Verslaving en de bijbel - Deputaten Pastoraat in de gezondheidszorg

Studiedag Deputaten Pastoraat in de Gezondheidszorg
W N Middelkoop
Bunschoten, 6 maart 2010
Verslaving en de bijbel
Inleiding
1. Het feit dat wij vandaag nadenken over dit onderwerp zegt iets
2. Als kerken en kerkleden hebben we er mee te maken
3. Het afweermechanisme “dat komt onder ons niet voor” werkt dus niet
4. Een serieus probleem voor de lichamelijke en geestelijk gezondheid wat ook
velen in onze kerken raakt: jong en oud
5. Hier ligt een taak voor de kerk: preventief en
Wat is ons uitgangspunt?
1. Er werd en word over bepaalde zaken verschillend gedacht
2. Roken en alcoholische drank wijst men in evangelische kring af, zoals ook in
Amerika en Rusland onder de baptisten
3. Alcoholisch drank wordt in reformatorische kring toch algemeen geaccepteerd
en roken op zijn minst getolereerd
4. Daarom belangrijke vraag: niet wat zegt men maar wat zegt de Bijbel
5. We kijken naar:
A. drugs/medicijnverslaving/roken
B. eten
C. drank
D. seks/internet etc.
E. het verslavende karakter van de zonde
E. bevrijding is mogelijk
F. conclusies
A. Drugs/ medicijnverslaving/roken
1. Drugs kom je in de bijbel niet tegen zo lijkt.
2. Toch is dat te snel gezegd: Galaten 5:20:
19 Het is bekend wat de werken van het vlees zijn, namelijk overspel, hoererij,
onreinheid, losbandigheid, 20 afgoderij, toverij, vijandschappen, ruzie, afgunst,
woede-uitbarstingen, egoïsme, onenigheid, afwijkingen in de leer, 21 jaloersheid,
moord, dronkenschap, zwelgpartijen, en dergelijke; waarvan ik u voorzeg, zoals ik ook
al eerder gezegd heb, dat wie zulke dingen doen, het Koninkrijk van God niet zullen
beërven.
3. Daar staat het griekse woord pharmakeia: farmacie: (ook in Openb 9:21 /
Openb 18:23): het gereedmaken van medicijnen, verdovende middelen.
Daarnaast heeft het de betekenis van toveren en/of vergiftigen. Dan komen
we in de sfeer van gebruik van de middelen om de geest van een mens te
beïnvloeden. Het is opmerkelijk dat in Galaten 5:20 afgoderij en tovenarij
achter elkaar komen. Is daar een relatie? Er zijn er namelijk die bij farmacie
denken aan mengen van medicijnen verbonden aan het bedrijven van magie.
Let op de relatie tussen drugs en het occulte! In Galaten 5 gaat het over de
werken van het vlees en vrucht van de Geest. Het werk van satan dus wat
tegenover het werk staat van de Heere. Een relatie dus tussen werk van satan
en farmacie! Drugs staan dus zogezegd niet op zichzelf.
4. Roken heeft door middel van nicotine een uitwerking in het lichaam. Het heeft
een verslavende werking. Daarnaast is inmiddels niet meer te ontkennen dat
het je gezondheid ernstig schaadt en in gevaar brengt. Niet voor niets staat er
op de verpakking: roken is dodelijk. Als de bijbel zegt dat we ons lichaam als
een tempel van de Heilige Geest zuiver moeten bewaren, hoeft het geen
betoog dat roken daarmee in strijd is. Ook in deze moet de kerk zonde zonde
noemen. Daarbij komt het gegeven dat rokers gemakkelijker de stap zetten
naar drugs.
B. Eten
1. Niet weinig mensen hebben tegenwoordig een eetprobleem.
2. Verklaarbaar: in plaats van God komt de plaats van genot (hedonisme)
3. Romeinse rijk: Brood en spelen. Heidense cultuur in de tijd van het nieuwe
testament.
4. De bijbel waarschuwt tegen overmatig eetgedrag: Spreuken 23:20-21
20 Zijt niet onder de wijnzuipers, noch onder de vleesvreters;
21 Want een zuiper en vraat zal arm worden; en de sluimering doet verscheurde klederen
dragen.
5. De Bijbel spreekt duidelijk over het gevaar dat eten een (af)god wordt.
Bijvoorbeeld Filip 3:17-19
17 Wees met elkaar mijn navolgers, broeders, en houd het oog gericht op hen die zó wandelen,
zoals u ons tot een voorbeeld hebt. 18 Want velen – ik heb dikwijls met u over hen gesproken en
zeg het nu ook onder tranen1 – wandelen als vijanden van het kruis van Christus. 19 Hun einde
is het verderf, hun god is de buik en hun eer is in hun schande; zij bedenken aardse dingen.
