Signaalwoorden - atGreijdanus.nl

advertisement
Signaalwoorden:
Signaalwoorden geven het verband aan tussen (delen van) zinnen en tussen alinea’s.
Opsomming
Ook, bovendien, verder, eveneens, dan, vervolgens, daarnaast, ten eerste
… ten tweede, zowel … als.
Tegenstelling
Maar, echter, toch, daarentegen, in tegenstelling tot, daar staat tegenover
dat, enerzijds … anderzijds.
Oorzaak- gevolg
Daardoor, door, doordat, waardoor, zodat, te danken aan, te wijten aan,
het gevolg van, ten gevolge van.
Reden/verklaring
Want, omdat, daarom, waarom, namelijk, immers, aangezien
Doel- middel
Door middel van, met de bedoeling om, met behulp van, om te, daartoe,
opdat
toelichting
Denk hierbij aan, bijvoorbeeld, zo, dat komt voor bij, ter illustratie, dat is
het geval bij
Voorwaarde
als, indien, mits, tenzij, stel dat
Conclusie
dan ook, dus, aldus, hieruit volgt, concluderend
samenvatting
kortom, samenvattend, alles bij elkaar genomen, om kort te gaan
Signaalzinnen:
Met behulp van signaalzinnen maakt een schrijver duidelijk wat er volgt; aankondigend, of wat hij
heeft behandeld; terugblikkend.
Aankondigend
Ik zal hier enkele voor- en nadelen van rekeningrijden bespreken.
Maar aan het systeem kleven ook enkele bezwaren.
Hoe is de opmars van het toerisme te verklaren?
Terugblikkend
Van de besproken verklaringen lijkt de laatste me het meest aannemelijk.
Beide
Welke conclusie kunnen we uit bovenstaande resultaten trekken?
Tekstsoorten:
1.
uiteenzetting; in de tekst wordt uitgelegd hoe iets in elkaar zit
- Is objectief; vooral feiten
- is bedoeld om te informeren
2. Betoog; in de tekst neemt de schrijver een duidelijk standpunt in en beargumenteert dat
standpunt.
- is subjectief
- is bedoeld om de lezer te overtuigen.
3. Beschouwing; in de tekst legt de schrijver de lezer mogelijke verklaringen van een
verschijnsel en verschillende meningen over dat verschijnsel voor.
- is gedeeltelijk objectief, gedeeltelijk subjectief.
- is bedoeld om een verschijnsel van verschillende kanten te belichten en om de
lezer aan het denken te zetten.
Schrijfdoelen:






informeren
uiteenzetten
overtuigen, betogen
tot actie aanzetten, aansporen tot handelen
beschouwen, ter overweging aanbieden
vermaken, amuseren
Citeren:
Citeren is een stukje tekst letterlijk aanhalen. Een citaat geef je door de eerste en de laatste twee
woorden van het citaat over te nemen en daar de regelnummers achter te schrijven.
Hoofdgedachte:
Twee soorten vragen naar de hoofdgedachte van een alinea;
met eigen woorden
citeervraag
Vaak staat de kernzin van een alinea vooraan of achteraan.
Een vraag naar de hoofdgedachte van de hele tekst heeft vaak de vorm van een meerkeuzevraag.
Functie van een tekstgedeelte:



































