Titel van de presentatie

De dokter en de tuchtrechter
mr. Hilde van der Meer
KNMG
De dokter en de tuchtrechter
Actualiteiten tuchtrecht
• Cijfers over 2012
• Ontwikkelingen ten aanzien van de regels
• Aard van de klachten & lessen
* Wie dienden een klacht in?
* Regie bij samenwerking
* Minderjarigen & toestemming
* Minderjarigen & kindermishandeling
* Eigen regie patiënt
4. Takehome messages
De dokter en de tuchtrechter
Nog even de uitgangspunten op een rij:
• Doel tuchtrecht: bewaken kwaliteit van beroepsuitoefening
• 5 Regionale Tuchtcolleges (Groningen, Zwolle, Amsterdam, Den
Haag, Eindhoven)
• 1 Centraal Tuchtcollege
• 2 tuchtnormen:
1. Handelen/nalaten in strijd met de zorg die arts behoort te
betrachten ten opzichte van degene tot wiens
gezondheidstoestand hij bijstand verleent of degene die in
nood verkerende bijstand behoeft + naaste betrekkingen
2. Ander handelen/nalaten in strijd met belang individuele
gezondheidszorg
De dokter en de tuchtrechter
Nog even de uitgangspunten op een rij:
• “Het college wijst er allereerst op, dat het bij de tuchtrechtelijke
toetsing van professioneel handelen er niet om gaat of dat
handelen beter had gekund, maar om het geven van een
antwoord op de vraag of de beroepsbeoefenaar bij het
beroepsmatig handelen is gebleven binnen de grenzen van een
redelijk bekwame beroepsuitoefening, rekening houdend met de
stand van wetenschap ten tijde van het klachtwaardig geachte
handelen en met hetgeen toen in beroepsgroep ter zake als
norm of standaard was aanvaard.”
De dokter en de tuchtrechter
De dokter en de tuchtrechter in 2012: de cijfers
• aantal klachten ingediend bij RTG’s:
1572
(in 2011: 1676)
• aantal klachten afgehandeld door RTG’s:
1625 (34% na zitting)
(in 2011: 1590)
• 65 % afgehandelde klachten gericht tegen arts
( 10 % verpleegkundige; 8% tandarts; 4% gz-psycholoog)
bron: Jaarverslag Tuchtcolleges Gezondheidszorg 2012
De dokter en de tuchtrechter
Tegen wie werd geklaagd?
1. Huisarts 24 %
2. Psychiater 18 %
3. Overige artsen (basisartsen) 15 %
• Daarna: chirurg 5 %, bedrijfsarts 5 %
De dokter en de tuchtrechter
Wie dienden er klachten in?
• Volgens de wet mogen klagen:
- rechtstreeks belanghebbende (meestal patiënt en/of familie)
maar ook
- IGZ
38 klachten in 2012
(2011-13/2010-12)
- opdrachtgever
- werkgever / Raad van Bestuur
- zorgverzekeraar
De dokter en de tuchtrechter
Wie dienden er klachten in?: voorbeelden
door IGZ
• CTG 27-11-2012, C2011/ 258 & 259, YG2440
gynaecoloog: overlijden kind na risicobevalling, samenwerking met
verloskundige (klacht door ouders én IGZ)
•
•
•
van gynaecoloog werd meer regie over risicovolle bevalling verwacht; ook vanuit huis
verwijt ten aanzien van niet vastleggen visite/afspraken pte
berisping
• CTG 26-03-2013, C2012.093, YG 2757
huisarts: herhaalrecepten insuline, onbekende patiënt met DM I die niet
reageert op herhaalde oproepen voor contact (voicemail/briefjes)
•
•
huisarts had op meer gestructureerde wijze pt moeten wijzen op risico’s bv. door per brief te wijzen op
gezondheidsrisico’s bij uitblijven controle
waarschuwing
De dokter en de tuchtrechter
Wie dienden klachten in?: IGZ
• Afweging?
