Het beauty-etiket ontcijferd

Het
beauty-etiket
ontcijferd
Watsmerenweeigenlijkoponsgezicht?
‘Zonder parabenen’, ‘op basis van natuurlijke ingrediënten’ en ‘dermatologisch getest’.
Het zijn frases die we zo vaak op onze badkamerpotjes, -flacons en -tubes lezen dat we ons
al lang niet meer afvragen wat ze nu eigenlijk betekenen. Horen we dan niet te weten wat
we smeren? De Nederlandse onderzoeksarts Jetske Ultee helpt ons om tussen al die uitvindingen, innovaties en spectaculaire claims, die crème te kiezen die doet wat hij belooft.
Tekst Rien de Mey Illustraties Lander Ceuppens
Ophetetiketstaat:
Verrijktmeteenwerkzameofactievestof
Dokter Jetske Ultee: “Wil je er
zeker van zijn dat een werkzame
of actieve stof ook daadwerkelijk
een positieve invloed zal hebben op je huid, ga dan na of er wel
genoeg van in je crème zit. Vaak
wordt er namelijk een minimale
hoeveelheid van een actieve
stof toegevoegd aan een product
(‘angel dusting’ heet dat), maar
de concentratie is dan te laag om
iets voor je huid te kunnen doen.
Doeltreffend is het dus niet, maar
‘op basis van vitamine C’ staat
toch maar mooi als verkoopargument op het etiket. In het
algemeen kun je ervan uitgaan
dat een werkzame stof in het eerste deel van de ingrediëntenlijst
genoemd moet worden, wil je er
zeker van zijn dat het ook daadwerkelijk een verschil kan maken
voor je huid. Je kunt het ook even
navragen bij het cosmeticabedrijf natuurlijk, maar meestal
laten ze daar niet zo makkelijk
wat los over concentraties.”
32
magazine 29 oktober 2016
Ophetetiketstaat:
SPF35
“Met een dagcrème of foundation met een SPF is in principe
niets mis. Maar je moet er wel
rekening mee houden dat je, om
de factor te halen die op het product staat vermeld, voldoende
crème aanbrengt – net als met
een zonnebrandcrème. Voor je
gezicht heb je ongeveer een halve
theelepel nodig. Smeer je minder, dan ben je ook minder goed
beschermd. En een halve theelepel foundation? Dat wordt beslist
geen natuurlijke look. Exact
de reden waarom ik altijd een
aparte zonnebrandcrème voor
onder je dagcrème en makeup aanraad.”
Ophetetiketstaat:
Vrijvanparabenen
“Omdat een product zonder of met
slechte bewaarstoffen vatbaar is voor
bacteriën en schimmels, zijn bewaarmiddelen een essentieel onderdeel van
cosmetische producten. De bekendste
zijn parabenen: in vergelijking met
veel andere bewaarstoffen loop je hiermee een relatief laag risico op huidirritaties of allergieën. En toch kampen parabenen met een imagoprobleem, want in 2004 bracht een onderzoek de stoffen in verband met borstkanker. Ook al kon de link nooit
bewezen worden, het kwaad
was wél geschied. Intussen
pakken steeds meer merken uit
met de claim ‘vrij van parabenen’.
Beter? Niet bepaald. Vaak worden aan deze cosmetica immers
ouderwetse bewaarstoffen
toegevoegd die een veel slechter
veiligheidsprofiel hebben, zoals:
methylchloroisothiazolinone/
methylisothiazolinone, quaternium-15, 2-bromo-2-nitropropane-1,3-diolaka (AkaBronopol),
diazolidinyl urea, imidazolidinyl urea
of DMDM Hydantoin. Vind je die
terug op het etiket, dan laat je het
product liever staan. Nog een
weetje voor de bewuste eters
onder ons: zelfs in komkommer,
fruit, groene thee en soja zitten
van nature parabenen. Heel nuttig, want op die manier beschermen deze producten zichzelf tegen
bederf.”
Zo kies je een
crème die wél werkt
Gelukkig bestaan er volgens dr.
Jetske Ultee genoeg cosmetische
ingrediënten die wél iets kunnen
doen voor je huid. Een overzicht
van de werkzame stoffen om naar
op zoek te gaan.
Vitamine C vermindert acne,
onzuiverheden en tekenen van
huidveroudering (vanaf 3%).
Vitamine E neutraliseert de
schadelijke invloed van vrije radicalen.
Verder kan het in combinatie
met vitamine C pigmentvlekken
verminderen (concentratie vanaf 1%).
Niacinamide verbetert de
huidbarrièrefunctie, vermindert
melasma (vanaf 4%) en acne, werkt
kalmerend en beschermt de huid
tegen uv-schade (vanaf 0,2%).
Zoethoutwortelextract werkt
talgregulerend, ontstekingsremmend
en bacteriedodend.
Evodia werkt ontstekingsremmend.
Allantoïne stimuleert wondgenezing,
hydrateert en stimuleert het proces
van exfoliëren.
Glycerine hydrateert sneller dan
vaseline, toont onderzoek aan.
Het bevordert het herstel van
de huidbarrièrefunctie.
