Te maken met grondverzet?

VOOR MEER INFORMATIE, BEL NAAR
015/284 284
openbare
afvalstoffenmaatschappij
voor het vlaamse gewest
stationsstraat 110
b-2800 mechelen
tel 015/284 284
fax 015/203 275
http://www.ovam.be
V.U. Frank Parent, OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen, D/2003/524/15
OF E-MAIL [email protected]
Te maken met
grondverzet?
Opgelet!
openbare afvalstoffenmaatschappij
voor het vlaamse gewest
OVAM, uw beleidspartner in afval en bodem
Vooraf
We weten het allemaal: onze bodem is op verschillende plaatsen verontreinigd.
Daar zijn heel wat oorzaken voor: belastende industriële activiteiten, ongelukken,
lekkende tanks en leidingen, opslag van afvalstoffen in de bodem, neerslag van
luchtverontreiniging in de bodem,…
Om allerlei redenen graven we bodem uit. In sommige gevallen gebruiken we
deze bodem op de plaats van de ontgraving. Meestal is dit niet het geval:
we transporteren bodem en gebruiken hem opnieuw op een andere plaats.
Wanneer de uitgegraven bodem verontreinigd is, verspreiden we op deze manier
de bodemverontreiniging. Noch het milieu, noch degene die de verontreinigde
bodem ontvangt, is hierbij gebaat. Bovendien was in het verleden niet altijd
duidelijk wie aansprakelijk was, wanneer tijdens of na werken met grondverzet er
plots een probleem van verontreiniging opdook.
Om paal en perk te stellen aan de verspreiding van bodemverontreiniging én
meer rechtszekerheid te scheppen, heeft de Vlaamse Regering regels opgesteld
voor het omgaan met uitgegraven bodem. In de volksmond spreken we van
grondverzet. Deze regelgeving staat beschreven in Hoofdstuk 10 van het
VLAREBO, dit is het Vlaams Reglement betreffende de Bodemsanering.
3
Vanaf 1 januari 2004 is de regelgeving voor het grondverzet volledig van kracht.
Al wie na deze datum bodem uitgraaft, afvoert en/of aanvoert, moet met deze
nieuwe regelgeving rekening houden bij het opstellen van bestekken, planningen
Grond = bodem?
en budgetten.
Bijna iedereen krijgt vroeg of laat te maken met het verplaatsen van bodem.
In de wetgeving zijn definities belangrijk. Hoewel we in het
Nochtans valt niet iedere uitgegraven bodem onder de nieuwe regelgeving. Zeker
woordgebruik van alledag de begrippen "grond" en "bodem"
voor wie niet thuis is in de bestaande en de nieuwe regelgeving, kan het allemaal
door elkaar gebruiken, zijn het in de bodemwetgeving twee
nogal ingewikkeld overkomen. Met deze brochure, bedoeld voor bouwheren,
afzonderlijke begrippen met een verschillende inhoud.
architecten, veiligheidscoördinatoren, aannemers en anderen, wil de OVAM
4
iedere betrokkene wegwijs maken in de nieuwe regels van het grondverzet.
Eenvoudig gezegd blijft "grond"
een berg die we kunnen verplaatsen
steeds liggen waar hij ligt. Op de
van en naar de bouwwerf. Een uitge-
grond staan huizen, groeien bomen
graven bodem kunnen we kopen …
en planten en leven dieren en men-
per ton of per kubieke meter.
sen. Wanneer we diep genoeg in de
grond graven vinden we grondwater.
Toch is niet elke uitgegraven bodem
Een grond kunnen we kopen …
gelijk. We kunnen een uitgegraven
per vierkante meter.
bodem
immers
op
verschillende
manieren gebruiken.
Onder het begrip "bodem" verstaan
we in het kader van deze brochure
1. We kunnen uitgegraven bodem
steeds "uitgegraven bodem".
opnieuw als bodem gebruiken.
Eenvoudig gezegd kunnen we een
Logisch? Ja, maar niet altijd
bodem verplaatsen: we ontgraven
evident. Enkel uitgegraven bodem
bodem en transporteren hem over de
met een goede milieuhygiënische
weg of over het water. Een grote hoe-
kwaliteit mogen we als bodem
veelheid bodem vormt een hoop of
gebruiken.