• Handhavingschema indienen van een tuchtklacht (2009)
Criteria
A. Ernst van het feit
B. Kans op herhaling in de toekomst (persoon arts & organisatie zorg)
C. Mate van risico voor de patiënt
D. Recidive
E. Het ontbreken van een duidelijke norm
F. Bijzondere Omstandigheden
De dokter en de tuchtrechter
Wie dienden er klachten in? : voorbeelden
• maar ook collega:
• RTG Den Haag 12-06-2012, YG 2122
huisarts bejaarde met COPD en hartfalen dient klacht in tegen
“biologisch arts” wegens tijdelijk staken Bumetanide
- huisarts mag klagen, want door zonder overleg met huisarts
pt staken plaspil is zijn beleid doorkruist en is een gevaarlijke
situatie ontstaan
- aangeklaagde arts had geen specifieke deskundigheid op dit
gebied; geen vangnet en onvoldoende dossier
- gegrond : waarschuwing
van
De dokter en de tuchtrechter
Hoe oordeelde de tuchtrechter in 2012?: cijfers
• 66 % afgehandelde zaken niet-ontvankelijk, ingetrokken of kennelijk
ongegrond
• 34 % van alle afgehandelde zaken op zitting
• beslissing na behandeling ter zitting (545 zaken) RTG’s
• ongegrond
55%
• gegrond
42 %
• ingetrokken
• niet ontvankelijk
1%
1%
NB: duur van zaak gemiddeld 287 dagen (stijgende tendens)
De dokter en de tuchtrechter
Hoe oordeelde de tuchtrechter in 2012: cijfers
Maatregel na gegronde klacht (totaal 231)
• gegrond, geen maatregel 3%
• waarschuwing
63%
• berisping
19 %
• boete
-
• (vw) schorsing
8%
• gedeeltelijke ontzegging
-
• doorhaling
6%
De dokter en de tuchtrechter
Tuchtrechtelijke maatregel: regelgeving
Per 1 juli 2012:
• alle maatregelen – behalve waarschuwing – zichtbaar in BIGregister
- berispingen & schorsingen gedurende 5 jaar
- doorhaling & ontzegging recht op herinschrijving 10 jaar
- vermelding ‘aard van het vergrijp’
• publicatie in Staatscourant en krant in gebied waarin arts
werkzaam is
• doel volgens wetgever: keuze informatie patiënt
De dokter en de tuchtrechter
Publicatie berispingen: standpunt KNMG
• Aantekening en publicatie biedt patiënt geen zinvolle keuze
informatie.
• Publicatie in regionale krant met vermelding woonplaats arts en
‘aard van het vergrijp’ is onnodige en disproportionele inbreuk
op privacy van arts en gezinsleden.
• Schriftelijk verzoek KNMG aan minister om advies in te winnen
bij College Bescherming Persoonsgegevens.
De dokter en de tuchtrechter
Aard van de afgehandelde klachten in 2012:
cijfers
1. Onjuiste behandeling/verkeerde diagnose
47 %
2. Geen of onvoldoende zorg
16 %
3. Overig
10 %
4. Onjuiste verklaring/rapport
9%
5. Onheuse bejegening
5%
6. Onvoldoende informatie
4%
7. Schending beroepsgeheim
Onjuiste declaratie
2%
2%
De dokter en de tuchtrechter
Aard van de afgehandelde klachten: voorbeelden
& lessen
• Minderjarigen & toestemming
• CTG 04-04-2013, C2012.231,YG 2808
GZ-psycholoog
behandeling 14-jarige, gescheiden ouders, gezamenlijk gezag
zonder informeren & toestemming vader
- moeder zegt aanvankelijk alleen gezag te hebben,
- blijkt onjuist
- laat moeder vervolgens vader vragen om toestemming
gegrond: waarschuwing
De dokter en de tuchtrechter
Aard van afgehandelde klachten: voorbeelden &
lessen
• minderjarigen & toestemming
KNMG wegwijzer dubbele toestemming gezagdragende ouders
• nieuwe behandelrelatie < 16: informeren naar gezag
• met 1 ouder op spreekuur: uitgaan van toestemming andere ouder
tenzij aanwijzingen voor tegendeel; dan expliciet om toestemming
vragen
• weigering ouder(s) kan in uitzonderingssituaties worden gepasseerd:
- in acute noodsituaties
- weigering evident ingegeven door subjectief eigenbelang ouder
NB: bij zeer ingrijpende of ongebruikelijke behandeling vervangende
toestemming kinderrechter
De dokter en de tuchtrechter
Aard van de afgehandelde klachten: voorbeelden
& lessen
• minderjarigen & kindermishandeling
CTG 06-11-2012, C2011.281, YG2392
kinderarts, ongegrond
ouders gewond kind komen niet naar ziekenhuis, zorg vanuit school,
dringend advies AMK om te melden rechtvaardigden melding
NB: * melden is maatwerk!