5a. Paulus stelt hier de levensstijl van de gelovige tegenover de heidense. Er
zijn mensen die hun buik als een god vereren en daarvoor alsmede andere
aardse dingen leven. Het gaat hier om een gulzigheid die niet christelijk is.
5b. Let op hoe Paulus dit koppelt aan vijandschap tegenover het kruis van
Christus. Er is dus verband tussen de geest waaruit je leeft en je
eetgewoonten. Paulus stelt heel stellig dat uit hun levenswijze blijkt dat ze
vijand zijn van Christus.
5c. Heel scherp zegt hij dat hun levenseinde het verderf is. Het gaat hier dus
over leven of dood! Bepaald geen bijzaak dus.
6. Ook spreekt Paulus erover in 1 Korinthe 6:12-13
12. Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen zijn nuttig. Alle dingen zijn mij
geoorloofd, maar ik zal mij niet onder de macht van ook maar iets laten brengen.
13 Het voedsel is voor de buik en de buik voor het voedsel, maar God zal zowel het één als het
ander tenietdoen.
6a. Eten hoort bij natuurlijke levensbehoeften (voedsel is voor de buik)
6b. Niet onder de macht brengen: er slaaf van worden; het je beheerst:
middel maar een doel.
7. We kijken ook naar1 Korinthe 10:30-31
geen
30 En als ik door genade aan de maaltijd deelneem, waarom word ik dan gelasterd om iets
waarvoor ik dank? 31 Of u dus eet of drinkt of iets anders doet, doe alles tot eer van God.
7a. Hier gaat het oorspronkelijk om eten van vlees gewijd aan afgoden
Toch geldt de regel: doe het alles tot eer van God breder in ons
levenspatroon: heel het eetpatroon moet niet tot oneer zijn van God; dat doen
we als we voedsel niet zien als gave van God wat we moeten gebruiken tot
opbouw van het lichaam en niet to afbraak.
8. Tenslotte wijs ik op de vrucht van de Geest in Galaten 5:22. De Geest werkt
ook matigheid:
Maar de vrucht des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid,
goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid.
C. Drank
1. Allereerst moet duidelijk zijn dat de bijbel genuanceerd spreekt over gebruik van
alcoholische drank. Positief over normaal gebruik en negatief over overmatig gebruik
1a. Zo zijn er de nodige teksten over de vreugde van het genieten van de wijn.
Psalm 104:14-15
14 Hij doet het gras uitspruiten voor de beesten, en het kruid tot dienst des mensen,
doende het brood uit de aarde voortkomen.15 En den wijn, die het hart des mensen verheugt,
doende het aangezicht blinken van olie; en het brood, dat het hart des mensen sterkt.
Prediker 9:7
7 Ga uw weg, eet uw brood met blijdschap, drink uw wijn met een blij hart, want God schept al
behagen in uw werken.
1b. Daarnaast valt te denken aan Johannes 2, waar Jezus op de bruiloft water in wijn
verandert. Als Jezus tegen wijn was had Hij dit wonder niet verricht, maar bij wijze
van spreken eerder wijn in water veranderd.
1c. Er is het advies van Paulus aan Timotheüs in 1 Tim. 5:23
23 Drink niet langer alleen water, maar gebruik een kleine hoeveelheid wijn, voor uw maag en uw
veelvuldige kwalen.
2. Er wordt ook symbolisch gesproken over wijn. Ook dan positief en negatief:
Hooglied 1:2 (positief)
2 Hij kusse mij met de kussen Zijns monds; want Uw uitnemende liefde is beter dan wijn.
Spreuken 4:17 (negatief)
17 Want zij eten brood der goddeloosheid, en drinken wijn van enkel geweld.
3. De bijbel waarschuwt tegen dronkenschap. Voorbeeld is Noach in Genesis 9: 21:
Hij dronk van de wijn en werd dronken; en hij ontkleedde zich midden in zijn tent
3a. Let op hoe de zonde van dronkenschap een andere oproept namelijk
onzedelijkheid.
3b. In Genesis 19:30-38 lezen we dat de dochters van Lot hun vader dronken voeren
en dan geslachtsgemeenschap hebben met hem. Ook hier is de ene zonde van
overmatig drankgebruik gekoppeld aan seksuele uitspattingen.
