7 b 6 x 3 x4 6 a (3) a 3 b 4 b3 2 b 6 x 3 x 2 x = = = = = = = = = = = l. = 8 x 5 y 2 x y m. 2 a 5 b 2 a b = 2 n. 2 x x 3 x = o. 2 a b 16 a b = p. 6 a 2 b 2 a 5 b = q. 10 x 5 x 15.x 2 x = r. 8 y z 2 y 3 z 4 = s. 6 x 2 y 14 3 x y 12 = t. 8 x (5) y z 2 y z 3 x = u. 6 x x 2 12 x 2 x = 5 5 v. 6.x x 4 x x = 3. Herleid. (Schrijf eenvoudiger). Schrijf de opgave over. 12 x 4 x y a. = c. = 6 x 2 a2 42 a b. = d. = a a Klaar? Aftekenen maar!