5
6
2. Mogen we een uitgegraven bodem
3. Is de milieuhygiënische kwaliteit
niet als bodem gebruiken, dan
van de uitgegraven bodem te
kunnen we de uitgegraven bodem
slecht? En kan je de uitgegraven
misschien
bouwstof
bodem noch als bodem noch als
gebruiken. De milieuhygiënische
bouwstof gebruiken? Dan zullen
voorwaarden bij het gebruik als
we in het beste geval de verontrei-
Intuïtief weet iedereen wat bodemverontreiniging is. Juridisch
bouwstof zijn doorgaans minder
nigde uitgegraven bodem in een
en milieuhygiënisch is het iets moeilijker om bodemveront-
streng. Bij bouwstoffen moeten we
grondreinigingscentrum
reiniging te definiëren. Enkele begrippen zijn alvast essentieel.
wel rekening houden met de bouw-
reinigen. De gereinigde bodem kan
technische eigenschappen van de
dan wellicht toch nog een toepas-
uitgegraven bodem. Niemand zal
sing vinden. In het slechtste geval
Zoals gezegd, heeft de bodem ver-
che koolwaterstoffen (PAK’s) en
het bijvoorbeeld in zijn hoofd halen
moeten we de uitgegraven bodem
schillende functies en gebruiksmo-
cyanides zijn voorbeelden van veel
om een kleibodem als fundering te
op een stortplaats storten. Storten
gelijkheden. Juridisch zijn deze
voorkomende
gebruiken.
is de minst duurzame oplossing die
functies en gebruiksmogelijkheden
stoffen. De Vlaamse Regering heeft
we zoveel mogelijk proberen te
planmatig vastgelegd in de plannen
voor deze stoffen per bestem-
vermijden.
van aanleg of ruimtelijke uitvoer-
mingstype bodemsaneringsnormen
ingsplannen. We
opgesteld. Bij overschrijding van
wel
als
Wat is bodemverontreiniging?
moeten
vluchtige aromaten, polyaromatis-
1. Bestemmingstypes
spreken
van
verontreinigende
Wie is ontvanger van de bodem?
bestemmingstypes:
deze normen kunnen nadelige
De nieuwe regelgeving geeft bescherming aan de "ontvanger" van de uitge-
- natuurgebied;
effecten optreden voor mens en
graven bodem. Op de ontvangende bodem kan/mag in principe geen
- landbouwgebied;
milieu.
bodemverontreiniging bijkomen.
- woongebied;
Ontvangers van bodem zijn:
- gebied voor recreatie en
- een particulier die een oprit aanlegt of zijn tuin ophoogt;
- een waterlopenbeheerder die grote dijkwerken laat uitvoeren of oevers aanlegt;
De bodemsaneringsnormen houden
algemeen nut;
rekening met de schadelijkheid van
- industriegebied.
de stof en met de mate waarin
mens en milieu ermee in contact
- een natuurbeheerder die heuvels herstelt of bermen aanlegt;
- een landbouwer die zijn akkers ophoogt of grachten aanlegt;
- een bedrijf dat de fabrieksterreinen nivelleert of ophoogt.
komen of kunnen komen. Voor
2. Bodemsaneringsnormen
Zware
metalen,
minerale
olie,
natuur- en landbouwgebied gelden
7
de strengste bodemsaneringsnor-
We spreken van aanrijking van de
men. De minst strenge bodem-
bodem wanneer één of meerdere
saneringsnormen
voor
stoffen wel de richtwaarde over-
industriegebied. De bodemsane-
schrijden, maar niet de bodem-
ringsnormen
saneringsnorm. De richtwaarde of
voor
gelden
woongebied
R-waarde is ongeveer gelijk aan
De doelstelling van de nieuwe regelgeving is de verspreiding
50% van de bodemsaneringsnorm
van de bodemverontreiniging te beheersen, in te perken dus.