3c. Merkwaardig gedeelte is Genesis 43:34. Jozef zit aan met zijn broers en ze
worden dronken samen met Jozef. Jozef, die zo krachtig tegen de zonde van
seksualiteit streed bij de vrouw van Potifar, wordt hier wel dronken met zijn broers.
4. De bijbel maakt duidelijk dat wijn iets met je doet.
4a. Het kan blijdschap werken: Zacharia 10:7:
Zij zullen zijn als een held van Efraïm,hun hart zal zich verblijden als door de wijn;
4b. Het kan mensen in bepaalde situaties opbeuren of hun moeite doen vergeten.
Spreuken 31: 6
6 Geeft sterken drank dengene, die verloren gaat, en wijn dengenen, die bitterlijk bedroefd van
ziel zijn; 7 Dat hij drinke, en zijn armoede vergete, en zijner moeite niet meer gedenke.
4c. Hier is dat positief bedoeld. Maar tegelijk is dit een gevaar. Drinken om te
vluchten uit de werkelijkheid.
5. De wijn is verleidelijk. Sprekend is in dit verband Spreuken 23:23-35
29 Bij wien is wee? bij wien och arme? bij wien gekijf? bij wien het beklag? bij wien wonden
zonder oorzaak? bij wien de roodheid der ogen?
30 Bij degenen, die bij den wijn vertoeven; bij degenen, die komen om gemengden drank na te
zoeken.
31 Zie den wijn niet aan, als hij zich rood vertoont, als hij in den beker zijn verve geeft, als hij
recht opgaat;
32 In zijn einde zal hij als een slang bijten, en steken als een adder.
33 Uw ogen zullen naar vreemde vrouwen zien, en uw hart zal verkeerdheden spreken.
34 En gij zult zijn, gelijk een, die in het hart van de zee slaapt; en gelijk een, die in het opperste
van den mast slaapt.
35 Men heeft mij geslagen, zult gij zeggen, ik ben niet ziek geweest; men heeft mij gebeukt, ik
heb het niet gevoeld; wanneer zal ik opwaken? Ik zal hem nog meer zoeken!
Dit gedeelte laat een aantal zaken heel scherp zien:
5a. Drankverslaving brengt allen maar ellende (wee) in je leven. Het verarmt je,
maakt je ruzieachtig, maakt wonden en is je lichamelijk aan te zien (vs. 29)
5b. Als je begint te drinken is de aanblik van de wijn aantrekkelijk (vs. 31)
maar de uitwerking is verwoestend als een bijtende slang.
5c Wijn neemt een geremdheid van je weg met alle (seksuele) gevolgen van dien.
- Denk aan de relatie van drank en overspel (vs. 33).
- Tevens ben je de controle kwijt over wat je zegt. ( vs. 33)
5d Wat men ook waarschuwt je ziet het gevaar er niet van (vs. 34)
5d. Als men je er later als je nuchter bent op aanspreekt, weet je er niets meer van.
6. De bijbel waarschuwt ook mensen in bepaalde posities voor de wijn. Zo
waarschuwt Spreuken 31:4 met de woorden
4 Het komt den koningen niet toe, o Lemuël! het komt den koningen niet toe wijn te drinken, en den
prinsen, sterken drank te begeren;
5 Opdat hij niet drinke, en het gezette vergete, en de rechtzaak van alle verdrukten verandere.
6a. De koning mocht blijkbaar niet drinken tijdens de rechtspraak vanwege de
gevaren dat hij dan onrecht zou spreken.
6b. Priesters mochten tijdens hun dienst in de tabernakel en tempel geen wijn
drinken vanwege het gevaar dat men dan onheilige dingen zou doen. Niet voor niets
staat deze tekst na de zonde van Nadab en Abihu die vreemd vuur op het altaar
brachten en daardoor stierven. Vermoedelijk deden ze dit onder invloed van drank.
De dienst van de Heere moest zuiver blijven juist daar waar bij de andere volken in
de afgodendienst juist rond het heiligdom allerlei zonden werden uitgeleefd in de
sfeer van drank en seks.
6c. Ook Paulus waarschuwt in het nieuwe testament voor ambtsdragers die geen
maat houden met drank. Ze kunnen niet dienen!
1 Timotheüs 3:2-3
Een opziener nu moet onberispelijk zijn, de man van één vrouw, beheerst, bezonnen, eerbaar,
gastvrij, bekwaam om te onderwijzen, 3 niet verslaafd aan wijn, niet vechtlustig, niet uit op
schandelijke winst, maar welwillend, niet strijdlustig en zonder geldzucht.