Hyaluronzuur trekt niet alleen
vocht vanuit diepere huidlagen
naar de buitenste huidlaag,
maar ook vanuit de lucht.
Sodium PCA
kan goed vocht vasthouden,
zorgt voor een optimale
huidbarrièrefunctie.
33
Ophetetiketstaat:
Hypoallergeen/
dermatologischgetest
Dokter Jetske Ultee: “Hypoallergeen
suggereert dat het product ‘weinig
tot geen kans geeft op allergische
reacties’. Maar omdat die term niet
wettelijk gedefinieerd is en dus vrij
gebruikt mag worden, biedt hij geen
enkele garantie voor personen met
een allergie. Al even misleidend is
de claim ‘dermatologisch getest’.
Wat betekent dat? Dat de fabrikant het product (door huidartsen)
heeft laten testen op vrijwilligers.
Maar daar stopt het dan ook. Wat
was het resultaat van die test? Ook
over de kwaliteit van het onderzoek
of de omvang van de groep vrijwilligers is niets vastgelegd in de wet.
Dus behalve dat er een onderzoek
geweest moet zijn, is de term ‘dermatologisch getest’ verder helemaal
vrij in gebruik en heeft hij totaal geen
wettelijke inhoud. Laat je er niet door
misleiden.”
34
magazine 29 oktober 2016
Ophetetiketstaat:
Verrijktmet
antioxidanten
“Vrije zuurstofradicalen – veroorzaakt door bijvoorbeeld luchtvervuiling, de zon of roken – zijn echte
bad guys: ze breken collageen af,
beschadigen de huid en werken zo
vroegtijdige huidveroudering in de
hand. Antioxidanten (de naam zegt
het al) zijn stoffen die deze vrije
zuurstofradicalen kunnen uitschakelen. Van nature zijn er in je huid
al antioxidanten aanwezig om de
vrije radicalen weg te vangen, maar
helaas heb je er niet altijd voldoende.
Zo kan het aantal vrije radicalen
sterk toenemen door bijvoorbeeld
roken of blootstelling aan de zon.
Daarbovenop slinkt de voorraad
aan antioxidanten in je huid met de
jaren en kunnen ook irritaties of te
vaak een peeling ondergaan de antioxidanten doen afnemen. Redenen
genoeg dus om ervoor te zorgen
dat dit tekort zo snel mogelijk weer
wordt aangevuld. Dat kan perfect
met een huidverzorgingscrème, als
je de juiste kiest. Een product moet
namelijk aan een aantal voorwaarden voldoen, opdat de antioxidanten die erin zitten echt kunnen
werken.
1. De concentratie moet voldoende
hoog zijn: antioxidanten moeten in
het bovenste of middelste gedeelte
van de ingrediëntenlijst staan.
Staan ze in het onderste derde, dan
is de concentratie te laag om effect te
kunnen hebben.
2. Antioxidanten werken het beste
als er meerdere gecombineerd
worden in één product; dan versterken ze elkaars werking. Zoek dus een
product waar meer dan één antioxidant in zit. Een bekende en succesvolle combinatie is die van vitamine
E en vitamine C.
3. Antioxidanten zijn heel gevoelig
voor licht en zuurstof. Het heeft dus
totaal geen zin om ze in een potje te
stoppen, want bij contact met licht
en lucht verliezen ze hun werkzaamheid. Zoek naar een product in een
luchtdichte pompflacon. Kun je
die niet vinden, dan heeft een tube
de voorkeur.”
Ophetetiketstaat: Met
natuurlijkeingrediënten
“Een crème op basis van natuurlijke,
biologische of organische stoffen, dat
klinkt veel gezonder, veiliger, beter en
groener dan een synthetisch cosmeticaproduct, toch? Wel, in huidverzorging zijn natuurlijke ingrediënten niet
altijd de beste keuze. Want ook al worden er inmiddels meer dan honderd
verschillende plantaardige ingrediënten gebruikt, toch is de werkzaamheid
van nog geen kwart van deze stoffen
goed onderzocht. En van al die daadwerkelijk bestudeerde natuurlijke
ingrediënten blijkt bovendien slechts
een beperkt aantal ook écht te werken.
Let op: extracten van groene thee, zoethoutwortel, havermout, koffiebessen en
soja kunnen zeker wat voor onze huid
betekenen, maar hoe groen en natuurlijk ook, er zijn ook plantaardige stoffen
die je beter kunt vermijden. Lavendel,
geraniol, sandelhout, muntachtige stoffen als eucalyptus of mint, witch hazel,
ylangylang en citrusachtige stoffen zijn
niet zozeer gevaarlijk of schadelijk, maar
ze kunnen wel heel irriterend werken.
In plaats van een mooie huid, smeer je
jezelf dan alleen maar ‘extra rimpels’
aan. Trouwens: als een ingrediënt veilig en werkzaam is, maakt het voor je
huid absoluut niet uit of het gaat om een
natuurlijke of synthetische stof. Groener
is dus zeker niet gezonder.”