Voor stoffen waarvoor er nog geen
voor het bestemmingstype land-
De regelgeving bevat regels voor de verschillende stappen van
bodemsaneringsnormen bestaan,
bouwgebied. Voor natuurgebieden
het grondverzet: de herkomst, het transport en de bestemming.
moet de erkende bodemsanerings-
hanteren we een strengere richt-
deskundige een normeringsstelsel
waarde. We spreken daar al van
uitwerken. Meestal baseert de
aanrijking bij overschrijding van het
Ofwel voor, ofwel nadat we de
erkende bodembeheerorganisatie,
deskundige zich hiervoor op buiten-
dubbele
bodem uitgraven, bepaalt de erken-
ofwel aan een erkende tussentijdse
landse normen van onder meer
waarde. Dit is de R’-waarde.
de bodemsaneringsdeskundige de
opslagplaats of een erkend grond-
kwaliteit van de bodem. Volgens
reinigingscentrum, voor zover deze
Wanneer op een grond één of
een
organisaties de uitgegraven bodem
meerdere stoffen 80% van de
neemt hij/zij mengmonsters van de
bodemsaneringsnorm van bestem-
bodem. Een erkend laboratorium
We spreken van bodemveront-
mingstype landbouwgebied over-
analyseert deze mengmonsters op
Op basis van de bodemkwaliteit
reiniging wanneer voor een of
schrijden én wanneer de OVAM
veel voorkomende verontreinigen-
zoeken we een bestemming voor
meerdere stoffen 80% van de
hier weet van heeft, neemt ze deze
de stoffen. Op basis van deze ana-
de uitgegraven bodem. De bouw-
bodemsaneringsnorm
grond op in het register van veron-
lyseresultaten en op basis van
heer, de architect of de aannemer
bestemmingstype waarin de grond
treinigde gronden. Het bodemattest
administratieve gegevens maakt de
kan op zoek gaan naar een
gelegen is, overschreden is.
vermeldt in dit geval dat de grond in
erkende bodemsaneringsdeskundi-
bestemming.
het register van verontreinigde
ge een rapport op: het technisch
bestaat om de bodem tijdelijk te
gronden is opgenomen.
verslag. Met het oog op het verkrij-
stockeren op een tussentijdse
gen van een bodembeheerrapport
opslagplaats. Een verontreinigde
liggen tussen deze twee uitersten.
8
De nieuwe regelgeving
grondverzet
van
de
achtergrond-
Nederland, Duitsland, de VS of
Canada.
3. Bodemverontreiniging
voor
het
1. Herkomst: technisch verslag
bemonsteringsprocedure
bezorgt hij dit verslag ook aan een
zullen verhandelen.
De
mogelijkheid
9
bodem moet in elk geval vóór
2. Transport: vervoersdocumenten
gebruik een grondreinigingscen-
Geregistreerde vervoersdocumenten
trum passeren. De kwaliteit van de
zorgen voor een sluitend transport-
partij bodem na reiniging zal uitma-
systeem. De erkende bodembe-
ken welke bestemming ze kan
heerorganisaties werken met een
krijgen.
systeem van traceerbaarheid dat
garandeert dat we de juiste partij
uitgegraven bodem opladen en op
de juiste plaats van bestemming
gebruiken.
10
3. Bestemming:
bodembeheerrapport
11
Het bodembeheerrapport geeft de garantie dat we de uitgegraven bodem
Op basis van het technisch verslag,
juridisch en milieuhygiënisch correct toepassen. Bovendien garandeert het
de vervoersdocumenten en de
bodembeheerrapport dat het transport van de uitgegraven bodem correct is of zal
gegevens van de bestemming van
verlopen.
de uitgegraven bodem levert de
Data op de website
Je vindt een lijst van erkende bodemsaneringsdeskundigen, erkende bodembeheerorganisaties, erkende tussentijdse opslagplaatsen en erkende
grondreinigingscentra op de website
van de OVAM.
Deze lijst actualiseren we tweewekelijks.
erkende bodembeheerorganisatie
Concreet bevat het bodembeheerrapport in ieder geval de verwijzingen naar het
uiteindelijk een bodembeheerrap-
technisch verslag, identificeert het de plaats waar de ontvangende bodem
port af.
gelegen is en legt het de voorwaarden vast waaronder je de uitgegraven bodem
Eventueel kan op de plaats van
mag gebruiken. Eventueel staan er ook verwijzingen in naar de studie van de
bestemming, afhankelijk van de
ontvangende grond.
kwaliteit van de aangevoerde uitgegraven bodem, een studie van de
ontvangende grond noodzakelijk
zijn. Deze studie maakt deel uit van
het bodembeheerrapport.