Titus 1:7
7 Want een opziener moet onberispelijk zijn, als een beheerder van het huis van God, niet
eigenzinnig, niet opvliegend, niet verslaafd aan wijn, niet vechtlustig, niet uit op oneerlijke winst.
7. Welke drank is er eigenlijk in de bijbel?
Er is nog wel eens discussie over de drank in de bijbel. Sommigen zeggen: de wijn in
de bijbel was gewoon druivensap. Een ander gebruikt juist de hoeveelheden drank
op de bruiloft van Kana om te legitimeren dat je op een feest de drank rijkelijk mag
laten stromen. Hoe zit dat?
In hoofdzaak is er sprake van wijn, gemengde drank en sterke drank
7a. Wijn
In het oude testament kom je zo’n 141 keer het woord ‘jajin’ tegen: vertaald met wijn.
In het nieuwe testament is dat ‘oinos’ of ‘gleukos’. Het gaat hier om gegiste wijn.
Daarom wordt in Mattheüs 9:17 gezegd dat je nieuwe wijn in nieuwe zakken doet,
want door het gistingsproces zet de zak uit, terwijl bij een oude zak de rek eruit is en
de zak openbarst. Het is dus gegiste wijn, oftewel wijn die alcohol bevat. De
discipelen worden op de pinksterdag beschuldigd van deze soort wijn teveel
gedronken te hebben. Er is daar sprake van ‘gleukos’ vertaald met zoete wijn (hand
2:13).
Deze wijn had een veel lager alcoholpromillage dan de huidige. Het was alleen een
natuurlijk gistingsproces zonder toevoegingen. Zonder toevoeging komt het
alcoholpercentage niet boven de 10 procent uit. Oude wijnen waren dan ook van 7
tot 10 procent alcohol, afhankelijk van het suikergehalte in de druiven. Daarbij was
het in de tijd van het nieuwe testament wel gebruik om ter voorkoming van
dronkenschap aan de wijn water toe te voegen. Tevens zal duidelijk zijn dat er
verschil zit tussen pas geperst druivensap of wijn die al een tijdje staat.
7b. Gemengde wijn
Er was ook wijn die gemengd werd met kruiden. Deze was vaak sterker en had ook
wel een verdovende werking.
7c. Sterke drank
De techniek van destilleren is pas veel later ontstaan. Daar heeft het dus niets mee
van doen. Het is niet geheel duidelijk waar het hier dan wel om gaat. Volgens
sommigen moet het hier gaan om een alcoholische drank gemaakt van graan of fruit.
Men denkt soms aan een soort bier. Anderen denken dat het gemaakt was van
honing of dadels. Blijkbaar was het sterker dan gewone wijn. De schrift waarschuwt
hiervoor.
Spreuken 20 [1 v.]
De wijn is een spotter, de sterke drank is woelachtig; al wie daarin dwaalt, zal niet wijs zijn.
D. Seks/pornoverslaving/internetverslaving
1. Allereerst spreekt de bijbel over het lichaam als tempel van de Heilige Geest
waarin je God moet verheerlijken. (1 kor 3:16/6:19-20). Dat betekent dat seksualiteit
als een gave van God binnen de besloten veiligheid van het huwelijk een plaats mag
hebben en als iets goeds genoten mag worden. De bijbel roept op tot zuivere liefde
waarbij je op God en de ander gericht bent. (agapè:1 kor 13)
2. Dat betekent tegelijk dat elke vorm van seksualiteit die daarbuiten bedreven wordt,
is af te keuren als onrein. Dus ook de wereld van erotiek via sites, films etc. Het
Griekse woord ‘eros’ staat voor de zinnelijke liefde waarin men niet gericht is op de
ander, maar op zichzelf. Dat kenmerkt een mens die seks/pornoverslaafd is. Men is
daarbij vooral gericht op bevrediging van zichzelf.
3. Ons woord ‘porno’ komt uit het grieks. Het betekent ontuchtige(n). Het gaat om
mensen die seksualiteit op een ongeoorloofde wijze bedrijven. Zo kom je het o.a.
tegen in 1 kor 5:9 / ef.5:5 / Hebr 12:16). Porneia betekent hoererij (1 kor 5:9 / Rom
1:29 / Gal. 5:19). Pornè is een prostitué (Lukas 15:30 / 1 kor 6:15).