* bij informatie vragen vanuit AMK en RvdK: wees feitelijk en vraag
om concept bij mondeling verstrekte info! (vgl. RTG A’dam, 19-022013, YG2844)
De dokter en de tuchtrechter
Aard van de afgehandelde klachten & lessen
• Behandelverbod patiënt
• CTG 22-01-2013, C2011.421, YG2808
internist/intensivist, ongegrond
pt met plotseling verergerde COPD buitenkennis op IC, dochter overhandigt
behandelverbod en eist staken behandeling
- schriftelijk behandelverbod in beginsel beschouwd als actuele wil patiënt
- alleen bij concrete aanwijzingen tegendeel (bv. ouderdom verklaring of
wilsbekwaamheid pt destijds) moet arts met voortvarendheid en in overleg
met gevolmachtigde onderzoeken of behandelverbod conform wens is
- arts moet dan zoveel mogelijk en in overleg met gevolmachtigde
vaststellen wat voor pt voldoende kwaliteit van leven is
- indien sprake van situatie in behandelverbod: zal behandeling op korte
termijn leiden tot situatie waarop behandelverbod geen betrekking meer heeft?
hier: overleg met diverse betrokkenen waaronder specalisten en huisarts
gedurende 2 dagen voldoende adequaat
De dokter en de tuchtrechter
Aard van de afgehandelde klachten & lessen
eigen regie patiënt
• RTG Groningen, 8 mei 2012 ,YG-2012
huisarts van pt met chronisch cardiale klachten mag alleen met
toestemming contact hebben met specialisten
• “… het behoud van de regie door een patiënt (met chronische ziekte
mag) niet zover gaan dat de huisarts op het medische vlak volkomen
buiten spel wordt gezet en slechts als postbus kan fungeren.”
• “Bovendien hebben Nederlandse artsen primair ook een eigen
verantwoordelijkheid en dienen zij te allen tijde te toetsen of hetgeen
hun wordt gevraagd, past binnen de Nederlandse standaard. Artsen
hebben hierbij een eigen professionele afweging te maken.”
De dokter en de tuchtrechter
Take home messages:
• Wees transparant naar patiënt en/of vertegenwoordigers ook bij
onvrede en incidenten;
dat helpt klachten voorkomen!
• Bij samenwerking en overdracht: maak concrete afspraken!
• Blijf alert op dossiervoering! Zeker ook bij beleidswijzigingen.
• Patiënten < 16 jr.: wees alert op gezag ouders! Ken de KNMG
Wegwijzer dubbele toestemming.
• Wees alert op kindermishandeling en/of huiselijk geweld en ken
de KNMG Meldcode.
• Een behandelverbod is in beginsel maatgevend. Bij concrete
twijfel: onderzoek voortvarend en in overleg met familie.
• Eigen regie (chronisch) patiënt is belangrijk, maar vindt zijn
grens in de professionele standaard.
• Bij een klacht: zorg voor adequate rechtsbijstand!
De dokter en de tuchtrechter
• www.tuchtrecht.nl
wvw
• Medisch
Contact