De begrippen verdachte grond
en kadastrale werkzone
12
De regeling geldt voor iedereen, zowel voor particulieren, bedrijven
- gronden in de omgeving van
Het gebruik van uitgegraven bodem
als voor de overheid. Toch is ze niet voor ieder grondverzet van
een ondergrondse brandstof-
als bodem binnen de kadastrale
toepassing omdat de kans op bodemverontreiniging niet overal
tank of brandstofleidingen. We
werkzone is minder (streng) gere-
even groot is. Op de zogenaamde verdachte gronden is een
zien op die plaatsen vaak een
glementeerd dan het gebruik van
kwaliteitsbepaling van de uitgegraven bodem altijd noodzakelijk.
afwijkende plantengroei of kun-
bodem buiten de kadastrale werk-
nen brandstofverliezen vaststel-
zone. Dit heeft te maken met de
- alle gronden opgenomen in het
len door de aankoop van brand-
verspreiding van de verontreini-
Het is duidelijk dat de kans op
register van verontreinigde gron-
stof te vergelijken met het ver-
ging, die we zoveel mogelijk willen
bodemverontreiniging niet overal
den. Hiervan is geweten dat een
bruik.
vermijden.
even groot is. Op de zogenaamde
deel van de grond met stoffen aan-
verdachte gronden is een kwali-
gerijkt of verontreinigd is. Deze
teitsbepaling van de uitgegraven
gegevens zijn opgeslagen in het
zone"?
en interpretatie van het begrip
bodem altijd noodzakelijk.
OVAM register van de verontreinig-
Het begrip kadastrale werkzone is
"kadastrale werkzone". We geven
de gronden en staan vermeld op
een combinatie van het begrip
wel enkele vuistregels mee om uit te
het bodemattest.
kadastraal perceel, een fiscaal-juri-
maken of we de uitgegraven bodem
dische eenheid en het begrip werk-
binnen dan wel buiten de kadastrale
werkzone zullen gebruiken.
1. Wat is "verdachte grond"?
Verdachte gronden zijn:
- alle onderzoeksplichtige risicogron-
In deze brochure gaan we niet
2. Wat betekent "kadastrale werk-
verder in op de precieze betekenis
den of zogenaamde VLAREBO-
- alle gronden waarvoor aanwijzin-
zone, een praktische eenheid uit de
gronden. Via de gemeente en de
gen bestaan voor bodemverontrei-
bouwwereld. De kadastrale werk-
milieuvergunning
niging, bijvoorbeeld:
zone voerde men in om een aantal
nagaan of een grond onderzoeks-
- gronden in de omgeving van
praktische problemen op te vangen
bodem als bouwstof, dan is het
plichtig is. Meestal betreft het hier
een bovengrondse brandstof-
bij het gebruik van aangerijkte
begrip
(voormalige) bedrijfsterreinen.
tank. De morsverliezen zijn dan
uitgegraven bodem als bodem.
sowieso niet van toepassing.
kunnen
we
meestal zichtbaar.
- Gebruiken
we
de
kadastrale
uitgegraven
werkzone
13
- Ook bij een niet-aangerijkte uitge-
we de uitgegraven bodem niet als
graven bodem is de kadastrale
bodem binnen hetzelfde project,
werkzone niet relevant. We kunnen
dan komt dit neer op het gebruik
de uitgegraven bodem dus zowel
van uitgegraven bodem buiten de
binnen als buiten de kadastrale
kadastrale werkzone.
De nieuwe regelgeving stelt dat een technisch verslag en een bodem-
werkzone vrij gebruiken.
- In de andere gevallen contacteer je
14
Wanneer de nieuwe regeling
toepassen?
beheerrapport steeds verplicht zijn:
- Blijft de uitgegraven bodem steeds
best een erkende bodemsanerings-
binnen het kadastrale perceel, dan
deskundige of een milieuadvies-
- wanneer de uitgraving meer dan 250 m3 bedraagt
komt dit neer op gebruik binnen de
bureau. Deze instanties komen op het
of
kadastrale werkzone.
terrein, hebben ervaring met verontrei-
- wanneer de uitgraving plaats vindt op een verdachte grond.
nigde bodem en kunnen het best een
- Verlaat de uitgegraven bodem
definitief de werkzone én gebruiken
complexe bodemsituatie inschatten.
