Geofysische prospectie van WO I fenomenen

Geofysische prospectie van WO I fenomenen
Prof. dr. ir. M. Van Meirvenne
Onderzoeksgroep Ruimtelijke Bodeminventarisatietechnieken
met medewerking van: M. Dewilde, dr. ir. T. Saey & Prof. dr. B. Stichelbaut
Vakgroep Bodembeheer
Bodem is heterogeen, zowel horizontaal als vertikaal.
1
Waar kijken ?
Traditionele methoden
Kijken
Boren
Graven
2
Proefsleuven
Luchtfoto’s
© Vakgroep Archeologie, UGent; foto: J. Semey
3
Geofysische bodemsensoren
Elektromagnetische inductie (EMI)
4
EMI levert 2
signalen :
Elektrische
conductiviteit (EC)
Magnetische
susceptibiliteit (MS)
Is indicatief voor :
Bodemtextuur (klei)
Anthropogene verstoringen
(compactie)
Bodemvocht
Organisch materiaal
Metalen (Fe en andere)
Verhit materiaal (baksteen,..)
Mineralogie (Fe-houdende)
Organisch materiaal
Metalen (Fe en andere)
EMI-sensor met 4 meetspoelen
4 meetvolumes:
0 – 0.5 m
0–1m
0 – 1.5 m
0 – 3.2 m
5
Mobiele configuratie: 5 ha/dag op 1 m lijnafstand
Metingen worden geïnterpoleerd tot
gebiedsdekkende kaarten
Bodemkaart 1/20.000
6
Metalen buizen ingegraven met variërende massa en
variërende diepte
1PRP
1HCP
2PRP
2HCP
Modelleren van signaalrespons i.f.v. metaal massa en
diepte
7
Geluveld
12 mei 1917
27 juni 1917
16-31 juli 1917:
artilleriebeschieting Engelsen
21 juli 1917
8
Geluveld
Geluveld
Filtering van signalen
April 2008
9
Op 20 plaatsen opgraven
18-ponds granaat
diepte: 30 cm
8-inch Howitzer
diepte: 38 cm
18-ponds granaat
diepte: 70 cm
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
Mei 1918
© Vakgroep Archeologie, UGent
10
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – Magnetisch
(2 HCP)
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – Elektrisch
(1 PRP)
11
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – gecombineerd signaal
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – selectie metalen objecten
12
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
Mei 1918
© Vakgroep Archeologie, UGent
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – selectie metalen objecten
13
Kemmelberg - Loker-Heuvelland
Mei 1918
© Vakgroep Archeologie, UGent
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – selectie metalen objecten
14
Kemmelberg - Loker - Heuvelland
10 November 2011 – selectie metalen objecten
Kemmelberg - Loker-Heuvelland
Mei 1918
© Vakgroep Archeologie, UGent
15
Besluiten - vragen
1. Historische documenten (luchtfoto’s + loopgravenkaarten) + geofysisch
bodemonderzoek = niet-destructief beleidsondersteunende
inventarisatiemethodiek voor hedendaagse sporen (prospectie).
2. Destructief terreinonderzoek d.m.v. opgravingen dienen als validatie van
prospectie.
3. Aanwezige WO I sporen zijn soms overweldigend. Moet alles beschermd
worden als cultureel erfgoed ? Wat wel, wat niet ?
4. Hoe moeten infrastructuurwerken in de frontzone aangepakt worden (A19,
Fluxys, waterleiding, industriezones@) ?
16