4. Opmerkelijk is dat de bijbel waarschuwt voor gevaren van onzuiver omgaan met
seksualiteit zowel binnen als buiten het huwelijk. Soms denken we alleen aan het
verbod van seksualiteit buiten het huwelijk, maar vergeet niet hoe de bijvel
waarschuwt tegen seksuele perversiteit in het huwelijk en dat kan dus ook zijn met
eigen vrouw.
- Efeze 5:1, 5: Efeziërs 5 [1 v.] Maar hoererij en alle onreinigheid, of gierigheid, laat ook onder
u niet genoemd worden, gelijkerwijs het den heiligen betaamt, …. ‘Want dit moet u weten, dat
geen enkele hoereerder of onreine of hebzuchtige, die een afgodendienaar is, een erfdeel heeft
in het Koninkrijk van Christus en van God’.
- Hebreeën 13 [1 v.] Het huwelijk is eerlijk onder allen, en het bed onbevlekt; maar hoereerders
en overspelers zal God oordelen.
5. De bijbel maakt duidelijk dat het toegeven aan seksuele zonden behoort tot het
terrein van de werken van het vlees.
- Galaten 5:19 De werken des vleses nu zijn openbaar; welke zijn overspel, hoererij,
onreinigheid, ontuchtigheid,
6. Daar tegenover staat de vrucht van de Geest
- Maar de vrucht des Geestes is liefde, blijdschap, vrede, lankmoedigheid,
goedertierenheid, goedheid, geloof, zachtmoedigheid, matigheid.
7. De bijbel roept op om met deze onreinheid te breken. Onreinheid moet niet
gevoed worden maar gedood.
- Kol. 3:5 Doodt dan uw leden, die op de aarde zijn, namelijk hoererij, onreinigheid, schandelijke
beweging, kwade begeerlijkheid, en de gierigheid, welke is afgodendienst.
8. Ook zou ik hier wil wijzen op de oproep van Jezus in de Bergrede om als zonden
via onze ogen binnenkomen, dan maatregelen te nemen dat dit niet doorgaat. In
Mattheüs 18: 9 (ook markus 9:47)
- En indien uw oog u ergert, trekt het uit, en werpt het van u. Het is u beter, maar een oog
hebbende, tot het leven in te gaan, dan twee ogen hebbende, in het helse vuur geworpen
te worden.
E. Het verslavende karakter van de zonde
1. Al in Genesis 4 wordt gewaarschuwd voor het gevaar dat de zonde als een macht
je in bezit neemt. Ook blijkt dat de zonde zich vaak voordoet als iets begeerlijks.
7 Is het niet zo dat u, als u het goede doet, uw hoofd kunt opheffen? Maar als u niet het goede
doet, ligt de zonde aan de deur. Naar u gaat zijn begeerte uit, maar ú moet over hem heersen.
2. Het verslavende wordt ook onderstreept door het opstapelen van de ene zonde op
de andere: Jesaja 30:1
1 Wee de opstandige kinderen, spreekt de HEERE, om een plan te maken, maar het komt
niet van Mij; om een verdrag te sluiten, maar het is niet uit Mijn Geest; het is om zonde op
zonde te stapelen.
3. Denk ook aan Johannes 8:34: over verslaving gesproken!
34 Jezus antwoordde hun: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ieder die de zonde doet, is een slaaf
van de zonde.
4. In Romeinen 6:12-14 spreekt Paulus dat we niet langer ons door de zonde moeten
laten beheersen maar ons moeten laten regeren door Gods Geest en ons ten dienste
stellen van zijn gerechtigheid. Je moet je niet laten beheersen (er slaaf van zijn) door
de ongerechtigheid, maar door de gerechtigheid.
12 Laat de zonde dan niet in uw sterfelijk lichaam regeren om aan de begeerten daarvan te
gehoorzamen. 13 En stel uw leden niet ter beschikking aan de zonde als wapens van
ongerechtigheid, - maar stel uzelf ter beschikking aan God, als mensen die uit de doden
levend geworden zijn. En laat uw leden wapens van de gerechtigheid zijn voor God.
14 Want de zonde zal over u niet heersen. U bent namelijk niet onder de wet, maar onder
de genade.
5. Paulus zegt tegen de Korintiërs in hoofdstuk 6:12 van zijn eerste brief dat hij zich
niet slaaf laat worden van aardse zaken
Alle dingen zijn mij geoorloofd, maar niet alle dingen zijn nuttig. Alle dingen zijn mij geoorloofd,
maar ik zal mij niet onder de macht van ook maar iets laten brengen.