Wanneer je echter werkt met verdachte grond binnen de kadastrale werkzone én
de hoeveelheid uitgegraven bodem is kleiner is dan 250 m3, dan moet er geen
technisch verslag en geen bodembeheerrapport komen. In dit geval dien je wel
te werken volgens een code van goede praktijk, die richtlijnen geeft voor het
werken met uitgegraven bodem. Deze code van goede praktijk kan je raadplegen
op de OVAM-website.
Deze uitzondering maakt het mogelijk dat bijvoorbeeld bij het aanleggen van
nutsleidingen doorheen een verdachte bodem niet steeds een technisch verslag
en een bodembeheerrapport noodzakelijk zijn.
15
wie doet wat?
16
De studie van de
ontvangende grond
Doorgaans zal het de bouwheer zijn die de opdracht geeft om een technisch
In bepaalde gevallen moet je als bouwheer, eigenaar of gebruiker
verslag op te stellen. Om zeker te zijn of een technisch verslag en een bodem-
op de plaats van bestemming een studie van de ontvangende
beheerrapport al dan niet verplicht zijn, kan hij te rade gaan bij zijn architect, een
grond laten uitvoeren. Enkel een erkende bodemsaneringsdes-
bodemsaneringsdeskundige of een bodembeheerorganisatie.
kundige kan zo’n studie uitvoeren.
Een erkende bodemsaneringsdeskundige stelt het technisch verslag op.
De studie moet aantonen dat de
In de praktijk is dit enkel het geval bij
In samenspraak met de bouwheer stuurt deze het technisch verslag op naar een
plaats van bestemming een minder
grotere projecten.
erkende bodembeheerorganisatie, ofwel naar een erkende tussentijdse opslag-
goede bodemkwaliteit heeft dan de
plaats of een erkend grondreinigingscentrum, voor zover deze organisaties de
aangevoerde bodem én dat bij het
Wanneer een studie van de ontvan-
uitgegraven bodem zullen verhandelen.
aanvaarden
uitgegraven
gende grond precies nodig is, hangt af
bodem geen bijkomende risico’s voor
van de kwaliteit van de uitgegraven
mens en milieu optreden.
bodem. Ze is enkel nodig als de aan-
van
de
gevoerde uitgegraven bodem met één
Het spreekt voor zich dat de studie
of meerdere stoffen aangerijkt is en
van de ontvangende grond niet gratis
een toepassing krijgt als bodem.
is. Zo’n studie is dan ook enkel zinvol
Als bouwheer, eigenaar en/of gebrui-
indien het vermoeden bestaat dat de
ker van de ontvangende grond kan je
bodem op de plaats van bestemming
best eerst te rade gaan bij je architect,
van een mindere kwaliteit is én de
een bodemsaneringsdeskundige of
kosten van de studie opwegen tegen
een bodembeheerorganisatie vooral-
de baten van de – goedkopere - uitge-
eer je de opdracht voor een dergelijke
graven bodem van mindere kwaliteit.
studie geeft.
17
bodem die niet voldoet aan de
De uitgegraven bodem
gebruiken
3. Gebruik van uitgegraven bodem
strengere richtwaarde (R’-waarde),
als bouwstof
maar wel voor alle parameters
Uitgegraven bodem die voldoet aan
voldoet aan de minder strenge
de normen voor gebruik als bouw-
richtwaarde (R-waarde), mag je
stof, kun je als bouwstof gebruiken
toch binnen natuurgebied gebruiken
binnen de realisatie van een werk.
wanneer de hierboven vermelde
voorwaarden vervuld zijn.