aanbeveling; schrijver geeft raad of advies
aanleiding; omstandigheid die de schrijver ertoe brengt om zijn tekst te schrijven
afweging; schrijver weegt voor en nadelen af en maakt zo een keuze
argument; schrijver geeft aan waarom hij iets vindt
beantwoording; schrijver geeft antwoord op een eerder gestelde vraag
begripsomschrijving; schrijver geeft een nauwkeurige omschrijving van een bepaalde
term
beoordeling; schrijver geeft een positief of negatief oordeel over een onderwerp
bewering; schrijver verkondigt zijn mening
bewijsvoering; schrijver probeert de juistheid van een stelling aan te tonen met feiten
conclusie; schrijver komt tot een gevolgtrekking
constatering; schrijver stelt iets vast, merkt iets op
definitie; schrijver geeft een nauwkeurige omschrijving van een bepaalde term
doelstelling; schrijver geeft aan wat hij wil bereiken
gevolgen; schrijver beschrijft de gevolgen die door een verschijnsel zijn veroorzaakt
hypothese; schrijver veronderstelt iets dat hij nog moet bewijzen
karakterisering; schrijver geeft de voornaamste kenmerken van een verschijnsel
ontkenning; schrijver ontkent de juistheid van een bewering
oorzaak; schrijver geeft aan waardoor iets geworden is zoals het is
oplossing; schrijver geeft een oplossing voor een bepaald probleem
opsomming; schrijver geeft een reeks argumenten, voorbeelden, verklaringen enz.
probleemstelling; schrijver brengt het probleem onder woorden dat hij gaat bespreken
samenvatting; schrijver geeft op het eind van een tekst in het kort het belangrijkste weer
stelling; schrijver verkondigt zijn mening
tegenstelling; de schrijver geeft aan dat een feit of bewering tegenover een ander feit of
bewering staat
tegenwerping; schrijver maakt bezwaar tegen een eerdere bewering of argumentatie
theorie; schrijver geeft wetenschappelijke opvattingen die los staan van de praktijk
toelichting; schrijver geeft voorbeelden of nadere uitleg om zijn opvattingen te
verduidelijken
toepassing; schrijver beschrijft hoe een bepaalde theorie in de praktijk wordt toegepast
uitwerking; schrijver werkt een algemene stelling of theorie meer in detail uit
verklaring; schrijver vertelt hoe een bepaald verschijnsel is ontstaan
verslag van onderzoek; schrijver geeft resultaten van onderzoek
voorbeelden; schrijver verduidelijkt met concrete voorbeelden
voorwaarde; schrijver stelt vooraf een eis waaraan voldaan moet worden voordat iets kan
plaatsvinden
vraagstelling; schrijver stelt de hoofdvraag die hij in de rest van de tekst wil
beantwoorden
weerlegging; schrijver toont aan dat een bewering of argumentatie niet juist is
Standpunten en argumenten:
argumenten op basis van
 controleerbare feiten; soaps zijn populair. Op de NL-televisie worden per dag gemiddeld zes
soaps uitgezonden.
 voorbeeld; soaps kunnen verslavend zijn. Kijk maar naar de buurvrouw die de hele dag
kijkt.
 vergelijking; Marielle houdt niet van All you need is love. Ze heeft ook de pest aan al die
dating-shows op tv.
 ervaring (empirisch); je kunt beter iedere dag een bladzijde leren in plaats van in één keer
alles. Dan onthoud je er veel meer van.
 gezag of autoriteit; de nieuwe roman van Joost Zwagerman overtreft zijn eerdere werk.
Zoals de criticus van NRC Handelsblad terecht opmerkt.
 gevolg; de KLM moet nodig op zoek naar een fusiepartner. Anders gaat het bedrijf binnen
de kortste keren failliet.
 nut of gewenste gevolgen; zoveel mogelijk landen moeten hun munt inwisselen voor de
euro. Dat is gunstig voor het betalingsverkeer en zal de concurrentiepositie van Europa ten
goede komen.
 gevoel of emotie; ik vind die nieuwe roman erg goed. ik kan me echt inleven in de
hoofdpersoon en het boek is ook nog spannend.
 algemene normen en waarden; het is goed het afval gescheiden in te zamelen. Je vind het
milieu toch ook belangrijk?
Redeneringen:
redeneringen op basis van;
- oorzaak en gevolg; de schrijver beschrijft het gevolg dat door een verschijnsel
veroorzaakt zijn.
signaalwoorden: daardoor, door, doordat, waardoor, zodat, te danken aan, te wijten
aan, het gevolg van, ten gevolge van, enz.
- voor- en nadelen; schrijver beschrijft een verschijnsel met positieve en negatieve kanten.
signaalwoorden: voordeel … nadeel, positief … negatief, vooruitgang … ongunstige
ontwikkeling, waarderen … tegenvallen, gunstige beeld … kwalijke kanten, enz.
- overeenkomst; de schrijver vergelijkt verschijnselen met elkaar en signaleert
overeenkomsten.
signaalwoorden: net als, zoals, zo ook, evenals, eveneens, eenzelfde, hetzelfde/dezelfde
als, in vergelijking met, vergeleken met, soortgelijke.
- stelling- argumenten; de schrijver geeft zijn mening en onderbouwt deze met
argumenten.
signaalwoorden: want, omdat, daarom, namelijk, immers, aangezien.
Drogredenen:








onjuiste oorzaak- gevolgrelatie
valse vergelijking
verkeerde autoriteit
overhaaste generalisatie
cirkelredenering
persoonlijke aanval
ontduiken van de bewijslast
vertekenen van een standpunt
Beoordeling:
A) De bron
1. deskundigheid van de schrijver
2. partijdigheid van de schrijver
3. betrouwbaarheid van het medium
B) De verstrekte gegevens
1. controleerbaarheid van de gegevens
2. relevantie van de gegevens
3. volledigheid van de gegevens
4. logische samenhang van de gegevens
5. ouderdom van gegevens
C) De standpunten en argumenten
1. relevantie van de argumenten
2. volledigheid van argumenten
3. helderheid van argumentatie
4. houdbaarheid van elk argument
5. logische opbouw en samenhang van argumentatie
Download