6. Tenslotte tekent Jakobus ons hoe de zonde binnensluipt en wat ze verwoestend
tot gevolg heeft in Jakobus 1:14. Zien we dat niet duidelijk bij verslavingen?
14 Maar ieder mens wordt verzocht, als hij door zijn eigen begeerte wordt meegesleurd en
verlokt.
15 Daarna, wanneer de begeerte bevrucht is, baart ze zonde, en wanneer de zonde volgroeid is,
baart ze de dood.
F. Er is bevrijding mogelijk
1. Meerdere keren is verwezen naar het gedeelte van Galaten 5 over de werken van
het vlees en de vrucht van de Geest. Dat maakt duidelijk dat voor bevrijding nodig is
dat we ons ten dienste stellen van het werk van de Heilige Geest. Alleen zo kom je
echt vrij en wordt je bewaard voor een (terug)vallen in slavernij.
2. De erkenning dat men niet in eigen kracht bevrijd wordt uit een verslaving (regel 1
van de 12 regels van de Anonieme Alcoholisten) is het begin van de weg van
aanvaarden van hulp en bevrijding van een verslaving. Het wordt zichtbaar in de
gelijkenis van de verloren zoon in Lukas 15. Hij erkent dat hij gezondigd heeft, maar
blijft niet daar zitten in de zonde. Hij doet wat hij eerst tegen zichzelf zei: ik zal
opstaan en naar mijn vader gaan. Er moet ook verandering van gerichtheid plaats
vinden. Niet langer gericht op zichzelf en de zonde, maar op God en de ander.
3. Om kracht te ontvangen om te breken met de zonde is het gebed van groot
belang. Niet alleen van de verslaafde maar ook van degenen om Hem heen.
4. Nadrukkelijk dient er aandacht te zijn voor de mogelijkheid dat de verslaving een
invalspoort is geworden voor de satan en zijn duistere praktijken.
5. De satan zal zijn prooi niet zomaar laten gaan. Om staande te blijven is dan ook
de wapenrusting van God nodig. (Efeze 6)
G. Conclusies
1. De bijbel heeft zowel het nodige te zeggen over verslaving in het algemeen als
over de verschillende vormen van verslaving. Het gaat dan over veel meer dan drank
alleen.
2. De bijbel laat nadrukkelijk zien dat de zonde en verslaving vrijwel nooit op zichzelf
staat, maar te plaatsen is in een breder verband. Het heeft alles te maken met de
vraag of men volgeling is en wil zijn van Christus en de Geest van Christus in ons
woont en werkt of dat we dit juist tegenwerken: ons laten leiden in algemene zin door
eigen begeerten, zonde en satan. Dit moet ook meegenomen worden in het
pastoraat. Er moet niet alleen aandacht zijn voor de verslaving maar ook voor de
(geestelijke) achtergrond.
3. Daarbij koppelt de bijbel ook slaaf van zonde zijn aan het onder beheersing staan
van de satan. Het is geen uitzondering dat een drugsverslaafde ook onder invloed
kwam van occulte zaken. Overigens moet hier ook worden opgepast om alle
verschijnselen die de drugs uitwerken occult te duiden. Maar drugs zet wel een poort
open voor satan.
4. Het is opmerkelijk dat de bijbel vaak zonden bij elkaar noemt. De ene zonde roept
vaak de andere op.
5. De bijbel spreekt genuanceerd over alcoholische drank. Op een gematigde wijze
ervan genieten mag. Misbruik wordt veroordeeld. Het kan goed zijn omwille van
anderen in je omgeving geen alcoholische drank te drinken. (Rom 14:21)
6. Voedsel is een gave van God. Het gaat verkeerd als we de gave van voedsel van
God als gever losmaken. Dan wordt voedsel een doel in zichzelf en al snel een
afgod.
7. Seksualiteit is een gave van God. Het is in zichzelf goed en niet zondig. Maar dan
gebruikt naar Gods bedoeling binnen het huwelijk op een zuivere manier van liefde,
trouw en reinheid. Los daarvan wordt seksualiteit onrein zowel binnen als buiten het
huwelijk.
8. Wat betreft gokken moet gezegd worden dat een christen niet leeft bij het lot maar
de leiding van God.
9. Bevrijding van verslaving is mogelijk. God bevrijdt mensen van zonde en satan en
doet mensen een nieuw leven beginnen. Echt vrij zijn we daarbij als we bevrijd zijn
door Christus (Joh 8:36).
Bunschoten, 6 maart 2010
Ds W N Middelkoop
[email protected]