4. Wanneer uitgegraven bodem reinigen?
Wanneer je te maken krijgt met uitgegraven bodem of zelf bodem
Voor alle gevallen moet je ook kun-
Uitgegraven bodem die niet voldoet
uitgraaft, is het nuttig te weten waar je de bodem mag en kan
nen aantonen dat de voorwaarden
aan de bodemsaneringsnorm en
toepassen.
vervuld zijn. Hiervoor is een studie
die de kadastrale werkzone verlaat,
van de ontvangende grond noodza-
moet je vóór gebruik laten reinigen.
maar wel voor alle parameters vol-
kelijk. Deze studie moet bovendien
Bevat uitgegraven bodem te veel
bodem als bodem
doet aan 80% van de bodemsane-
aantonen dat het gebruik van de
stenen die niet op natuurlijke wijze
Uitgegraven bodem die voldoet aan
ringsnorm van het bestemmingstype
uitgegraven bodem geen grondwa-
aanwezig zijn (meer dan 5%) en/of
de richtwaarde (R-waarde), mag je
van de plaats van herkomst, mag je
terverontreiniging kan veroorzaken
andere bodemvreemde materialen
vrij gebruiken, zowel binnen als bui-
buiten de kadastrale werkzone
en dat mogelijke blootstelling aan
zoals glas, metaal, hout,… (meer
gebruiken, op voorwaarde dat:
de verontreinigende stoffen geen
dan 0,5 %), dan moet je die van de
extra risico oplevert.
bodem scheiden.
1. Vrij gebruik van uitgegraven
18
ten de kadastrale werkzone. Let wel,
in natuurgebieden is een strengere
- de concentraties van alle parame-
richtwaarde (R’-waarde) van kracht!
ters van de ontvangende grond
Uitgegraven bodem die voor alle
hoger zijn dan de concentraties van
• Uitgegraven bodem die niet voldoet
parameters voldoet aan 80% van de
alle parameters van de uitgegraven
aan 80% van de bodemsanerings-
storten?
bodemsaneringsnorm
bodem;
norm van het bestemmingstype, mag
Verontreinigde uitgegraven bodem
- de concentraties van alle parame-
je binnen de kadastrale werkzone
die niet reinigbaar is en waar geen
ters van de uitgegraven bodem de
gebruiken, op voorwaarde dat je een
nuttige bestemming voor bestaat,
80 % van de bodemsaneringsnorm
code van goede praktijk volgt. In veel
kan enkel naar de stortplaats.
van de ontvangende grond niet over-
gevallen zal hiervoor een studie van
Bij afvoer van uitgegraven bodem
schrijden.
de ontvangende grond noodzakelijk
naar een stortplaats moeten we
• Uitgegraven bodem die niet voldoet
Ook hier is voor natuurgebieden de
zijn.
uiteraard de stortkosten en de
aan de richtwaarde (R-waarde),
regeling weer strenger. Uitgegraven
van
het
bestemmingstype, mag je binnen de
kadastrale werkzone vrij gebruiken.
2. Gebruik van uitgegraven bodem
als bodem mits studie
5. Wanneer uitgegraven bodem
bijhorende heffingen betalen.
19
Opgelet!
Het is het berekende volume van de ontgravingsput dat van belang is. Bij het
uitgraven zal de bodem immers steeds uitzetten. Hierdoor is het volume van de
ontgravingsput steeds kleiner dan het volume uitgegraven bodem in de vrachtwagen. Dit verschil kan oplopen tot een vierde van het volume. Bij het gebruik van
ik moet bodem afvoeren
de uitgegraven bodem op de plaats van bestemming zal de bodem opnieuw
inklinken door aanstampen en door het eigen gewicht van de bodem.
Welke procedure moet je volgen indien je bodem te veel hebt en
dus moet afvoeren?
20
1. Eerst moet je nagaan of de uitgra-
- Zijn/waren er andere activiteiten die
ving op een verdachte grond
bron kunnen zijn van een bodem-
- regenwaterput: 5 à 10 m ;
plaatsvindt. Volgende vragen zijn
verontreiniging? Hierbij kan je den-
- zwembad in een tuin: circa 150 m ;
praktijk werken. Dit houdt onder
hierbij belangrijk:
ken aan de opslag van brandstof
- grote kelder: circa 200 m ;
meer in dat je bodembeschermen-
- Zijn/waren er onderzoeksplichtige
bijvoorbeeld. Deze info is beschik-
- volledig onderkelderd huis: meer
de maatregelen neemt bij het depo-
activiteiten op de grond? Meestal
baar bij de gemeente, via de milieu-
zijn deze afkomstig van (voormali-
vergunning of andere bronnen.
