3.3. Behandeling arteriële insufficiëntie
advertisement
Nupie 't Olifantje 3.2.3 Lokalisatie en aspect vd ulcera • • • • • Tthv acra (tenen, voeten, hielen), pretibiaal Diep uitgeponste ulcera, met scherpe randen Klein tot zeer groot Diep tot op pezen of bot Ulcusbodem is atoon, meestal bedekt met gelig of zwart beslag 3.2.4 Pijn • • • • Pijn is meestal de hoofdklacht ° plots of neemt progressief toe Continu of intermittent Neemt toe bij: opheffen been afkoeling (koude compressen) bij wandelen (tgv claudicatio) 3.3. • • • • • • • • • Behandeling arteriële insufficiëntie Oorzaak R/ indien mogelijk Definiëren arteriële letsels doppleronderzoek angiografie Herstel vd arteriële circulatie, indien mogelijk angioplastie vasculaire reconstructie Compressietherapie gecontraïndiceerd vanaf E/A I </= 0,5 Rookstop Diabetes uitsluiten en/of optimaliseren Pijnbestrijding Amputatie tijdig overwegen Wondbehandeling is symptomatisch topica dressings 50 Nupie 't Olifantje 4. Diabetisch ulcus • Kan vermeden worden met de juiste preventieve maatregelen 4.1. • • • Etiopathogenese Distale symmetrische neuropathie verlies beschermende pijnsensatie repetitief trauma voetmisvorming: klauwstand, hamertenen, prominente metatarsaalkoppen punten krijgen van verkeerde, te hoge druk Perifeer vaatlijden atherosclerose onder de knie micro-angiopathie Verstijving vd gewrichten (limited joint mobility) Eelt op drukplaatsen (mogelijk fissurisatie vd eelt) Ulceraties op drukplaatsen 4.1.1 Drukpunten 51 Nupie 't Olifantje 4.1.2 Ontstaan van een malum perforans Eelt (callus) vorming Onderhuidse bloeding/trauma Huiddefect Diep letsel: infectie, osteomyelitis 4.1.3 Monofilament: test protectieve gevoel Lineaire druktest Eelt dr foutieve drukverdeling in litteken Fissuratie vd eelt 52 Nupie 't Olifantje Neuropathie, diabetes ulcus Diepe wonde met onderliggende osteomyelitis 4.2. Kliniek 4.2.1 Lokalisatie en aspect ulcus • • • • Op drukplaatsen Uitgeponste, diepe ondermijnde ulcera Hyperkeratotische calleuze boord "Malum perforans" 4.2.2 Trofische veranderingen • • Droge huid (ook bij arterieel ulcus) “Spotted leg syndroom” (typisch vr diabetes, niet bij veneus/arterieel ulcus) diabetische dermopathie atrofische bruine maculae op de onderbenen obv microangiopathie • • Atrofie vd mm. interossei Hamertenen • Hyperkeratose en callusvorming 53 Nupie 't Olifantje 4.2.3 Pijn • • Mstl afwezig Ulcus zelf is pijnloos 4.3. Behandeling • • • • • Herstel vd arteriële circulatie, indien mogelijk Infectie behandelen (zeer gevoelig aan infectie) Strikte controle suikerspiegel Rookstop Correctie verkeerde druk off-loading (ontlasten) • Verwijdering vd callus en necrotisch wfs debridement zwarte necrotische korst van diabetisch ulcus Debridement zwarte necrotische korst van diabetisch ulcus 4.3.1 • International consensus on the diabetic foot: www.idf.org Multidisciplinaire aanpak 54 Nupie 't Olifantje 5. Samenvatting: veneus, aterieel, diabetisch ulcus Locatie Veneus Enkelstreek Morfologie Onregelmatige randen Pigmentatie ~ hemosiderine Lipodermatosclerose Verdere Varicositeiten klinische Been/enkel oedeem bevindingen +/- stase dermatitis +/-lymfoedeem Omgevende huid Arterieel Drukpunten Distale punten (tenen) Necrotische basis Uitgeponst Kan diep gaan Blinkende atrofische huid met verminderde haargroei Zwakke/afwezige perifere pulsaties Vertraagde cap refill >3-4s Opvallende bleekheid bij opheffen been (45° - 1 min) Neuropatisch/DM Drukpunten Uitgeponst Calleuze boord Perifere neuropathie met verlies pijnsensatie 6. Andere oorzaken van chronische wonden 6.1. • • • Diepe mycosen TBC Syfilis 6.2. • Vasculitis Ontsteking bloedvaten id huid 6.3. • • Infecties Maligniteit Als blijft aanslepen SCC Ongedifferentieerd SCC Slechte prognose Ulcus dat aansleept met bourgeonerende randen biopsie (normale huid + ulceratief gebied) + APO • • Kaposisarcoom Maligne melanoom 55 Nupie 't Olifantje 6.4. • Ongekende oorzaak Pyoderma gangrenosum chronische aandoening bij M. Crohn of hematologische maligne aandoening na mineur trauma Klassieke PG A) Ulceraties hebben een ondermijnde grijsachtige boord B) Buiten een ondermijnde boord heeft dit PG letsel op de elleboog een purulente basis, patiënt had een onderliggende CD Klassiek type Lokalisatie onder de knie • Necrobiosis lipoidica soms bij diabetes Examenvraag chronische wonden: Welke trofische stoornis bij veneus ulcus? Atrofie blanche 56