Ophetetiketstaat:
0%alcohol
“Alcohol zit vaak om verschillende
redenen in je huidverzorgingsproduct. Het wordt gebruikt om stoffen
op te lossen en werkt ook bacteriedodend, waardoor het dus de houdbaarheid van je huidverzorgingscrème
verlengt. Verder voorkomt alcohol
schuimvorming, verdunt het de
crème en heeft het een ontvettende
werking. In toners geeft alcohol
de huid een fris en ‘schoon’ gevoel.
Handig is het dus zeker, maar alcohol
is helaas niet altijd even onschuldig.
Doordat het zo snel verdampt, kan
alcohol je huid bijvoorbeeld flink
uitdrogen (kijk maar eens wat er
gebeurt als je een ruit schoonmaakt
met alcohol en water. Die is heel snel
droog!). Het lost ook de natuurlijke
vetten in het oppervlakkige gedeelte
van je huid op – en die vetten heb je
net heel erg nodig om te voorkomen
dat vocht verdampt en irriterende
stoffen je huid kunnen beschadigen.
Als de barrièrefunctie kapotgaat,
kunnen stoffen dieper in de huid
dringen. Fijn, zul je misschien denken, maar dat geldt natuurlijk ook
voor stoffen die je liever níét diep
in je huid wilt. Toch is alcohol in je
huidverzorging niet altijd slecht
nieuws, het hangt er gewoon van af
welke soort. Alcoholsoorten die je
liever niet in je product wilt terugzien, zijn ethanol, ethyl alcohol,
methanol, benzyl alcohol en isopropyl alcohol. Er bestaan ook alcoholsoorten die de huid niet of nauwelijks irriteren: cetyl alcohol, cetearyl
alcohol, myristyl alcohol en behenyl
alcohol. Deze ‘vette’ alcoholen houden het vocht
in de huid vast en hoef je
dus niet te vermijden.”
Ophetetiketstaat:
350euro
“Zo’n duur product moet je beslist
laten staan, want geen enkele combinatie van werkzame ingrediënten
kan zulke prijskaartjes verklaren.
Zélfs niet als het product hoge concentraties van werkzame ingredienten bevat (en dat is helaas zelden
het geval). Aan de andere kant is het
naar mijn mening echter ook niet
mogelijk een goede moisturizer met
hogere concentraties actieve ingrediënten te maken onder de prijs
van ongeveer 15 euro. Hoge concentraties werkzame stoffen in een
luchtdichte verpakking kosten nu
eenmaal geld. Een klein rekensommetje: bij een product van rond de
10 euro kom je, als je alle overige kosten (zoals: onderzoek, standaardverpakking, PR/marketing en overhead)
aftrekt, uit op minder dan 50 cent
voor de inhoud. Dat is alleen mogelijk
als je product voornamelijk uit water
en olie bestaat, met een minimum
aan actieve ingrediënten.”
Een ingrediëntenlijst lezen,
zo begin je eraan
1
Check eerst of je parfum (of
fragrance) in de lijst tegenkomt. Zo
ja, leg het huidverzorgingsproduct dan
weer weg. Parfum is het belangrijkste
allergeen en kan bovendien in
combinatie met de zon vlekken op de
huid veroorzaken.
2
Daarna kijk je of je alcohol denat.,
ethanol, ethyl alcohol, methanol, benzyl
alcohol of isopropyl alcohol in het
eerste derde van de ingrediëntenlijst
terugvindt. Hoge concentraties van
deze alcoholsoorten zorgen ervoor
dat de huid uitdroogt. Vermijden dus.
3
Vervolgens ga je op zoek naar
geurstoffen: geraniol, linalool,
citronellol, d-limonene, eugenol, lilial
(butylphenyl methylpropional), citral,
hexyl cinnamal, benzyl salicylate,
coumarin, lyral (hydroxyisohexyl3-cyclohexene carboxaldehyde,
benzyl benzoate, isomethylionon,
hydroxycitronellal, benzyl alcohol,
cinnamyl alcohol, isoeugenol, amyl
cinnamal, cinnamal, farnesol, benzyl
cinnamate, oak moss, anisyl alcohol,
amylcinnamyl alcohol, methyl heptine
carbonate, tree moss. Geurstoffen
moeten apart in de ingrediëntenlijst
genoemd worden, omdat ze (nog meer
dan parfum) een grotere kans geven
op een huidreactie. Als je je producten
scant op deze stoffen, zullen er
waarschijnlijk al heel veel zijn afgevallen.
4
Pas na die eerste selectie zoek
je in de lijst naar werkzame stoffen,
zoals vitamine C, niacinamide of
vitamine E. Let op de concentraties.
Als deze ingrediënten onderaan de
ingrediëntenlijst vermeld staan, kun
je ervan uitgaan dat de concentratie
verwaarloosbaar is.
INFO Meer eerlijke informatie over
de huid en huidproducten lees je op
www.dr-jetskeultee.nl, het blog van
dr. Jetske Ultee. Handige tip voor wie
nog steeds twijfelt: je vindt er ook een tool
om je huidtype te bepalen. Ook Uncover
Skincare, de eigen skincarelijn van
dr. Jetske Ultee, is er online te koop.
35