ge) bedrijven, benzinestations of
- Zijn er andere aanwijzingen voor
Op een verdachte grond moet je
wel volgens een code van goede
3
3
3
dan 250 m3.
neren van de bodem en dat je de
bodemgelaagdheid zoveel mogelijk
3. Ten slotte ga je na of de bodem een
respecteert, evenals de perceels-
stortplaatsen. Deze info is beschik-
een
baar bij de gemeente, via de milieu-
Voorbeelden zijn een afwijkende
werkzone gelegen is.
vergunning of andere bronnen.
plantengroei, geur, kleur, de aan-
Wanneer de uitgraving kleiner is
Of je een technisch verslag moet
wezigheid van olievlekken,…
dan 250 m , zijn bij werken binnen
laten opstellen, kan je nagaan aan
de kadastrale werkzone geen tech-
de hand van het beslissings-
nisch verslag en bodembeheerrap-
schema op de volgende bladzijde.
- Is de grond opgenomen in het
bodemverontreiniging?
Richtcijfers zijn:
register van verontreinigde gronden? Deze info is beschikbaar via
2. Daarna bereken je bij benadering
het bodemattest. Let wel: indien de
het totale volume van de uitgraving.
OVAM geen gegevens heeft over
Het totale volume van de uitgraving
de grond, levert zij een "blanco"
is gelijk aan lengte van de put x
bodemattest af. Een "blanco" bodem-
breedte van de put x diepte van de
attest betekent echter niet dat de
put.
grond niet verontreinigd is!
bestemming krijgt die buiten de
3
port nodig.
grens.
21
Ik moet grond afvoeren: technisch verslag nodig?
Als er geen technisch verslag nodig
Als een technisch verslag en een
is, kan je volgende stappen zetten:
bodembeheerrapport wel noodzakelijk zijn, zet je volgende stappen:
niet verdacht
< 250m3
Verdachte
grond?
> 250m3?
verdacht
> 250m3
> 250m3
> 250m3?
Steeds technisch verslag
en bodembeheerrapport
nodig.
Geen technisch verslag
en bodembeheerrapport
nodig.
- Contacteer een grondwerker, een
aannemer, een architect,….
- Bespreek de specifieke situatie.
erkende bodemsaneringsdeskun-
- Vraag prijs voor de ontgraving.
dige, erkende bodembeheerorgani-
Wanneer de bodemkwaliteit onze-
- Informeer je eventueel via de
bodem met een goede kwaliteit
OVAM website over de codes van
hoor je ook een goede prijs te krij-
goede praktijk of zoek bij de veel
gen, voor bodem met een slechte
kwaliteit is het logisch dat de prijs
- Vergelijk de prijzen per ton of per
kubiek. 1 kubiek komt ongeveer
< 250m3
overeen met 1,5 ton.
Kadastrale
werkzone?
buiten
binnen
Geen technisch verslag
en bodembeheerrapport
nodig.
Werken volgens code van
goede praktijk.
satie, … voor concrete info.
ker is, zal dit zijn prijs hebben. Voor
oploopt.
22
- Contacteer architect, aannemer,
gestelde vragen.
- Laat een technisch verslag opstellen door de bodemsaneringsdeskundige.
- Stuur eventueel je bouwplannen bij
in functie van de bodemkwaliteit.
- De aannemer/vervoerder zal je
Het kan voordeliger zijn licht ver-
waarschijnlijk een document laten
ontreinigde bodem ter plaatse te
ondertekenen met een verklaring
hergebruiken als bodem of als
dat het een niet verdachte grond
bouwstof.
betreft en dat je redelijkerwijze al
- Stuur het technisch verslag met het
het mogelijke ondernomen hebt om
afgravingsplan op naar een erken-
dit uit te zoeken.
de bodembeheerorganisatie. Deze
- Laat de werken uitvoeren.
instantie spreekt zich uit over de
- Houd alle gegevens bij: volume
conformiteit van het technisch ver-
afgraving, tijdstip afgraving, aantal
afgevoerde vrachtwagens, …
slag.
- Stel het bestek op uitgaande van
de gegevens uit het technisch verslag. Informatie over de bodem-
23
kwaliteit laat de aannemer toe de
erkende bodembeheerorganisatie
prijs exacter te bepalen.
(erkende tussentijdse opslagplaats
- Zoek in samenspraak met de archi-
of erkend grondreinigingscentrum):
tect en de aannemer een plaats
naam en adres van de aannemer
van bestemming voor de uitge-
en de vervoerder, definitief afgra-
graven bodem.
vingsplan,
- Besteed de opdracht aan.
plaats
bestemming
Wat doe je indien je bodem nodig hebt en laat aanvoeren?
uitgegraven bodem,…
- Wijs de opdracht toe.
- Laat de werken uitvoeren.
- Bezorg administratieve en andere
- Laat de uitgegraven bodem afvoe-
noodzakelijke gegevens aan de
ik laat bodem aanvoeren
ren aan de hand van vrachtbrieven.
24
Wie zoekt een bestemming voor de uitgegraven
bodem?
In de praktijk is het de bouwheer, de architect, de aannemer, de vervoerder,… die
1. Aanvoer van bodem zonder
bodembeheerrapport
2. Aanvoer van bodem met bodembeheerrapport
Is de uitgegraven bodem afkomstig
Op basis van het bodembeheerrap-
van een uitgraving kleiner dan 250 m3
port kan je er zeker van zijn dat de
op een niet verdachte grond, dan zijn
aangevoerde bodem op een bestem-
het technisch verslag en het bodem-
ming terechtkomt die beantwoordt aan
beheerrapport niet verplicht. Wanneer
de kwaliteit ervan. Het bodembeheer-
je zulke bodem aanvoert, ken je de
rapport biedt bijgevolg rechtszeker-
kwaliteit ervan dus niet.
heid aan de ontvanger van de uitge-
Er stelt zich geen probleem wanneer
graven bodem en aan de aannemer.
de aangevoerde bodem van goede
kwaliteit is. Als één of meerdere parameters in de aangevoerde bodem de
3. Wanneer studie ontvangende
grond?
bodemsaneringsnorm echter over-
Als ontvanger van de grond, moet je in
schrijden, dan wordt een nieuwe
bepaalde gevallen een studie laten
bodemverontreiniging veroorzaakt op
uitvoeren op de plaats van bestem-
de nieuwe bestemming. In dat geval
ming. Deze studie van de ontvangen-
ben je verplicht tot bodemsanering
de grond is enkel nodig wanneer voor
over te gaan. De OVAM raadt daarom
één of meerdere parameters de richt-
Als technisch verslag en bodembeheerrapport noodzakelijk zijn, is het steeds
aan bij de opmaak van het bestek of
waarde overschreden is en wanneer
een erkende bodembeheerorganisatie die aan de hand van het bodembeheer-
de offerte de gewenste bodemkwali-
je de bodem gebruikt als bodem.
rapport moet bevestigen of de plaats van bestemming al dan niet conform is.
teit te vermelden.
de bestemming voor de uitgegraven bodem zoekt. Architect en vervoerder hebben hiertoe echter geen verplichting. Je let best ook goed op clausules in het
contract met de aannemer. Sommige aannemers nemen hierin op dat ze geen
uitgegraven bodem meenemen.
25
Wil je meer weten, surf naar www.ovam.be of contacteer een erkende
bodemsaneringsdeskundige of een erkende bodembeheerorganisatie.
26
Deze brochure kwam met de grootste zorgvuldigheid tot stand. Niettemin kunnen de lezers ervan geen
rechten ontlenen of aanspraak maken op de juistheid en volledigheid van de inhoud. De OVAM sluit
iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele gevolgen van het handelen louter op grond van de informatie opgenomen in de brochure. Wij raden u aan, voordat u handelt op basis van de geboden informatie,
deze eerst te verifiëren bij uw tussenpersoon (erkende bodemsaneringsdeskundige, erkende bodembeheerorganisatie, erkende tussentijdse opslagplaats of grondreinigingscentrum) of bij de OVAM en
naar de van toepassing zijnde voorwaarden te vragen.